Những phát minh giúp xem giờ trước khi có đồng hồ

Đồng hồ mặt trời

Những năm 3500 TCN, người Ai Cập khởi đầu thiết kế xây dựng những cột lớn, đặt dưới ánh nắng và theo dõi bóng của cột đổi khác hướng và chiều dài để xác lập sáng trưa chiều .

2.000 năm sau, người Ai Cập sáng tạo chiếc đồng hồ mặt trời với hệ thống đĩa tròn chia làm 12 phần bằng nhau và một kim hứng bóng mặt trời.

Mặt đồng hồ đeo tay mặt trời cổ nhất ( khoảng chừng năm 1.500 TCN ) của người Ai Cập tại Thung lũng những vị vua – Ảnh tư liệuGiữa trưa, người ta xoay chiếc đồng hồ đeo tay 180 độ để chỉ giờ chiều. Sau này tăng trưởng nhiều loại đồng hồ đeo tay mặt trời có quay 360 độ .Tuy nhiên loại đồng hồ đeo tay này có khá nhiều hạn chế như không hoạt động giải trí vào đêm hôm hay những ngày không mặt trời. Đồng hồ cũng không đúng mực khi những góc chiếu mặt trời khác nhau sẽ cho bóng phản chiếu khác nhau .

Đồng hồ sao

Merkhet của người Ai Cập cổ đại – Ảnh : Alamy

Chính người Ai Cập phát minh phương pháp canh thời gian ban đêm bằng dụng cụ thiên văn merkhet vào khoảng những năm 600 TCN. Dụng cụ này còn được biết đến với tên gọi dân gian là đồng hồ sao.

Dụng cụ gồm 1 thanh thước thẳng gắn với một dây dọi ( dây có buộc một vật nặng ở đầu dưới, dùng để xác lập phương thẳng đứng ). Các nhà thiên văn đặt dây dọi thẳng đứng và thanh thước hướng về sao Bắc Cực tạo thành một đường Bắc – Nam .Người ta tính giờ bằng cách quan sát một số ít ngôi sao 5 cánh nhất định chuyển dời qua lại đường ranh giới này .

Đồng hồ nước

Một đồng hồ đeo tay nước bằng đất gốm khoảng chừng cuối thế kỷ thứ 5 TCN tọa lạc tại Athen – Ảnh : MarsyasĐồng hồ nước đo thời gian chảy của một lượng chất lỏng nhất định, thường là nước .Đồng hồ nước cơ bản nhất thường gồm bộ phận chứa nước và bộ phận hứng .Người Ai Cập phát minh sáng tạo đồng hồ đeo tay nước tiên phong để khắc phục những hạn chế của đồng hồ đeo tay mặt trời. Từ Ai Cập, đồng hồ đeo tay nước phố biến sang Hi Lạp và những nước Ả Rập .Theo thời gian, người ta kiến thiết xây dựng mạng lưới hệ thống đồ hồ nước phức tạp hơn sử dụng mạng lưới hệ thống bình thông nhau để chỉ giờ .

Đồng hồ nến

Một mẫu đồng hồ đeo tay nến của Đức – Ảnh : Wikipedia CommonsĐồng hồ nến hoạt động giải trí đơn thuần sử dụng một cây nến đang cháy cùng một bảng chia vạch được lưu lại liên tục. Nến cháy bao nhiêu tương ứng với những khoảng chừng thời gian trôi đi .Chưa biết đúng chuẩn đồng hồ đeo tay nến sinh ra khi nào và ở đâu nhưng những nhà khoa học cho rằng loại đồng hồ đeo tay này phổ cập ở những nước châu Á như Trung Quốc và Nhật Bản từ thế kỷ thứ 6 đến thế kỷ 11 .Vào thế kỷ 14, vua Ả Rập Al-Jazari ( 1136 – 1206 ) phát minh ra một loại đồng hồ đeo tay nến tiên tiến và phát triển nhất khi phong cách thiết kế thêm mặt đồng hồ đeo tay chuẩn xác kèm theo một khớp vặn giúp giữ nến chặt hơn .

Đồng hồ cát

Bức tranh Biểu tượng của chính quyền sở tại hiệu suất cao của Ambrogio Lorenzetti năm 1338 có hình ảnh đồng hồ đeo tay cát – Ảnh tư liệuTheo nhiều tài liệu để lại, đồng hồ đeo tay cát lần đầu được biết đến thoáng đãng do tu sĩ người Pháp Luitprand ở nhà thời thánh lớn Chartres sản xuất vào thế kỷ thứ 8. Lúc bấy giờ chỉ có nhà giàu mới sắm đồng hồ đeo tay cát, vừa để xem giờ, vừa để trang trí trong mái ấm gia đình .Mãi đến thế kỷ 14, đồng hồ đeo tay cát mới Open thông dụng và được những thủy thủ sử dụng nhiều để xem giờ khi đi biển .Người ta phong cách thiết kế đồng hồ đeo tay cát đa phần để đo những quãng thời gian ngắn khác nhau : 1 giờ, 30 phút hay thậm chí còn vài phút. Do đó đồng hồ đeo tay cát là một hình tượng cho thời gian trôi nhanh, thường Open trong những nghành nghề dịch vụ thẩm mỹ và nghệ thuật .

Đồng hồ đèn dầu

Một loại đồng hồ đeo tay đèn dầu – Ảnh : WikimediaĐồng hồ đèn dầu tương tự như như đồng hồ đeo tay nến. Đồng hồ được phong cách thiết kế với một khung chứa dầu, thường là dầu cá voi dùng để đốt đèn. Trên khung chứa dầu ghi những số lượng cho biết khoảng chừng thời gian qua đi .Các nhà khoa học chưa biết đúng chuẩn loại đèn dầu này sinh ra khi nào và ở đâu nhưng chúng được sử dụng phổ cập vào thế kỷ 18 trên quốc tế .

Đồng hồ voi

Bản vẽ mô phỏng mạng lưới hệ thống đồng hồ đeo tay voi thời vua Al-Jazari – Ảnh tư liệuĐỉnh cao của mạng lưới hệ thống đồng hồ đeo tay nước chính là phát minh đồng hồ đeo tay voi của Al-Jarazri ( 1136 – 1206 ) vị vua Ả Rập nổi tiếng .Đây là một mạng lưới hệ thống máy móc hoạt động giải trí phức tạp ( xem hình ). Bên trong chú voi rỗng là một bể nước và một thùng nước được khoét lỗ dưới đáy. Thời gian để thùng chìm trong bể là 1 giờ 30 phút .Khi chìm, thùng giật dây kéo con chim trên đỉnh tháp quay báo giờ và làm rơi 1 một trái banh vào miệng con rồng .Con rồng có trục quay liên tục đưa trái bóng rơi trúng vào điểm kích hoạt người máy ngồi trước voi giật dây kéo thùng chìm trong bể lên mặt nước trở lại .Nguyên tắc hoạt động giải trí của đồng hồ đeo tay voi – Nguồn : YouTubeCứ thế liên tục. Cách 1 giờ 30 phút, người dân sẽ được thông tin giờ giấc .

Đồng hồ nhang

Đồng hồ nhang – Ảnh : Pinterest

Người Trung Hoa phát minh ra cách đo thời gian bằng nhang vào thời nhà Tống (960-1279) sau đó phổ biến đến những quốc gia lân cận như Nhật Bản, Cao Ly.

Cấu tạo thường gặp của loại đồng hồ đeo tay này gồm những quả cầu sắt kẽm kim loại được buộc dọc thanh nhang theo khoảng cách đều nhau bằng những sợi dây. Khi nhang cháy hết một đoạn, dây tuột ra làm rơi những quả cầu rớt xuống tạo ra tiếng động báo giờ .

Một loại đồng hồ nhang khác sử dụng thanh nhang có từng đoạn màu sắc hoặc mùi hương khác nhau để đánh dấu những khoảng thời gian khác nhau.

Facebook phát minh đơn vị thời gian mới nhỏ hơn 1 micro giây TTO – Facebook đã phát minh ra một đơn vị chức năng thời gian mới : ” flick “, tương tự với 1/705. 600.000 của 1 giây – lớn hơn 1 nano giây và nhỏ hơn 1 micro giây.

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Phát Minh