THIẾT KẾ BẢNG HỎI TRONG NGHIÊN CỨU MARKETING – Tài liệu text

THIẾT KẾ BẢNG HỎI TRONG NGHIÊN CỨU MARKETING

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (504.71 KB, 17 trang )

THIẾT KẾ BẢNG CÂU HỎI
CHƢƠNG 6

NỘI DUNG CHƢƠNG 5

Khái niệm bảng câu hỏi
Yêu cầu của bảng câu hỏi
Cách thức thiết kế một bảng câu hỏi

BẢNG CÂU HỎI

Định nghĩa: Bảng câu hỏi là một tiến trình đƣợc chính thức
hóa nhằm thu thập, ghi chép lại những thông tin xác đáng và
đƣợc chỉ định rõ với sự chính xác và hoàn hảo tƣơng đối
Mục đích:
 Điều khiển quá trình đặt câu hỏi
 Giúp cho việc ghi chép rõ ràng, chính xác
Nhiệm vụ:
 Giúp ngƣời đƣợc phỏng vấn hiểu rõ ràng câu hỏi
 Khuyến khích ngƣời phỏng vấn hợp tác

 Khuyến khích sự trả lời
 Hƣớng dẫn cách trả lời
 Giúp phân loại và kiểm tra cuộc phỏng vấn

THIẾT KẾ BẢNG CÂU HỎI
Bước 1

Xác định dữ liệu riêng biệt cần tìm

Bước 2

Xác định phương pháp phỏng vấn

Bước 3

Bước 4
Bước 5
Bước 6
Bước 7
Bước 8

Đánh giá nội dung câu hỏi
Quyết định về dạng câu hỏi và câu trả lời
Xác định từ ngữ trong bảng câu hỏi
Xác định cấu trúc bảng câu hỏi
Xác định đặc tính vật lý của bảng câu hỏi

Kiểm tra, sửa chữa

CÁC BƢỚC THIẾT KẾ BẢNG CÂU HỎI
BƢỚC 1: XÁC ĐỊNH CÁC DỮ LiỆU RIÊNG BiỆT CẦN TÌM

Xem xét mục tiêu nghiên cứu (xác định chính xác cái gì cần
phải đƣợc đo lƣờng)
Liệt kê những gì cần đo lƣờng (danh sách những câu hỏi
riêng biệt, hay những nhóm từ chủ yếu)
Nên dùng loại kỹ thuật phân tích nào (cấp độ đo lƣờng)

BƢỚC 2: XÁC ĐỊNH PHƢƠNG PHÁP PHỎNG VẤN


Cá nhân trực tiếp
Nhóm cố định
Qua điện thoại
Bằng thƣ tín, email

Ví dụ: Nghiên cứu thói quen của
khách hàng khi lựa chọn và mua sắm

Mỹ phẩm


Nhãn hiệu:

– Trong nƣớc
– Nƣớc ngoài
– Tính trung thành với nhãn hiệu
Chủng loại:
– Chăm sóc da
– Trang điểm
– Nƣớc hoa
Giá:
– Cao/thấp/phù hợp với thu nhập
– Tuỳ nhãn hiệu
Địa điểm mua: – Siêu thị/Trung tâm Plazza…
– Cửa hiệu ở những đƣờng phố lớn
– Cửa hàng của công ty/chợ…

Ví dụ: Nghiên cứu thói quen của
khách hàng khi lựa chọn và mua sắm
Mỹ phẩm

Ai ảnh hƣởng đến quyết định mua:
– Đi mua với ai?
– Ai giới thiệu?
-…
Nguồn thông tin theo dõi/tiếp cận:
– Quảng cáo trên TH/tạp chí?
– Bạn bè…
Thời điểm mua sắm:

Ví dụ: Nghiên cứu thói quen của
khách hàng khi lựa chọn và mua
sắm Mỹ phẩm

Dịch vụ kèm theo:
– Tƣ vấn
– Trang điểm thẩm mỹ
– Chăm sóc khách hàng
-…
Mua sắm:
– Trung bình một lần mua
– Mua sản phẩm kèm theo

CÁC BƢỚC THIẾT KẾ BẢNG CÂU HỎI

BƢỚC 3: ĐÁNH GIÁ NỘI DUNG CÂU HỎI

Ngƣời trả lời có hiểu câu hỏi đó không?
 Thuật ngữ không quen thuộc
 Đặt câu hỏi mơ hồ
Ngƣời trả lời có đủ thông tin cần thiết để trả lời những
câu hỏi đó không?
 NN: Không trả lời hoặc trả lời không đúng

KP:



Thiếu kiến thức
Không nhớ

Gợi lại trí nhớ
Xác định khoảng thời gian
Câu hỏi có tính chất liên tƣởng
Phân biệt sự kiện nào chính xác, sự kiện nào mơ hồ

Ngƣời trả lời liệu có cung cấp các thông tin đó không?
 NN: Không muốn trả lời hoặc cố ý trả lời sai
 KP: Câu hỏi gián tiếp, gửi thƣ, nêu mục đích phỏng vấn

CÁC BƢỚC THIẾT KẾ BẢNG CÂU HỎI
BƢỚC 4: QUYẾT ĐỊNH VỀ DẠNG CÂU HỎI VÀ CÂU TRẢ LỜI

Câu hỏi mở:

Câu hỏi tự do trả lời

Thuận lợi:



Khó khăn



Gặp ngƣời diễn đạt kém
Ghi chép của ngƣời phỏng vấn
Ít dùng trong phỏng vấn bằng thƣ tín
Mất thời gian

Câu hỏi thăm dò

Ƣu điểm:


Thu đƣợc những câu trả lời bất ngờ
Bộc lộ rõ ràng quan điểm
Giảm bớt sự thất vọng
Tạo đƣợc mối quan hệ

Gợi ý thêm cho câu hỏi nguyên thủy
Gợi ý cho ngƣời trả lời nói đến khi họ không còn gì để nói thêm
Tạo đƣợc câu trả lời đầy đủ hoàn chỉnh hơn

Câu hỏi dạng kỹ thuật hiện hình


Kỹ thuật liên kết
Kỹ thuật dựng hình
Kỹ thuật hoàn tất

CÁC BƢỚC THIẾT KẾ BẢNG CÂU HỎI
BƢỚC 4: QUYẾT ĐỊNH VỀ DẠNG CÂU HỎI VÀ CÂU TRẢ LỜI
 Câu hỏi đóng

Câu hỏi phân đôi

Ƣu điểm:


Nhƣợc điểm


Thiết kế nhanh chóng, dễ dàng, tiện lợi
Dễ dàng cho ngƣời trả lời
Thuận tiện trong xử lý, tính toán, phân tích
Cung cấp không đủ thông tin chi tiết
Phải đặt câu hỏi và sử dụng từ ngữ chính xác
Bắt buộc phải lựa chọn cho dù họ có thể không chắc chắn lắm câu trả lời

Câu hỏi xếp hạng thứ tự

Ƣu điểm


Cho thông tin nhanh chóng,
Hỏi và lập thành bảng, cột tƣơng đối dễ dàng, thuận tiện khi xử lý phân tích
Dễ giải thích cho ngƣời trả lời

Nhƣợc điểm



Không chỉ ra mức độ cách biệt giữa các lựa chọn

Câu trả lời bị giói hạn, không quá 5 hoặc 6 đề mục
Ngƣời trả lời phải có kiến thức về tất cả các đề mục
Khó bao quát đầy đủ tất cả các tình huống

Câu hỏi đánh dấu tình huống theo danh sách
Ví dụ : Bạn biết loại kem đánh răng nào trong các nhãn hiệu liệt
kê dƣới đây:
PS
Colgate
Close-up
Fresh
Khác… cụ thể là…

Câu hỏi một lựa chọn
Ví dụ : Trong các loại kem đánh răng liệt kê dƣới đây, loại kem
nào bạn thƣờng dùng nhất (đánh dấu 1 tình huống)
PS
Colgate
Close-up
Fresh
Khác… cụ thể là…

Câu hỏi bậc thang

CÁC BƢỚC THIẾT KẾ BẢNG CÂU HỎI
BƢỚC 5 XÁC ĐỊNH TỪ NGỮ TRONG BẢNG CÂU HỎI
 Dùng từ ngữ quen thuộc, tránh dùng tiếng lóng và từ
chuyên môn
 Dùng từ ngữ đơn giản
 Tránh sử dụng các câu hỏi dài
 Từ ngữ càng rõ ràng chính xác càng tốt, những từ ngữ
khó diễn đạt, hoặc khó hiểu “thƣờng xuyên”, „thông
thƣờng” cần ghi chú mức độ rõ ràng
 Tránh câu hỏi lặp lại, tức là câu hỏi mà có nhiều câu trả
lời cùng một lúc
 Tránh các câu hỏi gợi ý: câu hỏi đã có hƣớng dẫn, hoặc
ngầm đặt câu trả lời
 Tránh câu hỏi định kiến
 Tránh các câu hỏi đòi hỏi sự hồi tƣởng quá nhiều

CÁC BƢỚC THIẾT KẾ BẢNG CÂU HỎI
BƢỚC 6: XÁC ĐỊNH CẤU TRÚC BẢNG CÂU HỎI
 Phần mở đầu
 Câu hỏi định tính
 Câu hỏi hâm nóng
 Câu hỏi đặc thù
 Câu hỏi phụ
BƢỚC 7 XÁC ĐỊNH ĐẶC TÍNH VẬT LÝ CỦA BẢNG CÂU HỎI
 Trình bày bảng câu hỏi: chất lƣợng giấy, in ấn, font chữ
 Trình bày bảng câu hỏi ngắn gọn, rõ ràng
 Dùng câu hỏi mở nên để khoảng trống đủ để ghi câu trả lời

 Khi nhảy quãng trên BCH nên ghi chú rõ ràng

CÁC BƢỚC THIẾT KẾ BẢNG CÂU HỎI
BƯỚC 8 KIỂM TRA SỬA CHỮA
Tiến hành thử trên một mẫu nhỏ
 Người được phỏng vấn có hiểu câu hỏi và trả lời
được BCH không?
 Người phỏng vấn có thực hiện tốt không?
 Thông tin ghi nhận có tốt không?
 Thời gian cần thiết để tiến hành phỏng vấn
ĐiỀU TRA THỬ

Tình huống

Giả sử các anh chị đang có nghiên cứu đánh
giá cảm nhận của du khách về thành phố các
anh/chị đang sinh sống. Địa điểm thu thập dữ
liệu là tại các phòng chờ khi lên máy bay.
Hãy xây dựng bảng câu hỏi điều tra du
khách.

Tình huống

Thông tin về du khách
Mục đích khi đến thăm thành phố của anh/chị
Làm thế nào biết đến thành phố của anh/chị
Những hoạt động nào du khách tham gia khi
viếng thăm thành phố anh/chị
Du khách thƣờng quan tâm đến những địa
điểm hay mua sắm những sản phẩm gì
Họ đánh giá nhƣ thế nào? Mức độ hài lòng
khi đến thăm thành phố của anh/chị

 Khuyến khích sự vấn đáp  Hƣớng dẫn cách vấn đáp  Giúp phân loại và kiểm tra cuộc phỏng vấnTHIẾT KẾ BẢNG CÂU HỎIBước 1X ác định tài liệu riêng không liên quan gì đến nhau cần tìmBước 2X ác định chiêu thức phỏng vấnBước 3B ước 4B ước 5B ước 6B ước 7B ước 8 Đánh giá nội dung câu hỏiQuyết định về dạng câu hỏi và câu trả lờiXác định từ ngữ trong bảng câu hỏiXác định cấu trúc bảng câu hỏiXác định đặc tính vật lý của bảng câu hỏiKiểm tra, sửa chữaCÁC BƢỚC THIẾT KẾ BẢNG CÂU HỎIBƢỚC 1 : XÁC ĐỊNH CÁC DỮ LiỆU RIÊNG BiỆT CẦN TÌMXem xét tiềm năng nghiên cứu ( xác lập đúng mực cái gì cầnphải đƣợc đo lƣờng ) Liệt kê những gì cần đo lƣờng ( list những câu hỏiriêng biệt, hay những nhóm từ đa phần ) Nên dùng loại kỹ thuật nghiên cứu và phân tích nào ( Lever đo lƣờng ) BƢỚC 2 : XÁC ĐỊNH PHƢƠNG PHÁP PHỎNG VẤNCá nhân trực tiếpNhóm cố địnhQua điện thoạiBằng thƣ tín, emailVí dụ : Nghiên cứu thói quen củakhách hàng khi lựa chọn và mua sắmMỹ phẩmNhãn hiệu : – Trong nƣớc – Nƣớc ngoài – Tính trung thành với chủ với nhãn hiệuChủng loại : – Chăm sóc da – Trang điểm – Nƣớc hoaGiá : – Cao / thấp / tương thích với thu nhập – Tuỳ nhãn hiệuĐịa điểm mua : – Siêu thị / Trung tâm Plazza … – Cửa hiệu ở những đƣờng phố lớn – Cửa hàng của công ty / chợ … Ví dụ : Nghiên cứu thói quen củakhách hàng khi lựa chọn và mua sắmMỹ phẩmAi ảnh hƣởng đến quyết định hành động mua : – Đi mua với ai ? – Ai ra mắt ? – … Nguồn thông tin theo dõi / tiếp cận : – Quảng cáo trên TH / tạp chí ? – Bạn bè … Thời điểm shopping : Ví dụ : Nghiên cứu thói quen củakhách hàng khi lựa chọn và muasắm Mỹ phẩmDịch vụ kèm theo : – Tƣ vấn – Trang điểm nghệ thuật và thẩm mỹ – Chăm sóc người mua – … Mua sắm : – Trung bình một lần mua – Mua loại sản phẩm kèm theoCÁC BƢỚC THIẾT KẾ BẢNG CÂU HỎIBƢỚC 3 : ĐÁNH GIÁ NỘI DUNG CÂU HỎINgƣời vấn đáp có hiểu câu hỏi đó không ?  Thuật ngữ không quen thuộc  Đặt câu hỏi mơ hồNgƣời vấn đáp có đủ thông tin thiết yếu để vấn đáp nhữngcâu hỏi đó không ?  NN : Không vấn đáp hoặc vấn đáp không đúngKP : Thiếu kiến thứcKhông nhớGợi lại trí nhớXác định khoảng chừng thời gianCâu hỏi có đặc thù liên tƣởngPhân biệt sự kiện nào đúng chuẩn, sự kiện nào mơ hồNgƣời vấn đáp liệu có phân phối những thông tin đó không ?  NN : Không muốn vấn đáp hoặc cố ý vấn đáp sai  KP : Câu hỏi gián tiếp, gửi thƣ, nêu mục tiêu phỏng vấnCÁC BƢỚC THIẾT KẾ BẢNG CÂU HỎIBƢỚC 4 : QUYẾT ĐỊNH VỀ DẠNG CÂU HỎI VÀ CÂU TRẢ LỜICâu hỏi mở : Câu hỏi tự do trả lờiThuận lợi : Khó khănGặp ngƣời diễn đạt kémGhi chép của ngƣời phỏng vấnÍt dùng trong phỏng vấn bằng thƣ tínMất thời gianCâu hỏi thăm dòƢu điểm : Thu đƣợc những câu vấn đáp bất ngờBộc lộ rõ ràng quan điểmGiảm bớt sự thất vọngTạo đƣợc mối quan hệGợi ý thêm cho câu hỏi nguyên thủyGợi ý cho ngƣời trả lời nói đến khi họ không còn gì để nói thêmTạo đƣợc câu vấn đáp không thiếu hoàn hảo hơnCâu hỏi dạng kỹ thuật hiện hìnhKỹ thuật liên kếtKỹ thuật dựng hìnhKỹ thuật hoàn tấtCÁC BƢỚC THIẾT KẾ BẢNG CÂU HỎIBƢỚC 4 : QUYẾT ĐỊNH VỀ DẠNG CÂU HỎI VÀ CÂU TRẢ LỜI  Câu hỏi đóngCâu hỏi phân đôiƢu điểm : Nhƣợc điểmThiết kế nhanh gọn, thuận tiện, tiện lợiDễ dàng cho ngƣời trả lờiThuận tiện trong giải quyết và xử lý, đo lường và thống kê, phân tíchCung cấp không đủ thông tin chi tiếtPhải đặt câu hỏi và sử dụng từ ngữ chính xácBắt buộc phải lựa chọn mặc dầu họ hoàn toàn có thể không chắc như đinh lắm câu trả lờiCâu hỏi xếp hạng thứ tựƢu điểmCho thông tin nhanh gọn, Hỏi và lập thành bảng, cột tƣơng đối thuận tiện, thuận tiện khi giải quyết và xử lý phân tíchDễ lý giải cho ngƣời trả lờiNhƣợc điểmKhông chỉ ra mức độ cách biệt giữa những lựa chọnCâu vấn đáp bị giói hạn, không quá 5 hoặc 6 đề mụcNgƣời vấn đáp phải có kỹ năng và kiến thức về toàn bộ những đề mụcKhó bao quát vừa đủ toàn bộ những tình huốngCâu hỏi ghi lại trường hợp theo danh sáchVí dụ : Bạn biết loại kem đánh răng nào trong những thương hiệu liệtkê dƣới đây : PSColgateClose-upFreshKhác … đơn cử là … Câu hỏi một lựa chọnVí dụ : Trong những loại kem đánh răng liệt kê dƣới đây, loại kemnào bạn thƣờng dùng nhất ( lưu lại 1 trường hợp ) PSColgateClose-upFreshKhác … đơn cử là … Câu hỏi bậc thangCÁC BƢỚC THIẾT KẾ BẢNG CÂU HỎIBƢỚC 5 XÁC ĐỊNH TỪ NGỮ TRONG BẢNG CÂU HỎI  Dùng từ ngữ quen thuộc, tránh dùng tiếng lóng và từchuyên môn  Dùng từ ngữ đơn thuần  Tránh sử dụng những câu hỏi dài  Từ ngữ càng rõ ràng đúng chuẩn càng tốt, những từ ngữkhó diễn đạt, hoặc khó hiểu “ thƣờng xuyên ”, „ thôngthƣờng ” cần ghi chú mức độ rõ ràng  Tránh câu hỏi tái diễn, tức là câu hỏi mà có nhiều câu trảlời cùng một lúc  Tránh những câu hỏi gợi ý : câu hỏi đã có hƣớng dẫn, hoặcngầm đặt câu vấn đáp  Tránh câu hỏi định kiến  Tránh những câu hỏi yên cầu sự hồi tƣởng quá nhiềuCÁC BƢỚC THIẾT KẾ BẢNG CÂU HỎIBƢỚC 6 : XÁC ĐỊNH CẤU TRÚC BẢNG CÂU HỎI  Phần mở màn  Câu hỏi định tính  Câu hỏi đung nóng  Câu hỏi đặc trưng  Câu hỏi phụBƢỚC 7 XÁC ĐỊNH ĐẶC TÍNH VẬT LÝ CỦA BẢNG CÂU HỎI  Trình bày bảng câu hỏi : chất lƣợng giấy, in ấn, font chữ  Trình bày bảng câu hỏi ngắn gọn, rõ ràng  Dùng câu hỏi mở nên để khoảng trống đủ để ghi câu vấn đáp  Khi nhảy quãng trên BCH nên ghi chú rõ ràngCÁC BƢỚC THIẾT KẾ BẢNG CÂU HỎIBƯỚC 8 KIỂM TRA SỬA CHỮATiến hành thử trên một mẫu nhỏ  Người được phỏng vấn có hiểu câu hỏi và trả lờiđược BCH không ?  Người phỏng vấn có triển khai tốt không ?  tin tức ghi nhận có tốt không ?  Thời gian thiết yếu để thực thi phỏng vấnĐiỀU TRA THỬTình huốngGiả sử những anh chị đang có nghiên cứu đánhgiá cảm nhận của hành khách về thành phố cácanh / chị đang sinh sống. Địa điểm tích lũy dữliệu là tại những phòng chờ khi lên máy bay. Hãy thiết kế xây dựng bảng câu hỏi tìm hiểu dukhách. Tình huốngThông tin về du kháchMục đích khi đến thăm thành phố của anh / chịLàm thế nào biết đến thành phố của anh / chịNhững hoạt động giải trí nào hành khách tham gia khiviếng thăm thành phố anh / chịDu khách thƣờng chăm sóc đến những địađiểm hay shopping những mẫu sản phẩm gìHọ nhìn nhận nhƣ thế nào ? Mức độ hài lòngkhi đến thăm thành phố của anh / chị