Quỹ phát triển khoa học và công nghệ: Vì sao khó giải ngân?
Nội Dung Chính
Chính sách tạo đường cho doanh nghiệp trích Quỹ phát triển KH&CN
Theo số liệu từ Tổng cục Thuế, từ năm 2011 đến năm 2019, cả nước đã có 618 doanh nghiệp, tập đoàn lớn, tổng công ty tại 58 tỉnh, thành phố trích lập và sử dụng Quỹ phát triển khoa học và công nghệ của doanh nghiệp. Tổng mức trích lập Quỹ của những doanh nghiệp trong toàn nước từ năm 2011 đến năm 2019 là 22.083.500 triệu đồng, đơn cử như Bảng 1.
Bảng 1: Số tiền trích lập Quỹ phát triển khoa học và công nghệ của doanh nghiệp
Đơn vị tính: Triệu đồng
| STT | Năm trích lập | Số tiền trích lập |
| 1 | 2011 | 1.458.803 |
| 2 | 2012 | 421.581 |
| 3 | 2013 | 1.239.992 |
| 4 | năm trước | 2.316.894 |
| 5 | năm ngoái | 3.583.461 |
| 6 | năm nay | 3.382.993 |
| 7 | 2017 | 3.255.110 |
| 8 |
2018 |
3.344.717 |
| 9 | 2019 | 3.079.950 |
|
Tổng cộng: |
22.083.500 |
|
Việc những tập đoàn lớn, doanh nghiệp xây dựng và trích nguồn doanh thu vào Quỹ phát triển KH&CN được mở màn từ sự được cho phép của chủ trương pháp lý. Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp số 14/2008 / QH12 năm 2008 ; Luật sửa đổi, bổ trợ một số ít điều của Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp số 32/2013 / QH13 năm 2013 và những văn bản hướng dẫn có lao lý : “ Doanh nghiệp được xây dựng, hoạt động giải trí theo pháp luật của pháp lý Nước Ta được trích tối đa 10 % thu nhập tính thuế hàng năm để lập Quỹ phát triển KH&CN của doanh nghiệp ”. Luật KH&CN số 29/2013 / QH13 năm 2013 lao lý : “ Doanh nghiệp ngoài nhà nước được khuyến khích xây dựng Quỹ phát triển KH&CN của mình ” ; “ Doanh nghiệp nhà nước phải trích một tỷ suất tối thiểu thu nhập tính thuế thu nhập doanh nghiệp để lập Quỹ phát triển KH&CN của doanh nghiệp ” ; “ Doanh nghiệp có quyền tự chủ, tự chịu nghĩa vụ và trách nhiệm trong việc quản trị, sử dụng quỹ đúng mục tiêu xây dựng quỹ ”. Điều 9 của Nghị định 95/2014 / NĐ-CP năm năm trước của nhà nước pháp luật : “ Doanh nghiệp nhà nước hàng năm phải trích từ 3 % đến 10 % thu nhập tính thuế thu nhập doanh nghiệp để lập Quỹ phát triển KH&CN của doanh nghiệp ” ; “ Doanh nghiệp ngoài nhà nước được quyền trích từ thu nhập tính thuế thu nhập doanh nghiệp một tỷ suất hài hòa và hợp lý, tối đa là 10 % để lập Quỹ phát triển KH&CN của doanh nghiệp ”. Thông tư liên tịch số 12/2016 / TTLT-BKHCN-BTC năm năm nay của liên Bộ KH&CN và Bộ Tài chính hướng dẫn nội dung chi và quản trị Quỹ phát triển KH&CN của doanh nghiệp. Luật Chuyển giao công nghệ số 07.2017 / QH14 năm 2017 pháp luật : “ Doanh nghiệp được sử dụng quỹ phát triển KH&CN của doanh nghiệp để góp vốn đầu tư, đối ứng vốn, nhận vốn đối ứng góp vốn đầu tư cho thay đổi công nghệ, ươm tạo công nghệ, ươm tạo doanh nghiệp KH&CN, khởi nghiệp phát minh sáng tạo, kinh doanh thương mại hóa tác dụng nghiên cứu và điều tra khoa học và phát triển công nghệ của mình ”. Nghị định số 76/2018 / NĐ-CP năm 2018 của nhà nước lao lý chi tiết cụ thể và hướng dẫn thi hành 1 số ít điều của Luật Chuyển giao công nghệ tại Điều 8, Điều 10, Điều 13, Điều 14, Điều 27 và Điều 28 hướng dẫn đơn cử nội dung chi và tương hỗ của Quỹ phát triển KH&CN của doanh nghiệp cho hoạt động giải trí chuyển giao công nghệ. Nghị định số 13/2019 / NĐ-CP ngày 01 tháng 02 năm 2019 của nhà nước về doanh nghiệp KH&CN được cho phép sử dụng Quỹ phát triển KH&CN của doanh nghiệp để thương mại kinh doanh hóa tác dụng KH&CN ( Khoản 3 Điều 16 ). Thông tư số 45/2019 / TT-BTC ngày 19 tháng 7 năm 2019 của Bộ Tài chính pháp luật quản lý tài chính thực thi Đề án “ Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp thay đổi phát minh sáng tạo vương quốc đến năm 2025 ” được cho phép sử dụng Quỹ phát triển KH&CN của doanh nghiệp để hỗ trợ vốn, tương hỗ kinh phí đầu tư thực thi những trách nhiệm thuộc đề án.
Bất cập khi sử dụng Quỹ phát triển KH&CN
| Tập đoàn Công nghiệp cao su Việt Nam đã trích lập được 1.380 tỷ đồng trong giai đoạn 2009-2014, nhưng do không sử dụng được nên đã hoàn nhập Quỹ là 1.164 tỷ đồng (chiếm 84%). Tập đoàn Dầu khí Việt Nam trích lập được 1.912 tỷ đồng, chỉ sử dụng được 590 tỷ đồng… |
Nội dung trích lập Quỹ đã được lao lý không thiếu tại những văn bản Luật và Nghị định hướng dẫn ( pháp luật doanh nghiệp Nhà nước phải trích lập Quỹ tối thiểu 3 %, tối đa 10 % ; doanh nghiệp ngoài Nhà nước được quyền trích lập Quỹ tối đa 10 % từ thu nhập tính thuế thu nhập doanh nghiệp ). Nội dung sử dụng Quỹ cũng được pháp luật tại những nghị định như Nghị định số 95/2014 / NĐ-CP, Nghị định số 76/2018 / NĐ-CP, Nghị định số 13/2019 / NĐ-CP. Tuy nhiên, do 1 số ít nội dung chi của Quỹ được bổ trợ, nên chưa được lao lý đơn cử tại Thông tư liên tịch số 12/2016 / TTLT-BKHCN – BTC hướng dẫn trích lập, quản trị và sử dụng Quỹ, gây khó khăn vất vả cho doanh nghiệp trong thực tiễn tiến hành giải ngân cho vay. Bộ Khoa học và Công nghệ dẫn chiếu có nhiều điểm chưa được pháp luật đơn cử, ví dụ điển hình, việc tương hỗ doanh nghiệp có dự án Bất Động Sản thuộc ngành, nghề khuyễn mãi thêm góp vốn đầu tư, địa phận tặng thêm góp vốn đầu tư nhận chuyển giao công nghệ từ tổ chức triển khai KH&CN Đầu tư, đối ứng vốn góp vốn đầu tư cho khởi nghiệp thay đổi phát minh sáng tạo ; Đổi mới công nghệ, ươm tạo công nghệ, ươm tạo doanh nghiệp KH&CN, kinh doanh thương mại hóa hiệu quả nghiên cứu và điều tra khoa học và phát triển công nghệ ; Thuê tổ chức triển khai, cá thể trong nước, ngoài nước để tư vấn, quản trị hoạt động giải trí góp vốn đầu tư của quỹ phát triển KH&CN của doanh nghiệp theo hợp đồng giữa những bên … Phân tích chủ trương về những điểm nghẽn trên, điểm nghẽn lớn nhất khiến tỷ suất sử dụng Quỹ tại những doanh nghiệp thấp là do Quỹ chưa cung ứng được nhu yếu mua máy móc, thiết bị để thay đổi công nghệ trực tiếp sử dụng vào việc sản xuất kinh doanh thương mại của doanh nghiệp. Cụ thể hơn, Thông tư liên tịch số 12/2016 / TTLT-BKHCN-BTC hướng dẫn chưa rõ ràng và còn có điểm xích míc. Chẳng hạn, Khoản 3 Điều 8 của Thông tư 12/2016 / TTLT-BKHCN-BTC pháp luật : “ Mua máy móc, thiết bị có kèm theo những đối tượng người dùng chuyển giao công nghệ theo lao lý của Luật chuyển giao công nghệ … để sửa chữa thay thế một phần hay hàng loạt công nghệ đã, đang sử dụng bằng công nghệ khác tiên tiến và phát triển hơn nhằm mục đích nâng cao hiệu suất, chất lượng mẫu sản phẩm hoặc nâng cấp cải tiến loại sản phẩm mới của doanh nghiệp ”. Như vậy, theo lao lý này, doanh nghiệp được phép sử dụng Quỹ để mua máy móc, thiết bị thay đổi công nghệ ship hàng hoạt động giải trí sản xuất kinh doanh thương mại nhằm mục đích nâng cao hiệu suất, chất lượng sản phẩn hoặc nâng cấp cải tiến mẫu sản phẩm mới của doanh nghiệp. Khoản 3 Điều 13 của Thông tư 12/2016 / TTLT-BKHCN-BTC lại pháp luật : “ Trường hợp gia tài cố định và thắt chặt được góp vốn đầu tư từ nguồn vốn của Quỹ chưa hết hao mòn, nếu chuyển giao cho hoạt động giải trí kinh doanh thương mại của doanh nghiệp thì phần giá trị còn lại của gia tài cố định và thắt chặt phải hạch toán vào thu nhập khác và phần giá trị còn lại của gia tài cố định và thắt chặt đó được trích khấu hao, tính vào ngân sách khi xác lập thuế thu nhập doanh nghiệp ”. Theo đó, khi máy móc, thiết bị ship hàng thay đổi công nghệ shopping từ nguồn vốn của Quỹ chưa hết hao mòn, nếu doanh nghiệp chuyển sang sử dụng cho hoạt động giải trí sản xuất kinh doanh thương mại sẽ phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp so với phần giá trị còn lại của gia tài theo mức thuế suất của thu nhập khác, hoàn toàn có thể cao hơn mức thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp từ hoạt động giải trí sản xuất kinh doanh thương mại ( nếu doanh nghiệp đang trong thời hạn được hưởng khuyễn mãi thêm thuế thu nhập doanh nghiệp ).
Nhiều doanh nghiệp không giải ngân được nguồn lực đã trích
 |
| Công ty cổ phần Lọc hóa dầu Bình Sơn đã trích lập Quỹ phát triển KH&CN 1.471 tỷ đồng, nhưng chỉ sử dụng được 39 tỷ đồng trong giai đoạn 2014-2018 |
Giai đoạn 2011 – 2019, tổng kinh phí đầu tư trích lập của Quỹ phát triển KH&CN của những doanh nghiệp, tập đoàn lớn là 22.083.500 triệu đồng. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp không giải ngân cho vay được kinh phí đầu tư đã trích vào Quỹ. Nhiều tập đoàn lớn có số trích lập Quỹ lớn nhưng không sử dụng hết phải thực thi hoàn nhập Quỹ, ví dụ điển hình, Tập đoàn Công nghiệp cao su Nước Ta, trong tiến trình 2009 – năm trước, đã trích lập được 1.380 tỷ đồng, nhưng do không sử dụng được nên đã hoàn nhập Quỹ là 1.164 tỷ đồng ( chiếm 84 % ). Tập đoàn Dầu khí Nước Ta, trong tiến trình 2011 – 2018, đã trích lập được 1.912 tỷ đồng, đã sử dụng được 590 tỷ đồng, cho đến nay số tiền chưa sử dụng hết sau thời hạn 05 năm trích lập là 488 tỷ đồng. Công ty CP Lọc hóa dầu Bình Sơn đã trích lập Quỹ 1.471 tỷ đồng nhưng chỉ sử dụng được 39 tỷ đồng trong quy trình tiến độ năm trước – 2018. Công ty CP đường Tỉnh Quảng Ngãi từ năm 2009 đến năm 2018 đã trích lập 391 tỷ đồng, sử dụng 293 tỷ đồng, hoàn nhập quỹ 90 tỷ đồng do không thực thi được hoạt động giải trí góp vốn đầu tư những dự án Bất Động Sản shopping máy móc thiết bị để thay đổi công nghệ ship hàng trực tiếp hoạt động giải trí sản xuất … Theo số liệu từ Tổng cục Thuế, quá trình từ năm năm ngoái đến năm 2018, Quỹ phát triển KH&CN của doanh nghiệp đã được những doanh nghiệp sử dụng là 5.451.857 triệu đồng / 13.566.281 triệu đồng Quỹ đã trích ( chiếm khoảng chừng 40 % ). Các tập đoàn lớn là đơn vị chức năng có số kinh phí đầu tư trích lập Quỹ lớn nhất, tuy nhiên, tỷ suất sử dụng kinh phí đầu tư của Quỹ còn thấp, không không thay đổi qua những năm và chênh lệch lớn giữa những địa phương. Một số tập đoàn lớn chăm sóc nhiều đến hoạt động giải trí KH&CN và đã sử dụng có hiệu suất cao nguồn Quỹ đã trích, nhưng cũng chỉ đạt 60 % – 70 % số Quỹ đã trích ( Tập đoàn Công nghiệp viễn thông quân đội Viettel sử dụng được 2.372 tỷ đồng, tương tự 60 % số tiền trích lập quỹ trong quy trình tiến độ năm nay đến 2018, Tập đoàn Tập đoàn Bưu chính viễn thông Nước Ta … ). Một số nguyên do chính dẫn đến việc những tập đoàn lớn, doanh nghiệp dù đã trích lập Quỹ phát triển KH&CN nhưng khó giải ngân cho vay và còn nhiều lúng túng trong quy trình tiến hành gồm có : Thứ nhất, là vướng mắc trong những pháp luật pháp lý đã phát hành. Tuy đã có những lao lý nhưng lại thiếu đơn cử, chi tiết cụ thể tương thích và khả thi với thực tiễn hoạt động giải trí của doanh nghiệp, dẫn tới vướng mắc trong tiến hành. Ví dụ : mua máy móc, thiết bị để thay đổi công nghệ trực tiếp sử dụng vào việc sản xuất kinh doanh thương mại của doanh nghiệp tại Công ty CP Đường Tỉnh Quảng Ngãi, Tổng công ty quản trị bay Nước Ta ; mua nguyên vật liệu, phụ gia hóa chất để thay đổi công nghệ lọc hóa dầu tại Công ty CP lọc hóa dầu Bình Sơn ; đấu thầu shopping nguyên vật liệu thực thi những trách nhiệm KH&CN cấp bách tại Tập đoàn Viettel ( do có sự độc lạ với những pháp luật trước đây và do sự không thống nhất giữa pháp luật tại khoản 3 Điều 8 và khoản 3 Điều 13 của Thông tư liên tịch số 12/2016 / TTLT-BKHCN-BTC ). Cùng với đó, pháp luật về hạch toán số thuế thu nhập doanh nghiệp bị truy thu và mức lãi suất vay phải nộp khi doanh nghiệp sử dụng chưa hết 70 % số quỹ đã trích lập sau 5 năm chưa rõ ràng, như tại Tập đoàn Dầu khí Nước Ta, Tập đoàn Bưu chính viễn thông Nước Ta. Chưa có pháp luật và điều kiện kèm theo khả thi để nộp tiền về quỹ phát triển KH&CN vương quốc, của bộ, ngành, địa phương khi doanh nghiệp không sử dụng hết Quỹ như tại Tập đoàn Dầu khí Nước Ta … Thứ hai, những pháp luật pháp lý đã phát hành hướng dẫn nội dung chi của Quỹ mới chỉ tập trung chuyên sâu cho hoạt động giải trí điều tra và nghiên cứu và phát triển mà chưa phân phối nhu yếu của doanh nghiệp trong hoạt động giải trí thay đổi phát minh sáng tạo. Chưa có nội dung chi cho thay đổi quy trình tiến độ quản trị doanh nghiệp ( Tổng công ty quản trị bay Nước Ta, Công ty CP lọc hóa dầu Bình Sơn … ). Thứ ba, việc thực thi chủ trương chưa được vận dụng đồng điệu và thống nhất trong cả nước. Thiết kế và thực thi chủ trương nhằm mục đích thôi thúc hoạt động giải trí khoa học công nghệ và thay đổi phát minh sáng tạo của những doanh nghiệp là nghành trọn vẹn mới so với những cơ quan quản trị nhà nước lúc bấy giờ. Thứ tư, Luật Chuyển giao công nghệ năm 2017 và những văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn thi hành được cho phép doanh nghiệp được sử dụng Quỹ để góp vốn đầu tư, đối ứng vốn, nhận vốn đối ứng góp vốn đầu tư cho thay đổi công nghệ, ươm tạo công nghệ, ươm tạo doanh nghiệp KH&CN, khởi nghiệp phát minh sáng tạo, kinh doanh thương mại hóa tác dụng nghiên cứu và điều tra khoa học và phát triển công nghệ của doanh nghiệp. Thông tư liên tịch số 12/2016 / TTLT-BKHCN-BTC của liên Bộ KH&CN và Bộ Tài chính phát hành năm năm nay hướng dẫn nội dung chi và quản trị quỹ phát triển KH&CN của doanh nghiệp chưa được kiểm soát và điều chỉnh, bổ trợ thêm những hướng dẫn về nội dung chi từ Quỹ theo lao lý của Luật Chuyển giao công nghệ năm 2017 và những văn bản pháp lý khác có tương quan đến Quỹ. Thứ năm, tiềm lực khoa học công nghệ và thay đổi phát minh sáng tạo của đa phần doanh nghiệp còn yếu ; những chủ trương thôi thúc, khuyến khích doanh nghiệp hoạt động giải trí khoa học công nghệ và thay đổi phát minh sáng tạo chưa tạo tác động đủ lớn cho những tập đoàn lớn, doanh nghiệp. Nhiều doanh nghiệp chưa chăm sóc đến việc trích lập Quỹ cũng như hoạt động giải trí khoa học công nghệ và thay đổi phát minh sáng tạo. Với mức trích tối đa 10 % thu nhập tính thuế, số trích lập quỹ của những doanh nghiệp nhỏ và vừa rất thấp, không đủ để thực thi những hoạt động giải trí khoa học công nghệ và thay đổi phát minh sáng tạo, trong khi những nguồn vốn tín dụng thanh toán, tương hỗ tín dụng thanh toán để bổ trợ thêm lại không có, hoặc có lại khó tiếp cận. Như vậy, chủ trương và chủ trương khuyến khích những tập đoàn lớn, doanh nghiệp trích lập Quỹ từ thu nhập tính thuế nhằm mục đích khuyến khích những doanh nghiệp góp vốn đầu tư cho khoa học công nghệ và thay đổi phát minh sáng tạo là một chủ trương quan trọng nhằm mục đích lôi cuốn nguồn lực của doanh nghiệp góp vốn đầu tư cho khoa học, thay đổi công nghệ, nâng cao hiệu suất, chất lượng mẫu sản phẩm sản phẩm & hàng hóa, thôi thúc hoạt động giải trí thay đổi phát minh sáng tạo của doanh nghiệp và tương hỗ nguồn lực cho hoạt động giải trí khởi nghiệp dựa trên KH&CN. Tuy nhiên, khác doanh nghiệp, đặc biệt quan trọng là những tập đoàn lớn Nhà nước đã trích lập Quỹ với nguồn lực tương đối lớn thì việc sử dụng Quỹ còn 1 số ít vướng mắc như trong thực tiễn nêu trên, rất cần có giải pháp để gỡ vướng.
Cần gỡ vướng, giải phóng nguồn lực tại Quỹ phát triển KH&CN
Để tạo nguồn lực cho những tập đoàn lớn, doanh nghiệp tham gia nghiên cứu và điều tra, phát triển công nghệ và thay đổi phát minh sáng tạo trải qua những Quỹ phát triển KH&CN của doanh nghiệp, nhà nước cần có sự kiểm soát và điều chỉnh về chủ trương và những lao lý để tháo gỡ những điểm nghẽn.
Cần cập nhật nội dung chi cho hoạt động nghiên cứu và phát triển khoa học: Cụ thể về việc cho phép sử dụng Quỹ để mua máy móc, thiết bị, đổi mới công nghệ trực tiếp sử dụng vào việc sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp; Bổ sung các nội dung chi Quỹ theo quy định của Nghị định số 76/2018/NĐ-CP và Nghị định số 13/2019/NĐ-CP; hướng dẫn nghĩa vụ thuế thu nhập phát sinh và số tiền lãi đối với số Quỹ đã trích sau 5 năm chưa sử dụng…
Điều chỉnh lao lý và hướng dẫn nộp Quỹ phát triển KH&CN và Quỹ thay đổi công nghệ vương quốc : Cùng với đó, cần hướng dẫn việc hạch toán số tiền nộp về Quỹ Phát triển KH&CN Quốc gia ( Nafosted ) theo pháp luật hiện hành. Hoặc bổ trợ, kiểm soát và điều chỉnh lao lý để những tập đoàn lớn, doanh nghiệp hợp tác với Quỹ Đổi mới công nghệ vương quốc ( Natif ) trong việc quản trị, sử dụng Quỹ phát triển KH&CN theo pháp luật tại Điều lệ Quỹ và Thông tư hướng dẫn quản trị hoạt động giải trí của Quỹ Đổi mới công nghệ vương quốc. Bổ sung hướng dẫn đơn cử về nội dung và thủ tục thuế, hạch toán kế toán : tương quan đến việc sử dụng Quỹ cho hoạt động giải trí góp vốn đầu tư, đối ứng vốn góp vốn đầu tư cho khởi nghiệp thay đổi phát minh sáng tạo, thay đổi công nghệ, kinh doanh thương mại hóa tác dụng nghiên cứu và điều tra khoa học và phát triển công nghệ, … theo lao lý của Luật Chuyển giao công nghệ 2017 để doanh nghiệp sử dụng hiệu suất cao Quỹ theo đúng lao lý pháp lý. Tạo chính sách khuyến khích tái đầu tư từ những khoản thu nhập phát sinh do hoạt động giải trí góp vốn đầu tư từ Quỹ như : những khoản thu từ khấu hao máy móc thiết bị, thu nhập từ hoạt động giải trí góp vốn đầu tư, đối ứng vốn góp vốn đầu tư cho khởi nghiệp thay đổi phát minh sáng tạo, thay đổi công nghệ, thương mại kinh doanh hóa hiệu quả nghiên cứu và điều tra khoa học và phát triển công nghệ. Theo đó, những khoản thu này được được cho phép coi là nguồn vốn bổ trợ cho hoạt động giải trí của Quỹ phát triển KH&CN của doanh nghiệp. /.
Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Công Nghệ
