Thực trạng phát triển nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới ở Thanh Hóa

Phát triển nông nghiệp và thiết kế xây dựng nông thôn mới bền vững và kiên cố

Thực trạng phát triển nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới ở Thanh Hóa

Tỉnh ta đặt tiềm năng trong tiến trình 2021 – 2025, thiết kế xây dựng nền nông nghiệp phát triển bền vững và kiên cố, bảo đảm an toàn, thịnh vượng và theo hướng nâng cao hiệu suất, chất lượng, hiệu suất cao, năng lực cạnh tranh đối đầu nông sản gắn với thiết kế xây dựng nông thôn mới ( XDNTM ). Ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao, mưu trí để hình thành những vùng chuyên canh thích ứng với đổi khác khí hậu, đa dạng sinh học được duy trì ; hình thành và phát triển những chuỗi giá trị từ sản xuất, chế biến đến tiêu thụ mẫu sản phẩm. Đồng thời, XDNTM văn minh, đậm đà truyền thống văn hóa truyền thống dân tộc bản địa ; nâng cao đời sống vật chất và ý thức của người dân nông thôn …

Thực trạng phát triển nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới ở Thanh Hóa

Trang trại trồng cây ăn quả, nuôi ốc nhồi tại xã Vân Sơn (Triệu Sơn) đạt hiệu quả kinh tế cao. Ảnh: Xuân Hùng

Phát triển nông nghiệp và XDNTM trên địa phận tỉnh Thanh Hóa những năm qua đã đạt được nhiều hiệu quả quan trọng và là tiền đề để phát triển trong thời hạn tới. Chương trình phát triển nông nghiệp, quy trình tiến độ năm nay – 2020, được tỉnh, những sở, ban, ngành, những địa phương tiến hành thực thi kinh khủng, đồng nhất và đạt được những hiệu quả khá tổng lực trên toàn bộ những nghành nghề dịch vụ. Quan hệ sản xuất trong nông nghiệp được thay đổi, những hình thức tổ chức triển khai sản xuất mới được nhân rộng ; tích tụ, tập trung chuyên sâu đất đai đạt hiệu quả trong bước đầu ; tăng cường quy đổi linh động đất lúa, mía hiệu suất thấp, kém hiệu suất cao sang những loại cây cối hiệu suất cao kinh tế cao hơn ; hình thành những vùng sản xuất chuyên canh, phân phối nguyên vật liệu cho công nghiệp chế biến ; chăn nuôi phát triển theo hướng trang trại, công nghiệp. Các nguồn lực cho sản xuất nông nghiệp được tập trung chuyên sâu kêu gọi và sử dụng hiệu suất cao ; ứng dụng khoa học công nghệ tiên tiến trong bước đầu được tiến hành ở nhiều địa phương … Kết quả quá trình năm nay – 2020, giá trị sản xuất nông, lâm, thủy hải sản tăng trung bình 3 % / năm. Cơ cấu giá trị sản xuất nông nghiệp giảm từ 76,3 % năm năm ngoái xuống khoảng chừng 69,1 % ; lâm nghiệp tăng từ 5,7 % lên khoảng chừng 7,9 % ; thủy hải sản tăng từ 17,9 % lên khoảng chừng 23 %. Tỷ lệ bao trùm rừng đến năm 2020 đạt 53,46 %, tỷ lệ dân số nông thôn sử dụng nước hợp vệ sinh đạt 95,5 %. Thực tế những năm qua cho thấy, XDNTM được những cấp ủy, chính quyền sở tại chăm sóc chỉ huy, chỉ huy và có nhiều cách làm phát minh sáng tạo, tương thích với nguyện vọng của dân cư ; đồng thời, nhanh gọn đi vào đời sống, với sức lan tỏa sâu rộng, có nhiều nâng tầm, đạt được thành tựu to lớn, tổng lực, đi vào chiều sâu về chất. Đời sống vật chất và niềm tin của người dân được cải tổ khá hơn ; số hộ nghèo giảm nhanh ; kiến trúc về giao thông vận tải, thủy lợi, điện, trường học, trạm y tế, nhà văn hóa, thông tin, tiếp thị quảng cáo, hạ tầng thương mại ở nông thôn được tăng cường, từng bước phân phối nhu yếu sản xuất và đời sống của dân cư nông thôn. Chương trình “ Mỗi xã một loại sản phẩm – OCOP ” trong bước đầu đã đạt được những tác dụng rõ nét. Các hoạt động giải trí văn hóa truyền thống – thể thao, học tập trong hội đồng được duy trì và phát triển ; y tế, giáo dục liên tục được chăm sóc ; môi trường sinh thái đã được chăm sóc bảo vệ ; quốc phòng – bảo mật an ninh và trật tự bảo đảm an toàn xã hội được bảo vệ ; diện mạo nông thôn thay đổi can đảm và mạnh mẽ, sáng, xanh, sạch, đẹp hơn. Thông qua triển khai chương trình XDNTM, mạng lưới hệ thống chính trị ở nông thôn được củng cố vững mạnh, vai trò chỉ huy, chỉ huy của ban chỉ huy những cấp được biểu lộ rõ nét, năng lượng cán bộ được nâng lên, thời cơ tiếp cận pháp lý và vai trò chủ thể của người dân được phát huy … Kết quả, đến hết tháng 5-2021, toàn tỉnh đã có 8 đơn vị chức năng cấp huyện ( Yên Định, Quảng Xương, Đông Sơn, Thọ Xuân, Vĩnh Lộc, Hoằng Hóa, Nga Sơn và TP Thanh Hóa ) đạt chuẩn NTM, triển khai xong trách nhiệm XDNTM ; sau sáp nhập, có 327 xã ( 70 % ), 858 thôn, bản ( 685 thôn, bản miền núi ) đạt chuẩn NTM ; 25 xã ( 5,35 % ) đạt chuẩn NTM nâng cao ; 2 xã, 77 thôn, bản đạt chuẩn NTM kiểu mẫu ; trung bình toàn tỉnh đạt 17,5 tiêu chuẩn / xã. Toàn tỉnh có 76 loại sản phẩm OCOP cấp tỉnh ( được xếp hạng từ 3 – 4 sao ), 2 loại sản phẩm đề xuất Trung ương công nhận loại sản phẩm OCOP .

Phát triển nông nghiệp và XDNTM trên địa bàn tỉnh những năm qua cho thấy: Cơ cấu ngành nông nghiệp còn chậm, một số ít chỉ tiêu chưa đạt kế hoạch, vốn đầu tư cho phát triển nông nghiệp và XDNTM đạt thấp (66,9% kế hoạch). Chưa có sản phẩm nông nghiệp đặc trưng, có thế mạnh, sản lượng lớn, thương hiệu để giới thiệu, quảng bá và cạnh tranh trên thị trường. Một số cây trồng hiệu quả kinh tế thấp kéo dài, nhưng chưa có biện pháp, giải pháp hữu hiệu để giải quyết. Thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/TU ngày 11-1-2019 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về tích tụ, tập trung đất đai còn chậm; vận động, thu hút đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn chưa tương xứng với tiềm năng… Hoạt động của ban chỉ đạo XDNTM của một số địa phương chưa thực sự có chiều sâu; kế hoạch, nội dung, giải pháp thực hiện chưa sát thực tế; vai trò của một số tổ chức đoàn thể là thành viên ban chỉ đạo cấp huyện, xã chưa phát huy rõ nét. Một số địa phương mới quan tâm đến xây dựng kết cấu hạ tầng, chưa chú trọng đến phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập cho người dân. Bên cạnh đó, xuất hiện tư tưởng thỏa mãn, bằng lòng của một bộ phận cán bộ và Nhân dân sau khi địa phương đạt chuẩn NTM, dẫn đến việc duy trì và nâng cao chất lượng các tiêu chí chưa được quan tâm đúng mức.

Phát triển nông nghiệp và XDNTM ở Triệu Sơn những năm qua đã đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ, là tiền đề quan trọng để phát triển trong thời gian tới. Đồng chí Mai Nhữ Thắng, Tỉnh ủy viên, Bí thư Huyện ủy Triệu Sơn, cho biết: Phát huy những kết quả đạt được và huyện xác định nguyên nhân của những khó khăn, vướng mắc trong phát triển nông nghiệp và XDNTM, để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo khắc phục có hiệu quả trong thời gian tới. Theo đó, giai đoạn 2021–2025, tầm nhìn đến năm 2030, huyện xác định phát triển nông nghiệp vẫn là nhiệm vụ trọng tâm và là một trong những điều kiện để ổn định đời sống của người dân, tạo tiền đề cho phát triển các lĩnh vực kinh tế – xã hội khác. Trong đó, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo phát triển nông nghiệp theo hướng thích ứng với biến đổi khí hậu, với dịch bệnh trên cả động vật và nuôi trồng thủy sản. Việc tổ chức sản xuất quy mô lớn phải áp dụng đồng bộ các tiến bộ khoa học – kỹ thuật, bảo đảm an toàn cho sản phẩm. Về trồng trọt, cùng với sản xuất trên nền môi trường an toàn, không dùng giá thể đất và sắp xếp, tổ chức lại sản xuất, huyện tập trung phát triển các loại cây trồng cho năng suất, hiệu quả kinh tế cao. Đồng thời, bảo đảm nâng cao về giá trị dinh dưỡng, thẩm mỹ, sức khỏe của người tiêu dùng, như: Các loại sản phẩm dùng để chế biến thực phẩm chức năng, thuốc chữa bệnh… Bên cạnh đó, huyện chỉ đạo việc nghiên cứu, tập trung phát triển nhóm cây trồng thích ứng với nhiệt độ tăng, kháng sâu, bệnh. Về phát triển chăn nuôi bảo đảm kiểm soát tốt dịch bệnh, không chăn thả, quy mô lớn tập trung và chăn nuôi nông hộ bảo đảm an toàn dịch bệnh, kiểm soát tốt phát thải khí thải ảnh hưởng đến môi trường và chủ động con giống trong chăn nuôi. Hiện nay, trên địa bàn, đàn gia súc với 70% bò, 30% trâu và huyện đang tập trung phát triển theo hướng giảm đàn bò, tăng đàn trâu và bảo đảm ổn định số lượng 50% bò, 50% trâu. Đồng thời, kêu gọi, phối hợp với các tập đoàn lớn trong và ngoài nước để đầu tư phát triển chăn nuôi trang trại quy mô lớn, áp dụng công nghệ cao. Tập trung phát triển con nuôi đặc sản (chủ yếu là gia cầm) gắn với vùng miền. Tập trung chỉ đạo đầu tư phát triển nuôi trồng thủy sản theo tiêu chuẩn VietGAP, như: cá trắm cỏ, cá chép… và xây dựng sản phẩm OCOP. Đồng thời, phát triển chăn nuôi gắn với giết mổ, chế biến, tiêu thụ sản phẩm. Về phát triển lâm nghiệp, huyện ổn định diện tích, đầu tư chăm sóc, bảo vệ rừng hiệu quả nhằm góp phần bảo đảm môi trường sinh thái. Chuyển diện tích trồng cây keo sang trồng cây ăn quả; trong đó, chú trọng phát triển cây ăn quả bản địa và các loại cây ăn quả khác như na Lạng Sơn, na Đài Loan… Đồng thời, chỉ đạo phát triển cây dược liệu dưới tán rừng; cây gia vị như riềng, xả, các loại rau thơm… bảo đảm an toàn cho người tiêu dùng. Đi đôi với phát triển sản xuất nông nghiệp, Triệu Sơn phấn đấu hoàn thành XDNTM trong năm 2021; đồng thời, củng cố, nâng cao chất lượng các tiêu chí NTM, xây dựng các tiêu chí huyện NTM; XDNTM nâng cao, NTM kiểu mẫu và được công nhận huyện NTM vào năm 2022.

Phát huy những hiệu quả đạt được về phát triển nông nghiệp và XDNTM thời hạn qua, thời hạn tới, tỉnh ta tập trung chuyên sâu thiết kế xây dựng nền nông nghiệp theo hướng văn minh có năng lực cạnh tranh đối đầu cao, thích ứng với biến hóa khí hậu và phát triển bền vững và kiên cố ; tăng cường tích tụ, tập trung chuyên sâu đất đai phát triển nông nghiệp quy mô lớn, công nghệ cao ; gắn sản xuất với chế biến và tiêu thụ mẫu sản phẩm theo chuỗi giá trị. XDNTM có kiến trúc kinh tế – xã hội theo hướng tân tiến ; cơ cấu tổ chức kinh tế và những hình thức tổ chức triển khai sản xuất hiệu suất cao ; xã hội nông thôn không thay đổi, giàu truyền thống văn hóa truyền thống dân tộc bản địa ; dân trí được nâng cao, môi trường sinh thái được bảo vệ, nông thôn ngày càng xanh, sạch, đẹp, quan hệ hội đồng phát triển, tạo nền tảng vững chãi cho phát triển kinh tế – xã hội và chính trị của tỉnh. Phấn đấu, vận tốc tăng giá trị sản xuất nông, lâm, thủy hải sản trung bình quá trình 2021 – 2025 là 2,9 % ; cơ cấu tổ chức giá trị sản xuất nông, lâm, thủy hải sản đến hết năm 2025 : Nông nghiệp 65,2 %, lâm nghiệp 10,3 %, thủy hải sản 24,5 % ; sản lượng lương thực có hạt hàng năm không thay đổi 1,5 triệu tấn ; tỷ suất bao trùm rừng đến hết năm 2025 đạt 54 % ; tỷ suất số cơ sở sản xuất, kinh doanh thương mại nông, lâm, thủy hải sản trên địa phận tỉnh phân phối pháp luật về bảo đảm an toàn thực phẩm đến hết năm 2025 đạt hơn 90 % ; thu nhập trung bình đầu người khu vực nông thôn đến hết năm 2025 gấp 1,53 lần so với năm 2020 … Đến hết năm 2025, có thêm 9 huyện, thị xã, thành phố đạt chuẩn và triển khai xong trách nhiệm XDNTM, đưa số huyện, thị xã, thành phố đạt chuẩn và triển khai xong trách nhiệm XDNTM lên 17 đơn vị chức năng ; có 88 % số xã, 65 % số thôn, bản miền núi đạt chuẩn NTM, 25 % số xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 8 % số xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, trung bình toàn tỉnh đạt 18,6 tiêu chuẩn / xã. Có 100 loại sản phẩm được ghi nhận là loại sản phẩm OCOP cấp tỉnh, từ 3 – 4 sao và 3 loại sản phẩm được Trung ương công nhận là mẫu sản phẩm OCOP vương quốc 5 sao .

Bài 2: Phát triển nông nghiệp theo vùng.

Nhóm PV Phòng Kinh tế