Chính xác, Lương Thế Vinh đã soạn ra cuốn Đại thành toán pháp

Với ý niệm ” Thần cơ diệu toán vạn niên sư ” ( ai đo lường và thống kê giỏi là người thầy muôn đời ), Lương Thế Vinh đã dành nhiều tận tâm để biên soạn cuốn Đại thành toán pháp – tổng kết kỹ năng và kiến thức toán của thời kỳ này và những phát minh của ông .Đại thành toán pháp là cuốn sách toán học cổ, bằng chữ Nôm. Nội dung sách nói về những kỹ năng và kiến thức số học, có bảng cửu chương, phép tính nhân, phép bình phương ( khai căn ), đồng phân ( chia đều ) ; giải pháp thống kê giám sát bóng ( chiêu thức tam giác đồng dạng ) ; mạng lưới hệ thống đo lường và thống kê ( cách cân, đong, đo, đếm … ) ; cách đo điền, đo diện tích quy hoạnh hình vuông vắn, chữ nhật, tam giác, hình tròn trụ …Ở mỗi phần, mỗi giải pháp, Lương Thế Vinh đề một bài thơ cho người đọc dễ thuộc, dễ nhớ. Ví dụ, khi dạy cách tính diện tích quy hoạnh hình thang, ông viết :

Tam giác bị cụt đầu
Diện tích tính làm sao
Cạnh trên cạnh dưới cộng vào
Đem nhân với nửa bề cao khắc thành.

Theo cuốn Những Trạng nguyên đặc biệt quan trọng trong lịch sử vẻ vang Nước Ta, cuốn sách dạy toán của Lương Thế Vinh được những nhà trường giảng dạy trong suốt 4 thế kỷ, từ thế kỷ 15 đến thứ 19. Đây được xem là sách giáo khoa toán học tiên phong ở Nước Ta .Đại thành toán pháp của Lương Thế Vinh còn vang danh ra cả quốc tế, nên mới có chuyện sứ nhà Thanh sang đố ông cân voi, đo độ dày của tờ giấy .Ngoài viết sách toán, Trạng nguyên của triều Lê còn được xem là người sáng tạo ra bàn tính gẩy giúp người dân thuận tiện trong giám sát. Lúc đầu bàn tính được làm bằng đất rồi bằng trúc, sau chuyển thành gỗ có sơn sơn màu để dễ nhớ .

Ông cũng là tác giả của Hý phường phả lục nêu những nguyên tắc có tính lý luận về nghệ thuật biểu diễn, diễn viên, múa hát và đánh trống. Tác phẩm được TS Quách Hữu Nghiêm (thế kỷ 16) đánh giá là “tác phẩm lý luận đầu tiên về nghệ thuật kịch hát cổ truyền”.

Câu 4: Tìm đáp án đúng cho bài toán tính gà ghi trong cuốn Đại thành toán pháp của Lương Thế Vinh:

Kim hữu gia kê nhất đại quần
Đinh tiền trị thực tẩu phân phân
Nhất bùng tam phu, phu ngũ tử
Nhất bách thất thập, nhất đầu thâu
Sổ nội kỷ đa hùng phụ tử
Vốn quân bố tán đắc tường vân?

Dịch nghĩa: Có một đàn gà chạy nhảy lung tung, ăn thóc trên sân. Cứ một con gà trống thì có 3 con gà mái, một con mái lại có 5 gà con. Đếm tất cả thấy 171 đầu. Vậy có bao nhiêu con gà trống, bao gà mái và bao gà con? 

a. 9 gà trống, 27 gà mái và 135 gà conb. 6 gà trống, 18 gà mái và 147 gà con

Quỳnh Trang

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Phát Minh