Suy nghĩ về vai trò và ý nghĩa của lời ăn tiếng nói trong đời sống ngày nay – https://laodongdongnai.vn

suy-nghi-ve-vai-tro-va-y-nghia-cua-loi-an-tieng-noi

Suy nghĩ về vai trò và ý nghĩa của lời ăn tiếng nói trong đời sống ngày nay

  • Mở bài:

Ngôn ngữ chính là phương tiện đi lại giúp con người thực thi những hoạt giao tiếp. Không có ngôn từ, nhất định sẽ không có văn mình. Hoạt động giao tiếp bằng ngôn từ trong đời sống thường ngày gọi là lời ăn tiếng nói. Lời nói chính là tấm gương của tâm hồn, nó phản ánh tính cách và phẩm chất của con người .

  • Thân bài:

Lời ăn tiếng nói là gì?

Lời ăn tiếng nói là những hoạt động giải trí trao đổi thông tin, ý nghĩ, tình cảm, … bằng ngôn từ của con người trong đời sống hằng ngày phân phối nhu yếu của đời sống. Lời ăn tiếng nói còn bộc lộ tư cách đạo đức, nhân cách, nhân phẩm và văn hóa truyền thống của con người. Bởi thế, qua lời ăn tiếng nói của một người mà hoàn toàn có thể chứng minh và khẳng định nhân cách tốt hay xấu của con người đó .

Rèn luyện lời ăn tiếng nói như thế nào cho đúng đắn?

Kiếm có thể làm tổn hại thân thể; lời nói có thể làm tổn hại tâm hồn. Bởi thế, trước khi nói ta phải suy nghĩ kỹ rồi hãy nói:

+ Trước hết, phải biết ăn nói nhã nhặn, lịch sự và trang nhã, tôn trọng đối tượng người tiêu dùng đang giao tiếp ( lí giải và dẫn chứng ) .
+ Ăn nói đúng mực, tương thích với đối tượng người dùng và thực trạng giao tiếp ( lí giải và dẫn chúng ) .
+ Biết chào hỏi mọi người, nói lời xin lỗi, cảm ơn đúng lúc ( lí giải và dẫn chứng ) .
+ Không ăn nói thô lỗ, cộc cằn, không xúc phạm người khác ( lí giải và dẫn chứng ) .
+ Không được nói leo, nói hót, cướp lời của người khác ( lí giải và dẫn chứng )

Ý nghĩa của lời ăn tiếng nói lịch sự, nhã nhặn:

+ Tạo được thiện cảm ở người khác, những mối quan hệ tốt đẹp với mọi người xung quanh ( lí giải và dẫn chứng ) .
+ Từ cách ăn nói thuyết phục, ta tạo dấu ấn cho người khác, có thời cơ đạt được thành công xuất sắc ( lí giải và dẫn chứng ) .
+ Làm vơi nỗi đau buồn, mang đến sự ấm cúng và niềm vui cho người khác ( lí giải và dẫn chứng ) .
+ Chính từ cách ăn nói mà ta còn tiếp một sức mạnh, tạo nguồn động viên cho người khác đứng dậy sau thất bại, vấp ngã ( lí giải và dẫn chứng ) .
+ Lời ăn tiếng nói giúp ta xử lý bất hòa trong đời sống ( một câu nhịn bằng chín câu lành ) ( lí giải và dẫn chứng ) .
+ Ăn nói lịch sự và trang nhã, nhã nhặn là bộc lộ của lối sống văn minh, văn minh ( lí giải và dẫn chứng ) .
+ Lời ăn tiếng nói chính là thước đo nhân cách con người ( lí giải và dẫn chứng ) .

Nếu không biết ăn nói lịch sự, nhã nhặn:

+ Chẳng khi nào có được sự quý mến từ người khác, đánh mất mối quan hệ tốt đẹp với người khác .
+ Làm đau lòng hoặc gây tổn thương người khác .
+ Là nguyên do dẫn đến xích míc, xung đột và thù hận trong đời sống .
+ Đánh mất thời cơ đạt được sự thành công xuất sắc vì cách ăn nói .

Thái độ, nhận thức:

+ Phê phán những kẻ ăn nói thộ lỗ, cộc cằn, xem thường người khác .
+ Chất giọng mỗi người khi sinh ra đã có nhưng để biết cách ăn nói thì ta phải tự rèn luyện ( Học ăn, học nóị, học gói, học mờ ) .

+ Lời nói rất quan trọng nhưng không nên nói nhiều để làm phiền người khác.

+ Hãy lắng nghe để biết cách giao tiếp. Hãy nói những lời tốt đẹp thay vì những lời khó nghe bởi : “ Lời nói chẳng mất tiền mua … ” .

Tham khảo:

  • Mở bài:

Người Việt mình có nhiều điểm khá độc lạ trong tâm ý. Một trong những điều đó là rất chú trọng lời ăn, tiếng nói. Nhiều khi điều này được đặt lên số 1, trờ thành quyết định hành động cho thành công xuất sắc của nhiều việc làm, nhất là ở phút tiên phong, khi con người cần gây ấn tượng so với người khác ..

  • Thân bài:

Một ai đó hoàn toàn có thể Open bằng một hình thực bên ngoài khá sang chảnh, đẹp mắt, kèm những chi tiết cụ thể tương quan đến nhân thân : Học vị, nghề nghiệp, chỗ đứng xã hội, kinh tế tài chính vững vàng v.v … Nhưng nếu cất lời mà không dễ nghe thì mọi thứ nói trên sẽ trở nên không có ý nghĩa. Ngược lại, người chẳng có được lợi thế về mọi mặt như vừa nhắc tới mà nói năng dễ nghe thì sẽ nhanh gọn khiến đối tượng người tiêu dùng tiếp xúc có thiện cảm, làm cho người ta hoàn toàn có thể quên mọi điểm yếu kém khác .
Không phải vô cớ, những cụ ta dạy : “ Lời nói chẳng mất tiền mua. Lựa lời mà nói cho thỏa mãn nhu cầu nhau ”. Không mất tiền mua, tức là rất sẵn, có rất nhiều, chẳng khó gì để có được. Vậy thì sao không lựa chọn những lời lẽ đẹp đề làm “ thỏa mãn nhu cầu nhau ” ?
Người xưa cũng từng khuyên rằng : “ Ăn phải nhai, nói phải nghĩ ”. Ăn mà không nhai, sẽ có hại, không tiêu hóa được thành những chất nuôi khung hình. Giống như vậy, nói phải nghĩ. Nếu nói mà không tâm lý sẽ nói những điều dại khờ, khiến người nghe phật ý, không dễ chịu, ghét khinh mình .
Nói năng mà nhã nhặn, dễ nghe thì dù có bị làm phiền, người ta cũng dễ phân phối lời nhu yếu, sự nhờ vả của mình. Chẳng hạn như người ta đang xem TV, mình gõ cửa muốn hỏi thăm đường đi, hay nhà ai đó, ắt là họ bị làm phiền. Nhưng mình có lời xin lỗi, rồi nói “ Làm ơn, cho hỏi … ”, sau đó lại cảm ơn, biểu lộ thái độ khiêm nhường, nhã nhặn của người nhờ và thì người ta vui tươi, sẵn sàng chuẩn bị vấn đáp, có khi còn đưa sang tận nhà người mình định hỏi. Mình chỉ cần nhờ một, có khi người ta phân phối hai .
Ai đó mất rất nhiều công sức của con người, thậm chí còn tổn kém tiền tài giúp mình việc gì mà mình biết nói và bộc lộ lòng biết ơn, coi trọng, đề cao giá trị việc họ giúp mình thì họ sẽ hả lòng, không yên cầu trả ơn, còn nói : Không có gì, việc nhỏ thôi mà ”. Nhưng ngược lại, việc họ giúp chỉ nhỏ mà mình thể hiện sự coi thường, phủi công, vô ơn thi họ sẽ phật ý, bực mình, bỗng thấy việc giúp mình là to tát, phí công. Được lời tất sẽ cởi tấm lòng là như vậy. Con người cần nhất là sự tôn trọng tôn vinh, biết đến cộng sức, tấm lòng, chứ không hẳn là phải đền đáp bằng tài lộc, vật chất .
“ Vàng thì thử lửa thử than, Chuông kêu thử tiếng, người ngoan thử lời “. Người Việt mình lại tinh xảo ở chỗ : đủ phân biệt những lời chân thành, xuất phát từ trái tim nồng hậu, tấm lòng thiện chí với những lòi “ có cánh ”, giả dối, phát ra chỉ cốt để nịnh, lấy lòng, mong vụ lợi, thỏa mãn nhu cầu ý đồ ích kỉ. Lòng người Việt ta luôn rộng mở, sẵn sàng chuẩn bị “ cởi ” với bất kỳ ai có thiện chí, biết tôn trọng, nâng niu những giá trị ý thức. Khi “ được lời ”, điều đó lại càng được thể hiện, phát huy .

  • Kết bài:

Lời nói chẳng mát tiền mua. Xưa nay, con người thành công xuất sắc một phần do có năng lượng, còn phần lớn do biết ăn nói phải lời. Lời ăn tiếng nói bộc lộ rõ nhất phẩm chất đọa đức và bản lĩnh sống của con người. vì thế, hãy tận dụng sức mạnh của nó để tìm kiếm thành công xuất sắc và niềm hạnh phúc trong đời sống này .

Tham khảo:

Trong xã hội Nước Ta truyền thống cuội nguồn với nền kinh tế tài chính chính là nông nghiệp, nên người dân sống nhờ vào lẫn nhau và rất coi trọng việc giữ gìn những mối quan hệ. Người Việt muốn quan hệ tốt với những thành viên trong hội đồng nên họ đặc biệt quan trọng coi trọng và thích giao tiếp. Cũng vì thích giao tiếp, trở thành người quản giao và đã phát sinh thêm những mối quan hệ : Dao năng mài năng sắc, Người năng chào năng quen. Giao tiếp cũng là một trong những tiêu chuẩn để nhìn nhận con người : Một thương tóc bỏ đuôi gà / Hai thương ăn nói mặn mà có duyên .
Do thích giao tiếp nên người Việt thường có nhu yếu thăm viếng, gặp gỡ nhau. Việc thăm viếng nhau không đơn thuần dừng lại ở nhu yếu của việc làm mà đa phần xuất phát từ nhu yếu tình cảm, muốn thắt chặt thêm mối quan hệ giữa những bên. Thật vậy, trong văn hóa truyền thống Nước Ta, khi thân thương, người Việt sẽ đến nhà thăm nhau, mặc dầu họ gặp nhau ở một thiên nhiên và môi trường khác như văn phòng, nơi kinh doanh … hằng ngày một cách liên tục hơn. Một mối quan hệ được xác lập thân – sơ có một phần dựa vào việc đã biết và đến thăm nhà nhau hay chưa. Và khi khách đến nhà, dù thân – sơ, lạ – quen, người Việt đều bộc lộ lòng hiếu khách, tiếp đón chu đáo để biểu lộ thịnh tình của gia chủ : “ Đói năm, không ai đói bữa ; Khách đến nhà, không gà thì vịt … ”
Như đã ăn sâu vào cốt cách, phần lớn người Việt đều lấy tình cảm làm nguyên tắc ứng xử trong giao tiếp, để rồi luôn nhắc nhở nhau luôn trọng tình cảm hơn bất thứ điều gì trên đời. Người Việt vẫn biết rằng : Có tiền mua tiên cũng được, nhưng họ cũng biết rõ hơn rằng Có tình có nghĩa còn hơn cả tiền ; hay Của tiền có có không không, Có tình có nghĩa còn mong hơn tiền …
Trong giao tiếp, người Việt vốn dĩ tế nhị và ý tứ nên có thói quen luôn cân đo đong đếm trước khi nói năng : Ăn có nhai, nói có nghĩ ; Lời nói không mất tiền mua, Lựa lời mà nói cho thỏa mãn nhu cầu nhau ; Uốn lưỡi bảy lần trước khi nói … Cho nên, bài học kinh nghiệm về nói năng được người Việt cho là quan trọng và học từ nhỏ cho đến suốt cuộc sống : Học ăn, học nói, học gói, học mở .
Đặc biệt, trong giao tiếp, người Việt rất chú ý quan tâm đến tính trật tự, tôn ti, đúng quan hệ tuổi tác, thứ bậc trong họ hàng, ngoài xã hội. Nếu như trong tiếng Anh, đại từ nhân xưng là I và You, thì mạng lưới hệ thống xưng hô của người Việt thì rất đa dạng và phong phú, ngoài đại từ nhân xưng, còn sử dụng những từ chỉ quan hệ họ hàng ( anh, chị, em, ông, bà, cô, bác, dì, con, cháu … ) ; 1 số ít từ chỉ nghề nghiệp, chức vụ như : thầy, cô, bác sĩ …
Ông bà ta xưa cho rằng : “ Trâu chết để da, người chết để tiếng ” ; Đói cho sạch, rách nát cho thơm ” ; “ Tốt danh hơn lành áo ” … cho nên người Việt rất trọng danh dự. Chính lối sống trọng danh dự nên người Việt rất sợ lời đồn thổi, sợ dư luận xã hội, sợ “ mang tiếng ” và sợ tăm tiếng …
Muốn kiến thiết xây dựng lời ăn tiếng nói chuẩn mực, hướng đến giao tiếp hiệu suất cao, bản thân cần phải nỗ lực rèn luyện nhiều. Giao tiếp của người Việt vốn hàm chứa những nét đẹp như : trọng tình cảm, ý tứ, lễ giáo … tuy nhiên nó cũng hàm chứa một số ít đặc tính cần khắc phục. Chẳng hạn, dù thích giao tiếp và xởi lởi là vậy, nhưng điều đó chỉ thể hiện trong khoanh vùng phạm vi môi trường tự nhiên quen thuộc. Khi ra khỏi hội đồng quen thuộc, ở một khoảng trống khác, họ lại tỏ ra ngần ngại, thiếu tự tin. Theo đó, một học viên hoàn toàn có thể thích giao tiếp trong khoanh vùng phạm vi nhóm bạn của mình, trong lớp học của mình, hoặc trong mái ấm gia đình của mình, nhưng ở một khoanh vùng phạm vi to lớn hơn, thiên nhiên và môi trường khác như ở một mái ấm gia đình khác, một ngôi trường khác … thường sẽ ngần ngại hơn. Hoặc có trường hợp là “ anh hùng bàn phím ” trên khoảng trống mạng nhưng kiến thức và kỹ năng giao tiếp bên ngoài lại kém, ngần ngại, không dám nói trước đám đông .
Không giống như đời sống dưới lũy tre làng trước đây, trong xã hội văn minh với nhu yếu giao lưu rộng mở như thời nay, năng lực trình diễn yếu tố logic, khoa học, thuyết phục trước nhiều người là điều mà cần học hỏi, trau dồi ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường. Hiện có nhiều khóa học kiến thức và kỹ năng về giao tiếp, trò chuyện trước đám đông … để rèn luyện kỹ năng và kiến thức nói được những cha mẹ và giới trẻ chăm sóc .
Trở lại với đặc tính giao tiếp của người Việt, cũng vì quá chăm sóc đến người khác nên muốn bộc lộ sự chăm sóc đó thì người Việt có nhu yếu tìm hiểu và khám phá về thực trạng mái ấm gia đình, thực trạng hôn nhân gia đình / yêu đương, độ tuổi, vị thế việc làm, thu nhập, sức khỏe thể chất … của đối tượng người tiêu dùng giao tiếp. Đặc tính này vốn xuất phát từ tính hội đồng, làng xã mà ra, khiến chủ thể giao tiếp bị nhìn nhận là tò mò, thiếu tính nhã nhặn, khiến đối tượng người dùng giao tiếp cảm xúc không dễ chịu khi bị khám phá quá sâu về đời tư .
Bên cạnh đó, đi kèm với đặc thù trọng danh dự là bệnh sĩ diện. Vì quá coi trọng danh dự nên người Việt cho rằng : Một miếng giữa làng hơn một sàn xó nhà bếp ; Ở đời muôn sự tại chung / Hơn nhau một tiếng anh hùng mà thôi ; Một quan tiền công không bằng một đồng tiếng thưởng …

Học ăn học nói mỗi ngày. Vẫn biết rằng, những hiện tượng tiếng lóng và cách nói giản lược từ là những bước phát triển nội tại của bất kỳ một nền ngôn ngữ sống nào để có thể trở nên sinh động, tiện dụng và hợp thời hơn. Nhất là với giới trẻ, đôi khi họ thể hiện chính mình bằng những câu nói vui tai, từ ngữ thuộc dạng xu thế (top trend), thời thượng, mà chưa hiểu hết ý nghĩa, tác động của nó. Do đó, việc sử dụng ngôn ngữ thời thượng và đồng thời giữ gìn những giá trị cốt lõi, tốt đẹp của truyền thống như: sự lịch thiệp, lễ phép, lối ứng xử trọng nghĩa tình, phù hợp với từng đối tượng giao tiếp, không gian giao tiếp, cần được giữ gìn, chú trọng rèn giũa mỗi ngày, ngay trong từng gia đình, lớp học… Đặc biệt, mỗi người lớn cần làm gương tốt và nhắc nhở con em mình, loại bỏ ngay những từ ngữ thô tục, chửi thề, tránh để những từ ngữ này xuất hiện phổ biến, trở thành bình thường hóa trong giao tiếp hằng ngày.

Có một trong thực tiễn cần nhìn nhận rằng, ở một thời đại mà từ người cao tuổi đến trẻ nhỏ đều thuận tiện tiếp cận những thiết bị di động cầm tay có liên kết internet, thì phương pháp giao tiếp của con người cũng có những đổi khác nhất định. Bên cạnh kênh giao tiếp truyền thống cuội nguồn “ mặt đối mặt ” ( face to face ), con người văn minh còn có kênh giao tiếp trên khoảng trống mạng. Và từ từ, kênh giao tiếp mặt đối mặt, với những giao tiếp từ lời nói, cử chỉ, điệu bộ, ánh mắt ( body toàn thân language ) … đã có phần bị mất dần tần suất Open, nhường chỗ cho kênh giao tiếp trên khoảng trống mạng trải qua ký hiệu của ngôn từ, những hình tượng ( icon ) .
Một hình ảnh thường thấy trong mái ấm gia đình, những thành viên sau một ngày bận rộn cho việc học, việc làm thì ở giờ hoạt động và sinh hoạt chung, vui chơi bằng cách mỗi người một điện thoại cảm ứng, ít giao tiếp với nhau. Ngoài xã hội, những bạn trẻ kéo nhau ra quán nước thì mỗi người một điện thoại cảm ứng và trao đổi trải qua thiết bị di động .
Trước tình hình này, những chuyên viên, nhà khoa học và giới báo chí truyền thông đều có những điều tra và nghiên cứu, những phản ánh, ghi nhận về ảnh hưởng tác động của những thiết bị di động so với đời sống con người cả những mặt tích cực lẫn xấu đi. Vấn đề là còn lại ở mỗi người, mỗi mái ấm gia đình, nhà trường cần chú trọng hơn trong việc gìn giữ nét đẹp trong lời ăn, tiếng nói và ở mức độ cao hơn là lối sống, lễ nghĩa của cả một thế hệ …