Để xây dựng nông thôn mới bền vững – cần nhiều giải pháp căn cơ

Sau hơn 10 năm xây dựng nông thôn mới ( XDNTM ), miền núi xứ Thanh đã đạt được những tác dụng đáng ghi nhận. Tuy nhiên, hành trình dài “ có điểm khởi đầu nhưng không có điểm kết thúc ” ấy luôn đặt ra cho khu vực miền núi muôn vàn khó khăn vất vả, thử thách. Do đó, để miền núi xứ Thanh XDNTM vững chắc cần có sự vào cuộc của cả mạng lưới hệ thống chính trị với những quyết sách, giải pháp thiết thực, hiệu suất cao .

Nét đẹp trong đời sống văn hóa của người dân xã Trí Nang – xã NTM của huyện Lang Chánh. Ảnh: Hương Thảo

Những vấn đề đặt ra

Không chỉ riêng huyện Mường Lát, từ thực tiễn hoạt động giải trí, tất cả chúng ta phải thẳng thắn nhìn nhận rằng : Kết quả XDNTM ở khu vực miền núi còn chậm, chưa mang tính bền vững và kiên cố ; một số ít huyện còn rất thấp so với mặt phẳng chung của toàn tỉnh và còn khoảng cách khá lớn giữa những vùng. Tỷ lệ xã đạt chuẩn NTM toàn tỉnh đạt 70 %, trong khi đó tỷ suất xã đạt chuẩn NTM vùng đồng bằng đạt trên 90 %, khu vực miền núi chỉ đạt 29,45 % ; trung bình tiêu chuẩn NTM của vùng đồng bằng đạt 18,6 tiêu chuẩn / xã, những xã miền núi chỉ đạt 15,2 tiêu chuẩn / xã. Hình thức tổ chức triển khai sản xuất ( HTX, tổ hợp tác ) mặc dầu đã có chuyển biến tích cực, tuy nhiên, số đơn vị chức năng hoạt động giải trí có hiệu suất cao chưa nhiều, riêng biệt còn 1 số ít xã đến nay chưa xây dựng được HTX nông nghiệp. Vấn đề link sản xuất, đáp ứng, tiêu thụ loại sản phẩm theo chuỗi giá trị giữa người nông dân với những tổ chức triển khai kinh tế tài chính, HTX xuất hiện còn hạn chế. Kết quả thực thi Chương trình Mỗi xã một mẫu sản phẩm ( OCOP ) ở 1 số ít địa phương còn hạn chế. Toàn tỉnh có 9 huyện, thị xã, thành phố chưa có loại sản phẩm OCOP, trong đó có 6 huyện thuộc khu vực miền núi, gồm : Cẩm Thủy, Ngọc Lặc, Quan Sơn, Lang Chánh, Bá Thước, Mường Lát .Hiện nay, toàn tỉnh có 115 / 163 xã thuộc những huyện miền núi chưa đạt chuẩn NTM, là những xã có nguồn thu ngân sách trên địa phận rất hạn hẹp, vị trí địa lý, địa hình không thuận tiện, kinh tế tài chính còn khó khăn vất vả. Hầu hết những xã có địa hình phức tạp, hầu hết là vùng đồi núi, bị chia cắt bởi mạng lưới hệ thống sông, suối và những thung lũng nhỏ, hẹp. Dân cư sinh sống phân tán, đời sống của bà con vẫn còn nhiều khó khăn vất vả, thiếu thốn, trình độ dân trí thấp, kinh tế tài chính chậm tăng trưởng, thiếu đất sản xuất … Bởi vậy, việc hoàn thành xong mạng lưới hệ thống kiến trúc nông thôn, giảm tỷ suất hộ nghèo một cách vững chắc … là những khó khăn vất vả cơ bản trong lộ trình XDNTM lúc bấy giờ của những địa phương thuộc những huyện miền núi, không riêng gì trên địa phận tỉnh Thanh Hóa mà ở khoanh vùng phạm vi cả nước. Đây là nhóm tiêu chuẩn yên cầu nguồn vốn lớn, không chỉ cần sự nỗ lực, cố gắng nỗ lực của địa phương mà cần nhiều sự chăm sóc, góp vốn đầu tư từ phía Trung ương, của tỉnh. Bên cạnh đó, việc phấn đấu đạt những tiêu chuẩn về chợ nông thôn, nhà ở dân cư, thu nhập, thiết chế văn hóa truyền thống, vệ sinh môi trường tự nhiên, nước sạch … cũng là những thử thách khá lớn so với những địa phương thuộc khu vực miền núi trên lộ trình XDNTM .Được nhìn nhận là một trong những địa phương tiêu biểu vượt trội trong tiến hành, triển khai trách nhiệm XDNTM của huyện Quan Sơn, đến nay, xã Sơn Điện đã có 5/10 bản được công nhận là bản NTM, trong đó có 1 bản được công nhận là bản NTM kiểu mẫu. Mặc dù vậy, nhìn về những khó khăn vất vả, thử thách ở phía trước, ông Phạm Nhật Quang, quản trị Ủy Ban Nhân Dân xã Sơn Điện không khỏi do dự, trăn trở : “ Nhiệm vụ XDNTM là một hành trình dài dài, có điểm khởi đầu nhưng không có điểm kết thúc. Việc hoàn thành xong và giữ vững 19 tiêu chuẩn NTM thực sự là thử thách lớn, nhất là so với khu vực miền núi. Do đó, bên cạnh việc ý kiến đề nghị tăng nguồn lực góp vốn đầu tư, tương hỗ để “ tạo đà ” cho xã liên tục thực thi có hiệu suất cao lộ trình XDNTM thì Đảng và Nhà nước cần kịp thời thanh tra rà soát, nhìn nhận lại nhằm mục đích kiểm soát và điều chỉnh, bổ trợ những tiêu chuẩn NTM tương thích hơn với khu vực miền núi, tránh gây tiêu tốn lãng phí nguồn lực như : tiêu chuẩn về tỷ suất người dân được sử dụng nước hợp vệ sinh theo quy chuẩn vương quốc., tiêu chuẩn chợ nông thôn, nhà ở dân cư … ” .Nguồn vốn góp vốn đầu tư, tương hỗ là nhu yếu bức thiết, thực tiễn trong XDNTM ở khu vực miền núi. Trong khi đó, nguồn ngân sách của tỉnh sắp xếp để thực thi chính sách, chủ trương thì có hạn, chưa phân phối đủ nhu yếu. Riêng năm 2020 và quý I – 2021, số lượng xã, thôn, bản đạt chuẩn NTM, NTM kiểu mẫu năm 2020 vượt tiềm năng, kế hoạch đề ra ( vượt 37 xã, 45 thôn NTM, 11 thôn, bản NTM kiểu mẫu ) nhưng chưa sắp xếp đủ nguồn lực tương hỗ. Bên cạnh đó, ngoài nguồn tương hỗ của Trung ương thì ngân sách tỉnh và nhiều huyện chưa sắp xếp cho Chương trình OCOP, phần nào đó ảnh hưởng tác động đến hiệu quả chung XDNTM .

Một trong những nguyên nhân ảnh hưởng sâu sắc đến kết quả triển khai, thực hiện XDNTM ở khu vực miền núi, đó là tâm lý ỷ lại, trông chờ vào sự hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước của một bộ phận người dân và ngay cả đội ngũ cán bộ. Như đã nói ở trên, với một số tiêu chí “khó”, cần nguồn vốn lớn, vượt quá khả năng của địa phương thì rất cần thiết phải có sự đầu tư, hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước. Tuy nhiên, đối với một số phần việc như: giữ gìn vệ sinh môi trường, cảnh quan khu dân cư, phát triển sản xuất nhằm giải quyết việc làm, cải thiện thu nhập, vươn lên thoát nghèo… nếu bản thân mỗi cá nhân, hộ gia đình, đội ngũ cán bộ, đảng viên có nhận thức, đánh giá đúng, cùng cố gắng, nỗ lực phấn đấu thì đều có thể cải thiện được.

Ngoài ra, sự thiếu vắng về nguồn nhân lực, công tác làm việc đôn đốc thực thi 1 số ít nội dung của Chương trình XDNTM còn hạn chế ; việc kiểm tra công nhận thôn / bản đạt chuẩn NTM, NTM kiểu mẫu nhiều lúc còn chưa kịp thời ; việc kiểm tra, giám sát từng nội dung tiêu chuẩn ở từng xã đề xuất đánh giá và thẩm định đã được tăng cường tuy nhiên còn hạn chế, nhất là những tiêu chuẩn dễ dịch chuyển ( như thiên nhiên và môi trường, bảo mật an ninh trật tự … ) cũng phần nào tác động ảnh hưởng đến tác dụng chung của tỉnh trong XDNTM .

Tạo đà phát triển, hướng đến XDNTM bền vững

Để liên tục thực thi có hiệu suất cao Chương trình XDNTM gắn với giảm nghèo bền vững và kiên cố cho khu vực miền núi, tại Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh khóa XIX, nhiệm kỳ 2020 – 2025 đã xác lập Chương trình Phát triển nông nghiệp và XDNTM ; Chương trình Phát triển kinh tế tài chính – xã hội khu vực miền núi tỉnh Thanh Hóa, tiến trình 2021 – 2025 là 2 chương trình trọng tâm của tỉnh. Ông Cao Văn Cường, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết : “ Việc XDNTM ở khu vực miền núi là hành trình dài dài, yên cầu sự kiên trì, bền chắc, không nóng vội nhưng cũng phải rất là khẩn trương, giải pháp phải mang tính căn nguyên, cải tiến vượt bậc, tương thích với từng xã, huyện miền núi trên cơ sở mục tiêu “ làm đến đâu chắc đến đó ”. Theo đó, tiềm năng đơn cử cho XDNTM trên địa phận toàn tỉnh nói chung, ở khu vực miền núi nói riêng được đề ra : Phấn đấu năm 2021, toàn tỉnh có 70 thôn, bản miền núi đạt chuẩn NTM, 27 thôn, bản đạt chuẩn NTM kiểu mẫu ; 80 mẫu sản phẩm OCOP được nhìn nhận, xếp hạng ; trung bình toàn tỉnh đạt 17,7 tiêu chuẩn / xã. Giai đoạn 2021 – 2025, phấn đấu toàn tỉnh có 17 huyện, thị xã, thành phố, 88 % số xã đạt chuẩn NTM, 25 % số xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 8 % số xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, trung bình toàn tỉnh đạt 18,6 tiêu chuẩn / xã, khoảng chừng 50 % số thôn, bản đạt chuẩn NTM, 10 % thôn, bản đạt chuẩn NTM kiểu mẫu …Để đạt được tiềm năng ấy, trách nhiệm liên tục là tăng cường sự chỉ huy, chỉ huy quản lý của cấp ủy, chính quyền sở tại những cấp kêu gọi những đoàn thể, tổ chức triển khai chính trị – xã hội tham gia thực sự có hiệu suất cao trong việc tiến hành thực thi chương trình, thực thi có hiệu suất cao công tác làm việc tuyên truyền, huấn luyện và đào tạo, tập huấn và tăng cường trào lưu thi đua chung sức XDNTM. .. nhằm mục đích nâng cao nhận thức, tư duy, xóa bỏ tâm ý trông chờ, ỷ lại vào nguồn tương hỗ từ ngân sách Nhà nước của một bộ phận người dân và cán bộ, đảng viên .Đẩy mạnh triển khai tái cơ cấu tổ chức ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị sản xuất gắn với XDNTM, trong đó, tập trung chuyên sâu tăng trưởng và nhân rộng những quy mô sản xuất nông – lâm phối hợp ; ưu tiên tăng trưởng những thế mạnh của khu vực về cây ăn quả, rau, cây dược liệu, cây đặc sản nổi tiếng, chăn nuôi đại gia súc, gia cầm ; tăng kinh phí đầu tư tương hỗ cho những hộ nhận khoán khoanh nuôi, bảo vệ rừng để dân cư có thu nhập không thay đổi, tăng trưởng những mẫu sản phẩm từ rừng ; thôi thúc tăng trưởng những quy mô link trồng rừng gỗ lớn tập trung chuyên sâu ; … Từ đó góp thêm phần xử lý việc làm, nâng cao thu nhập, thực thi tốt chủ trương giảm nghèo và phúc lợi xã hội ; xử lý tốt một số ít yếu tố nhằm mục đích không thay đổi đời sống, sản xuất, giảm nghèo vững chắc gắn với XDNTM, như : xử lý thực trạng thiếu đất ở, đất sản xuất ; quy hoạch, sắp xếp, sắp xếp, không thay đổi dân cư những nơi cần thiết …

Tỉnh Thanh Hóa tập trung xây dựng chương trình, kế hoạch thực hiện giai đoạn tới một cách cụ thể, sát với tình hình thực tế; nhất là giải pháp hỗ trợ các thôn/bản ở các địa bàn đặc biệt khó khăn, vùng sâu, vùng xa, khu vực biên giới XDNTM và một số nội dung của chương trình còn đạt tỷ lệ thấp, để từng bước hoàn thành tiêu chí xã NTM và giảm nghèo bền vững. Cùng với đó, các địa phương cần nỗ lực, cố gắng nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực, bảo tồn phát huy văn hóa truyền thống tốt đẹp của đồng bào các dân tộc thiểu số… để các “tiêu chí mềm” trở thành “tiêu chí cứng”, thúc đẩy, nâng cao hiệu quả, tăng tính bền vững trong XDNTM ở khu vực miền núi.

Đẩy mạnh lôi cuốn doanh nghiệp góp vốn đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn, nhất là trong nghành nghề dịch vụ chế biến, tiêu thụ loại sản phẩm nông, lâm nghiệp. Tiếp tục thôi thúc, tập trung chuyên sâu tiến hành Chương trình OCOP trải qua việc thanh tra rà soát, nuôi dưỡng, phát hiện, tăng trưởng những loại sản phẩm có lợi thế của từng địa phương ; đồng thời hướng dẫn những chủ thể, những xã tham gia hoạt động giải trí theo quy trình OCOP. Khu vực miền núi cần tăng cường triển khai những giải pháp kêu gọi nguồn lực nhằm mục đích triển khai có hiệu suất cao, vững chắc Chương trình XDNTM .Đặc biệt, tỉnh Thanh Hóa liên tục tập trung chuyên sâu chỉ huy triển khai những tiêu chuẩn thôn, bản, xã, huyện NTM, NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu : Bám sát tiềm năng, kế hoạch quy trình tiến độ 2021 – 2025, những địa phương dữ thế chủ động thanh tra rà soát, xây dựng kế hoạch đơn cử, cân đối năng lực kêu gọi nguồn lực tương thích cho từng tiến trình để tập trung chuyên sâu chỉ huy triển khai những tiêu chuẩn thôn, bản, xã, huyện NTM, NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu. Trong đó, xây dựng lộ trình để tập trung chuyên sâu chỉ huy triển khai hoàn thành xong những tiêu chuẩn NTM so với những xã chưa đạt chuẩn ; thanh tra rà soát, tập trung chuyên sâu chỉ huy thực thi xây dựng huyện đạt chuẩn NTM, xây dựng xã NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu so với những xã có năng lực hoàn thành xong trong từng tiến trình. Trong quy trình thẩm định và đánh giá mức độ đạt chuẩn của những tiêu chuẩn cần có sự tham gia của đại diện thay mặt ban phát triển những bản trong xã để tiếp thu quan điểm chỉ huy, nhận xét, góp ý về những nội dung đã làm được và những nội dung còn sống sót, hạn chế của từng tiêu chuẩn, từ đó kịp thời kiểm soát và điều chỉnh, hoàn thành xong …Thùy Dương – Hương Thảo

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Nông Thôn