Phật Giáo bắt nguồn từ đâu? 7++ điều nên biết về Phật Giáo Việt Nam

Phật giáo Nước Ta không đơn thuần là sự kiện tôn giáo mà còn là văn hóa truyền thống .
Chính nhờ sự ảnh hưởng tác động văn hóa truyền thống của Ấn Độ nên tạo ra sự đối trọng với tác động ảnh hưởng văn hóa truyền thống Trung Quốc, ngăn ngừa khuynh hướng đồng nhất văn minh Trung Quốc tạo nên sự độc lạ văn hóa truyền thống Nước Ta .
Phật giáo Nước Ta lúc bấy giờ vừa giữ được những giáo lý cơ bản của Đạo Phật khởi đầu vừa có sự dung hòa tương thích với văn hóa truyền thống người Việt .

Để giúp cho người đọc hiểu rõ hơn về đạo Phật nói chung và Phật giáo ở Việt Nam nói riêng, cơ sở điêu khắc tượng Phật Trần Gia xin cung cấp các thông tin qua bài viết dưới đây.

Bạn đang đọc: Phật Giáo bắt nguồn từ đâu? 7++ điều nên biết về Phật Giáo Việt Nam

XEM THÊM TƯỢNG PHẬT ĐẸP DO ĐIÊU KHẮC TRẦN GIA TÔN TẠO

Nội Dung Chính

I, Giới thiệu về Đạo Phật hay Phật Giáo:

1/ Phật giáo là gì? Phật giáo bắt nguồn (xuất phát) từ đâu?

Đạo Phật dựa trên lời dạy của Đức Phật Thích Ca Mâu Ni
Phật giáo hay Đạo Phật là một tôn giáo hay nói đúng hơn là mạng lưới hệ thống triết học gồm những giáo lý, tư tưởng triết học vừa đủ về nhân sinh quan, quốc tế quan cùng chiêu thức tu tập dựa trên lời dạy của nhân vật lịch sử vẻ vang có tên là Siddhartha Gautama dịch thuần Việt là Tất đạt đa Cồ-đàm .
Phật giáo có nguồn gốc từ đâu ? Phật giáo sinh ra năm nào ?
Người sáng lập ra đạo Phật là Thái tử Tất Đạt Đa ( Shidartha ) sinh năm 624 trước công nguyên thuộc dòng họ Thích Ca ( Sakyà ), con vua Tịnh Phạn Vương Đầu Đà Na ( Sudhodana ) trị vì nước Ca Tỳ La Vệ ( Kapilavasu ) xứ Trung Ấn Độ lúc đó và hoàng hậu Ma Da ( Maya ) .
Dù sống trong cuộc sống vương giả nhưng Thái tử vẫn nhận ra sự đau khổ của nhân sinh, vô thường của thế sự nên Thái tử đã quyết tâm xuất gia tìm đạo nhằm mục đích tìm ra căn nguyên của đau khổ và giải pháp diệt trừ đau khổ để giải thoát khỏi sinh tử luân hồi .
Sau nhiều năm tìm thày học đạo, Thái Tử nhận ra rằng giải pháp tu hành của những vị đó đều không hề giải thoát cho con người hết khổ được. Cuối cùng, Thái tử đến ngồi nhập định dưới gốc cây Bồ đề và thề rằng “ Nếu Ta không thành đạo thì dù thịt nát xương tan, ta cũng quyết không đứng dậy khỏi chỗ này ” .
Sau 49 ngày đêm thiền định, Thái tử đã đạt được Đạo vô thượng, thành bậc “ Chánh đẳng chánh giác ”, hiệu là Phật Thích Ca Mâu Ni. Đó là ngày 08 tháng 12 năm Đức Phật 31 tuổi .

2/ Phật giáo ra đời như thế nào? Ý nghĩa sự ra đời của Phật Giáo:

Phật giáo hướng đến việc con người tự giác ngộ để thoát khổ
Tư tưởng chủ yếu của đạo Phật là dạy con người hướng thiện, có tri thức để thiết kế xây dựng đời sống tốt đẹp yên vui trong hiện tại .
Đạo Phật không công nhận có một đấng tối cao chi phối đời sống của con người, không ban phúc hay giáng hoạ cho ai mà trong đời sống mỗi người đều phải tuân theo luật Nhân – Quả, làm việc thiện thì được hưởng phúc và thao tác ác thì phải chịu báo ứng. Đạo Phật còn biểu lộ là một tôn giáo tân tiến khi không có thái độ phân biệt quý phái .
Đức Phật đã từng nói : “ Không có quý phái trong dòng máu cùng đỏ như nhau, không có đẳng cấp và sang trọng trong giọt nước mắt cùng mặn ” .
Ngoài ra, đạo Phật cũng biểu lộ niềm tin đoàn kết và không phân biệt giữa người tu hành và Fan Hâm mộ, quan điểm của đạo Phật là “ Tứ chúng đồng tu ”, đó là Tăng, Ni, Phật tử nam và Phật tử nữ đều cùng được tu và nếu ai có quyết tâm đều hoàn toàn có thể thành tựu như Đức Phật .
Khác với 1 số ít tôn giáo lớn trên quốc tế, đạo Phật chủ trương không có mạng lưới hệ thống tổ chức triển khai quốc tế và mạng lưới hệ thống giáo quyền .
Điều này xuất phát từ nguyên do Đức Phật hiểu rõ sự ham muốn quyền lực tối cao của con người, do đó Đức Phật chủ trương không giao giáo quyền quản trị cho ai mà chỉ hướng dẫn đệ tử nương vào giáo lý, giáo luật để duy trì và sống sót theo mạng lưới hệ thống sơn môn ( như dòng họ thế tục ngoài đời ) .
Một đặc thù điển hình nổi bật của đạo Phật là một tôn giáo hoà bình, hữu nghị, hợp tác .
Trải qua hơn 25 thế kỷ sống sót và tăng trưởng, đạo Phật gia nhập vào trên 100 nước trên quốc tế, ở hầu khắp những lục địa nhưng luôn với trạng thái ôn hoà, chưa khi nào đi liền với cuộc chiến tranh xâm lược hay xảy ra những cuộc thánh chiến .
Tính đến năm 2008, đạo Phật có khoảng chừng 350 triệu Fan Hâm mộ và hàng trăm triệu người có tình cảm, tín ngưỡng và có tác động ảnh hưởng bởi văn hoá, đạo đức Phật giáo .
Trong thời gian bấy giờ xã hội Ấn Độ rất rối ren. Đây là thời kỳ chiếm hữu nô lệ, phân loại giai cấp thâm thúy. Xã hội chia làm 4 giai cấp :
Phật giáo có mấy phái ?
Cùng với sự phân loại hệ phái của Phật giáo và với cách tiếp cận, nhìn nhận khác nhau về giáo lý Phật giáo, với niềm tin khế lý – khế cơ, từ hai phái lớn của Phật giáo lại được phân thành nhiều tông phái khác nhau. Có thể nói, sự hình thành những tông phái không phải là sự phân liệt, tranh chấp trong Phật giáo về quyền lợi và nghĩa vụ, vị thế của Tăng chúng, cũng không phải là sự phủ định lẫn nhau mà đây chính là sự tăng trưởng làm cho Phật giáo trở nên vững chãi .
Trước đây, Phật giáo có nhiều tông phái, sau này đa số những tông phái có cùng khuynh hướng sát nhập lại với nhau, hiện tại có 10 tông phái của Phật Giáo :
1 – Câu Xá tông
2 – Thành Thật tông
3 – Tam Luận tông
4 – Pháp Tướng tông
5 – Thiên Thai tông
6 – Hoa Nghiêm tông
7 – Luật tông
8 – Thiền tông
9 – Tịnh độ tông
10 – Mật tông
Chín tông phái ( từ 1 đến 9 ) thuộc loại bộ Hiển giáo. Trong Hiển giáo lại được chia ra Nam tông ( 1,2 ) và Bắc tông ( từ 3 đến 9 ). Hiển giáo là thứ giáo lý hoàn toàn có thể dùng ngôn từ để phát biểu, diễn đạt được. Hiển giáo là do Báo thân và Ứng thân Phật thuyết pháp .
Đối với Mật tông thuộc loại bộ Mật giáo, là thứ giáo lý không hề dùng ngôn từ diễn đạt. Mật giáo là do Pháp thân Phật thuyết pháp, do đó giáo phái này còn được gọi là Chân Ngôn hay Chân Ngôn tông .

3/ Giáo lý của đạo Phật:

Tứ thánh đế là giáo lý cốt lõi của Phật pháp
Những giáo lý của đạo Phật đều được nhắc rõ ràng trong kinh sách, tuy nhiên có nhiều cách lý giải khác nhau bởi nhiều phe phái khách nhau tạo nên mạng lưới hệ thống triết lý khá phức tạp .
Giáo pháp của Phật giáo được tập hợp trong Tam tạng gồm :
Kinh tạng : là những bài giảng của chính Đức Phật hoặc những đại đệ tử của Ngài. Kinh tạng được chia làm 5 bộ : Trường bộ kinh, Trung bộ kinh, Tương ưng, bộ kinh, Tăng chi bộ kinh, Tiểu bộ kinh .
Luật tạng : Được sinh ra chỉ vài mươi năm sau khi Đức Phật nhập Niết bàn, là tạng sách cổ nhất, nội dung biểu lộ lịch sử vẻ vang tăng trưởng của Tăng-già và những giới luật của người xuất gia .
Luận tạng : Hình thành khá trễ, biểu lộ những ý niệm đạo Phật về triết học và tâm lý học .
Những giáo lý của Phật giáo được bộc lộ trong những vấn đề như :
Tứ Thánh đế ( Tứ Diệu Đế ) : Đây là tư tưởng cơ bản, côt lõi của Phật pháp .
Bốn chân lý giúp tất cả chúng ta phân biệt thực chất của sự khổ đau trong luân hồi, nguyên do và giải pháp giải trừ đau khổ .
Đức phật có dạy rằng cuộc sống có khổ đau ( gọi gọi là khổ đế ), có nguyên do ( gọi là Tập đế ), hoàn toàn có thể dập tắt ( gọi là Diệt đế ), và con đường bát chánh đạo – Trung đạo sẽ giúp diệt khổ ( gọi là Đạo đế ) .
Tứ đế biểu lộ rất đầy đủ về quy trình nhận thức những loại khổ đau, nguyên do, trạng thái không còn khổ đau và con đường thoát khổ .
Và để thoát khổ được thì phải nhận thức đúng đắn về đau khổ. Đó là quan điểm triết học mang tính duy lý .
Khổ đế : những khổ đau về : sinh lão, bệnh, tử ; khổ tâm gồm : sống với người mình ghét, chia lìa người thân trong gia đình, những mong ước mà không được như mong muốn, chấp vào thân ngũ uẩn. Trước hết cần phải thừa nhận khổ đau, không nên trốn tránh, phớt lờ hay cường hóa, nhận thức về khổ đau một cách tổng lực, thâm thúy .
Tập đế : Chính là nguyên do của khổ đau gồm có : tham ái, sân hận, si mê và chấp thủ. Khi tìm được đúng nguyên do đó trong luân hồi chuyển kiếp do vô minh và ái dục được chỉ rõ trong 12 nhân duyên .
Diệt đế : Đó là trạng trái không còn khổ đau, là sự giải thoát tận cùng chân thực, đó là niềm hạnh phúc khi chấm hết sự vô minh hay dục vọng của con người .
Đạo đế : Đây là chân lý con đường diệt khổ hay đúng mực là giải pháp để diệt khổ gồm tám nhánh – bát chính nghĩa và xoay xung quanh ba trụ cột lớn Trí tuệ – Đạo đức – Thiền định. Pháp môn để giúp đến con đường bát chi thánh đạo là 37 phẩm trợ đạo .
Bát chính nghĩa :
Đối với nhóm trí tuệ sẽ gồm có :
Chính kiến : Sự hiểu biết chân chính về nhân quả, duyên khởi, những sự vật hiện tượng kỳ lạ một cách khách quan, không chi phối bởi xúc cảm, cảm tính, hiểu rõ 4 chân lý về khổ và cách thoát khổ. Từ đó có những cách cư xử không làm khổ bản thân và mọi người xung quanh .
Chính tư duy : Suy nghĩ đến việc từ bỏ chấp trước, ly tham, đoạn diệt, an tính, thắng trí và giác ngộ .
Đối với nhóm đạo đức :
Chính ngữ : Nói lời chân chính, thực sự, đoàn kết, mang tính kiến thiết xây dựng, đem lại sự an vui cho người khác .
Chính nghiệp : có nghĩa là hành vi chân chính nghĩa là không sát sinh, không trộm cắp, không ngoại tình. Nên thực thi : san sẻ cho những người kém như mong muốn hơn mình một cách hợp pháp, sống chung thủy một vợ một chồng, trọng thân .
Chính mạng : Có nghề nghiệp chân chính để nuôi sống bản thân, không nên làm nghề đồ tể, không sản xuất, kinh doanh chất độc, gây nghiện .
Chính tinh tấn : Kiên trì làm những việc thiện, liên tục làm những việc thiện dự tính làm, từ bỏ những việc bất thiện đang làm và dự tính làm .
Đối với nhóm thiền định :
Chính niệm : nghĩa là làm chủ trong những giác quan trong cách đi, đứng, nằm, ngồi, nói, nín, thức, ngủ, làm chủ xúc cảm và thái độ sống …
Chính định : có 4 tầng nấc thiền : sơ thiền, nhị thiền, tam thiền và tứ thiền cùng với những chiêu thức hỗ trợ như tứ niệm xứ, quán hơi thở. Sau khi đạt nấc cao nhất sẽ dẫn tâm về Tam minh gồm : Túc mạng minh, Thiên nhãn minh, Lậu tận minh .
Khi chứng xong, hành giả giải thoát trọn vẹn đắc quả vị A-la-hán ..
Ngoài ra, trong đạo Phật còn có khái niệm về nhân quả, luân hồi .
Nhân quả : chính là mọi vấn đề đều là hiệu quả của nguyên do trước đó .
Nhân hay còn gọi là nghiệp, khi gieo nghiệp thì sẽ gặt quả. Từ nhân đến quả thì có yếu tố duyên. Nếu duyên có điều kiện kèm theo thuận tiện thì thuận duyên, còn cản trở là nghịch duyên .
Tương tác về nhân quả khá phức tạp diễn ra liên tục hoặc song song gọi là trùng trùng duyên khởi .
Các nguyên do cùng loại nhưng trái chiều sẽ bù trừ cho nhau và cái nào mạnh hơn sẽ tạo ra tác dụng .
Điều này có nghĩa là nghiệp đã gieo hoàn toàn có thể chuyển hóa được nếu gieo nhân mới trái chiều với nhân cũ .
Quan hệ nhân quả là quy luật tự nhiên khách quan, không nhờ vào vào ý thức con người. Dù con người có tin hay không thì quy luật vẫn quản lý và vận hành và chi phối vạn vật .
Luân hồi : Đó là quan hệ nhân quả xuyên suốt thời hạn. Điều này chỉ ra rằng việc tâm thức trải qua nhiều kiếp sống .
Chết là hết 1 kiếp sống, còn tâm thức sẽ mang theo nghiệp đi tái sinh ở kiếp mới. Và hình thức hoàn toàn có thể khác nhau cũng như sự quy đổi giữa những loài hoặc những quốc tế như cõi súc sinh, cõi người, cõi a tu la, cõi trời. Quan hệ nhân quả sẽ ảnh hưởng tác động và chi phối phương pháp luân hồi .
Còn luân hồi là còn khổ. Do vậy đạo Phật chỉ ra rằng chỉ có giác khổ thì mới thoát khỏi luân hồi nghĩa là biết cách đoạn diệt để không còn quan hệ nhân quả .
Ngoài ra, đạo Phật còn đưa ra những yếu tố như siêu hình học, nhận thức luận và thế giới quan để giúp mọi người tưởng tượng rõ hơn về sự liên kết giữa vạn vật trong thiên hà một cách khăng khít .

Nhân quả là quy luật tự nhiên khách quan

4, Lễ nghi và các ngày lễ quan trọng của Phật giáo:

Lễ nghi của Phật giáo bộc lộ sự trang nghiêm, tôn kính tới người sáng lập ( đức Bổn sư ) .
Ban đầu, lễ nghi của Phật giáo khá đơn thuần và như nhau, tuy nhiên cùng với quy trình tăng trưởng, Phật giáo phân loại thành nhiều tông phái và gia nhập vào những dân tộc bản địa khác nhau, hoà đồng cùng với tín ngưỡng của dân cư địa phương, lễ nghi của Phật giáo dần có sự độc lạ giữa những khu vực, vùng miền …
Một số dịp nghỉ lễ, kỷ niệm lớn trong năm của Phật giáo ( tính theo ngày âm lịch ) :
– Tết Nguyên đán
– Rằm tháng giêng : lễ Thượng nguyên
– Ngày 08/02 : Đức Phật Thích Ca xuất gia
– Ngày 15/02 : Đức Phật Thích Ca nhập Niết bàn
– Ngày 19/02 : Khánh đản Đức Quán Thế Âm Bồ tát
– Ngày 21/02 : Khánh đản Đức Phổ Hiền Bồ tát
– Ngày 16/3 : Khánh đản Đức Chuẩn Đề Bồ tát
– Ngày 04/4 : Khánh đản Đức Văn Thù Bồ tát
– Ngày 15/4 : Đức Phật Thích Ca đản sinh
– Ngày 13/7 : Khánh đản Đức Đại Thế Chí Bồ tát
– Ngày 14/7 : Lễ Tự tứ
– Ngày 15/7 : Lễ Vu lan
– Ngày 30/7 : Khánh đản Đức Địa Tạng Bồ tát
– Ngày 30/9 : Khánh đản Đức Phật Dược sư
– Ngày 17/11 : Khánh đản Đức Phật A Di Đà
– Ngày 08/12 : Đức Phật Thích Ca thành đạo
Đối với Phật giáo Nam tông Khmer còn có một số ít dịp nghỉ lễ theo truyền thống cuội nguồn người Khmer, như :
– Ngày 13 – 15/4 dương lịch : Lễ mừng năm mới ( CholChơnam Thmây – Tết dân tộc bản địa của người Khmer ) ;
– Ngày 30/8 dương lịch : Lễ cúng ông bà tổ tiên ( lễ Donta ) …
– Đầu tháng 9 hoặc tháng 10 âm lịch ( sau khi kết thúc khoá hạ ) : Lễ Dâng Y ( hay lễ Dâng Bông ) ;
– Ngày 15/10 âm lịch : Lễ cúng trăng ( Okcombok ) .

II, Lịch sử hình thành và Phát triển của Phật Giáo Việt Nam:

1, Phật giáo và văn hóa Việt Nam :

Với sự tăng trưởng của đạo Phật trên khắp quốc tế đặc biệt quan trọng ở Châu Á Thái Bình Dương, Phật giáo cũng tìm chỗ đứng cho mình trong xã hội Nước Ta .

Vậy, Phật giáo du nhập vào Việt Nam khi nào?

Xem thêm: ĐỘNG CƠ HƠI NƯỚC THỜI NAY DO AI PHÁT MINH ? – Đam mê khoa học

Phật giáo ở Nước Ta được truyền vào từ đầu Công nguyên bằng hai con đường gồm đường thủy trải qua việc mua và bán trao đổi với những thương gia Ấn Độ, đường Bộ trải qua giao lưu văn hóa truyền thống, kinh doanh với Trung Quốc .
Do vậy Phật giáo ở Nước Ta mang sắc thái Ấn Độ và Trung Quốc .
Giáo lý của Đạo Phật bình đẳng, bác ái, … nên quen thuộc với dân cư Nước Ta .
Hơn nữa thời gian này có sự sống sót của tín ngưỡng địa phương của những người dân nông nghiệp lúa nước, sự hiển diện của Nho giáo, Đạo lão mà Trung quốc truyền vào tuy nhiên vẫn có những khuyết thiếu .
Và khi đạo Phật truyền vào đã bổ trợ những chỗ thiếu vắng đó. Nhờ vậy Phật giáo Nước Ta được giao thoa với tín ngưỡng địa phương .
Trải qua 2000 năm với những thời kỳ lịch sử dân tộc của quốc gia, Phật giáo đã tác động ảnh hưởng sâu rộng trong đời sống kinh tế tài chính, văn hóa truyền thống xã hội .
Phật giáo vào Nước Ta không đơn thuần là sự kiện tôn giáo mà còn là văn hóa truyền thống .
Chính nhờ sự ảnh hưởng tác động văn hóa truyền thống của Ấn Độ nên tạo ra sự đối trọng với tác động ảnh hưởng văn hóa truyền thống Trung Quốc, ngăn ngừa khuynh hướng đồng nhất văn minh Trung Quốc tạo nên sự độc lạ văn hóa truyền thống Nước Ta .

2, Những đóng góp của Phật Giáo Việt Nam qua các thời kì:

Phật giáo ở Nước Ta thời Trần tăng trưởng mạnh
Trải qua những triều đại phong kiến, thời nhà Đinh, Tiền Lê, Lý, Trần và qua 2 cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, Phật giáo Nước Ta đều có những góp phần to lớn trong công cuộc hộ quốc, an dân. Công lao của Phật giáo Nước Ta đã được những triều đại, nhà nước và lịch sử dân tộc Nước Ta ghi nhận .
Thời nhà Đinh có Thiền sư Ngô Chân Lưu ( 933 – 1011 ) được vua Đinh Tiên Hoàng phong làm Khuông Việt Đại sư và phong chức Tăng thống đứng đầu Phật giáo cả nước vì những góp phần quan trọng trong công cuộc bảo vệ và kiến thiết xây dựng quốc gia .
Thời nhà Lý có Thiền sư Vạn Hạnh được vua Lý Công Uẩn phong làm Quốc sư vì đã có nhiều góp sức để kiến thiết xây dựng nên sự thịnh vượng của vương triều Lý ; ngoài những còn có những vị Thiền sư : Đa Bảo, Sùng Phạm, Không Lộ, Mãn Giác, Viên Thông … là những danh tăng đã hết lòng phù trợ triều đình để kiến thiết xây dựng quốc gia tăng trưởng rực rỡ tỏa nắng trong một thời hạn dài …
Thời nhà Trần, đạo Phật tuy không trực tiếp tham gia vào những việc làm triều chính như thời kỳ trước nhưng lại có góp phần rất to lớn về những mặt tư tưởng, văn hoá, xã hội .
Các Thiền sư, Hoàng đế thời Trần đã lập nên một hệ tư tưởng cho Phật giáo Nước Ta, đó là Thiền phái Trúc Lâm và tiêu biểu vượt trội là Đức vua Trần Nhân Tông sau khi rời bỏ ngai vàng đã khai sáng ra phái thiền Trúc Lâm Yên Tử .
Trong 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ của dân tộc bản địa ta, nhiều Tăng Ni, Cư sĩ, Phật tử Phật giáo Nước Ta đã tham gia đoàn quân cứu nước và nhiều vị đã dũng mãnh quyết tử thân mình cho Tổ quốc .
Nhiều ngôi chùa Phật giáo Nước Ta đã trở thành cơ sở cách mạng, nuôi giấu cán bộ, dự trữ lương thảo, quân nhu … ship hàng quân đội trong suốt những năm tháng cuộc chiến tranh .

3, Đặc điểm nổi bật của Phật giáo Việt Nam

Phật giáo Nước Ta lúc bấy giờ hướng con người đến sự chuẩn mực
Trên con đường hội nhập và tăng trưởng tại Nước Ta, Phật giáo luôn triển khai hai điều là khế lý và khế cơ nghĩa là bảo vệ giữ được chân lý, tư tưởng gốc Phật giáo đồng thời bảo vệ tương thích với phong tục vương quốc .
Do vậy Phật giáo ở Nước Ta có những đặc thù sau :
Tính dung hòa :
Dung hòa giữa Phật giáo với tín ngưỡng địa phương :
Đối với Phật giáo thờ Phật trong chùa, còn người Việt thường có phong tục thờ Thần trong miếu và thờ Mẫu trong phủ, với 4 bị thần như : Mây – Mưa – Sấm – Chớp .
Và 4 vị thần được Phật giáo hóa gồm tượng Pháp Vân, Pháp Vũ, Pháp Lôi và Pháp Điện .
Đặc biệt mạng lưới hệ thống thờ tổng hợp với nhau tạo nên những ngôi chùa thờ theo “ tiền Phật, hậu Thần ( Mẫu ). Do vậy người dẫn vào trong 1 số ít ngôi chùa sẽ thuận tiện thấy Phật, ThầnThánh, Mẫu, thành hoàng thổ địa, …
Dung hòa những tông phái Phật giáo :
Sau khi gia nhập vào Nước Ta, những tông phái lại giao hòa với nhau .
Ví dụ những vị thiền sư đời Lý như Vạn Hạnh, .. giỏi pháp thuật, thần thông biến hóa ; thiền tông phối hợp với Tịnh Độ Tông khi tụng niệm phật A di đà và Bồ Tát .
Các chùa Phật giáo miền Bắc đa dạng chủng loại tượng Phật, Bồ tát, A la Hán với tông phái khác nhau .
Các chùa miền Nam có xu thế hòa giải giữa hai truyền thống cuội nguồn truyền thừa, …
Dung hòa giữa Phật giáo với đạo Khổng, đạo Lão :
Tín ngưỡng truyền thống lịch sử tiên phong của người Việt tiếp đón Phật giáo, sau Đạo Giáo và ở đầu cuối là Nho giáo để tạo thành Tam giáo đồng nguyên và Tam giáo đồng quy .
Ba tôn giáo này đã tương hỗ lẫn nhau như Nho giáo giúp tổ chức triển khai xã hội, đạo giáo lo về con người, Phật giáo lo về kiếp sau con người .
Do vậy nhiều hình ảnh tam giáo tổ sư in đậm trong tâm lý người Việt với Đức Phật Thích Ca Mâu Ni ở giữa, bên trái là Lão Tử, bên Phải là Khổng Tử .
Phật giáo tác động ảnh hưởng mẫu hệ :
Đó là nguyên do mà Phật giáo ở Nước Ta có phần nữ tính hóa .
Nhiều vị phật Ấn Độ với hình tướng Nam nhưng vào Nước Ta thành Phật bà như mẹ Quan Âm .
Ngoài ra trong đời sống người Việt còn có những vị Phật Mẫu riêng như Phật Mẫu, Phật Bà Chùa Hương, Quan Âm Thị Kính …

4, Sự hình thành Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam:

Từ khi gia nhập vào Nước Ta, đạo Phật sống sót và tăng trưởng theo truyền thống cuội nguồn sơn môn. Các sơn môn sinh hoạt độc lập, ít có sự liên hệ và chịu sự chi phối của những sơn môn khác .
Khi thực dân Pháp đem quân xâm lược nước ta, cũng là lúc Pháp mang theo văn hoá, tín ngưỡng, tôn giáo phương Tây truyền bá vào Nước Ta, mặt khác ra sức tẩy chay, chèn ép Phật giáo với mưu đồ xoá dần tín ngưỡng, tôn giáo, văn hoá truyền thống cuội nguồn của dân cư Việt .
Trong nước, Phật giáo không còn được sự ủng hộ như trước đây … Bản thân Phật giáo lúc này nặng về tín ngưỡng hơn tư duy .
Từ toàn cảnh đó, 1 số ít Tăng Ni, Cư sĩ có tận tâm và tinh thần đạo pháp, dân tộc bản địa đã quyết tâm chỉnh đốn lại bằng cách mở trường Phật học, dịch tầm cỡ sang chữ quốc ngữ cho Tăng Ni, Phật tử dễ học, dễ hiểu, kiến thiết xây dựng những cơ sở xã hội, ra những tờ tạp chí với mục tiêu giúp sức nhau cùng học Phật và hoằng pháp, nêu cao niềm tin dân tộc bản địa .
Chương trình học văn hoá cũng được đưa vào giáo dục cho Tăng Ni .
Phong trào “ Chấn hưng Phật giáo ” ở cả 3 miền Trung – Nam – Bắc trong những thập niên 30, 40 của thế kỷ XX đã thổi bùng lên truyền thống lịch sử yêu nước và ý thức nghĩa vụ và trách nhiệm so với Dân tộc và Đạo pháp của Tăng Ni, Phật tử, nhất là sau khi Cách mạng tháng Tám thành công xuất sắc. Cùng với những tổ chức triển khai cứu quốc khác, Phật giáo cứu quốc sinh ra …
Phật giáo Nước Ta đã ý thức được rằng muốn có sức mạnh thật sự phải cùng nhau đoàn kết, tập hợp nhau trong một tổ chức triển khai để chấn hưng đạo pháp, bảo vệ văn hoá truyền thống lịch sử, góp thêm phần đấu tranh giải phóng dân tộc bản địa .
Đó là nguyên do để Phật giáo triển khai những cuộc hoạt động thống nhất Phật giáo trong cả nước :
Cuộc hoạt động thống nhất Phật giáo lần thứ nhất ( năm 1951 ) với sự tham gia của 6 đoàn thể Phật giáo ở 3 miền ;
Cuộc hoạt động thành lập Hội Phật giáo thống nhất Nước Ta ở những tỉnh, thành phố phía Bắc ( năm 1957, 1958 ) ;
Cuộc hoạt động thống nhất Phật giáo năm 1964 tại miền Nam để xây dựng nên “ Giáo hội Phật giáo Nước Ta Thống nhất ” .
Tuy nhiên, sự thống nhất của 3 cuộc hoạt động này chưa được toàn vẹn vì đây không phải là sự thống nhất của Phật giáo trên toàn nước mà chỉ là sự thống nhất của 1 số ít tổ chức triển khai Phật giáo hay của một miền .
Cuộc hoạt động thống nhất Phật giáo cả nước, xây dựng GHPGVN
Đầu năm 1980, thể theo nguyện vọng của toàn thể Tăng Ni, Cư sĩ, Phật tử, những vị Giáo phẩm đại diện thay mặt cho những tổ chức triển khai hệ phái lớn của Phật giáo họp tại thành phố Hồ Chí Minh và quyết định hành động xây dựng “ Ban Vận động thống nhất Phật giáo ” để triển khai cuộc hoạt động trong khoanh vùng phạm vi cả nước, gồm có đại diện thay mặt của 9 tổ chức triển khai, hệ phái :
– Hội Phật giáo thống nhất Nước Ta ( ở miền Bắc ) ;
– Giáo hội Phật giáo Nước Ta thống nhất ( Ấn Quang ) ;
– Ban Liên lạc Phật giáo yêu nước thành phố Hồ Chí Minh ;
– Giáo hội Phật giáo truyền thống Nước Ta ;
– Giáo hội Tăng già nguyên thuỷ Nước Ta ;
– Hội đoàn kết sư sãi yêu nước Tây Nam bộ ( Phật giáo Khmer ) ;
– Giáo phái Khất sĩ Nước Ta ;
– Giáo hội Thiên Thai giáo quán tông ;
– Hội Phật học Nam Việt .
Tháng 11/1981 Đại hội thống nhất Phật giáo đã được tổ chức triển khai tại chùa Quán Sứ, TP. Hà Nội với sự tham gia của 168 vị Giáo phẩm, Tăng Ni, Cư sĩ đại diện thay mặt cho 9 tổ chức triển khai, hệ phái nói trên để xây dựng nên một tổ chức triển khai chung của Phật giáo cả nước lấy tên là “ Giáo hội Phật giáo Nước Ta ” ( GHPGVN ) .
Tại Lời nói đầu của Hiến chương, GHPGVN đã chứng minh và khẳng định : Sự thống nhất Phật giáo Nước Ta đặt trên nguyên tắc : “ Thống nhất ý chí và hành vi, thống nhất chỉ huy và tổ chức triển khai, tuy nhiên, những truyền thống cuội nguồn hệ phái và phương tiện đi lại tu hành đúng chính pháp vẫn được duy trì ”, và xác lập “ Phương châm hoạt động giải trí của GHPGVN là : Đạo pháp – Dân tộc – Chủ nghĩa xã hội ”, “ GHPGVN là tổ chức triển khai Giáo hội duy nhất đại diện thay mặt cho Tăng Ni, Phật tử Nước Ta trong và ngoài nước ” .
Hiến chương GHPGVN đã khẳng định chắc chắn : “ Mục đích của GHPGVN là điều hoà, hợp nhất những tổ chức triển khai, hệ phái Phật giáo Nước Ta cả nước để hộ trì hoằng dương Phật pháp và tham gia thiết kế xây dựng bảo vệ Tổ quốc, Giao hàng dân tộc bản địa, góp thêm phần kiến thiết xây dựng hoà bình, an nhàn cho quốc tế ” .

5, Phật giáo Việt Nam hiện nay

Từ bao đời nay những vị thiền sư hoặc những vị anh hùng dân tộc bản địa Phật tử đã thấm nhuần lòng yêu nước, tạo nên sự mật thiết giữa phật giáo Nước Ta với tư tưởng Nước Ta .
Và trong thực tiễn trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, nhiều chùa chiền đã trở thành cơ sở nuôi dưỡng nhiều chiến sỹ cách mạng .
Có thể nói Phật giáo đã nhập thế cùng lịch sử dân tộc dân tộc bản địa để giúp nhân dân tìm được đời sống tự do, bình đẳng của mình trong xã hội mới .
Phật giáo đã giúp cho người dân trở về gốc lương thiện, tốt đời đẹp đạo, biết ơn với tổ quốc, đồng bào, những vị anh hùng dân tộc bản địa và hun đúc một tư tưởng yêu nước nồng nàn .
Không chỉ có vậy, phật giáo Nước Ta lúc bấy giờ còn hòa mình vào mọi mặt trong đời sống của mỗi người dân, vào trong từng nghành để kiến thiết xây dựng đời sống mới tốt đẹp .
Phật giáo nhập thế vào những yếu tố xã hội : giúp con người sống hướng thiện hơn, giúp mái ấm gia đình ấm cúng hơn bởi Kinh Ca Thi La Việt mà Đức Phật dạy về cách đối nhân xử thế của vợ và chồng với nhau, cũng như tôn vinh chữ hiếu trong mối quan hệ con cháu với ông bà cha mẹ và tổ tiên .
Hiện nay cũng nhiều đôi bạn trẻ chọn phương pháp cưới tại chùa theo nghi thức Phật giáo, được gọi là lễ Hằng thuận .
Đây chính là nét văn hóa truyền thống tâm linh đáng quý khi Phật giáo nhập thế vào yếu tố xã hội .
Đặc biệt với giá trị cốt lõi tâm từ bi, cứu khổ cứu nạn, nhiều tổ chức triển khai từ thiện Phật giáo đã tích cực tham gia công tác làm việc từ thiện đem lại những miếng cơm manh áo hay những mái nhà tình nghĩa cho những mảnh đời khốn khó .
Đối với yếu tố giáo dục, Phật giáo không tôn vinh niềm tin mù quáng mà lấy chính kiến làm nền tảng cho sự giải thoát .
Đó là sự động lực để thôi thúc sự tăng trưởng xã hội .
Chỉ khi con người có trí tuệ và từ bi mới tránh xa những tệ nạn xã hội, đấm đá bạo lực học đường, đấm đá bạo lực trong mái ấm gia đình, mưu mô, thủ đoạn tranh giành quyền lợi .
Do vậy Phật giáo Nước Ta thời nay luôn cần được giữ gìn và được lan tỏa đến mọi người thực thi tiềm năng dân giàu, nước mạnh, xã hội công minh, dân chủ và văn minh .
Những di sản văn hóa truyền thống của Phật giáo đã đem lại sắc thái dân tộc bản địa, mang đến sự phong phú trong truyền thống văn hóa truyền thống việt .
Hiện nay, nhiều tổ chức triển khai xã hội quyên góp công đức để Phục hồi, tôn tạo chùa chiền …
Những việc này không riêng gì mang ý nghĩa tâm linh mà còn là danh thắng nổi tiếng để hành khách thập phương thăm quan và chiêm ngưỡng và thưởng thức .
Có thể nói trải qua bao nhiêu thời hạn, tận mắt chứng kiến mọi sự thay đổi của xã hội, thăng trầm lịch sử dân tộc, nhưng Phật giáo Nước Ta luôn sát cánh cùng dân tộc bản địa, cùng vun bồi những giá trị đích thức của đời sống .