Học sinh thi sáng tạo khoa học kĩ thuật, làm sao đừng bắt các em gian dối

Ngày 2/1/2012, Bộ Giáo dục và Đào tạo phát hành Thông tư 38/2012 / TT-BGDĐT về quy định thi nghiên cứu và điều tra khoa học, kĩ thuật cấp vương quốc dành cho học sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông .Theo đó, cuộc thi nhằm mục đích mục tiêu khuyến khích học sinh trung học nghiên cứu và điều tra, sáng tạo khoa học, công nghệ tiên tiến, kỹ thuật và vận dụng kiến thức và kỹ năng đã học vào xử lý những yếu tố thực tiễn đời sống ;Góp phần thôi thúc thay đổi hình thức tổ chức triển khai và chiêu thức dạy học ; thay đổi hình thức và chiêu thức nhìn nhận hiệu quả học tập ; tăng trưởng năng lượng học sinh ; nâng cao chất lượng dạy học trong những cơ sở giáo dục trung học ;

Khuyến khích các cơ sở giáo dục đại học, cao đẳng, cơ sở nghiên cứu, các tổ chức và cá nhân hỗ trợ hoạt động nghiên cứu khoa học, kỹ thuật của học sinh trung học;

Tạo thời cơ để học sinh trung học trình làng hiệu quả điều tra và nghiên cứu khoa học, kỹ thuật của mình ; tăng cường trao đổi, giao lưu văn hóa truyền thống, giáo dục giữa những địa phương và hội nhập quốc tế .Bộ Giáo dục đào tạo cũng nhu yếu khâu tổ chức triển khai cuộc thi phải bảo vệ bảo đảm an toàn, tráng lệ, đúng mực, khoa học, khách quan, công minh. [ 1 ]

Có nên dừng tổ chức triển khai thi học sinh sáng tạo khoa học kĩ thuật ? ( Ảnh minh hoạ : baothaibinh.com.vn )

Những đề tài hóc búa, lặp lại ý tưởng

Có thể chứng minh và khẳng định, mục tiêu của cuộc thi điều tra và nghiên cứu khoa học, kĩ thuật mang nhiều ý nghĩa tốt đẹp. Thế nhưng, đến nay cuộc thi này ngày càng thể hiện những chưa ổn bởi dư luận cho rằng, sự thực học sinh góp phần bao nhiêu Phần Trăm công sức của con người cho dự án Bất Động Sản và năng lực ứng dụng thực tiễn của những loại sản phẩm đạt giải đến đâu, là những câu hỏi cần làm rõ .Dư luận không tin về tính minh bạch của cuộc thi khoa học, kĩ thuật là trọn vẹn có cơ sở, bởi thực tiễn cho thấy, nhiều dự án Bất Động Sản mang ra dự thi và đạt giải mang bóng hình của những điều tra và nghiên cứu hàn lâm mà chỉ những nhà khoa học thực thụ mới có năng lực đảm nhiệm – trong khi học sinh bậc đại trà phổ thông chỉ ở lứa tuổi từ 14 đến 18 .Xem list 11 dự án Bất Động Sản khoa học, kĩ thuật đạt giải cấp vương quốc năm 2019, nhiều người cảm thấy “ choáng ” với những “ nhà ý tưởng ” siêu việt .Có thể liệt kê 1 số ít dự án Bất Động Sản như : “ Nghiên cứu mối tương quan của đa hình đơn nucleotide với ung thư vòm họng để nhìn nhận rủi ro tiềm ẩn của đối tượng người tiêu dùng nhiễm EBV trong hội đồng ” ( học sinh Thành phố Thành Phố Hà Nội ) ; “ Nghiên cứu chế tạo vật liệu đa công dụng size nano xu thế ứng dụng trong chẩn đoán và điều trị ung thư ” ( học sinh Thành phố TP. Hà Nội ) …Trao đổi thêm với những đồng nghiệp dạy môn Vật lí, Sinh học, chúng tôi được biết 1 số ít dự án Bất Động Sản của cuộc thi này lặp lại đề tài, ý tưởng sáng tạo của nhiều dự án Bất Động Sản đã được triển khai, đó là : “ Thiết kế thiết bị tương hỗ cho học sinh mù, khiếm thị lớp 1 học chữ nổi ” ( học sinh tỉnh Đồng Nai ) ; “ Chế tạo bộ thí nghiệm quang trình diễn dành cho học sinh khiếm thị thực hành môn vật lí ” ( học sinh Thành phố Hồ Chí Minh ). [ 2 ]Hay cuộc thi khoa học, kĩ thuật ngày 17/1/2021 ở Thành phố Hồ Chí Minh cũng rất đáng bàn, khi học sinh lớp 9 trình dự án Bất Động Sản sản xuất máy điều hòa bằng hơi nước ( vòng chung kết chọn dự án Bất Động Sản dự thi cấp vương quốc ) .Máy điều hòa là một cái thùng xốp, bên trên có bốn cái quạt mini, phía bên hông máy là ba cái ống nhựa thông hơi từ trong thùng ra ngoài kèm theo mạng lưới hệ thống công tắc nguồn, mạch điện để điều khiển và tinh chỉnh .Lấy đá viên cho vào máy rồi bật bật công tắc nguồn thì một luồng gió mát lạnh thổi lên – có công dụng giải nhiệt [ 3 ]. Thực ra, loại sản phẩm này đã được sinh viên nhiều trường ĐH làm từ lâu. [ 4 ]

Vì sao cuộc thi khoa học kĩ thuật còn bất cập?

Ở lứa tuổi này, những em hầu hết được học những kiến thức và kỹ năng “ đại trà phổ thông ” nên rất khó đi sâu vào điều tra và nghiên cứu những nghành nghề dịch vụ hàn lâm. Thứ nhất, học sinh từ lớp 8 đến lớp 12 thì được dự thi khoa học kĩ thuật cấp tỉnh, cấp vương quốc và quốc tế .Tuy nhiên, theo quy định của cuộc thi khoa học, kĩ thuật, mỗi dự án Bất Động Sản dự thi có 01 giáo viên trung học ( đang công tác làm việc tại trường có học sinh dự thi ) bảo trợ. Người bảo trợ hoàn toàn có thể đồng thời là người hướng dẫn khoa học .Ngoài người bảo trợ, dự án Bất Động Sản dự thi hoàn toàn có thể thêm người hướng dẫn khoa học là những nhà khoa học chuyên ngành thuộc những trường ĐH, viện nghiên cứu và điều tra, cơ sở khoa học công nghệ tiên tiến. [ 5 ]Chính vì lao lý này nên rất khó định lượng bao nhiêu Tỷ Lệ nội dung dự án Bất Động Sản là của thầy ( và của người bảo trợ ) và bao nhiêu Tỷ Lệ là của trò .Thứ hai, do người hướng dẫn và nhà trường mắc bệnh sính thành tích nên dẫn đến thiếu liêm chính học thuật trong việc triển khai dự án Bất Động Sản .Đó là thực trạng giáo viên làm thay học sinh, xin / mua đề tài từ đồng nghiệp ở những tỉnh bạn, thậm chí còn thầy cô lấy luận văn, luận án của mình phân phối cho học sinh .Không khó để hoàn toàn có thể tìm mua một dự án Bất Động Sản khoa học, kĩ thuật trên mạng xã hội – nhất là nghành nghề dịch vụ khoa học xã hội và hành vi, với Chi tiêu giao động từ vài ba trăm ngàn đồng đến cả triệu đồng .Cá nhân người viết từng tận mắt chứng kiến, thầy và trò của một trường trung học phổ thông ( xin giấu tên tỉnh thành ) tiến hành dự án Bất Động Sản thần tốc chỉ trong một tuần và mang dự thi nhưng vẫn được giải 3 cấp thành phố – khiến người tận mắt chứng kiến chỉ biết phủ nhận ngao ngán .Thứ ba, học sinh đạt giải cuộc thi khoa học kĩ thuật cấp tỉnh / thành thì giáo viên được xem xét nâng lương trước thời hạn ( thường là năm ). Bên cạnh đó, giáo viên hướng dẫn học sinh thực thi dự án Bất Động Sản cũng được giảm trừ tiết dạy. [ 6 ]Ngoài ra, theo pháp luật hiện hành của Bộ Giáo dục và Đào tạo, thí sinh tham gia kỳ thi chọn đội tuyển vương quốc dự thi Olympic quốc tế, trong đội tuyển vương quốc dự Cuộc thi khoa học, kỹ thuật quốc tế đã tốt nghiệp trung học phổ thông thì được xét tuyển thẳng vào ĐH theo ngành tương thích với môn thi hoặc nội dung đề tài dự thi của thí sinh .Thí sinh trong đội tuyển vương quốc dự thi Olympic quốc tế, dự Cuộc thi khoa học, kỹ thuật quốc tế nếu chưa tốt nghiệp trung học phổ thông sẽ được bảo lưu tác dụng đến hết năm tốt nghiệp trung học phổ thông [ 7 ] .Đó cũng là lí do khiến thầy và trò bằng mọi cách để hoàn toàn có thể đoạt giải ở những cuộc thi khoa học kĩ thuật hàng năm .

Thứ tư, việc chấm thi dự án khoa học, kĩ thuật không lấy gì làm minh bạch và trình độ của giám khảo cũng là điều rất đáng bàn.

Còn nhớ vào tháng 3/2019, sau khi cuộc thi khoa học kỹ thuật phía Bắc công bố giải, 1 số ít cha mẹ đã có đơn khiếu nại cho rằng có tối thiểu 5/15 giải nhất của những dự án Bất Động Sản được trao chưa xứng danh do không sáng tạo, có ý tưởng sáng tạo và giải pháp trùng lặp với tác dụng nghiên cứu và điều tra của những đề tài sâu xa trong và ngoài nước. [ 8 ]Tiếp đến, ngày 20/1/2021, Tiến sĩ Nguyễn Văn Khải kể chuyện khá bi hài là tại cuộc thi khoa học kỹ thuật dành cho học sinh tổ chức triển khai tại Thành Phố Hà Nội, ông hướng dẫn học sinh triển khai dự án Bất Động Sản lắp bóng đèn học đường bảo vệ độ sáng không thay đổi, khử mùi, khử khuẩn ( lúc bấy giờ đã có trên thị trường ) .Trong buổi chấm thi, có một số ít giám khảo người trong nước và quốc tế, họ hỏi một số ít khái niệm trình độ như “ quang trở ”, “ từ trường xoáy ” … ,Tiến sĩ Nguyễn Văn Khải đã lý giải cặn kẽ, mà giám khảo vẫn không hiểu. [ 9 ]

Nên giữ hay bỏ cuộc thi khoa học, kĩ thuật?

Ngày 20/1/2021, Báo Lao Động trực tuyến đăng tải bài viết “ Tiến sĩ Nguyễn Văn Khải đề xuất dừng tổ chức triển khai thi học sinh sáng tạo khoa học kĩ thuật ” nhận được nhiều sự chăm sóc phản hồi của bạn đọc. [ 10 ]Theo đó, Tiến sĩ Nguyễn Văn Khải ý kiến đề nghị xem xét năng lực ứng dụng thực tiễn của những dự án Bất Động Sản / mẫu sản phẩm dự thi sáng tạo khoa học kỹ thuật của học sinh đại trà phổ thông, và nên dừng việc tổ chức triển khai cuộc thi .“ Đó là những đề tài / dự án Bất Động Sản mà ngay cả những chuyên viên, nhà khoa học cũng cảm thấy vô cùng khó, hóc búa như chiêu thức chẩn đoán và điều trị ung thư, vật tư nano, thuốc chữa bệnh, thuốc bảo vệ thực vật, những sáng tạo, giải pháp bảo vệ thiên nhiên và môi trường, tiết kiệm ngân sách và chi phí nguồn năng lượng, ứng dụng công nghệ tiên tiến mới … ”, Tiến sĩ Nguyễn Văn Khải nói với Báo Lao Động .Cũng theo Tiến sĩ Nguyễn Văn Khải, điều tra và nghiên cứu khoa học và sáng tạo khoa học kỹ thuật là những nhu yếu quá tầm so với giáo viên đại trà phổ thông, vì vậy tổ chức triển khai cho học sinh thi nghiên cứu và điều tra khoa học và sáng tạo kĩ thuật là không tương thích với trong thực tiễn .Tuy nhiên, cá thể người viết cho rằng, nên giữ lại cuộc thi khoa học kĩ thuật và Bộ Giáo dục đào tạo cần đổi khác 1 số ít lao lý cho tương thích .Thứ nhất, nên bỏ pháp luật học sinh bậc trung học cơ sở ( lớp 8, 9 ) được dự thi khoa học, kĩ thuật, bởi độ tuổi những em còn nhỏ, tri thức về khoa học phổ thông chưa khá đầy đủ nên rất khó tiếp cận khoa học hàn lâm – ngoại trừ thần đồng, thiên phú .Thay vào đó, nhà trường, Phòng, Sở nên tổ chức triển khai dạy học STEM thì sẽ rất thiết thực, vừa sức, khơi gợi nhiều hứng thú cho học sinh tham gia .Thứ hai, cả giáo viên hướng dẫn, người bảo trợ và học sinh triển khai dự án Bất Động Sản phải liêm chính học thuật, đó là trung thực, không đạo văn, không vi phạm bản quyền, trích dẫn tài liệu tìm hiểu thêm cần rõ ràng, đúng pháp luật. Những dự án Bất Động Sản đạt giải cần công bố toàn văn lên trang web để công luận giám sát, phản biện .Thứ ba, cần thanh tra rà soát tổng thể dự án Bất Động Sản đạt giải từ trước tới nay để xem dự án Bất Động Sản đã được tăng trưởng, ứng dụng vào thực tiễn đời sống như thế nào .Trong quy trình thanh tra rà soát, nếu dự án Bất Động Sản có dấu hiện gian lận để học sinh được tuyển thẳng vào ĐH, lấy học bổng du học, hoặc lấy khét tiếng về cho trường – như dư luận đồn thổi, thì những cơ quan có thẩm quyền cần nhất quyết xử lí nghiêm khắc để làm gương .

Tài liệu tham khảo và trích dẫn:

[ 1 ] / / thuvienphapluat.vn/van-ban/Giao-duc/Thong-tu-38-2012-TT-BGDDT-Quy-che-thi-khoa-hoc-ky-thuat-cap-quoc-gia-hoc-sinh-150866.aspx[ 2 ] / / hsgs.edu.vn/index.php?option=com_content&view=article&id=1512%3A11-du-an-doat-giai-nhat-cuoc-thi-khoa-hoc-ky-thuat-cap-quoc-gia&catid=50%3Aguong-sang-kinh-nghiem-hoc&Itemid=117〈=vi[ 3 ] / / tuoitre.vn/bat-ngo-voi-nhung-phat-minh-khoa-hoc-cua-hoc-sinh-sai-gon-20210117101017926.htm?fbclid=IwAR1TVJUe-Gr45pRSuZTzsLsu7e1SFHOepNOsi-4VLFt3ueU-ERIlPeuJeZw[ 4 ] / / vov.vn/cong-nghe/sinh-vien-kiem-tien-trieu-moi-ngay-nho-dieu-hoa-tu-che-413648.vov[ 5 ] / / c3anthi.hungyen.edu.vn/thong-bao/huong-dan-cuoc-thi-khkt-danh-cho-hoc-sinh-trung-hoc-nam-hoc-.html[ 6 ] / / edu.hochiminhcity.gov.vn/thong-bao/trien-khai-hoi-thi-khoa-hoc-ky-thuat-cap-thanh-pho-cmobile41000-63191.aspx[ 7 ] / / plo.vn/xa-hoi/giao-duc/thi-sinh-nao-duoc-xet-tuyen-thang-vao-gan-100-nganh-bac-dh-822495.html[ 8 ] / / tuoitre.vn/phu-huynh-to-cuoc-thi-khoa-hoc-ky-thuat-bo-gd-dt-noi-gi-20190319215649457.htm[ 9 ] / / laodong.vn/xa-hoi/ts-nguyen-van-khai-toi-bi-duoi-khoi-phong-cham-thi-khoa-hoc-ky-thuat-872413.ldo

[10] //laodong.vn/ban-doc/ts-nguyen-van-khai-de-nghi-dung-to-chuc-thi-hoc-sinh-sang-tao-khkt-871347.ldo

[ 11 ] / / laodong.vn/ban-doc/co-nen-tiep-tuc-cac-cuoc-thi-nghien-cuu-sang-tao-khoa-hoc-ky-thuat-864671.ldo

(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.

Cao Nguyên (P.X tổng hợp theo giaoduc.net.vn)