Công nghiệp mũi nhọn: ngành nào?

jncqrYPv.jpgPhóng to
Ngành dệt may vẫn được nhiều chuyên gia chọn là ngành mũi nhọn. Công nhân Trịnh Thị Thúy đang kiểm tra mẫu sợi nhuộm tại nhà máy nhuộm sợi (Công ty dệt may Việt Thắng) – Ảnh: T.V.N.

TT – Trong vòng 5 năm tới, những ngành nào sẽ là các ngành công nghiệp mũi nhọn của VN? Các chuyên gia kinh tế VN và Nhật Bản đã thảo luận rộng rãi về đề tài này trong khuôn khổ hội thảo “Tăng cường năng lực cạnh tranh của các ngành CN VN” diễn ra hôm 22-11 tại Hà Nội.
TT – Trong vòng 5 năm tới, những ngành nào sẽ là những ngành công nghiệp mũi nhọn của việt nam ? Các chuyên viên kinh tế tài chính việt nam và Nhật Bản đã đàm đạo thoáng đãng về đề tài này trong khuôn khổ hội thảo chiến lược “ Tăng cường năng lượng cạnh tranh đối đầu của những ngành CN việt nam ” diễn ra hôm 22-11 tại TP.HN .Cách tiếp cận của việt nam đã lỗi thời
Giáo sư ( GS ) Kenichi Ohno của Viện Nghiên cứu chủ trương vương quốc Nhật Bản ( GRIPs ) nhận xét cách “ làm qui hoạch và xác lập kế hoạch kinh tế tài chính ” của việt nam rất lỗi thời. Theo GS, phương pháp luận mà việt nam đang vận dụng hiện giờ vẫn chỉ là giải pháp “ định lượng ” mà không một nước tiên tiến và phát triển nào còn vận dụng nữa .

“VN vẫn tính toán chiến lược dựa trên các con số về sản lượng (xuất bao nhiêu tấn gạo, sản xuất bao nhiêu xe máy…), số lượng dự án đầu tư, tỉ lệ nội địa hóa, tỉ lệ cung ứng nội địa… VN chưa biết xác định các mục tiêu dựa trên thế cạnh tranh toàn cục. Câu hỏi đặt ra không phải là sản xuất bao nhiêu nữa mà là các đối thủ lớn như Trung Quốc, Thái Lan sản xuất như thế nào và vị thế của VN liệu có cạnh tranh được hay không?”, GS Kenichi nói.

Chia sẻ quan điểm này, tiến sỹ Lê Đăng Doanh cũng nhấn mạnh vấn đề rằng việc lựa chọn những ngành kinh tế tài chính mũi nhọn phải rất thận trọng. “ Chúng ta cần nhìn nhận là việt nam không hề cạnh tranh đối đầu với Trung Quốc trên tổng thể những loại sản phẩm. Phải xác lập được loại sản phẩm nào cần hợp tác, loại sản phẩm nào cần cạnh tranh đối đầu ”, ông nói. Ông Doanh đặc biệt quan trọng chú ý quan tâm khi tăng trưởng ngành nào cũng cần giám sát tới nhu yếu của thị trường ở tầm dài hạn, không riêng gì nhìn vào thu nhập trước mắt .

Một tín hiệu can đảm và mạnh mẽ hơn gửi tới những nhà đầu tư, đó cũng là quan điểm của GS Kenichi. “ Tôi nhớ cách đây 10 năm việt nam đã tranh cãi về yếu tố này .
10 năm sau tất cả chúng ta vẫn chỉ liên tục tranh cãi. Đã đến lúc cần đưa ra những quyết định hành động, những chủ trương và phương pháp điều hành quản lý hiệu suất cao ”, GS Kenichi Kết luận .

Dệt may, da giày hay xe máy, ôtô?
Dệt may, da giày hay xe máy, ôtô ?GS Kenichi đưa ra gợi ý về sáu ngành công nghiệp, theo ông, sẽ đóng vai trò số 1 của nền kinh tế tài chính việt nam là : điện tử I ( gia công linh phụ kiện Giao hàng xuất khẩu ), điện tử II ( sản xuất những loại sản phẩm Giao hàng trong nước ), ứng dụng ( gia công, thầu phụ ), dệt may và da giày, chế biến thực phẩm và xe máy. Theo GS, những ngành này sẽ là những ngành lợi thế của việt nam bởi góp phần nhiều cho xuất khẩu và tạo công ăn việc làm .

Nhưng theo trình bày của viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược chính sách công nghiệp (Bộ Công nghiệp) Phan Đăng Tuất, trong số các ngành công nghiệp mũi nhọn mà VN muốn ưu tiên phát triển có cả ngành công nghiệp cơ khí, công nghiệp thép và công nghiệp hóa chất.

Ông Tuất cho rằng những ngành này tận dụng được nguồn tài nguyên tự nhiên của việt nam, là những ngành công nghiệp nền tảng và xử lý được tình hình là việt nam đang phải nhập khẩu quá nhiều loại sản phẩm của những ngành này. GS Kenichi lại không đống ý với quan điểm này, cho rằng những ngành trên cần nhiều vốn và việt nam không có những công ty năng động trong nghành nghề dịch vụ này, thế cho nên sẽ gặp rất nhiều rủi ro đáng tiếc .
Ngành ôtô – xe máy cũng là đề tài nhiều tranh cãi. Một số nhà hoạch định chủ trương của việt nam cho rằng việt nam cần tăng trưởng ngành này. “ xứ sở của những nụ cười thân thiện, Trung Quốc đang rất thành công xuất sắc với ngành công nghiệp ôtô, xe máy. Mỗi năm Xứ sở nụ cười Thái Lan xuất khẩu khoảng chừng 200.000 ôtô, thu về 8 tỉ USD. việt nam hoàn toàn có thể tăng trưởng theo hướng này, thôi thúc giá trị xuất khẩu ”, một chuyên viên Bộ Kế hoạch và góp vốn đầu tư nói. GS Kenichi cho biết chính những chuyên viên Nhật Bản cũng còn có nhiều quan điểm rất khác nhau về ngành ôtô của VN.
Theo tiến sỹ Trần Văn Thọ ( Đại học Waseda, Tokyo ), việt nam chưa thể có ngành công nghiệp ôtô của riêng mình mà chỉ hoàn toàn có thể tham gia mạng lưới sản xuất ở toàn châu Á. “ Theo quan điểm của tôi, việt nam vẫn chỉ nên phát huy những ngành công nghiệp dựa vào lợi thế lao động ( dệt may, da giày ) và tận dụng tài nguyên nông nghiệp ( chế biến thực phẩm ). Một tìm hiểu mới gần đây của Nikkei cho biết việt nam là một trong ba nước số 1 được những nhà đầu tư Nhật Bản chọn làm khu vực sản xuất ”, ông Thọ nói .
Vế còn lại của bài toán : chủ trương và điều hành quản lý

Tuy nhiên, việc lựa chọn ngành nào là ngành mũi nhọn, theo các chuyên gia, mới chỉ là một vế của bài toán. Điều quan trọng hơn, đó là đề ra các chính sách và thực hiện nó như thế nào.

“ Xu thế lúc bấy giờ là Nhà nước nên lùi dần vào tương hỗ hoặc khuynh hướng một cách gián tiếp cho những ngành công nghiệp chứ không can thiệp trực tiếp nữa. Malaysia đã phải trả giá đắt khi nhà nước quyết định hành động thôi thúc ngành ôtô bằng cách lập ra một doanh nghiệp quốc doanh sản xuất ôtô mà doanh nghiệp này hiện đang lao đao ”, tiến sỹ Trần Văn Thọ trình diễn .
Theo TS Thọ, việc đặt kế hoạch tăng trưởng công nghiệp trong mối quan hệ mật thiết với những tập đoàn lớn đa vương quốc là rất là thiết yếu. GS Kenichi cũng cho rằng “ việt nam không hề tự mình cạnh tranh đối đầu với Nước Hàn hay Trung Quốc mà chỉ hoàn toàn có thể cạnh tranh đối đầu nếu có link với những tập đoàn lớn khu vực và quốc tế ” .
Theo những chuyên viên, chìa khóa để hoàn toàn có thể tăng trưởng những ngành công nghiệp mà tránh phải trả giá đắt chính là ở việc thiết kế xây dựng thực thi những chủ trương bảo vệ sự không thay đổi, không gây tác động ảnh hưởng xấu đến góp vốn đầu tư, từ chủ trương về thuế đến mạng lưới hệ thống hạ tầng, kế hoạch tăng trưởng lực lượng lao động. “ nhà nước không hề thao tác một mình. nhà nước phải thao tác với những doanh nghiệp. Các bộ ngành cần trò chuyện với doanh nghiệp, thậm chí còn cả những nhà đầu tư chưa từng đến việt nam, để có được thông tin ” – GS Kenichi nói .