Thực trạng và giải pháp phát triển hợp tác xã nông nghiệp tham gia liên kết chuỗi giá trị lúa gạo trên địa bàn tỉnh An Giang –

Toàn tỉnh An Giang hiện có 247 hợp tác xã đang hoạt động trên 06 lĩnh vực. Trong đó, hợp tác xã nông nghiệp (HTXNN) là 180 HTX (chiếm 73%), với hơn 16.000 thành viên, vốn điều lệ 42 tỷ đồng, tổng tài sản 60 tỷ đồng, doanh thu bình quân 4,5 tỷ đồng/năm, lợi nhuận bình quân 270 triệu đồng HTX/năm; về nhân sự có 1.162 cán bộ quản lý và điều hành; năm 2020 có 126 HTX được xếp loại hoạt động hiệu quả (chiếm 70%).

Hoạt động hầu hết của hầu hết HTXNN là dịch vụ bơm tưới tiêu ; riêng sản xuất lúa gạo có hơn 57 HTX ; số ít từng bước thay đổi lan rộng ra quy mô sản xuất theo hướng đa dịch vụ ; làm cấu nối giữa nông dân với doanh nghiệp trong đáp ứng giống, vật tư nông nghiệp và bao tiêu loại sản phẩm ; biểu lộ vai trò xu thế, tương hỗ, dẫn dắt kinh tế tài chính hộ phát triển nhằm mục đích nâng cao giá trị ngày càng tăng và thu nhập cho thành viên .
Tọa đàm xây dựng chuỗi giá trị trong liên kết sản suất với các doanh nghiệp tại huyện Thoại Sơn
Kinh tế tập thể ( KTTT ), HTX đã và đang trở thành phương pháp tổ chức triển khai hoạt động giải trí kinh tế tài chính tương thích với khuynh hướng hội nhập và phát triển. Trong đó, quy mô HTX sản xuất kinh doanh thương mại link chuỗi giá trị là một hướng đi giúp HTX hoàn toàn có thể phát triển lâu bền hơn và bền vững và kiên cố. Những năm qua, Liên minh HTX tỉnh đã kiến thiết xây dựng 36 quy mô HTXNN sản xuất, kinh doanh thương mại theo hướng link chuỗi giá trị gắn với những doanh nghiệp, đơn cử : Năm 2017, có 50 doanh nghiệp ký hợp đồng tiêu thụ với diện tích quy hoạnh 33.531 ha ( đạt 5,2 % diện tích quy hoạnh trồng lúa cả tỉnh ) ; năm 2018 diện tích quy hoạnh 36.283 ha ( đạt 5,7 % diện tích quy hoạnh trồng lúa cả tỉnh ). Riêng năm 2020 có 22 doanh nghiệp tham gia thực thi chương trình cánh đồng lớn với diện tích quy hoạnh là 43.210 ha ( đạt 6,5 % diện tích quy hoạnh trồng lúa cả tỉnh ) với sự tham gia của 57 HTXNN. Đặc biệt, gần đây nhất những HTXNN mới được xây dựng theo chương trình thỏa thuận hợp tác hợp tác giữa Ủy Ban Nhân Dân tỉnh An Giang và Công ty CP Tập đoàn Lộc Trời cũng đã link thực thi vụ Đông Xuân 2020 – 2021 với diện tích quy hoạnh 32.000 ha, kế hoạch dự kiến cuối năm 2021 đạt 49.200 ha. Có thể khẳng định chắc chắn, link theo chuỗi giá trị góp thêm phần tăng quy mô sản xuất sản phẩm & hàng hóa ; đồng thời có vai trò quan trọng trong phát triển nông nghiệp, giúp nâng cao quyền lợi của những thành phần tham gia chuỗi giá trị, đặc biệt quan trọng so với nông dân, vận dụng những tiến trình sản xuất tân tiến và nâng cao năng lượng quản trị, điều hành quản lý, tổ chức triển khai sản xuất theo hợp đồng .

Kết quả bước đầu của việc liên kết cho thấy:Giải quyết một phần khó khăn trong tiêu thụ lúa gạo cho thành viên và nông dân; Tạo ra vùng nguyên liệu ổn định; Giảm chi phí, tăng thu nhập do cơ giới hóa và áp dụng khoa học kỹ thuật; Doanh nghiệp bắt đầu chú ý đến việc tham gia liên kết, xây dựng và phát triển các HTX để tổ chức sản xuất, xây dựng vùng nguyên liệu ổn định thông qua HTX; Hưởng ưu đãi từ các chính sách hỗ trợ của Nhà nước và doanh nghiệp; Tạo việc làm cho lao động nông thôn…

Nhìn chung hình thức phổ biến hiện nay giữa HTXNN với doanh nghiệp là liên kết cung ứng giống, vật tư nông nghiệp, bao tiêu sản phẩm đầu ra hoặc cung ứng vật tư nông nghiệp để sản xuất theo quy trình an toàn, nhưng không bao tiêu sản phẩm đầu ra. HTX đứng ra liên kết kinh tế hộ để thu mua nông sản đưa ra thị trường thông qua các doanh nghiệp, chứ hoàn toàn chưa phải là một quy trình chuỗi liên hoàn khép kín để nhằm gia tăng giá trị đúng nghĩa. Đó chưa phải là bản chất, mô hình đầy đủ của HTX.

Lúa gạo là một trong những ngành hàng chủ lực của tỉnh trong thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp. Do đó, khi tham gia liên kết chuỗi giá trị có thể làm tăng giá trị gia tăng, tạo ra sức cạnh tranh, có cơ hội tạo công ăn, việc làm cho người nông dân. Nhờ vào các mối liên kết giữa doanh nghiệp – HTX –  nông dân sẽ hoạch định được kế hoạch sản xuất, chất lượng sẽ được nâng cao do thu hoạch đúng thời điểm, thời gian lưu trữ sau thu hoạch ngắn, tăng lợi ích. Đồng thời, hạn chế được những rủi ro tiềm ẩn. Do một mặt, HTX, người nông dân có đầu ra; doanh nghiệp có đủ nguyên liệu, ổn định được sản xuất và thị trường tiêu thụ nên có nhiều cơ hội đầu tư mở rộng, nâng cao khả năng cạnh tranh. Mặt khác, Nhà nước thực hiện được mục tiêu bảo đảm lợi nhuận từ 30% trở lên đối với người nông dân, hạn chế được tình trạng được mùa, mất giá.

Bên cạnh những hiệu quả đạt được, việc triển khai link chuỗi giá trị trong thời hạn qua vẫn còn những sống sót, hạn chế như sau : Để thiết kế xây dựng mối link chuỗi giá trị giữa HTX với doanh nghiệp thành công xuất sắc, cần có nhiều yếu tố : Nhân lực có trình độ, vốn và đất sản xuất, nhà cung ứng mẫu sản phẩm nguồn vào và bao tiêu mẫu sản phẩm đầu ra. Thực tế hiện nay, chất lượng hoạt động giải trí của một số ít HTX còn yếu, hiệu suất cao không cao, thiếu nhân lực chủ chốt, cán bộ quản trị chưa thực sự tận tâm để tạo sự nâng tầm, chưa khai thác tối đa sức mạnh, vai trò của những thành viên nhằm mục đích phát huy sức mạnh tập thể ; những thành viên HTX chưa thực sự thực thi đúng, đủ vị trí của mình. Các HTXNN làm thế nào tìm được tiếng nói chung giữa doanh nghiệp với HTX và người nông dân. Bởi vì, hiện nay hiệu suất cao trong link và năng lực nhân rộng những quy mô còn hạn chế ; tỷ suất lúa gạo được tiêu thụ trải qua hợp đồng giữa HTX và doanh nghiệp còn thấp ; hợp đồng tiêu thụ còn nhiều lao lý lỏng lẽo và tính khả thi ; thậm chí còn có những hợp đồng không có giá trị pháp lý ; ý thức tuân thủ hợp đồng của nông dân không cao, họ thường bán lúa cho người mua hoặc doanh nghiệp khác khi giá thị trường cao hơn giá hợp đồng đã ký hoặc Open những điều kiện kèm theo khác mê hoặc hơn. Bên cạnh đó, có doanh nghiệp cũng chưa tôn trọng quyền lợi của HTX, nông dân ; hợp đồng đưa ra những lao lý không tương thích với điều kiện kèm theo sản xuất của nông dân ; không thực thi đúng những pháp luật đã ký kết ; đáp ứng vật tư giá cao ; đơn phương phá bỏ hợp đồng khi có dịch chuyển về giá ; ép giá như đưa ra những nhu yếu quá cao về chất lượng nhằm mục đích giảm giá loại sản phẩm khi thu mua ; trì hoãn việc thu mua khi chính vụ làm giảm chất lượng lúa gạo, giao dịch thanh toán hợp đồng chậm ; thiếu chăm sóc góp vốn đầu tư cho vùng nguyên vật liệu. Hiện tượng phá vỡ hợp đồng khá phổ cập ; những tranh chấp hợp đồng chưa được xử lý ; chưa thật sự hòa giải trong chia sẽ quyền lợi và rủi ro đáng tiếc. Chưa hình thành được vùng sản xuất liền canh có diện tích quy hoạnh lớn từ 500 ha trở lên ; chưa thực sự phân phối những tiêu chuẩn cánh đồng lớn. Hiện những doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu lúa gạo ở tỉnh An Giang chưa nhiều, số lượng doanh nghiệp nông nghiệp chưa đủ phủ kín, việc góp vốn đầu tư vào nghành nghề dịch vụ này còn hạn chế ; hơn nữa doanh nghiệp có đủ tiềm lực, thế mạnh về con người, kinh tế tài chính để góp vốn đầu tư thực thi cả chuỗi link cũng chưa có. Đối với những HTX có cán bộ của doanh nghiệp cử sang để tham gia vào cỗ máy quản trị, quản lý và điều hành chỉ chăm sóc chú trọng triển khai theo trách nhiệm của doanh nghiệp đã giao, nên không hề lan rộng ra link với những đối tác chiến lược khác. Năng lực quản trị, quản lý và điều hành, năng lực đàm phán của HTXNN còn yếu, nhất là quản trị về kinh tế tài chính, kế toán ; vai trò cán bộ quản trị, quản lý và điều hành HTX hầu hết xuất thân từ nông dân nên rất mờ nhạt. Phần lớn những HTXNN làm dịch vụ bơm tưới, tiêu ; có diện tích quy hoạnh, quy mô nhỏ nên chưa mạnh dạng tham gia, mặt khác chỉ chăm sóc đến sản xuất mà không chú trọng đến chế biến, thương mại, maketting … Do đó, nông dân thường lâm vào cảnh được mùa rớt giá vì không thiết kế được thị trường, không có tên thương hiệu tốt cũng như kênh phân phối hiệu suất cao .
Nhằm liên tục phát huy những hiệu quả đạt được và khắc phục những sống sót hạn chế trong quy trình tiến hành link chuỗi giá trị trong thời hạn qua. Liên minh Hợp tác xã tỉnh An Giang yêu cầu một số ít giải pháp, đơn cử như sau : Tổ chức lại sản xuất theo nguyên một chuỗi giá trị ; nhân rộng những quy mô HTXNN kiểu mới với sự tham gia, sát cánh của doanh nghiệp tại những địa phương có nền tảng tốt về link và tiêu thụ loại sản phẩm. Tiếp tục tăng cường công tác làm việc củng cố nâng chất những HTXNN hiện có trải qua việc nâng cao hiệu suất cao hoạt động giải trí, giải pháp sản xuất kinh doanh thương mại với phát triển nhiều mô hình dịch vụ khác nhau, kết nạp thêm thành viên và tham gia sử dụng dịch vụ HTXNN nhiều hơn ; kiến thiết xây dựng và tương hỗ những HTX này trở thành TT link giữa nông dân với doanh nghiệp để thực thi link chuỗi giá trị sản xuất từ đầu vào đến đầu ra, gắn với ứng dụng công nghệ cao. Đây là hướng đi cốt lõi, bảo vệ cho link sản xuất bền vững và kiên cố, nông dân sản xuất theo đặt hàng của doanh nghiệp, doanh nghiệp có vùng nguyên vật liệu, dần trấn áp được giá thành sản xuất. Năng cao năng lượng đội ngũ quản trị HTXNN những kiến thức và kỹ năng thiết yếu về quản trị. Bên cạnh đó, chăm sóc tu dưỡng cán bộ Nhà nước, đoàn thể những cấp về phát triển KTTT, HTX, về Luật Hợp tác xã, về những văn bản hướng dẫn Luật, về link sản xuất và tiêu thụ ; từng bước hình thành lực lượng tư vấn về nghành kinh tế tài chính hợp tác tại chổ để kịp tương hỗ khi có nhu yếu ; tăng cường công tác làm việc quản trị Nhà nước về KTTT, HTX ; liên tục giải quyết và xử lý những HTXNN không hoạt động giải trí, hoạt động giải trí hình thức, kém hiệu suất cao ; sáp nhập, hợp nhất những HTX có quy mô nhỏ. Lồng ghép những chương trình, đề án, dự án Bất Động Sản khác nhau để tiến hành thực thi chủ trương về kiến thiết xây dựng vùng nguyên vật liệu gắn với chuỗi giá trị sản phẩm & hàng hóa để tạo sức lan tỏa. Triển khai việc ứng dụng những văn minh khoa học, công nghệ tiên tiến vào hoạt động giải trí sản xuất, chế biến của HTX ; triển khai những nội dung, chủ trương ưu tiên tương hỗ ứng dụng khoa học kỹ thuật và công nghệ tiên tiến mới so với HTX. Để kiến thiết xây dựng thành công xuất sắc link chuỗi, yên cầu doanh nghiệp và nông dân phải triển khai không thiếu và đúng những cam kết của mình. Về phía nông dân phải triệt để vận dụng tiến trình kỹ thuật sản xuất bảo vệ sản lượng và chất lượng loại sản phẩm theo lao lý hợp đồng ; đồng thời không vì quyền lợi trước mắt mà bán mẫu sản phẩm ra bên ngoài. Các công ty, doanh nghiệp phải bảo vệ thu mua hết sản lượng lúa sản phẩm & hàng hóa mà nông dân làm ra theo giá thị trường tại thời gian. Các HTXNN phải thay đổi tổ chức triển khai quản trị, nâng cao hiệu suất cao hoạt động giải trí, tham gia mạnh hơn nữa vào link chuỗi giá trị để tăng sức cạnh tranh đối đầu. Về phía Nhà nước cần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho HTX trải qua những lớp tập huấn, tu dưỡng, nâng cao trình độ và năng lượng cho cán bộ quản trị chủ chốt của HTX ; khuyến khích và tạo điều kiện kèm theo thuận tiện để doanh nghiệp link với HTX. Rà soát và tương hỗ những doanh nghiệp có đủ tiềm lực để kiến thiết xây dựng và tiến hành dự án Bất Động Sản phát triển vùng nguyên vật liệu không thay đổi và quy mô link tiêu thụ, phát triển chuỗi giá trị lúa gạo bền vững và kiên cố trải qua những gói tương hỗ đơn cử so với từng doanh nghiệp nhằm mục đích phát huy tối đa việc tiếp cận chủ trương và hiệu suất cao theo niềm tin Nghị định số 98/2018 / NĐ-CP, ngày 05/7/2018 của nhà nước về “ Chính sách khuyến khích phát triển hợp tác, link trong sản xuất và tiêu thụ loại sản phẩm nông nghiệp ” và Quyết định số 30/2019 / QĐ-UBND, ngày 22/7/2019 của Ủy Ban Nhân Dân tỉnh An Giang “ Quy định triển khai chủ trương tương hỗ link sản xuất và tiêu thụ mẫu sản phẩm nông nghiệp trên địa phận tỉnh ”. Các HTXNN tham gia chuỗi link được ưu tiên tương hỗ tiếp cận vốn và chủ trương khuyễn mãi thêm về tín dụng thanh toán từ Quỹ tương hỗ phát triển HTX của Trung ương, của tỉnh và Quỹ góp vốn đầu tư phát triển tỉnh. Về phía những ngành tương quan cần liên tục dữ thế chủ động tìm kiếm, mời gọi những doanh nghiệp uy tín, hoạt động giải trí sản xuất kinh doanh thương mại có quy mô lớn để tạo cầu nối cho HTX ; tăng nhanh hơn nữa những hoạt động giải trí theo tính năng và trách nhiệm được Liên minh Hợp tác xã Nước Ta, Tỉnh ủy, HĐND và Ủy Ban Nhân Dân tỉnh giao ; chú trọng triển khai những giải pháp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho HTX ; thay đổi nội dung, hình thức giảng dạy, tập huấn, tu dưỡng bám sát thực tiễn, tương thích với nhu yếu phát triển của thị trường, môi trường tự nhiên kinh doanh thương mại, đặc biệt quan trọng là lập kế hoạch sản xuất kinh doanh thương mại và công tác làm việc quản trị trong HTX. Hỗ trợ triển khai thương mại, lan rộng ra thị trường cho loại sản phẩm HTX ; cung ứng thông tin thị trường ; khuyến khích những HTX tích cực tham gia những forum trao đổi kinh nghiệm tay nghề, hội nghị, triển lãm, hội chợ, tăng nhanh tiếp thị, trình làng loại sản phẩm trải qua những chương trình phối hợp với những Sở, ban, ngành, Ủy Ban Nhân Dân những huyện, thị xã, thành phố và Liên minh Hợp tác xã những tỉnh bạn. Cùng với đó, liên tục hoạt động xây dựng những HTX, liên hiệp HTX nhất là tại những xã nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao bảo vệ hoạt động giải trí đúng nguyên tắc của Luật Hợp tác xã ; kiểm tra nhìn nhận, xếp loại HTX hằng năm. / .

Đoàn Thanh Triều