Đề xuất vinh danh người có công lớn tạo ra chữ quốc ngữ
 |
|
Giáo sư Nguyễn Đăng Hưng. Ảnh: Viết Tuân Bạn đang đọc: Đề xuất vinh danh người có công lớn tạo ra chữ quốc ngữ |
Sau đó, nhóm những nhà nghiên cứu do giáo sư Hưng đứng đầu sẽ dựng khoảng trống vinh danh chữ quốc ngữ, dự kiến đặt tại Thanh Chiêm ( Quảng Nam ) – nơi tiên phong những giáo sĩ Bồ Đào Nha đặt chân tới Nước Ta thế kỷ 17, khởi đầu viết tiếng Việt bằng ký tự Latinh .Tại đây sẽ có tượng Alexandre de Rhodes ; thư viện tọa lạc tài liệu về quy trình hình thành, tăng trưởng chữ quốc ngữ ; khoảng trống trình diễn nghệ thuật và thẩm mỹ truyền thống lịch sử … ” Đến đây, mọi người sẽ hiểu về lịch sử vẻ vang chữ quốc ngữ và những người góp công lớn để hình thành ngôn từ của quốc gia như lúc bấy giờ “, ông Hưng kỳ vọng .Đồng cảm với sáng tạo độc đáo này, đạo diễn Trần Văn Thủy cho hay luôn trăn trở làm phim về Alexandre de Rhodes và chữ quốc ngữ. ” Trước đây, có người học chữ Hán mười năm chưa chắc đã biết đọc, biết viết. Nhưng với quốc ngữ, trẻ nhỏ chỉ mấy tháng là đọc thông, viết thạo nên việc giữ gìn và tôn vinh ngôn từ này là nghĩa vụ và trách nhiệm của mỗi người Nước Ta “, đạo diễn san sẻ .
 |
| Thạc sĩ Đào Tiến Thi. Ảnh : Viết Tuân |
Tuy nhiên, thạc sĩ ngôn ngữ Đào Tiến Thi lại băn khoăn về thời điểm chữ quốc ngữ được coi là ngôn ngữ chính thức của đất nước. Ông phân tích, chữ viết này ra đời từ thế kỷ 17 nhưng chủ yếu được dùng trong hệ thống nhà thờ. Cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20, tầng lớp trí thức tiên phong của Việt Nam thổi bùng lên phong trào cổ suý dùng chữ quốc ngữ. Khi đó, chữ viết này mới được thừa nhận.
Xem thêm: Máy bay – Wikipedia tiếng Việt
Vì vậy, thời gian vua Khải Định ra chỉ dụ bỏ chữ Hán, dùng quốc ngữ cuối năm 1918 ” không có nhiều ý nghĩa “. Bởi khi đó nhà Nguyễn chỉ còn quản trị Trung kỳ. Bắc kỳ và Nam kỳ do Pháp bảo lãnh đã dùng chữ quốc ngữ từ lâu .Ông Thi đánh giá và nhận định, lựa mốc thời hạn chữ quốc ngữ được coi là ngôn từ chính thức của Nước Ta yên cầu điều tra và nghiên cứu khoa học và trang nghiêm. Ông chưa đưa ra Tóm lại mà gợi ý : Sự sinh ra của Gia Định báo năm 1865, tờ báo quốc ngữ tiên phong của Nước Ta ; Đông Kinh Nghĩa Thục ( 1907 ), trường tiên phong dạy chữ quốc ngữ ; Đại Nam Đồng Văn nhật báo ( 1892 ) ; Đông Dương tạp chí ( 1913 ) …Đáp lại, giáo sư Hưng cho rằng, chữ quốc ngữ sinh ra trong tiến trình lịch sử vẻ vang điêu linh của dân tộc bản địa nên cần nhìn yếu tố theo hướng có lợi cho quốc gia để tìm tiếng nói chung .
Tại tọa đàm, các đại biểu được xem đoạn phim tài liệu ngắn về sự kiện dựng bia tri ân Alexandre de Rhodes tại nghĩa trang Armenia, thành phố Isfahan, Iran cuối năm 2018. Trong phim, hai tấm bia đá được nhóm trí thức người Việt làm ở Quảng Nam, khắc dòng chữ bằng tiếng Việt, Anh, Pháp, Iran: “Tri ân cha Alexandre de Rhodes có đóng góp to lớn trong việc tạo tác chữ Quốc ngữ – chữ Việt viết theo ký tự Latinh”.
 |
|
Giáo sư Nguyễn Đăng Hưng tại lễ dựng bia tưởng nhớ giáo sĩ Alexandre de Rhodes. Ảnh: Nguyễn Đình Toán. Xem thêm: Lịch sử ra đời máy ATM |
Tại buổi lễ đó, giáo sư Hưng nói sự sinh ra và phổ cập chữ quốc ngữ có công sức của con người của nhiều thế hệ, từ những giáo sĩ Bồ Đào Nha, Pháp, Italy, Tây Ban Nha, cộng tác viên người Việt đến những học giả Trương Vĩnh Ký, Lương Đình Của, Phạm Quỳnh, Phan Kế Bính, Phan Châu Trinh, Phan Bội Châu, Huỳnh Thúc Kháng, Hoàng Xuân Hãn, Hữu Đang …” Nhưng công đầu thuộc về cha Alexandre de Rhodes. Năm 1651, dựa theo khu công trình của những giáo sĩ Bồ Đào Nha trước đó, ngài bổ trợ và hoàn thành xong, cho sinh ra tại Roma cuốn từ điển Việt Bồ La, là công bố khoa học tiên phong của chữ quốc ngữ, dùng ký tự Latinh ghi âm tiếng Việt. Đây là nỗ lực khổ luyện cá thể hiếm có của ngài “, giáo sư Hưng nói trước mộ Alexandre de Rhodes.
Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Phát Minh
