Thách thức trong giải quyết môi trường làng nghề

(TN&MT) – Đặc trưng của làng nghề còn nằm lẫn trong khu dân cư, sản xuất nhỏ, quan hệ sản xuất làng xã khiến cho việc xử lý môi trường làng nghề còn gặp nhiều thách thức. So với giai đoạn 2011-2015, 5 năm trở lại đây, môi trường làng nghề đã có những chuyển biến.

Ô nhiễm môi trường tự nhiên nước tại những làng nghề rất cao

* Thiếu hệ thống xử lý nước thải

Theo báo cáo công tác BVMT năm 2020 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NNPTNT), cả nước hiện có 4.575 làng nghề, trong đó có 1.951 làng nghề được công nhận.

Công tác BVMT tại những làng nghề chưa được chăm sóc đúng mức, rất ít làng nghề có mạng lưới hệ thống thu gom và giải quyết và xử lý CTR cũng như mạng lưới hệ thống XLNT. Theo báo cáo giải trình công tác làm việc BVMT của Bộ NNPTNT năm 2020, có 16,1 % làng nghề có mạng lưới hệ thống XLNT tập trung chuyên sâu đạt nhu yếu về BVMT ; tỷ suất làng nghề có điểm thu gom CTR công nghiệp đạt 20,9 % .
Nước thải từ làng nghề thường thải trực tiếp ra hệ thống kênh, rạch chung, ảnh hưởng tác động xấu tới cảnh sắc, ô nhiễm môi trường tự nhiên. Nhiều làng nghề có lưu lượng nước thải lớn, xả ra những kênh, mương vốn làm trách nhiệm tiêu thoát nước mưa, dẫn đến nước thải không lưu thông, gây ô nhiễm thiên nhiên và môi trường trầm trọng .
Nguồn thải gây ô nhiễm môi trường tự nhiên không khí tại những làng nghề đa phần từ việc sử dụng than làm nguyên vật liệu ( thông dụng là than chất lượng thấp ), sử dụng hóa chất trong dây chuyền sản xuất công nghệ tiên tiến sản xuất. Trong đó, nhóm làng nghề có thải lượng ô nhiễm lớn nhất là tái chế ( sắt kẽm kim loại, nhựa ), quy trình tái chế và gia công, giải quyết và xử lý mặt phẳng, phun sơn, đánh bóng mặt phẳng mẫu sản phẩm, nung, sấy, tẩy trắng, khí thải lò rèn … làm phát sinh bụi và những khí thải như SO2, NO2, hơi axit và kiềm. Điển hình là làng nghề tái chế nhựa Trung Văn ( Thành Phố Hà Nội ), làng nghề đúc đồng Đại Bái ( tỉnh Thành Phố Bắc Ninh ), làng nghề tái chế nhôm Bình Yên ( tỉnh Tỉnh Nam Định ) … Tại những làng nghề chế biến lương thực, thực phẩm, chăn nuôi và giết mổ gia súc, gia cầm, quy trình phân hủy những chất hữu cơ trong nước thải và CTR gây ô nhiễm mùi, tạo nên những khí ô nhiễm như SO2, NO2, H2S, NH3 … Chế biến nông sản, thực phẩm là nghành nghề dịch vụ có số lượng làng nghề ô nhiễm lớn nhất ( 17 làng nghề ). Tiếp đó là sản xuất, chế tác sắt kẽm kim loại, cơ kim khí ; Sản xuất, tái chế phế liệu .

Các làng nghề ươm tơ, dệt, nhuộm vải và thuộc da thường bị ô nhiễm bởi các khí SO2, NO2. Các làng nghề thủ công mỹ nghệ thường bị ô nhiễm nặng bởi khí SO2 phát sinh từ quá trình xử lý chống mốc cho các sản phẩm.

Ô nhiễm không khí luôn đáng báo động tại những làng nghề tài chế

* Những chuyển biến

Để giải quyết các vấn đề ô nhiễm môi trường làng nghề, ngày 11 tháng 4 năm 2013, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 577/QĐ-TTg phê duyệt Đề án BVMT làng nghề đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030. Đề án đã xác định danh mục và mục tiêu xử lý triệt để ô nhiễm môi trường tại 47 làng nghề ô nhiễm nghiêm trọng trên cả nước. Trong số 47 làng nghề ô nhiễm nghiêm trọng, khu vực miền Bắc có số lượng lớn nhất với 34 làng nghề (chiếm 72,3%), khu vực miền Trung có 11 làng nghề (chiếm 23,4%) và khu vực miền Nam có 2 làng nghề (chiếm 4,3%). Hà Nội, Bắc Ninh và Huế là 3 địa phương còn nhiều làng nghề gây ô nhiễm.

Công tác trấn áp ô nhiễm tại những làng nghề đã có nhiều chuyển biến và đạt được những tác dụng đáng ghi nhận. Căn cứ Luật BVMT 2014 và Nghị định số 19/2015 / NĐ-CP, Bộ TNMT đã phát hành Thông tư số 31/2016 / TT-BTNMT nhằm mục đích tạo dựng hành lang pháp lý để thực thi hoạt động giải trí quản trị thiên nhiên và môi trường làng nghề. Tại những địa phương, đã có 21/63 tỉnh, thành phố phát hành quyết định hành động phê duyệt kế hoạch triển khai Đề án tổng thể và toàn diện BVMT làng nghề đến năm 2020 và khuynh hướng đến năm 2030. Chương trình tiềm năng vương quốc khắc phục ô nhiễm và cải tổ môi trường tự nhiên quy trình tiến độ 2012 – năm ngoái đưa ra tiềm năng khắc phục ô nhiễm và cải tổ thiên nhiên và môi trường làng nghề tại 47 làng nghề gây ô nhiễm thiên nhiên và môi trường nghiêm trọng .
Đến năm 2020, đã có 11/47 làng nghề triển khai xong giải pháp khắc phục ô nhiễm hoặc tự thu hẹp quy mô, quy đổi ngành nghề, hoặc chấm hết hoạt động giải trí và về cơ bản không còn ô nhiễm ; 23/47 làng nghề đang tiến hành những giải pháp khắc phục ô nhiễm ; 13/47 làng nghề chưa tiến hành giải pháp khắc phục ô nhiễm .

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Nông Thôn