Phim về đề tài dân tộc miền núi: Cần chiến lược phát triển lâu dài

Những năm gần đây, phim về đề tài miền núi đang dần trở nên gần gũi, thân thiết với bà con các dân tộc. Thông qua các bộ phim, giúp người xem hiểu hơn về cuộc sống, văn hóa của đồng bào các dân tộc thiểu số (DTTS).

Khởi sắc trong công tác làm việc tuyên truyền về miền núiỞ những thập niên trước, nhiều bộ phim về đề tài dân tộc thiểu số ( DTTS ) và miền núi cũng đạt được những thành công xuất sắc lớn như : ” Vợ chồng A Phủ “, ” Đất nước đứng lên “, ” Chiếc vòng bạc “, ” Chuyện của Pao “, ” Đàn trời “, ” Đỉnh núi mờ sương “, ” Tình thắm Sa Pa “, ” Chim Phí bay về nguồn cội “, ” Đi về phía mặt trời ” … Những bộ phim trên khi được phát sóng đều đạt được những tiếng vang nhất định. Thông qua những bộ phim giúp người xem hiểu hơn về đời sống, văn hóa truyền thống của đồng bào những DTTS, từ đó, tăng thêm tình đoàn kết, gắn bó giữa những dân tộc .

Công cuộc đổi mới đã tạo nên nhiều thay đổi căn bản trên mọi lĩnh vực đời sống xã hội, trong đó có điện ảnh tài liệu. Người làm phim tài liệu đã mạnh dạn đề cập những vấn đề còn khúc mắc trong đời sống nhân dân. Những bộ phim như “Sống ở vùng lòng hồ”, “Lời của dòng sông” là tiếng nói phản ánh nguyện vọng chính đáng của bà con các dân tộc trong quá trình thực hiện chủ trương, chính sách của Ðảng và Nhà nước. Ðồng ý rời bản để lên khu định cư mới, nhưng bà con cũng còn đó những băn khoăn khi chưa thể thích nghi ngay với đời sống mới, việc làm mới. Mỗi bộ phim khi đó đã thật sự trở thành phương tiện tuyên truyền hữu hiệu, tác động vào mỗi con người, làm chuyển đổi nhận thức từ chưa rõ ràng, thậm chí còn tiêu cực, của một bộ phận bà con, trở nên đúng đắn, tiến bộ. Ðưa chân dung cuộc sống của đồng bào các dân tộc đến với nhiều đối tượng người xem, làm cho mọi người hiểu rõ hơn, cảm thông hơn và cũng trăn trở hơn về trách nhiệm công dân của mình trước cuộc sống còn nhiều khó khăn của bà con DTTS.

Một cảnh trong phim “Lặng yên dưới vực sâu”. Ảnh tư liệu.

Những năm gần đây, với công nghệ tiên tiến văn minh, cộng thêm tư duy của lớp đạo diễn mới, điện ảnh Nước Ta đã Open nhiều bộ phim ấn tượng về đề tài DTTS và miền núi. Gần nhất, một trong những bộ phim khai thác về đề tài này để lại trong lòng người xem nhiều cảm hứng chính là bộ phim “ Mùa Xuân ở lại ”. Đây là bộ phim không chỉ ấn tượng ở mảng đề tài này, mà còn là bộ phim điển hình nổi bật trong làng phim Việt Nam thời hạn qua. Phim “ Mùa Xuân ở lại ” lấy chủ đề về việc lựa chọn tương lai của một thế hệ trẻ khi đứng trước những ngã rẽ. Đó là câu truyện của Hòa, 23 tuổi, tốt nghiệp Đại học Sư phạm, quyết định hành động lên miền núi dạy học để 3 năm sau trở về quê, có việc làm không thay đổi hơn và kết hôn với người mình yêu … Nhưng khi gắn bó với vùng đất biên giới và những học trò, cô lại dần thấy khó khăn vất vả khi đưa ra quyết định hành động của mình – Một bên là quê nhà, tình nhân ngóng đợi ; một bên là học trò vượt mọi khó khăn vất vả để học cái chữ. Vào đúng dịp mùa Xuân, cô phải đưa ra quyết định hành động và sau cuối cô đã chọn ” Mùa Xuân ở lại ” …Tương tự như bộ phim “ Mùa Xuân ở lại ”, với độ dài 32 tập phim, bộ phim “ Lặng yên dưới vực sâu ” cũng khai thác hiệu suất cao về đề tài DTTS và miền núi. Bộ phim kể về câu truyện tình trắc trở của đôi trai gái người Mông ở vùng cao, họ luôn tìm cách vượt lên đời sống khắc nghiệt để tìm đến niềm hạnh phúc đích thực. Bộ phim đã mang lại nhiều thành công xuất sắc cho đoàn phim, đặc biệt quan trọng là phần thưởng Cánh diều Bạc

Phim về dân tộc miền núi cần được ưu tiên phát triển

Thực tế cho thấy, mảng đề tài DTTS và miền núi tuy đã được chú ý quan tâm khai thác nhưng số lượng là chưa đáng kể, vừa thiếu, vừa yếu về nội dung và thẩm mỹ và nghệ thuật. Có nhiều nguyên do dẫn đến thiếu vắng phim về mảng đề tài DTTS. Một trong những nguyên do cơ bản chính là sự thiếu hiểu biết thâm thúy, cặn kẽ về lịch sử dân tộc, về sự gắn bó thâm thúy, mật thiết, không hề tách rời giữa con người với vạn vật thiên nhiên hùng vĩ, về phong tục, tập quán tốt đẹp, đầy nhân văn của đồng bào dân tộc vùng cao nên những nhà làm phim chưa khai thác được những góc cạnh, những xích míc, tâm lý chứa đựng trong sâu thẳm tâm hồn của đồng bào và những yếu tố bức xúc đang đặt ra ở địa phận miền núi, dân tộc .

Do đó, khiến cho các nhà làm phim chưa tìm được sự đồng cảm và tâm sự chung với đồng bào các DTTS. Việc thực hiện sản xuất phim thường ở các vùng sâu, vùng xa là vô cùng vất vả, chi phí sản xuất tốn kém khiến những nhà làm phim cũng không hào hứng với mảng đề tài này. 

Cần có một chiến lược phát triển lâu dài cho phim về đề tài DTTS và miền núi và phải có sự ưu tiên cho dòng phim này. Ảnh: Thu Hiền

Từ những tình hình đang sống sót của dòng phim thuộc mảng đề tài về DTTS ở Nước Ta, điều quan trọng là tìm ra những giải pháp để khắc phục thực trạng này. Để đem lại một diện mạo mới cho phim ở mảng đề tài DTTS thì có hai khâu cần phải tò mò, đó là ý niệm, góc nhìn, sự đam mê của những người sáng tác và những xu thế, chính sách chủ trương của nhà quản trị. Đối với những nhà quản trị phải có một kế hoạch tăng trưởng lâu dài hơn cho phim về đề tài DTTS, miền núi và phải có sự ưu tiên cho dòng phim này. Còn so với những nhà làm phim phải biến hóa cách nghĩ, cách làm phim mới ; những câu truyện, yếu tố, bài học kinh nghiệm đặt ra cần tương thích với tâm ý, nhận thức của mỗi dân tộc để hấp dẫn được người xem .Hiểu rõ được tầm quan trọng đó, mới gần đây, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vừa phát hành kế hoạch sản xuất những chương trình ship hàng đồng bào dân tộc miền núi, vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, hải đảo năm 2021. Hy vọng, trong tương lai gần, người xem sẽ được tiếp đón nhiều bộ phim hay, những chương trình truyền hình chất lượng phản ánh về đời sống của đồng bào những DTTS, miền núi .Thu Hiền

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Nông Thôn