Xây dựng làng nông thôn mới trong đồng bào dân tộc thiểu số ở Gia Lai

Xây dựng làng nông thôn mới trong đồng bào dân tộc thiểu số ở Gia Lai

16/12/2019

Thời gian qua, mặc dầu việc tiến hành thực thi Chương trình tiềm năng vương quốc về kiến thiết xây dựng NTM trên địa phận tỉnh Gia Lai đã đạt được nhiều tác dụng khả quan, tuy nhiên, một số ít làng đồng bào dân tộc thiểu số ( DTTS ) vẫn gặp khó khăn vất vả, đời sống của người dân ở mức thấp, thậm chí còn rất thấp. Xuất phát từ quan điểm : Nếu không có thôn, làng nông thôn mới ( NTM ) thì sẽ không có xã NTM, huyện NTM, năm 2018, quy mô “ làng NTM vùng đồng bào DTTS ” của tỉnh Gia Lai đã sinh ra. Đến nay, sau hơn một năm kiến thiết xây dựng và thực thi quy mô, thói quen hoạt động và sinh hoạt, tập quán của người dân đã từng bước đổi khác theo hướng văn minh ; bộ mặt nông thôn có nhiều tân tiến và khởi sắc ; đời sống vật chất, niềm tin của bà con ngày càng được nâng cao …

     Với quan điểm hướng về cơ sở, lấy thôn, làng làm thước đo sự phát triển kinh tế – xã hội, ngày 13/2/2018, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Gia Lai đã ban hành Chỉ thị số 12-CT/TU (Chỉ thị số 12) về việc tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy các cấp trong xây dựng làng NTM tại các đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh. Nội dung Chỉ thị số 12 dựa trên cơ sở lồng ghép 19 tiêu chí trong Bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng NTM và điều chỉnh một số tiêu chí để phù hợp với điều kiện thực tế của vùng đồng bào DTTS. Nhằm cụ thể hóa Chỉ thị số 12, UBND tỉnh Gia Lai đã ban hành Công văn số 760/UBND-NL; Sở NN&PTNT cũng có Công văn số 945/SNNPTNT-VPNTM về việc chỉ đạo, hướng dẫn xây dựng NTM trong đồng bào DTTS. Cùng với công tác tuyên truyền, vận động thực hiện chủ trương của tỉnh, các địa phương đã tích cực rà soát thực trạng, có phương án xây dựng khu dân cư, lộ trình, giải pháp lồng ghép Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM với các chương trình, dự án khác. Cụ thể, trong năm 2018, có 32 làng thuộc 17 huyện, thị xã, TP đăng ký xây dựng làng NTM. Sau khi đăng ký, các địa phương đã đầu tư, vận động tổ chức, cá nhân và người dân đóng góp nguồn lực triển khai thực hiện các tiêu chí làng NTM như: Quy hoạch, giao thông, thủy lợi, điện, trường học, cơ sở vật chất văn hóa, thông tin – truyền thông, nhà ở, tỷ lệ hộ nghèo, môi trường, hệ thống chính trị, an ninh – quốc phòng… Với sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị và người dân, đến cuối năm 2018, toàn tỉnh có 15 làng đạt chuẩn các tiêu chí NTM theo quy định, trong đó, phải kể đến các huyện: Phú Thiện, Đức Cơ, Chư Prông. Từng là những ngôi làng khó khăn nhất tỉnh, nhờ sự quan tâm của cấp trên, đến nay, các làng DTTS của những huyện này đã thay da đổi thịt, cảnh quan nông thôn trở nên khang trang, đời sống người dân được cải thiện đáng kể.

Một góc làng Hek, xã Chư A Thai, huyện Phú Thiện sau khi được quy hoạch thiết kế xây dựng làng NTM

     Tiêu biểu như làng Hek, xã Chư A Thai, huyện Phú Thiện được tỉnh Gia Lai và huyện Phú Thiện chọn làm điểm xây dựng làng NTM trong đồng bào DTTS theo tinh thần Chỉ thị số 12 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy. Làng Hek là một trong 4 làng căn cứ cách mạng của huyện Phú Thiện, có khoảng 100 hộ, 400 khẩu nhưng có đến hơn 60% số hộ nghèo do người dân chủ yếu sản xuất lúa rẫy một vụ và trồng sắn, thu nhập bình quân đầu người thấp. Từ năm 1990, 12 hộ dân với gần 60 khẩu đã tự ý di dời lên định cư trên núi Cheng Leng thuộc địa phận xã H’bông, huyện Chư Sê, chấp nhận cuộc sống biệt lập, thiếu thốn, ốm đau không được chữa bệnh, trẻ em không được đến trường… Sau khi được sự chung tay vào cuộc, giúp đỡ của các cấp chính quyền, làng Hek bây giờ đã được quy hoạch, 11 trục đường bê tông chia làng thành 8 ô bàn cờ, lấy nhà rông làm khu trung tâm; hơn 100 hộ được cấp 600 m2 đất/hộ để xây dựng nhà ở, bố trí rào ngăn nắp bằng lưới và trụ bê tông có cổng, ngõ; gia súc có chuồng nuôi nhốt riêng biệt; người dân được dùng điện, sử dụng nước sạch…

Làng Sơn, xã Ia Nan, huyện Đức Cơ cũng là một trong những địa phương ĐK thực thi quy mô điểm làng NTM vùng đồng bào DTTS. Là xã biên giới, giáp với Campuchia, cũng như làng Hek, đời sống của người dân rất khó khăn vất vả, có đến 177 / 230 hộ là người dân tộc bản địa Gia Rai ( chiếm 77 % ). Ngay sau khi được Ủy Ban Nhân Dân huyện Đức Cơ chọn làm điểm kiến thiết xây dựng làng NTM, làng Sơn đã tổ chức triển khai họp dân để bàn kế hoạch tiến hành triển khai, đồng thời không cho chủ trương, kế hoạch của huyện trải qua những cuộc họp làng, giúp người dân hiểu được mục tiêu, ý nghĩa, vai trò và nghĩa vụ và trách nhiệm của mình trong thiết kế xây dựng NTM. Nhờ sự vào cuộc của cả mạng lưới hệ thống chính trị, cùng với sự đồng thuận cao của đồng bào, đến cuối năm 2018, làng Sơn đã đạt 19/19 tiêu chí làng NTM ; tỷ suất hộ nghèo giảm 20 hộ so với cuối năm 2017 ; thu nhập trung bình đầu người đạt 24,8 triệu đồng / người / năm, tăng 5,2 triệu đồng so với năm 2017. Tất cả những hộ dân được sử dụng điện lưới vương quốc và nước sạch ; hơn 70 % số hộ trong làng có Tolet, phòng tắm, bể nước hợp vệ sinh. Điều đáng nói, tuy đã có nhiều khởi sắc nhưng làng Sơn vẫn lưu giữ những nét văn hóa truyền thống rất riêng của đồng bào dân tộc bản địa Gia Rai. Hiện những ngành công dụng của huyện đang hoàn hảo hồ sơ xét công nhận làng Sơn đạt chuẩn NTM theo pháp luật, đồng thời tổ chức triển khai hội nghị nhìn nhận để nhân rộng quy mô trên địa phận huyện với kỳ vọng sẽ tạo ra những điểm nhấn độc lạ trong kiến thiết xây dựng NTM, xóa đói, giảm nghèo ở địa phương .
Tương tự làng Hek, làng Sơn, làng Bẹk, xã Ia Bă, huyện Chư Prông có 216 hộ với 976 nhân khẩu, trong đó, hơn 70 % số dân là đồng bào DTTS. Ðầu năm 2019, khi được huyện chọn làm điểm thiết kế xây dựng làng NTM, làng Bẹk mới chỉ đạt 11/19 tiêu chí, nhưng sau khi có chủ trương thiết kế xây dựng làng NTM, Chi bộ xã đã phối hợp với những tổ chức triển khai, đoàn thể thôn tăng cường tuyên truyền để người dân hiểu về chủ trương, chủ trương của tỉnh, tự nguyện tham gia hiến đất, góp phần ngày công làm đường giao thông vận tải nông thôn, chỉnh trang nhà cửa, sửa chữa thay thế hàng rào, tăng trưởng sản xuất … Thực hiện mục tiêu “ Nhà nước và nhân dân cùng làm ”, từ đầu năm 2019 đến nay, người dân làng Bẹk đã góp phần hơn 1,3 tỷ đồng và 400 ngày công để làm đường giao thông vận tải nông thôn. Ngoài ra, nhờ sự tương hỗ của những doanh nghiệp đóng trên địa phận, người dân đã thiết kế xây dựng 25 Tolet ; kéo điện thắp sáng 1,2 km đường làng ; shopping trang thiết bị nhà hoạt động và sinh hoạt hội đồng. Tính đến thời gian hiện tại, làng Bẹk đã hoàn thành xong thêm 6 tiêu chí và phấn đấu đến cuối năm 2019 sẽ triển khai xong 2 tiêu chí còn lại, gồm thu nhập, thiên nhiên và môi trường và bảo đảm an toàn thực phẩm, sớm cán đích NTM theo đúng lộ trình và kế hoạch đề ra .
Có thể thấy, thiết kế xây dựng làng NTM trong đồng bào DTTS là quy mô mới xuất phát từ trong thực tiễn của Gia Lai, dù chỉ mới qua 1 năm tiến hành triển khai nhưng quy mô đã ghi nhận nhiều tín hiệu khả quan, tạo điểm tựa vững chãi, là động lực quan trọng để nhiều thôn, làng trong tỉnh thay đổi, mang lại đời sống ấm no cho đồng bào. Đây được nhìn nhận là chương trình biểu lộ tính nhân văn thâm thúy và là sáng tạo độc đáo riêng có của tỉnh Gia Lai. Trong thời hạn tới, những cấp ủy, chính quyền sở tại, sở, ban, ngành địa phương sẽ liên tục phát huy ý thức, nghĩa vụ và trách nhiệm, tính đoàn kết, năng động, linh động trong chỉ huy, chỉ huy để nhân rộng quy mô trên toàn tỉnh, gắn với việc giảm nghèo, nâng cao đời sống của dân cư, góp thêm phần không thay đổi và tăng trưởng kinh tế tài chính – xã hội .

Nguyễn Hải

( Nguồn : Bài đăng trên Tạp chí Môi trường, số 11/2019 )

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Nông Thôn