Rút bảo hiểm xã hội một lần thay vì chờ lương hưu: Lợi thực tại, hại tương lai

TP – Từ sau Tết đến nay, số lượng công nhân, người lao động ( NLĐ ) nhiều tỉnh thành phía Nam đổ xô làm thủ tục rút bảo hiểm xã hội ( BHXH ) một lần, khiến cơ quan BHXH tại 1 số ít đơn vị chức năng quá tải .

Chờ 60 tuổi: Đến bao giờ?

Tại TP.Hồ Chí Minh, những ngày gần đây, khá đông NLĐ nộp hồ sơ xin rút tiền BHXH một lần tại những cơ quan BHXH Q., huyện ở như Bình Chánh, Hóc Môn, Củ Chi, Bình Tân, Q. 12, TP Quận Thủ Đức ( TP.Hồ Chí Minh ). Cầm xấp hồ sơ chờ làm thủ tục này sáng 18/4 tại Q. Bình Tân, chị Ong Thị Nhi ( 40 tuổi, quê An Giang ) nói : “ Tôi có hơn 10 năm làm công nhân. Dịch bệnh, việc làm bấp bênh nên theo chồng về quê. Nhưng ở quê cũng khó khăn vất vả, vay mượn tùm lum nên lại bồng bế con lên thành phố. Hiện, kinh tế tài chính mái ấm gia đình do một mình chồng gồng gánh, vì thế tôi muốn rút BHXH một lần để giàn trải nợ nần, còn chút ít sẽ làm vốn kinh doanh. Cuộc sống khó khăn vất vả, mình lại lớn tuổi nên có đồng nào đỡ đồng nấy ”.

Rút bảo hiểm xã hội một lần thay vì chờ lương hưu: Lợi thực tại, hại tương lai ảnh 1

Tại TP Thủ Đức, nhiều người đến BHXH TP Thủ Đức từ 5 giờ sáng để chờ lấy số thứ tự nộp hồ sơ nhận BHXH một lần. Nhìn lượng xe xếp hàng dài, ông Lê Văn Bình (50 tuổi, quê An Giang) ngao ngán: “Đưa con đến trường rồi tôi mới đến được đây nhưng không biết còn số không. Hai năm qua thất nghiệp, tôi gắng gượng mãi nhưng giờ không thể xoay xở được nữa mới nghĩ đến chuyện rút BHXH để có chút tiền mà sống. Cũng biết khi rút hết một lần thì mình mất nhiều quyền lợi nhưng không còn cách nào khác”.

Còn tại Tỉnh Bình Dương, từ sau Tết 2022 đến nay, mỗi ngày có từ 500 – 1.000 NLĐ đến trụ sở cơ quan có thẩm quyền để làm thủ tục đăng ký nhận BHXH một lần và bảo hiểm thất nghiệp ( BHTN ). Nói về nguyên do ĐK rút tiền BHXH một lần, anh Phạm Văn Thanh ( thao tác tại Tỉnh Bình Dương ) cho hay : “ Tôi năm nay 38 tuổi, tham gia BHXH được 5 năm. Để đủ 60 tuổi theo lao lý mới nhận lương hưu thì rất lâu, trong khi bản thân đang cần tiền chữa bệnh. Rút ra một lần khoảng chừng hơn 20 triệu giúp tôi xử lý khó khăn vất vả trước mắt ”. Ngồi chờ gần 3 tiếng đồng hồ đeo tay mới hoàn tất thủ tục đăng ký nhận BHXH một lần, anh Nguyễn Văn Nam ( quê Thanh Hóa, công nhân may tại Tỉnh Bình Dương ) san sẻ : “ Cách đây một năm tôi từng đi làm thủ tục nhận BHTN rồi và đó là lần bất đắc dĩ do dịch bệnh. Bây giờ tôi lại đến để xin rút hết tiền BHXH, đơn thuần vì chưa từng nghĩ đến lương hưu. Vài chục triệu đồng giờ đây so với tôi rất lớn vì tôi đang có kế hoạch khác ”. Còn chị Nguyễn Thị Thanh Vân ( quê TP Hà Tĩnh, sống tại Tỉnh Bình Dương ) cho biết thêm, sau 6 năm thao tác tại công ty kinh tế tài chính, chị đã quyết định hành động đi ĐK rút BHXH một lần. “ Tôi lấy chồng, sinh con và ở nhà mở quán tạp hóa. Tôi rút tiền BHXH 1 lần vì nghĩ từ nay sẽ thao tác tự do ”, chị Vân nói.

Bảo hiểm xã hội chưa hấp dẫn người lao động

Theo chỉ huy BHXH TPHCM, thời hạn tới, dự kiến Luật BHXH sẽ được sửa đổi theo hướng giảm thời hạn đóng BHXH để hưởng lương hưu ở mức tối thiểu từ 20 năm như lúc bấy giờ xuống còn 15 năm, thậm chí còn là 10 năm. Việc sửa đổi chủ trương BHXH sẽ góp thêm phần tăng mức độ mê hoặc của chủ trương BHXH ( trong đó có BHXH tự nguyện ) NLĐ có thêm động lực liên tục bảo lưu, tích góp thời hạn đóng BHXH để hưởng lương hưu, góp thêm phần bảo vệ phúc lợi xã hội bền vững và kiên cố cho NLĐ.

Người lao động thiệt đủ đường

Theo BHXH TPHCM, chỉ trong 3 tháng đầu năm 2022, toàn thành phố đã có khoảng chừng 37.000 người làm thủ tục nhận BHXH một lần, tăng khoảng chừng 19 % so với cùng kỳ năm 2021. Theo giám sát của ngành BHXH, nếu một NLĐ có 20 năm đóng BHXH ( từ năm 2001 – 2020 ), với mức tiền lương trung bình đóng là 4 triệu đồng / tháng và người này đủ điều kiện kèm theo hưởng lương hưu hoặc hưởng BHXH một lần trong năm 2022 thì nếu nhận BHXH một lần, người này sẽ được 134 triệu đồng so với cả lao động nam và lao động nữ. Tuy nhiên, nếu để nhận lương hưu thì lao động nam ( với tuổi thọ trung bình là 71 tuổi ) sẽ nhận được tổng số tiền là hơn 257 triệu đồng, nhiều hơn hơn 123 triệu đồng so với nhận BHXH một lần. Còn so với lao động nữ ( với tuổi thọ trung bình là 76,3 tuổi ) sẽ nhận được tổng số tiền là hơn 589 triệu đồng, nhiều hơn hơn 455 triệu đồng so với nhận BHXH một lần.

Ông Phan Văn Mến, Giám đốc BHXH TPHCM cho hay, việc nhận BHXH một lần khiến NLĐ rất thiệt thòi vì số tiền nhận BHXH một lần ít hơn nhiều so với số tiền đã đóng BHXH. Cụ thể, mức đóng BHXH trong 1 năm của NLĐ bằng 2,64 tháng lương, nhưng khi nhận chỉ được số tiền tương ứng 1,5 tháng lương cho những năm đóng trước năm 2014 và 2 tháng lương cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi.

Ngoài ra, thời hạn đóng BHXH của NLĐ đã được tính hưởng BHXH một lần thì không được tính vào thời hạn làm cơ sở để tính hưởng những chính sách BHXH khác. Bên cạnh đó, NLĐ cũng mất thời cơ được hưởng lương hưu hằng tháng khi hết tuổi lao động, hoặc nếu đủ điều kiện kèm theo hưởng thì mức hưởng lương hưu thấp, do bị trừ đi thời hạn đóng BHXH đã nhận một lần ( không được hoàn trả BHXH một lần đã nhận ). Không có lương hưu hằng tháng thì khi về già, NLĐ phải sống nhờ vào vào con cháu hoặc người thân trong gia đình khi không còn năng lực lao động. “ NLĐ không nên nhận trợ cấp một lần, mà nên tích góp thời hạn để hưởng chính sách hàng tháng. Các Doanh Nghiệp nên tạo điều kiện kèm theo để NLĐ có việc làm, có thu nhập. Nhà nước và những tổ chức triển khai tín dụng thanh toán, ngân hàng nhà nước tham mưu nhà nước có quỹ nhằm mục đích tạo điều kiện kèm theo cho NLĐ vay vốn khuyễn mãi thêm, không lãi suất vay, có kế sinh nhai … ” – ông Mến khuyến nghị và nói thêm, “ quỹ BHXH không hề vỡ do kết dư của quỹ rất lớn nên NLĐ cứ yên tâm ”.

Vận động

Rút bảo hiểm xã hội một lần thay vì chờ lương hưu: Lợi thực tại, hại tương lai ảnh 2

Bà Lê Minh Lý, Giám đốc BHXH Tỉnh Bình Dương thông tin, năm 2021, do ảnh hưởng tác động nặng nề bởi dịch bệnh, có khoảng chừng 60.000 người nộp hồ sơ nhận BHXH một lần, trong đó có tháng số người ĐK vượt 7.000 trường hợp. Con số này có tăng, nhưng không phải đột biến so với số lượng lớn NLĐ kết thúc hợp đồng lao động sau đợt dịch thứ 4 vừa mới qua. “ Thời gian qua, đơn vị chức năng đã tuyên truyền để NLĐ hiểu những thiệt thòi về vĩnh viễn khi rút BHXH một lần. Trường hợp NLĐ không đi thao tác nữa vẫn hoàn toàn có thể tham gia BHXH tự nguyện và tham gia BHYT hộ mái ấm gia đình ” – bà Lý nói.

Để vận động NLĐ hạn chế rút BHXH một lần, Bình Dương cử cán bộ ngành BHXH trực tiếp đến tại các khu công nghiệp, khu chế xuất (KCN-KCX); phối hợp với Ban quản lý các KCN-KCX truyền thông trực quan bằng tờ rơi, tờ gấp, đăng trên bảng tin, phát phóng sự ngắn trên bảng điện tử của các doanh nghiệp.

Anh Phạm Văn Thanh ( thao tác tại Tỉnh Bình Dương ) cho hay : “ Tôi năm nay 38 tuổi, tham gia BHXH được 5 năm. Để đủ 60 tuổi theo lao lý mới nhận lương hưu thì rất lâu, trong khi bản thân đang cần tiền chữa bệnh. Rút ra một lần khoảng chừng hơn 20 triệu giúp tôi xử lý khó khăn vất vả trước mắt ”.