Tình yêu từ đâu tới ? – Tạp chí khoa học

Tình yêu là tình cảm của con người. Hầu như tổng thể tất cả chúng ta đều có lúc mạo hiểm để yêu và để được yêu ? Tình yêu rất thông dụng, lại không hề dễ hiểu bởi nó rất là riêng tư và độc lạ ở mỗi thành viên. Tình yêu từ đâu tới ? Đây là chủ đề chính trong nghiên cứu và điều tra của chuyên viên về ứng xử động vật hoang dã Claude Béata. Nhân cuốn ” Au risque d’aimer ” ( Mạo hiểm để yêu ) của Claude Béata vừa sinh ra, RFI có cuộc trò chuyện với tác giả .

Quảng cáo

Trong ý niệm thường thì của nhiều người, của một thời, tình yêu chỉ có ở con người, tuy nhiên ngày càng có nhiều điều tra và nghiên cứu cho thấy để hiểu được hơn về tình yêu con người, cần quay trở lại với cội nguồn, cội nguồn của sự gắn bó ở những động vật hoang dã, của tình mẫu tử giữa mèo mẹ và mèo con, sự tiếc thương ở loài voi so với những thành viên qua đời, tình bạn bền chặt ở loài cá heo, sự ân cần ở loài vẹt …

DR
Claude Béata, vị khách mời của RFI trong tạp chí « Autour de la question », kể rằng nghề thú y được cho phép ông tiếp tục được tận mắt chứng kiến những quan hệ con người với vật nuôi, mà theo ông thường mang lại tình cảm tích cực, sự hòa giải và mang lại sự hài lòng cho đôi bên. Có thể nói đấy là mối quan hệ của tình yêu. Khách hàng của ông, những người chủ chó, mèo thường nói « yêu » những con vật của mình vô cùng. Bản thân nhà thú y cũng san sẻ những câu truyện về con vẹt Gabon của mái ấm gia đình ông, có sự gắn bó đặc biệt quan trọng với vợ ông. Claude Béata cũng là tác giả của một cuốn sách trước đó về tâm lý học loài chó .

Mẹ

Để nói về tình yêu, « Gắn bó » là triết lý tâm lý học được dẫn ra nhiều nhất, vì nó bao hàm một loạt những dữ kiện về sinh học, tình cảm, tâm ý, xã hội, văn hóa truyền thống. Thực thể tiên phong của mối liên hệ gắn bó, ở người cũng như động vật hoang dã, không ai khác hơn là « mẹ » .« Đấy là cái tạo ra sự sự độc lạ, khi tất cả chúng ta quan sát hai quần thể động vật hoang dã xuất hiện trên khắp hành tinh. Trước hết là những loài những côn trùng nhỏ, là giống không có mối liên hệ này và một loài động vật hoang dã khác dành ưu tiên cho mối quan hệ gắn bó giữa mẹ và con .Chính loài động vật hoang dã đó có sự tiến hóa rất cao. Mối gắn bó tất cả chúng ta hoàn toàn có thể thấy qua những câu hỏi : Ai nghe đây ? Điều đó có mang lại nguy hiểm cho không ? Ai gật đầu mạo hiểm … ?Mạo hiểm để yêu là điều đồng thời mang lại những thứ tốt đẹp. Việc này mang lại sự tiến hóa. Và còn một điều thứ hai nữa …, đây là điều còn chưa được điều tra và nghiên cứu nhiều. Trong cuốn sách này tôi muốn mở ra, đó là điều này đồng thời mang lại cảm xúc vui sướng. Vấn đề như vậy không hẳn chỉ là nhu yếu sống sót .Thoạt tiên về mặt bản năng sống sót, đứa trẻ cần đến mẹ, cần được mẹ chăm nom. Jacob ( François Jacob, giải Nobel sinh học Pháp ) nói đến « sự ráp nối của thực thể sống » ( bricolage du vivant ), trong đó có một ý tưởng sáng tạo tuyệt vời. Chúng ta thấy, nếu hai bên yêu nhau, thì chắc như đinh là mẹ sẽ chăm nom con rất tốt .Chính ở đó, người ta đã tìm ra một chính sách rất chung, ta nói đến những cảm xúc nhục dục, đến những chất dẫn truyền thần kinh ( neurotransmetteur ) Open trong bộ não vào những thời gian tiên phong mà tình cảm Open giữa mẹ và con. Đây cũng chính là những gì Open ở ( trong não của ) những người khởi đầu yêu nhau .

« Khi người ta làm thực nghiệm mang đứa trẻ lại cho người mẹ, thì những quan sát về hoạt động giải trí của não cho thấy những điều đáng kinh ngạc. Cụ thể là thí nghiệm của Barthel so sánh những hoạt động giải trí của não người phụ nữ, khi đưa hình ảnh đứa con và hình ảnh tình nhân cho người ấy xem. Người ta thấy cùng những khu vực trong não người này phát sáng, noyau accumbens, vùng hạnh nhân ( amygdal ) … Đây là những mạch mang lại sự ‘ ‘ đền bù ‘ ‘, tức mang lại cảm xúc sung sướng, mà amygdal cũng đồng thời là mạch của xúc cảm sợ hãi. Chúng ta sẽ trở lại trong phần ‘ ‘ Giữa sợ hãi và sung sướng ’ ’, về mối quan hệ giữa sự sung sướng và sự sợ hãi trải qua mối liên hệ gắn bó » .Sự gắn bó chưa đến ngay lập tức khi đứa trẻ vừa sinh ra. Ở đây có một quá trình tiềm ẩn. Điều tất cả chúng ta thấy ở nhiều người mẹ là sau thời hạn ví dụ khoảng chừng hai ngày, tự nhiên một tình cảm đặc biệt quan trọng Open qua mọi giác quan, từ mùi, vị, từ xúc giác, hình ảnh đến âm thanh. Tất cả những giác quan cùng tham gia vào việc khiến đứa bé trở thành một thứ mà không gì hoàn toàn có thể sửa chữa thay thế được ( so với người mẹ ). »Theo Claude Béata, có một cuốn sách rất hay của Darwin xuất bản năm 1851 : « Về nguồn gốc của sự gắn bó. Các chăm nom của mẹ dành cho con », về những hội đồng sinh vật có được sự đoàn kết đương đầu với những thất thường của môi trường tự nhiên tự nhiên. Các hội đồng có đời sống bền chặt nhờ ở sự gắn bó đặc biệt quan trọng này. Đây cũng là điều đạt được trong quy trình tinh lọc tự nhiên. Điều này lý giải không chỉ người mới gắn bó với đồng loại, mà sự gắn bó này còn sống sót ở nhiều loài khác .

Sống bầy đàn chưa phải là gắn bó

Nhà sinh học Hervé Le Guyader, tác giả cuốn « Penser l’évolution » ( Nghĩ về sự tiến hóa ) ( 2012 ), nói đến hai loại quan hệ rất khác nhau giữa những loài sinh vật có một số lượng hậu sinh hạn chế, có quan hệ gắn bó mẹ-con, và những loài như cá, mà hậu sinh vô số và không hề có quan hệ gắn bó như vậy. Sự gắn bó mẹ-con là yếu tố tác động ảnh hưởng rất lớn đến sự tiến hóa của giống loài .Theo một nhà côn trùng nhỏ học, ở những loài côn trùng nhỏ, loài rệp hay 1 số ít loài côn trùng nhỏ khác cũng có sự gắn bó như vậy. Tuy nhiên, nhà thú y không chấp thuận đồng ý về điểm này :« Theo tôi hoàn toàn có thể có một sự nhẫm lẫn giữa ‘ ‘ bản tính sống thành xã hội ’ ’ ( socialité ) và những mối liên hệ mang tính xúc cảm. Tức là không phải cứ là một con kiến trong đàn mà đã có sự gắn bó với đàn. Sự gắn bó như vậy về cơ bản hoàn toàn có thể chỉ mang tính hóa học. Tôi không hiểu rõ về kiến, nhưng câu hỏi đặt ra là : Liệu chúng có tính cá thể hay không ? Tôi không dám chắc. Trong khi đó, điều mà tôi biết rõ là trong sự gắn bó ở những loài động vật hoang dã có vú và một số ít loài chim, quan hệ ở đây mang tính cá thể rất rõ. Về điều này, nhà tập tính học động vật hoang dã nổi tiếng về loài chó Adam Miklosi đưa ra nhận xét rất hay, theo đó, đối tượng người dùng của sự gắn bó trong mối quan hệ xã hội ( ở động vật hoang dã bậc cao ) là cái không thể nào thay thể được. »

Đồng cảm nhờ gắn bó

Trong những « mái ấm gia đình » thuộc nhóm những loài linh trưởng không kể người, chỉ có vượn mẹ chăm nom con ( chứ không có vượn bố – Vì sao thành viên bố của tuyệt đại đa số những loài có vú không tham gia chăm con tất cả chúng ta sẽ trở lại ngay trong phần tiếp ). Một ví dụ là, khi có những cuộc vui, vượn mẹ orang-outan có con không tham gia vì sợ nguy khốn cho con. Vượn chăm nom con rất nhiều và đặc biệt quan trọng ở chúng có sự đồng cảm. Có một câu truyện cho thấy tình cảm rất đặc biệt quan trọng ở loài vượn, qua ví dụ về Washoe là một hắc tinh tinh mẹ ( sinh 9/1965 – mất 30/10/2007 ), tham gia thực nghiệm học cách sử dụng « ngôn từ ký hiệu cho người câm điếc ( của Mỹ ) ». Washoe được coi là thành viên linh trưởng tiên phong, không thuộc giống người, biết sử dụng một ngôn từ của con người .« Vượn mẹ Washoe rất muốn có người đến hàng ngày, đặc biệt quan trọng là một nhân viên cấp dưới nữ. Nếu cô ta không tới thì Washoe giận dỗi, vì rất gắn bó với người này trong quan hệ hàng ngày. Nhưng có lần người này vắng mặt hai, ba ngày liền, vì bị sẩy thai .

DR
Khi gặp lại Washoe, nói với Washoe bằng ngôn từ ký hiệu, người đảm nhiệm lý giải là cô ấy vừa vì bị mất con. Washoe cũng từng bị mất một con. … Vượn mẹ nhìn người đó và nói bằng ngôn từ ký hiệu : ‘ ‘ Như vậy, thì chị đã khóc phải không ? ‘ ‘ .Lúc đó, người phụ nữ rất xúc động, con vượn đã hiểu trọn vẹn xúc cảm của chính cô. Cô quay lại, đuổi kịp và làm tín hiệu với Washoe, hướng đến con vượn để nói : ‘ ‘ Hãy ở lại, ta trò chuyện với nhau một chút ít ! ’ ’Thật là không hề tưởng tượng nổi. Tôi phải thú nhận là khi tôi kể lại chuyện này, tôi vẫn còn cảm thấy phần nào trạng thái xúc động run lên, khi tôi được biết chuyện này .Ở TT của câu truyện này là năng lực đồng cảm, mà điều này có được là nhờ có sự gắn bó. »

Chăm sóc con, cha được rất nhiều

Dù tình cảm gắn bó mẹ con sống sót ở tổng thể những loại linh trưởng ( vượn bonobo, hắc tinh tinh, đười ươi, người và khỉ orang-outan ), nhưng chỉ có ở loài người mới có sự gắn bó giữa bố và con. Chỉ có ở người mới có một cấu trúc mái ấm gia đình như tất cả chúng ta biết. Tuy nhiên, không riêng gì có người, mà ở nhiều loài chim chóc, mối quan hệ cha – con cũng rất gắn bó .« Chúng ta nói nhiều đến tình cha con ở loài chim. Có nhiều loài chim nổi tiếng vì đời sống thành đôi. Chúng tạo thành những cặp sống không thay đổi và dành nhiều thời hạn chăm nom con. Chim bố tham gia vào việc ấp trứng, tất yếu là cả việc kiếm mồi và cho con ăn. Đối với chim bố, chim con là một thực thể rất rõ ràng, quan trọng, hơn cả là đời sống từng ngày, điều này diễn ra liên tục .Mà ở động vật hoang dã có vú, việc sinh sản diễn ra theo con đường khác. Sự thụ thai diễn ra ở bên trong khung hình mẹ, quy trình mang thai diễn ra không cần có cha, việc đẻ con cũng vậy. Như vậy về nguyên tắc, con không cần có bố chăm nom. Vì thế quan hệ của cha với con là một cái thêm vào, không nằm trong cơ tầng sinh học ( của động vật hoang dã có vú ). Trong những động vật hoang dã có vú, chỉ có khoảng chừng 3 đến 5 % giống loài là có sự tham gia của cha vào việc nuôi dạy con .Có hai điều đáng kinh ngạc ở đây. Điều thứ nhất : Khi mẹ phải mang thai, cho con bú, nuôi con một mình, bảo vệ con. Nếu thuần túy về mặt nguồn năng lượng, ta nghĩ rằng ngân sách nhiều nguồn năng lượng như vậy thì con cháu phải chết sớm hơn con đực. Tuy nhiên, trong tổng thể những loài mà con cháu nuôi con một mình không có con đực, con cháu khi nào cũng sống lâu hơn. Dường như là có một sự ban thưởng của tự nhiên, cho những ai yêu và chăm nom con nhỏ. Ở những loài mà con đực tham gia vào nuôi con, hầu hết là hoạt động giải trí ôm con hay chơi với con, cho mẹ ăn …, càng tham gia vào việc chăm nom con, thì sự độc lạ về tuổi thọ giữa hai bên càng giảm đi .

Điểm lạ lùng thứ hai là, về mặt năng lực nhận thức, trí thông minh, đặc biệt là trí thông minh xúc cảm, như sự đồng cảm với người khác. Thường thì để hiểu về con, cha thường phải hỏi mẹ. Nếu như người cha tham gia vào việc nuôi dạy con, chính ông ta cũng được hưởng lợi trong việc phát triển các khả năng của mình.

Đây cũng là một cái nháy mắt của tôi so với những đồng nghiệp, những ông bố : Hãy chăm nom con mình, tất cả chúng ta không có gì để mất cả ! » .

Gắn bó, chia ly và tự lập

Trong mối quan hệ giữa người với vật nuôi, sự gắn bó hoàn toàn có thể đạt đến chỗ mà ta gọi là tình yêu, không những thế, sự gắn bó nhiều lúc còn đưa con vật vào một trạng thái kỳ lạ, sau khi người chủ mất tích hay qua đời .« Chúng ta thường quan sát thấy điều này trong đời sống hàng ngày. Khi một con chó mất chủ, hay mất một bạn chó khác. Có một thời kỳ chó sống trong cảm xúc chia tay buồn khổ, thời kỳ này gồm có những tiến trình đã trở thành tầm cỡ. Thoạt tiên là sự tìm kiếm điên cuồng, sau đó là một tiến trình vô vọng, trải qua trạng thái này, tiếp đến là một quá trình tìm kiếm mới. Đây là những chia tay đau khổ, nhưng thông thường .trái lại, tất cả chúng ta cũng thấy những trường hợp gọi là ‘ ‘ bệnh lý ’ ’ như, khi con chó không hề vượt qua được nỗi đau chia tay đó. Có những con chó nổi tiếng, mà mọi người từng biết qua truyện hay phim ảnh, những con chó đợi chủ nhiều năm sau khi mất chủ. Đó là những con chó quá đỗi gắn bó với chủ, người chủ đã trở thành một đối tượng người tiêu dùng không hề thay thế sửa chữa được. Trong bộ phim Mỹ kể về câu truyện chó Nhật Achiko, có Richard Gere đóng vai, chó con đã đợi chủ suốt sáu năm trời. »Nhà thú y kể tiếp rằng trong việc làm, ông thường phải điều trị « chứng rối loạn về gắn bó » ( trouble de l’attachement ). Một nguyên do tiên phong dẫn đến việc người chủ bỏ rơi hay phải chấm hết đời sống của nhiều con chó dưới 2 năm tuổi, về mặt hình thức là khỏe mạnh, chính bới chúng quá quấn quít với chủ, đơn cử là chúng không hề ở mình một trong nhà. Việc không hề ở được một mình là điều mà chúng tôi gọi là « hyperattachement », gắn bó thái quá, gắn bó với sự lo hãi, gắn bó một cách bệnh hoạn với người chủ .Ở 1 số ít loài động vật hoang dã bậc cao việc chia tay với những sống sót thân thương là một chuyện hệ trọng. Loài voi ví dụ điển hình có những nghi thức như thể để giảm bớt nỗi đau của chúng trước việc đồng loại qua đời. Ở con người, một trong những tính năng của nghi thức đưa tang, cũng chính là để giảm bớt nỗi đau ấy. Nhiều người tất cả chúng ta khi giật mình rơi vào thực trạng vô vọng thường kêu lên : « Mẹ ơi ! », bởi sự gắn bó đầu đời là một cái gì đó vô cùng sâu xa .

Theo nhà động vật học, mối quan hệ gắn bó có thực chất phức tạp. Mối quan hệ này có hai vai trò gần như trái chiều nhau. Thứ nhất là mẹ phải là cơ sở bảo đảm an toàn của con. Đứa con hiểu rằng, ngay khi có một yếu tố gì đó, nó hoàn toàn có thể tìm chỗ dựa bảo đảm an toàn nơi mẹ mình. Chúng ta có rất nhiều ví dụ về mối quan hệ mẹ-con ở loài chó, gọi là quy mô ứng xử ngôi sao 5 cánh, với mẹ ở vị trí TT. Con hoàn toàn có thể đi xa khỏi mẹ, nhưng mỗi khi có yếu tố gì, đứa con lại trở lại với mẹ nó. Nếu người mẹ làm tốt việc làm của mình, thì sẽ được cho phép con trở nên độc lập. Sự gắn bó nếu làm tốt được cho phép sự rời xa, việc tự lập trở nên thuận tiện .« Ba tháng đầu, mèo con sơ sinh trọn vẹn trong ‘ ‘ vòng tay ’ ’ của mẹ mèo. Sau đó, mẹ mèo mở màn đưa con ra ngoài xa mình một cách từ từ. Trong cuốn sách này tôi miêu tả cách mẹ mèo dùng những tiếng kêu để kiểm soát và điều chỉnh mối quan hệ trong khoảng cách với con mình. Tiếng kêu của mẹ được đáp lại bằng tiếng kêu của con. Tiếng kêu của mẹ thoạt tiên to sau nhỏ dần khi con hoạt động tới gần mẹ. Đấy là khởi đầu cho việc luyện tập sự xa cách, với việc giảm dần mức độ gắn bó. Như thể mèo mẹ nói với mèo con : Mẹ ở đây, con hoàn toàn có thể đến với mẹ, hay rời xa mẹ. »

Giữa sợ hãi và sung sướng

Trả lời cho câu hỏi của phóng viên báo chí về đặc thù lưỡng hợp của sự gắn bó, chiếc cầu nối giữa một bên là cảm xúc sung sướng và bên kia là nỗi sợ, nhà nghiên cứu động vật hoang dã lý giải. Nỗi sợ là cảm xúc nguyên ủy cần cho sự sống. Để sống cần phải biết sợ. Sợ những loài thú dữ ví dụ điển hình. Nếu không biết sợ, đời sống sẽ rất ngắn ngủi. Tuy nhiên, nỗi sợ lại làm tê liệt những hoạt động giải trí thần kinh khác. Chính do đó việc điều tiết tình cảm sợ hãi và cảm xúc sung sướng là điều rất hệ trọng, giúp cho việc những năng lượng thần kinh cơ bản hoàn toàn có thể tăng trưởng. Nhà thú y Claude Béata lấy ra ví dụ chuột sơ sinh để cho thấy vai trò của oxytocine – chất dẫn truyền thần kinh đi liền với mối quan hệ gắn bó – trong mối liên hệ giữa cảm xúc sợ hãi và quy trình học tập .« Chúng ta biết, ở loài chuột, 12 ngày tiên phong rất là quan trọng để chuột sơ sinh tăng trưởng, đặc biệt quan trọng là tăng trưởng cơ quan khứu giác. Chuột con phải học đủ những loại mùi khác nhau, đặc biệt quan trọng là những mùi ‘ ‘ mang tính xã hội ’ ’. Các nghiên cứu và điều tra cho thấy, vào thời gian đó, hormon của sự gắn bó – chất oxytocine – được tiết ra để hãm lại quy trình gây sợ, để cho phép chuột nhỏ học tăng trưởng khứu giác .Sau 12 ngày, quy trình này ngưng lại, và chuột con mở màn biết sợ những yếu tố lạ lẫm. Oxytocine là hormon của sự gắn bó xã hội, của niềm sung sướng … Đây cũng là chất Open vào thời gian mừng quýnh trong những hoạt động giải trí giao hợp. Thoạt tiên, người ta chỉ biết rằng chất này tham gia tương hỗ cho việc chửa đẻ, nhưng sau đó những nhà khoa học phát hiện ra rằng đây là cả một quốc tế kỳ diệu. »

Những dấu ấn đầu đời và mối tình khi trưởng thành

Cuốn sách « Mạo hiểm để yêu » vừa sinh ra của Claude Béata cho thấy, việc con người và những động vật hoang dã bậc cao đánh liều trong quan hệ tình yêu không phải là điều ngẫu nhiên, mà xuất phát từ nhu yếu sâu xa của giống loài, của những sinh vật bậc cao nói chung. Nhiều ví dụ cho thấy, một đứa trẻ không có mối quan hệ gắn bó với mẹ, thì mặc dầu có không thiếu những điều kiện kèm theo vật chất, thì không những rơi vào trạng thái bệnh tật và thậm chí còn bị chết. Con người không những cần đến bánh mì và nước uống, mà cũng rất cần sự gắn bó. Theo nhà thú y, thì những gì gắn bó với người mẹ thời thơ ấu sẽ ảnh hưởng tác động rất nhiều đến quan hệ tình yêu của người con sau này, đơn cử trong trường hợp này là người con trai .« Có nhiều điều tra và nghiên cứu về điều này, tôi dẫn lại những điều tra và nghiên cứu của Boris Cyrulnyck cho thấy mối liên hệ giữa phương pháp yêu đương của người ở tuổi trưởng thành sau này với, cái mà ta gọi là ‘ ‘ quy mô gắn bó thời thơ ấu ’ ’. Khi nghĩ đến chuyện này, tôi lại nhớ đến Romain Gary ( nhà văn Pháp nổi tiếng, hai lần đoạt giải Goncourt ). Không có người đàn bà nào trong đời ông sánh được tình cảm của ông với mẹ mình. Đối với ông ấy, đó là một tình yêu tuyệt đối, chính tình yêu ấy cản trở ông ấy ( yêu trọn vẹn một ai khác ) .Bởi vì có một dấu vết sinh học, một sự thấm mình trọn vẹn … Boris Cyrulnick có làm một thí dụ mê hoặc với những chiếc vú giả có mùi tỏi hoặc không. Ở Marseilles, những vú có mùi tỏi được trẻ con rất thích, còn ở Lyon thì chúng tránh xa. Ta hoàn toàn có thể thấy tình yêu, sự gắn bó là cái gì đó mà đứa trẻ tắm mình trong đó từ rất, rất sớm. Điều này khiến cho đứa trẻ khi lớn lên sẽ đi tìm …, nếu là một người đàn ông, thì tìm một phụ nữ giống mẹ mình, và ngược lại hoàn toàn có thể là một người không giống mẹ mình .Người mà ta tìm hoàn toàn có thể là rất khác, cũng hoàn toàn có thể là rất giống, nhưng nhìn chung đều trên cơ sở so sánh với con người tiên phong mình đã gắn bó, những dấu vết cảm xúc, tình cảm – hồi ức mà người mẹ để lại trong ta. »

Yêu là mạo hiểm

Yêu thương là một tình cảm thông dụng và là một di sản của giống nòi. Tuy nhiên, đây là một tình cảm rất không chắc như đinh, do tại khi người ta yêu, người ta có rủi ro tiềm ẩn mất nó, khi đối tượng người dùng của tình yêu biến hóa. Khi ta sáng tạo nên một mối tình yêu mới, thì đồng thời ta cũng đứng trước rủi ro tiềm ẩn bị mất. Tuy nhiên, mạo hiểm để có được những đền bù như vậy thì cũng là rất xứng danh. Trong cuộc hành trình dài phiêu lưu đầy trắc trở của tình yêu con người ta đã tạo nên bao nhiêu điều rất đẹp .Gắn bó và chia tay là tấn kịch không riêng gì của con người mà cả của những loài động vật hoang dã bậc cao. [ Hiển nhiên, con người có nhiều cái hơn so với những loài động vật hoang dã, thêm vào sự gắn bó ( đơn thuần giữa những thành viên ), con người có quốc tế hình tượng, văn hóa truyền thống, ngôn từ, sự phóng chiếu rất xa vào tương lai hay quá khứ … ( Và chính điều này đã mang lại cho tình yêu con người một ý nghĩa rất khác. Nhưng như tất cả chúng ta biết những ‘ ‘ thành tựu ’ ’ văn hóa truyền thống như vậy không phải khi nào cũng đồng nghĩa tương quan với những điều tốt đẹp, tích cực – NDR ) ] .Cân nhắc giữa những rủi ro tiềm ẩn và những quyền lợi được hưởng từ sự yêu thương, từ bao đời nay, nhiều giống loài, từ người, đến voi hay chó … đều thiên về « lựa chọn » sự mạo hiểm cho tình yêu. Dù thật ra, theo nhà thú y, người ta cũng không còn có sự lựa chọn khác, vì điều này đã được khẳng định chắc chắn về mặt tâm – sinh học, qua suốt quy trình tiến hóa rất vĩnh viễn. « Bà mẹ vạn vật thiên nhiên » rất là tiết kiệm ngân sách và chi phí và hiệu suất cao. Những gì hình thành và hoạt động giải trí tốt, sẽ liên tục được tăng trưởng. Trong phần kết cuộc trò chuyện, nhà thú y nghiên cứu và điều tra về tập tính động vật hoang dã có đưa ra một tâm lý đầy sáng sủa :« Người ta vẫn nghĩ là trong quốc tế tự nhiên, ngự trị quy luật của đấu tranh sống sót, kẻ nào mạnh thì thắng, nhưng trên thực tiễn, trong đời sống con người cũng như tự nhiên, có nhiều sự đoàn kết, sự gắn bó, quan hệ tích cực hơn là những cạnh tranh đối đầu, gian ác, hay hung hãn, những điều này sống sót, không có gì phải hoài nghi, nhưng có rất nhiều tình yêu. »* * *Thính fan hâm mộ cũng hoàn toàn có thể đặt câu hỏi : Liệu có chắc như đinh như vậy không ? Liệu những điều tốt đẹp có thực sự là nhiều hơn so với những gì gian ác hay hung bạo trong những xã hội con người ? Mới đây, theo Unicef, có đến 85 % trẻ nhỏ từ 2 đến 14 tuổi trên quốc tế là nạn nhân của « đấm đá bạo lực giáo dục » ở những mức độ khác nhau trong mái ấm gia đình. « Bạo lực mái ấm gia đình : một lỗ đen trong những khoa học về con người » ( La violence éducative : un trou noir dans les sciences humaines ) là tựa đề cuốn sách mới xuất bản của nhà nghiên cứu Olivier Maurel ( L’Instant présent, 2012 ). Và trong xã hội loài người, còn có rất nhiều hình thức đấm đá bạo lực khác. Chúng ta cũng biết, việc người ta ngược đãi những loài vật nuôi chắn chắn cũng không hiếm xảy ra .Gia đình không hẳn khi nào cũng là nơi ngự trị của tình thương yêu như ta thường mong ước. Thực tế phũ phàng của đời sống khiến con người khó cả tin. Có rất nhiều câu hỏi từ đây về những cội rễ của đấm đá bạo lực, về tình yêu đích thực, cạnh bên đó là những tình cảm bệnh hoạn và những gì mang tính giả tạo .Nhưng dù có trăn trở, dằn vặt hay thiếu tín nhiệm, khao khát hướng đến một tình yêu đích thực vẫn là thứ bao người vươn tới, và chính nhờ nó mà người ta sống niềm hạnh phúc, sống có ý nghĩa. Dẫu biết rằng yêu là mạo hiểm .

Các bài liên quan

Historia de un Amor : Muôn thuở nguồn cội, tình yêu tuyệt đốiParis : Khóa tình yêu nặng trĩu cầu Nghệ thuậtGiai thoại tình ca : 40 năm nhạc phẩm Love Story” Sách đen về đấm đá bạo lực tình dục ” và đại chiến chống nạn hãm hiếp

Bạo lực phổ biến tại Việt Nam : tìm hiểu cội rễ
 

Thư TinHãy nhận thư tin hàng ngày của RFI: Bản tin thời sự, phóng sự, phỏng vấn, phân tích, chân dung, tạp chí

Đăng ký

Tải ứng dụng RFI để theo dõi hàng loạt thời sự quốc tế

Download_on_the_App_Store_Badge_VN_RGB_blk_100217

google-play-badge_vi