Top #10 Bài Thơ Hai Quả Chuối Xem Nhiều Nhất, Mới Nhất 3/2022 # Top Trend | https://laodongdongnai.vn

— Bài mới hơn —
Kỷ niệm 100 năm ngày sinh nhà thơ Huy Cận ( 31.5.1919 – 31.5.2019 )

*Thanh Thảo

(Baoquangngai.vn)- Người ta thường ca ngợi những bài thơ có cảm thức vũ trụ của Huy Cận. Đúng là những bài thơ ấy rất hay. Nhưng bạn có biết không, vũ trụ thì mênh mông quá. Trong khi con người lại quen với những gì gần gũi. Có hai bài thơ của Huy Cận mà tôi cảm thấy gần gũi nhất với mình. Hai bài thơ ấy gần gũi với thiên nhiên, gần gũi với làng quê, gần gũi với những gì gần gũi nhất của con người ở mọi thời. Đây là bài thơ thứ nhất:

                      BUỒN ĐÊM MƯA

                                                   Tặng Khái Hưng

Đêm mưa làm nhớ khoảng trốngLòng run thêm lạnh nỗi hàn bát ngátTai nương nước giọt mái nhàNghe trời nặng nặng, nghe ta buồn buồnNghe đi rời rạc trong hồnNhững chân xa vắng dặm mòn một mình …Rơi rơi … dìu dịu rơi rơi …Trăm muôn giọt nhẹ nối lời vu vơ …Tương tư, hướng lạc, phương mờTrở nghiêng gối mộng, lãnh đạm nằm ngheGió về, lòng rộng không cheHơi may hiu hắt bốn bề tâm tư nguyện vọng …

Bài thơ khuyến mãi ngay Khái Hưng. Tôi nghĩ, có lẽ rằng vì Khái Hưng rất thương mến bài thơ này, nên ông được Tặng Ngay. Khái Hưng đã yêu đúng. Một bài thơ ở khoảng chừng giữa của bất kỳ cảm xúc nào về một khoảng trống mưa. Và, mưa đêm. Nó hiện thực đến không thể hiện thực hơn :“ Tai nương nước giọt mái nhàNghe trời nặng nặng, nghe ta buồn buồn ”Không có trời nặng nặng, thì cũng không có ta buồn buồn. Và ngược lại. Đó là sự giao cảm có khối lượng giữa “ nước giọt mái nhà ” và cái “ buồn buồn ” không hề định danh hay xác định .Nhưng nó cũng phi thực đến không hề phi thực hơn :“ Nghe đi rời rạc trong hồnNhững chân xa vắng dặm mòn một mình … ”Nhịp mưa đi trên mái nhà, hay trong tâm hồn của nhà thơ, nó “ rời rạc ”. Cảm nhận về những “ bước chân mưa ” như vậy, tôi cho là tuyệt tác .Tôi cũng đã bao lần nằm nghe trong đêm mưa tiếng “ nước giọt mái nhà ” như vậy, và chắc rất nhiều người cũng có chung cảm xúc như vậy. Nhưng viết ra được trong hai câu lục bát ngắn ngủi, làm hiện lên cái cảm xúc chơi vơi miên man mà rời rạc một mình xa vắng như vậy, thì chưa ai làm được. Âm thanh đã thấm nhập, không riêng gì nghe bằng tai nữa, mà nghe bằng cả con người mình, từ hồn đến xác .Đó là thơ đi giữa “ cảm ” và “ tưởng ”, nó tạo ra sự một “ tiểu ngoài hành tinh ” cho riêng mình, gạt ra ngoài mọi thêm thắt hay bình tán vô ích. Thơ ấy đã nội tâm hóa ngoài hành tinh, nội tâm hóa vạn vật thiên nhiên, nội tâm hóa chính cảm thức của nhà thơ .Huy Cận là nhà thơ cổ xưa như vậy. Cổ điển khi ông đưa thơ phương Tây và thơ phương Đông lại gần nhau, hòa nhập với nhau. Bởi trong cách biểu lộ, là phương Tây. Nhưng cái hồn, là phương Đông .Huy Cận chịu tác động ảnh hưởng của Xuân Diệu. Nhưng ông đi xa hơn Xuân Diệu ở cách hòa nhập Đông-Tây này .Bây giờ tôi càng hiểu, sự đơn giản và giản dị là một thượng phẩm trong thơ. Sự giản dị ấy phải phát xuất từ tâm hồn anh, rồi nó tìm được sự đơn giản và giản dị trong vạn vật thiên nhiên, trong cả ngoài hành tinh nữa, nếu cần. Nó giữ một vẻ “ trung tính ” nào đó, rất khó cắt nghĩa, nhưng có thực. Thơ Huy Cận thường có cái vẻ “ trung tính ” đó, không phải ông cố làm ra cái vẻ ấy, mà tự nhiên nó có trong thơ ông. Có phải trung tính là thực chất của thiên hà ? Tôi không biết. Cái này phải hỏi những nhà khoa học ngoài hành tinh. Còn Huy Cận, tự nhiên ông có được cái “ trông lên ” ấy, vậy thôi :“ Da chiều mới tỏ sao Hôm

                      Màu thanh thiên đã vào ôm giữa hồn” (Trông lên)

Sự giản dị và đơn giản trong tâm hồn đã làm nên sự giản dị và đơn giản trong thơ. Mà biết đâu, giữa vô vàn sự phức tạp của mình, thiên hà cũng cực kỳ đơn giản và giản dị. Có phải, Albert Einstein đã cảm nhận rất là thâm thúy “ sự giản dị và đơn giản thiên hà ” này chăng, khi Ông đưa ra Thuyết tương đối rộng ( hay còn gọi là Thuyết tương đối tổng quát ), công bố vào năm 1916, một thuyết mê hoặc thành công xuất sắc nhất cho tới thời văn minh. Tôi không biết. Điều này cũng phải hỏi những nhà khoa học. Nhưng đọc bài thơ Huy Cận, thì cảm nhận được sự giản dị và đơn giản bát ngát đó .Còn đây là bài thơ thứ hai :

                        ĐI GIỮA ĐƯỜNG THƠM

                                                           Tặng Thạch Lam

Đường trong làng hoa dại với mùi rơmNgười cùng tôi đi dạo giữa đường thơm ,Lòng giắt sẵn ít hương hoa tưởng tượngĐất thêu nắng, bóng tre rồi bóng phượngLần lượt buông màn nhẹ vướng chân lâuLên bề cao hay đi xuống bề sâu ?Không biết nữa. – Có chút gì làm ngợpTrong không khí … hương với màu hòa hợp …Một buổi trưa không biết ở thời nàoNhư buổi trưa nhè nhẹ trong ca daoCó cu gáy, có bướm vàng nữa chứ .Mà đôi lứa đứng bên vườn tình tự .Buổi trưa này xưa kia ta đã đi ,Phải cùng chăng ? Lòng nhớ rõ làm chi !Chân bên chân, hồn bên hồn, yên lặngNgười cùng tôi đi giữa đường rải nắng ,Trí vô tư cho da thở hương tình .Người khẽ nắm tay, tôi khẽ nghiêng mìnhNhư sắp nói, nhưng mà không ; – khóm trúcVừa động lá, ta nhận vào một lúcCả khoảng trống hồn hậu rất thơm thoGió hương đưa mùi, dìu dịu phất phơ …Trong cảnh lặng, vẫn đưa mùi gió thoảng …Trí bâng quơ nghĩ thoáng nhưng buồn nhiều :“ Chân hết đường thì lòng cũng hết yêu ”Chân đang bước bỗng ngần ngại dừng lại- Ở giữa đường làng, mùi rơm, hoa dại …

Bài thơ Tặng Ngay Thạch Lam. Cả món quà và người được Tặng hòa hợp với nhau vô cùng. Vì tâm hồn Thạch Lam cũng nhẹ nhàng, nhạy cảm và buông xả như bài thơ này .Cách đây hai năm, sau Tết, tôi ra Thành Phố Đà Nẵng gặp nhà văn Đặng Tiến mới từ Paris về Thành Phố Đà Nẵng ăn Tết, tôi đã đưa anh Đặng Tiến về Hội An thăm chơi với nhà văn Nguyên Ngọc. Hôm ấy, không gặp được Nguyên Ngọc vì anh bị ốm phải về điều trị ở TP. Đà Nẵng, nhưng thật vô tình, chúng tôi đã gặp chính “ con đường thơm ” mà Huy Cận đã viết bài thơ “ Đi giữa đường thơm ” .

Anh Đặng Tiến là một nhà bình thơ rất tinh xảo, và rất am tường nguồn gốc từng bài thơ hay. Con “ đường thơm ” ấy là một con đường nhỏ nhưng khá dài thuộc ngoại vi Hội An. Anh Đặng Tiến nói : “ Cảnh trí hai bên đường này vẫn không khác mấy so với hồi Huy Cận viết bài thơ. Chỉ có khác, đường này xưa là đường đất, giờ là đường nhựa. Nhưng bóng tre và bóng phượng thì vẫn còn nguyên đó. Hồi nhỏ, tôi đi học cũng có nhiều dịp đạp xe trên con đường này, cứ có cảm xúc lâng lâng thế nào ấy ” .Cái cảm xúc lâng lâng đúng là cảm xúc mà tôi nhận được từ bài thơ Huy Cận :“ Người khẽ nắm tay, tôi khẽ nghiêng mìnhNhư sắp nói, nhưng mà không ; – khóm trúcVừa động lá, ta nhận vào một lúcCả khoảng trống hồn hậu rất thơm tho ”Cái lâng lâng ấy, vừa là những động chạm tiên phong của tuổi học trò khác giới, vừa là những động chạm của vạn vật thiên nhiên cũng đầy những trinh nguyên e ấp. Mừng cho Hội An giờ vẫn còn giữ được con đường thơm này, dù có khác một phần, nhưng những khóm tre, những cây phượng già vẫn còn, gió vẫn nhẹ mà nắng vẫn vàng ươm, cái lâng lâng ấy chưa mất .“ Đường trong làng hoa dại với mùi rơmNgười cùng tôi đi dạo giữa đường thơm ”Mùi rơm cùng mùi hoa dại, giờ đây người thành phố mới thấy quí cái mùi thơm mộc mạc, như quí những dòng thơ trong trắng của Huy Cận. Bây giờ người ta hoàn toàn có thể gọi đó là “ thơ sinh thái xanh ” cũng được, vì hoàn toàn có thể hít thở cái không khí sạch trong từ chính những câu thơ .Luôn luôn, bài thơ là một khung hình thống nhất, dù người ta có nhận ra đôi mắt to tròn, làn da trắng mịn hay mái tóc dài thướt tha, thì cả khung hình bài thơ vẫn là một. Và giọng nói trong bài thơ nữa, nhẹ nhàng như giọng nói người Hội An. Chính vạn vật thiên nhiên làng quê của Hội An thời xưa ấy đã cho Huy Cận bài thơ này. Bây giờ thì Hội An có hơi nhiều những resort hay khách sạn, may mà còn giữ được “ con đường thơm ” là nguyên mẫu bài thơ Huy Cận thời xưa .Thơ Huy Cận cổ điển là như vậy. Và cảm thức ngoài hành tinh phát sinh từ những li ti bé nhỏ thân yêu nhất, từ những “ bước chân mưa ” hay mùi hoa dại cùng mùi rơm mùa gặt phơi trên đường. Sự giản dị, đó cũng là một ngoài hành tinh của Thơ .

Tôi cảm thấy mát rượi cả người khi đọc bài thơ “Đi giữa đường thơm”, cứ như bóng tre và bóng phượng đã tỏa mát xuống mình giữa mùa hạ nóng bức./.   

— Bài cũ hơn —