Dân tộc Mảng, một trong mười sáu dân tộc rất ít người tại Việt Nam

Nhóm ngôn ngữ: Môn – Khơ Me

Địa bàn cư trú tập trung chuyên sâu những tỉnh : Lai Châu

Dân số (Theo số liệu Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2009): 3.700 người

1. Truyền thống- Tiếng nói : Tiếng Mảng .- Chữ viết : Chưa có chữ viết riêng .- Đặc điểm sinh kế : Phần lớn canh tác nương rẫy và ruộng bậc thang ; Săn bắn, hái lượm giữ vị trí quan trọng trong đời sống kinh tế tài chính ; Chăn nuôi gia cầm, lợn là đa phần .- Nghề truyền thống cuội nguồn : Đan lát bem, cót, gùi .- Ẩm thực : Ngô là lương thực chính, ngô trộn sắn hoặc trộn với ít gạo đồ .- Trang phục : Nữ có tấm choàng quấn quanh thân được may bằng vải thô màu trắng, ở giữa thêu hàng chỉ đỏ ; Nam mặc quần áo cánh xẻ ngực .- Nhà cửa : Nhà sàn, gỗ tạp, kỹ thuật thô sơ .

– Văn học, nghệ thuật (dân ca, dân vũ, dân nhạc, trò chơi dân gian…): Làn điệu dân ca “xoỏngMoẳng”; Các truyện dã sử, sử thi, hát đối đáp.

– Lễ hội tiêu biểu vượt trội : Lễ cơm mới, gieo nương ; cúng hồn lúa .- Hôn nhân : Trai gái được tự do trong tìm hiểu và khám phá, kết hôn và tục ở rể ; Lễ vật dẫn cưới có cá sấy khô .- Tang ma : Người chết khi chôn được bó bằng vỏ cây hoặc nứa ghép .- Tổ chức hội đồng, mái ấm gia đình : Trưởng họ cùng với hội đồng già làng quản lý và điều hành mọi hoạt động giải trí .- Tục lệ, tín ngưỡng : Hình săm trên cằm nam và nữlà ý niệm về thiên hà quan và nhân sinh quan của người Mảng ; Trên trời là thần linh, mặt đất là người và ma .

2. Thực trạng và Xu hướng biến đổi

– Sự xâm nhập của người Thái vào Tây Bắc đã gây một tiếng động lớn so với lịch sử vẻ vang xã hội của những dân tộc ở vùng này .- Người Mảng bị tác động ảnh hưởng, nhờ vào và chi phối bởi cơ cấu tổ chức xã hội Thái .- Chỉ có ” muy ” là cơ cấu tổ chức xã hội truyền thống cuội nguồn là còn giữ lại cho tới ngày này, tuy có biến dạng đi nhiều, đứng đầu ” muy ” là những cụ già làng .- Người Mảng ý niệm trời ( mon Ten ) là đấng phát minh sáng tạo là vị thần cao nhất .- Hệ thống truyền thuyết thần thoại của người Mảng xuất phát từ mạng lưới hệ thống thần thoại cổ xưa sơ khai và truyền thống lịch sử dân cư Nam Á, vạn vật sinh ra từ quả bầu .

3. Giải pháp

– Bảo tồn văn hóa truyền thống truyền thống lịch sử của người Mảng, đang có rủi ro tiềm ẩn mất hẳn khi bị tác động ảnh hưởng mạnh của văn hóa truyền thống Thái .- Quá trình giao lưu tiếp xúc văn hóa truyền thống sẽ làm mất dần tiếng mẹ đẻ và những thiết chế xã hội truyền thống lịch sử, cần có chủ trương tương thích, phát huy vai trò của chủ thể văn hóa truyền thống .

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Nông Thôn