Giám đốc BV Phụ sản và chuyện thành Cường “sản” vì… không có xe đạp
PGS.TS.BS Trần Danh Cường – Giám đốc Bệnh viện Phụ Sản Trung ương Tuy nhiên, ít ai biết rằng, việc đến ngành y của PGS Cường như một ” cơ duyên lạ ” và con đường trở thành bác sĩ sản khoa lại khởi đầu từ … ” một sự cố “.
Cuộc gặp mặt trước thềm ngày Thầy thuốc Việt Nam 27/2 với vị Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Trung ương bắt đầu một cách giản dị và gần gũi cũng như con người ông: “Hôm vừa rồi con của em trai tôi nhập học trường Dược. Bố mẹ nó mất 2 ngày để chuẩn bị túi lớn, túi bé, cơm lứt, gạo trắng, gạo đỏ. Tôi bảo, chúng mày sướng thật. Năm 1982, tao đi học Đại học Y Hà Nội có đúng một cái chiếu và một cái túi”.
PGS Cường xúc động nhớ về những ngày đầu tại giảng đường ĐH. Câu chuyện giật mình bị gián đoạn khi vị bác sĩ đã gần tuổi lục tuần nghẹn lại, xúc động nhớ về hành trang những ngày đầu lên TP.HN từ 40 năm trước. Hành trình ngược dòng thời hạn gần nửa đời người được gói gọn trong cuộc trò chuyện lê dài chưa đầy một giờ đồng hồ đeo tay. Với PGS Cường, mỗi khoảnh khắc, kỷ niệm như vừa chỉ mới xảy ra ngày ngày hôm qua.
Chiếc chiếu và cái túi của cậu học trò nghèo
” Thực sự tôi cũng không nghĩ mình sẽ đi theo nghề y đâu, nhưng ý thức về nghề này có từ trong tôi rất sớm và nó đến như một cơ duyên lạ “, ông nhớ lại. ” Tôi có ông chú đi bộ đội được về phép kể chuyện, trong bộ đội bác sĩ là sướng nhất. Khi đánh nhau thì chạy sau, rút quân được đi xe hơi, quần áo khi nào cũng trắng tinh. Trẻ con lúc đó có biết gì đâu, cứ nghĩ như thế sướng thật “. Câu chuyện phiếm của người chú lại vô tình trở thành nguồn động lực thôi thúc ông lựa chọn ngành y và sau đó đỗ vào Đại học Y TP.HN. Năm 1982, cậu học trò nghèo từ quê lên Thành Phố Hà Nội với hành trang : một cái túi và một chiếc chiếu. 
” Đến giờ đây chiếc chiếu đã hỏng nhưng chiếc túi vẫn còn nguyên. Tôi vẫn giữ và ” khoe ” với con cháu : bác thành từ cái này “, PGS Cường cười nói. ” Học để làm gì ? ” là câu hỏi được ông tự đặt ra từ ngày đầu bước chân vào giảng đường ĐH. Ông đã dành 6 năm miệt mài trên ghế nhà trường và hơn 30 năm góp sức quên mình cho ngành y để vấn đáp cho lời tự vấn này. ” Tôi chỉ có đúng một tiềm năng khi đi học : Học để có trình độ làm thầy thuốc chữa bệnh cứu người “, PGS Cường nói. ” Nhưng lại có một yếu tố nữa là khi mình học có nghề rồi mình sẽ làm ở đâu. Nếu học có nghề để góp sức cho mọi người, để khẳng định chắc chắn bản thân mình không có cách nào khác ngoài thao tác ở bệnh viện lớn. Gia đình rất nghèo, con đường duy nhất của tôi là phải học được nội trú “. 
Mục tiêu duy nhất của PGS Cường khi đi học là để có trình độ làm thầy thuốc chữa bệnh cứu người. Suốt thời hạn học trường y, ông phấn đấu rất là hoàn toàn có thể để thi bằng được nội trú. Bản thân có xuất phát điểm rất thấp khi là con nhà nông từ quê ra phố. Thế nhưng có một lợi thế rất lớn để hoàn toàn có thể triển khai được tiềm năng này, được PGS Cường gọi là ” thứ trời cho ” : Ông học rất giỏi.
Thành Cường “sản” vì… không có xe đạp
Là ” bậc thầy ” trong ngành siêu âm, chẩn đoán và sàng lọc trước sinh nhưng PGS Cường bật mý, Sản khoa không phải là giải pháp tiên phong khi ông lựa chọn chuyên ngành học nội trú. ” Tôi cực kỳ thích Ngoại khoa, được mổ phóng khoáng từ đỉnh đầu đến gót chân. Thế nhưng khi tôi sang Bệnh viện Việt Đức xin học Ngoại khoa, những thầy nói bên này đã có 2 người rồi, những em đi ngành khác “, ông nói. Chuyên khoa Mắt là giải pháp tiếp theo mà PGS Cường, khi đó, nghĩ đến. Bước ra khỏi cánh cổng Bệnh viện Việt Đức, ông cùng một bạn học hỏi người bảo vệ đường lên viện mắt. ” Nghe bác ấy chỉ đường hết rẽ phải rồi rẽ trái, tưởng tượng thôi đã thấy quá xa. Trong khi đó, chúng tôi lại không có xe đạp điện, đi học toàn đi bộ, đường phố thì không biết, lại rủ nhau sang viện bên cạnh BV Việt Đức, nếu thầy cô nhận thì ở lại, không thì đi tiếp “, PGS Cường kể. 
” À thì ra là nghề chọn người, chứ người không chọn nghề. Bản chất tôi không thích Sản khoa nhưng vì không có xe đạp điện lại trở thành ông Cường ” sản ” như hiện tại “, ông cười. Nơi ông cùng bạn học quyết định hành động ” thử vận may ” không đâu khác, mà chính là nơi ông sẽ gắn bó cả sự nghiệp sau này : Viện Bảo vệ Bà mẹ và Trẻ sơ sinh ( nay là Bệnh viện Phụ sản Trung ương ). Vị giám đốc bệnh viện nhớ như in khoảnh khắc mình chính thức bước chân vào con đường trở thành một bác sĩ Sản khoa : ” Lại là một cơ duyên, hôm đó, chúng tôi vào văn phòng bộ môn được gặp GS Dương Thị Cương, trong khi thông thường cô rất bận ở bệnh phòng. Cô gọi chúng tôi vào hỏi về thành tích, tôi thưa thi lâm sàng và kim chỉ nan đều được 9 điểm, cô chọn luôn, còn anh bạn đi cùng lại thêm một điểm đến nữa “. ” À thì ra là nghề chọn người, chứ người không chọn nghề. Bản chất tôi không thích Sản khoa nhưng vì không có xe đạp điện lại trở thành ông Cường ” sản ” hiện tại “, ông cười. Quyết tâm có được nghề thật tinh thông, trong suốt thời hạn học nội trú từ năm 1987, gần như là 24/24 h PGS Cường ở trong bệnh viện. Thậm chí, có một quy trình tiến độ ông về trường học chứng từ, đến lúc lên lại bệnh viện, ông bị bảo vệ đuổi vì nhận không ra, khi họ chỉ quen với hình ảnh ” cậu bác sĩ Cường mặc áo blouse “.
Chuyến đi Pháp và sứ mệnh “nối dài cánh tay bác sĩ”
Một trong những bước đệm quan trọng nhất trong sự nghiệp y khoa của PGS.TS Trần Danh Cường chính là thời hạn du học tại Pháp. Ông suôn sẻ được một vị giáo sư người Pháp tuyển đi học bác sĩ nội trú ở Pháp chỉ sau lần gặp gỡ tiên phong. 
Dưới góc nhìn của một chuyên gia sản khoa, PGS Cường đánh giá và nhận định, siêu âm có tầm quan trọng rất lớn và là một công cụ tương hỗ không hề thiếu trong Sản khoa. Sau hơn một năm học tiếng, năm 1995 ông mở màn sang Pháp. Tại nơi PGS Cường theo học có một vị giáo sư rất nổi tiếng về siêu âm. Xuất phát từ do dự ” Vì sao người Tây siêu âm giỏi thế ? “, ông đề đạt thầy để học về nghành này và sau đó trở thành một trong những người Việt tiên phong có bằng bác sĩ siêu âm, hoàn toàn có thể được thao tác ở toàn bộ những nước nói tiếng Pháp. Dưới góc nhìn của một chuyên gia sản khoa, PGS Cường nhận định và đánh giá, siêu âm có tầm quan trọng rất lớn và là một công cụ tương hỗ không hề thiếu trong sản khoa. ” Trước đây, siêu âm ở nước ta cực kỳ đơn thuần, có vẻ như không phát hiện được gì, khi phát hiện được không bình thường là điều gì đó rất ghê gớm. Tuy nhiên, giờ đây siêu âm là giải pháp chẩn đoán cực kỳ quan trọng, giúp nối dài bàn tay của người thầy thuốc sản khoa và ngày càng được hiện đại hóa “, PGS Cường nhấn mạnh vấn đề.
Những năm 90 của thế kỷ trước, tại Việt Nam, các sản bệnh lý khiến nhiều bà mẹ và em bé tử vong.
Thời điểm đó, PGS Cường đánh giá và nhận định tăng trưởng khoa học công nghệ tiên tiến, máy móc sẽ là chiếc chìa khóa để xử lý yếu tố này. Vì thế, ông quyết tâm đi sâu vào học siêu âm, những chiêu thức thăm dò, chẩn đoán trước sinh. Khi mang những kiến thức và kỹ năng này về Khoa Sản bệnh đã giúp giảm hẳn tỷ suất thai nhi tử trận và những sản phụ bị biến chứng. ” Trước kia, những cụ dùng ống nghe, bàn tay là không sai, nhưng giờ bàn tay được nối dài bằng công nghệ tiên tiến, máy móc, trang thiết bị. Càng dài bệnh nhân càng có lợi, phát hiện sớm, điều trị hiệu suất cao. Tay những cụ cũng chuẩn, nhưng tay cộng với máy, phương tiện đi lại, trang thiết bị thì tay đó càng siêu hơn nhiều “, ông nói.
“Mọi thứ tôi phấn đấu là vì mẹ”
Xuyên suốt cuộc trò chuyện, có 2 lần vị bác sĩ nổi tiếng nghiêm khắc phải bật khóc. Lần thứ nhất là khi nhắc về chiếc chiếu và cái túi thuở mới nhập học và lần thứ hai là khi ông nhắc về mẹ. 
Xuyên suốt cuộc trò chuyện, có 2 lần vị bác sĩ nổi tiếng nghiêm khắc phải bật khóc. Lần thứ nhất là khi nhắc về chiếc chiếu và cái túi thuở mới nhập học và lần thứ hai là khi ông nhắc về mẹ. Nước Pháp, năm 1995, PGS Cường nhận được bức thư từ quê nhà của mẹ. ” Trong bức thư thằng em viết mặt trước, mẹ viết mặt sau, chỉ với 4 chữ to đùng đoàng ” Con có khỏe không ? “. Lá thư ấy đến nay tôi vẫn còn giữ “, PGS Cường nghẹn giọng. 
Mẹ là nông dân ” đúng thương hiệu “, chữ nghĩa không nhiều nhưng với vị phó giáo sư này, bà là người ông thần tượng và kính trọng nhất. Ông tâm sự : ” Mọi thứ tôi phấn đấu là vì mẹ, dành cho mẹ. Vì cụ còn sống nên tôi vẫn còn cố gắng nỗ lực. Ít nhất cũng để bà khoe : Mình đẻ được thằng con đáng để tự hào “.
Không nhận phong bì bệnh nhân kể cả khi trong túi không có một đồng
Năm 1991, PGS Cường tốt nghiệp nội trú. Sau đó, ông được GS Cương nhận về làm cán bộ giảng dạy nhưng không có biên chế nhà nước. Giai đoạn từ năm 1991 đến năm 1998 được vị bác sĩ này miêu tả là quãng thời hạn ” khổ tận cam lai ” của cuộc sống mình, khi ông đi làm mà không hề có lương. Ông chật vật sống bằng phụ cấp, tiền làm thủ pháp và tiền mổ. Trong những ngày mới vào nghề rất là gian khó đó, PGS Cường vẫn giữ vững một lập trường mà đến thời gian hiện tại, ông tin rằng, đó là một trong những quyết định hành động đúng đắn nhất trong cuộc sống làm nghề y của mình. 
Giai đoạn từ năm 1991 đến năm 1998 được vị bác sĩ này miêu tả là quãng thời hạn ” khổ tận cam lai ” của cuộc sống mình. PGS Cường san sẻ : ” Tôi không khi nào nhận phong bì của bệnh nhân, kể cả khi tôi nghèo đến mức trong túi không có một đồng nào. Mổ xong, khám bệnh xong là đi ; nhiều hôm làm siêu âm ở phòng khám, nhiều bệnh nhân đến cảm ơn nhưng tôi không nhận “. Không nhận quà ” cảm ơn ” của người bệnh, thời gian đó, nhiều người bảo ông ” dại “, nhưng ông luôn khẳng định chắc chắn tâm lý của mình đúng và tin vào luật nhân quả. Sang tiến trình theo PGS Cường diễn đạt là ” sướng ” và ” làm được rất nhiều tiền “, quan điểm của người thầy thuốc này vẫn rất ” lạ “. PGS Cường bộc bạch : ” Tôi ít khi tiêu gì cho mình. Có tiền tôi lại lo cho mái ấm gia đình, đồng đội, tương hỗ cho đồng nghiệp. Còn bệnh nhân nghèo tôi giúp sức nhiều lắm. Những người đó họ rất khổ, đều ở vùng sâu vùng xa, mình trợ giúp được chừng nào hay chừng đấy “. Ông nhớ lại thời kì làm Trưởng khoa Sản bệnh năm 2010, trong đầu luôn nghĩ cách tạo điều kiện kèm theo tối đa để ship hàng bệnh nhân thật tốt. Trong một lần, một bệnh nhân ” sống chết ” đòi cảm ơn bác sĩ 200 triệu, ông báo cáo giải trình chỉ huy Bệnh viện, rồi dùng số tiền này, góp thêm tiền túi 300 triệu cải tổ hàng loạt Tolet, lắp điều hòa hàng loạt khu phòng bệnh. ” Lắp điều hòa xong bật cả khu bệnh phòng mát mẻ, có bệnh nhân còn lau sạch nền nhà nằm dưới đất. Sướng ! “, PGS Cường cười khoái chí.
Ông giám đốc “không nhà”
Trong những câu hỏi xoay quanh khoảng chừng thời hạn sau khi nhận trách nhiệm Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Trung ương, PGS Cường nhiều lần nhấn mạnh vấn đề : ” Không khi nào tôi nghĩ tôi làm quản trị, chỉ huy. Thực sự không phải tôi phấn đấu vì cái đó. Tôi nói rất thật “. Ông tự nhận mình là một người bác sĩ và được nhận thêm một trách nhiệm làm giám đốc được nhà nước giao cho trong một thời hạn. 
Ít ai biết rằng, là một giám đốc bệnh viện trung ương, đến giờ đây PGS Cường vẫn chưa có căn nhà của riêng mình. Với ông, một căn phòng nhỏ có cái ghế, TV, bàn thao tác, chỗ ngủ là đủ, bởi ” mình ở sướng cũng không để làm gì “. PGS Cường bày tỏ quan điểm của mình về một ” Ông giám đốc ” : ” Nhiều người ý niệm giám đốc là phải có phòng riêng, xe hơi riêng, lái xe ship hàng hàng ngày … Sai ! Nhiệm vụ của tôi là quản trị bệnh viện, chăm sóc cho đời sống cán bộ, viên chức. Khi vừa nhận trách nhiệm giám đốc, điều tiên phong tôi tâm lý là từng đó con người đều có đời sống, mái ấm gia đình mình cần phải chăm sóc như thế nào ? Chuyên môn nghề nghiệp tăng trưởng như thế nào ? Đấy mới làm câu truyện “. Với ông, làm giám đốc có nhiều cái khổ. Khổ vì mình được huấn luyện và đào tạo làm bác sĩ chứ không được giảng dạy làm giám đốc ; khổ vì khối lượng việc làm quá lớn nên phải gác những nụ cười riêng … Thế nhưng, theo ông, làm giám đốc cũng không thiếu điều sướng. ” Gia đình sướng, bè bạn sướng, quê nhà sướng. Bố mẹ tôi sẽ tự hào vì đẻ ra được thằng con làm giám đốc ; ông thầy tôi ở quê cũng sướng vô cùng đi đâu cũng nhắc có thằng học trò làm giám đốc bệnh viện trung ương “, ông cười.
Trong ngành y, không phục vụ người bệnh là thất bại
Hơn 30 năm góp phần quên mình cho nền y học nước nhà, người thầy thuốc này vẫn còn đó nhiều trăn trở về thiên chức Giao hàng người bệnh.
“Không có nơi nào bệnh viện xấu hơn khách sạn, hình ảnh bệnh viện xập xệ, vào nhà vệ sinh bệnh viện thì bẩn khủng khiếp nhưng được coi là bình thường như ở ta”, giọng ông trầm xuống.
Ông ý niệm, trong ngành y, nếu không ship hàng người bệnh là thất bại. Chữa bệnh là một phần, Giao hàng người bệnh lại là chuyện khác. Người bệnh luôn cần đẹp hơn, tốt hơn. Trên cương vị là giám đốc bệnh viện, kì vọng lớn nhất của PGS Cường là làm thế nào để bệnh viện phải thật đẹp, thật sạch, Giao hàng thật tốt cho người bệnh. ” Lương y như từ mẫu ” là một lời răn dạy luôn còn vẹn nguyên giá trị. Nghĩa vụ của những người đã khoác lên mình chiếc áo blouse trắng là làm thế nào để quan hệ với bệnh nhân ở mức độ thân tình, san sẻ thực sự.
Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Bác Sĩ
