Nguồn gốc của Âm Lịch và Tử vi

Nguyễn Cường

Hầu như dân ở những nước Việt, Hàn, Nhật, và Trung quốc nơi khai sinh ra khoa lịch số, đều biết nhiều hay nghe nói về âm lịch, dù có đang dùng Dương lịch như một tiêu chuẩn chung cho cả quốc tế hiệnnay. Thích hay không thì tối thiểu đa phần cũng đều gật đầu chuyện ăn mừng tết Nguyên đán theo truyền thống lịch sử dựa vào Âmlịch. Bởi vậy nên phần đông những cuốn lịch in ra trong những nước nói trên đều có phần ghi chú thêm ngày “ Ta ” đi kèm. Riêng so với người Việt thì hình như nhà nào cũng thích có cuốn lịch thuộc loại tam tông miếu để treo tường, ngay cả trong những mái ấm gia đình sống ở hải ngọai. Mục đích chính không phải vì thích coi theo ngàyt a, mà nguyên do cólẽ là do từ tôn giáo và tín ngưỡng, biết ngày nào rằm hay mùng một để ăn chay ( theo Phật gíao ). Chỉ có một thiểu số ít hơn là dùng âm lịch liên tục để nghiên cứu và điều tra hay vận dụng vào những bộ môn khoa học huyền bí, như lấy số tử vi hay coi ngày lành tháng tốt cho chuyện làm đám cưới hỏi, khai trương mở bán việc làm làm ăn v.v.

Hiện nay nghề làm lịch số của Trung quốc không còn giữ được bí mật theo kiểu cha truyền con nối như xưa, vì nhờ vào phương tiện in ấn dồi dào từ sách vở ghi chép còn sót lại để nghiên cứu. Hơn nữa, Âm lịch cũng không còn thực dụng, vì hầu như tất cả các quốc gia trên thế giới đang chính thức dùng Dươnglịch. Dùv ậy, hậu quả của việc bảo vệ bí mật trong mấy ngàn năm trước đây, cũng đã vô tình đánh mất đi cơ hội dành cho những thế hệ về sau này của Trung quốc, nghiên cứu và tìm ra vận hành của Thái dương hệ, trước Âu châu ít nhất là vài trăm năm!

Nếu vô tình mỗi năm một lần, tất cả chúng ta thấy Open một từ quen thuộc gọi theo tên âm lịch của năm đó, như năm nay 2002 là Nhâm-Ngọ, hay năm tới 2003 là Quý-Mùi, thì dám chắc ai cũng đã tối thiểu một lần vướng mắc, bằng cách nào và dựa vào đâu, những nhà lịch số Trung hoa phát minh ra những từ ngữ trên ? Nói rõ hơn là mười ( 10 ) Thiên Can và mười hai ( 12 ) Ðịa Chi. Xin nhắc lại ở đây, 10 Can gồm : Giáp, Ất, Bính, Ðinh, Mậu, Kỷ, Canh, Tân, Nhâm, Quý .
Bài viết này sẽ dựa trên một vài dữ kiện kiểm chứng được của khoa học, để truytìm lại giải pháp làm lịch mà những Chiêm tinhgia Trung hoa thời xưa hoàn toàn có thể đã xử dụng. Bằng với ý thức tôn trọng thực sự và học hỏi, người viết xin minh xác là những gì được trình diễn sau đây hoàn toàn có thể chưa được đúng mực đúng hoàn tòan như đã xảy ra. Nhưng kỳ vọng sẽ là những sáng tạo độc đáo khởi đầu, hay nếu hoàn toàn có thể được, coi như là một đề xuất điều tra và nghiên cứu thêm cho những vị có nhiều năng khiếu sở trường tự nhiên giỏi về những bộ môn Tử vi Lý số, để cùng làm sángtỏ những gì đã bị hiểu nhầm là khoa học huyền bí .
Nội dung chính của bài viết này sẽ trình diễn và lý giải tại sao, chỉ bằng mắt thường quans át với phương tiện đi lại ghi chép còn thô sơ, những chiêm tinhgia Trung hoa đã tính được ra Thiên can, Ðịa chi và Lục Tuần Hoa Gíap, hay khái niệm về quản lý và vận hành 60 năm trong âml ịch. Phần cuối của bài viết sẽ giảit hích một vài điều vướng mắc về những huyền bí của khoa Tử vi Ðẩu số .

Nguồn gốc Lịch số

Âm lịch ( lunar calendar ) hay việc soạn thảo lịch số dựa vào quản lý và vận hành của mặt trăng không phải mở màn từ Trung hoa như nhiều người lầm tưởng. Theo dữ kiện có được từ những nhà khảo cổ với dẫn chứng rõ ràng, thì nền văn minh Sumerian, tăng trưởng bên cạnh consông Tigris cách đây hơn 6000 năm ( khoảng chừng từ năm 5000 – 4000 BC, để sau này thành TT của xứ ngàn lẻ một đêm, hay thời nay còn gọi là Baghdad, TP. hà Nội của Iraq ) đã biết làm lịch dựa vào quản lý và vận hành của mặt trăng. Ðế quốc La mã ngay trong thời trước Julius Cesar ( 40 BC ) cũng dùng loại Âm lịch này. Chọn mặt trăng để làm lịch hoàn toàn có thể bởi hai nguyên do : Dễ nhìn vì ánh trăng đêm hôm không nóng nóng bức và khó nhìn như mặt trời ban ngày. Thay đổi hình dạng tiếp tục từ khuyết tới tròn dễ thấy hơn là mặt trời phần nhiều ít khi đổi khác .
Tuy nhiên, còn một nguyên do khá quan trọng khác ít người nghĩ đến, là do yếu tố vạn vật thiên nhiên. Xứ Aicập ( Egypt ) nằm ngay trên đường Phân cực Hoàng đạo ( Tropic of Cancer, khoảng chừng 23 ° 27 từ xích đạo ) nên hầu hết nhiều người đã thấy được hiện tượng kỳ lạ mặt trời chiếu thẳng trên đỉnh đầu. Nghĩa là trong khoảng chừng từ 20 tháng 3 đến 20 tháng 9, nếu cắm một cái cọc thật thẳng đứng, sẽ thấy bóng của cây cọc nhập trùng ngay dưới gốc của nó vào lúc 12 giờ trưa, tối thiểu là trong vài ngày ( Chỉ những nước nằm giữa đường xích đạo và Bắc bán cầu trong khoảng chừng Vĩ tuyến từ 0 – 23 ° 27 mới thấy được hiện tượng kỳ lạ trên. Ngược lại, trong vùng Nam Bán cầu thì khoảng chừng từ 20 tháng 9 đến 20 tháng 3 ). Nhờ quan sát hiện tượng kỳ lạ đó, dân Ai cập cách đây khoảng chừng hơn 4000 năm đã tính ra gần đúng số ngày trong năm ( 365 thayvì 355 như Âm lịch ), và cũng chính là nguyên do họ chọn làm lịch theo mặt trời, lưu truyền Dương lịch cho đến giờ đây !
Các thủ đô hà nội của Trung hoa như Trường An hay Bắc kinh, vì nằm trong vùng ôn đới cách xa trên đường Phân cực ( Tropic of Cancer ) nên không thấy được hiện tượng kỳ lạ nói trên, cũng như khôngcó ấntượng nhiều về mặttrời, và cũnglà lýdo dểhiểu tạisao họ đã dùng mặttrăng để làm lịch .
Theo đúng như trong sử Trung hoa ghi lại thì khoa Lịch số đã có từ thời Hoàng Ðế, cách đây hơn 4000 năm, do những chiêm tinh gia soạn ra ( nghĩa nguyên thuỷ là nhà thiênvăn hay chuyên viên coi sao trêntrời, không phải bị biến nghĩa ra thành “ thầy bói toán ” như về sau này ! ) chiêm tinh gia biên soạn lịch số để định chuẩn thời hạn cho việc hành chánh và quản lý của triều đình Vua quan, nhưng đồng thời cũng giúp rất nhiều cho nghề nông trong việc tiên đóan thời tiết hay thu hoạch mùa màng. Chắc chắn trong quá trình đầu khi mới có cho đến khoảng chừng sau thời Hán Cao tổ, âm lịch cũng không tránh khỏi nhiều sai lầm đáng tiếc, nhất là rất đơn sơ và chưa có Thiên can hay Ðịa chi như sau này. Bằng chứng là trong thời kỳ tăng trưởng của ChuDịch ( 1150 – 500 BC ) cũng chưa nghe nói đến .
Phải đến thời “ TamQuốc ” của Khổng Minh ( Giacát Lượng ) vào thời gian 200 – 300 AD thì mới có văn tự rõ ràng nói về những Thiên Can, đồng thời Open những khoa lý số như Kỳ Môn Ðộn Giáp, Thái ất Thần toán, hay Lục Nhâm Ðại Ðộn v.v. Hầu hết những sử gia Trung quốc đều công nhận là chỉ vào thời kỳ của Nhà Hán, sau mấy trăm năm cuộc chiến tranh liên miên từ thời Ðông chu Liệt quốc, nền văn minh Trung hoa mới thật sự khởi sắc và đi lên trong Thiên niên kỷ tiên phong ( 0 – 1000 AD ) .
Theo chính sử ghi lại, những điều tra và nghiên cứu và phát minh của Trung hoa thật sự đã mở màn từ thời Tần thủy Hoàng, khi vị Hoàng đế tài năng nhưng tàn ác này, hoàn toàn có thể động viên hay chiêu dụ được nhiều đạo sĩ ( coi như là khoa học gia theo tiêu chuẩn thời đó ), trongviệc thám hiểm, đi tìm kiếm những kỳ hoa dược thảo để luyện thuốc trường sinh bất tử cho ông. Dưới nhậnxét thông thường thì cho rằng đó là việc làm xa xỉ, hoang tưởng và mê muội. Nhưng trong lãnh vực điều tra và nghiên cứu khoa học thời nay, Tần Thủy Hoàng rất xứng danh được coi như đã có công sáng lập một cơ cấu tổ chức kiểu Hàn lâm Viện khoa học tiên phong cho nhân lọai !
Những ngân sách trong việc chiêu đãi hay thưởng công cho những đạo sĩ thời đó, dưới cái nhìn thiếu hiểu biết cho là phung phí, nhưng so với tỷ suất ngân sách dành riêng cho khảo cứu khoa học ngày này thì chẳng có nghĩa lý gì cả, dù là của một nước đang tăng trưởng ! Chính nhờ thao tác và sống chung tập thể với nhau đó, đã vô tình tạo ra mô itrường tốt đẹp cho những sáng tạo độc đáo mới, thi đua học hỏi, trao đổi kỹ năng và kiến thức giữa những đạo sĩ với nhà vua, và hoàn toàn có thể đã là cơ sở góp phần cho nhiều phát minh quan trọng về khoa học và kỹ thuật saun ày của Trung quốc .
Hoá chất Lưu huỳnh dùng để làm thuốc súng, than đá, thủy ngân, chì, nam châm hút có từ tính, cách luyện thép, bàn tính ( abacus ), v.v. hoàn toàn có thể đã được mở màn nghiên cứu và điều tra hay tìm ra trong thời kỳ này. Thí dụ về những lịch sử một thời phù phép mà Khổng Minh xử dụng, là do những phản ứng đặc biệt quan trọng từ những hoá chất ô nhiễm như lưu huỳnh, thuỷ ngân hay những loài dược thảo trộnc hung với nhau khi bị đốt cháy. Kết qủa là làm cho đối phương bị gây mê, mất trí hay mạng vong trong những vùng gọi là bát qúai trận đồ. Nhưng một trong những thành quả tốt đẹp hơn hết chínhl à bộ môn xem thiênvăn khí tượng mở màn Open được nhiều người biết đến. Nhờ vậy mà khoa lịch số đã được hiệu chỉnh, đổi khác đúng hơn cho tới giờ đây !

Phương pháp soạn Âm lịch

Cóthể chiara làm hai giaiđọan tăng trưởng chính cho việc soạnt hảo âm lịch .
Giaiđoạn I :
Kéo dài khoảng chừng gần 2000 năm từ thời Hoàng đế cho đến thời Khổng tử. Trong quy trình tiến độ này chỉ có ngày, tháng và năm. Chưa có chia ra giờ cũng như chưa có thiên can và địa chi. Công việc soạn lịch vào thời sơ khai này rất là dễ hiểu, không có gì phức tạp như nhiều người thường lầm tưởng. Những chiêm tinh gia thời đó chỉ dựa vào khoảng cách giữa hai tuần trăng tròn để tính số ngày cho một tháng. Khoảng cách của một năm thì được định bằng thời gian vào lúc Trăng tròn nhất, khoảng chừng ngày rằm tháng 8 ( sau này thành ra tết Trung thu ), và một phần dựa vào thời tiết đổi khác của 4 mùa .
Khó khăn duy nhất lúc bắt đầu là cứ cách khoảng chừng hai năm thì tháng có trăng tròn nhất bị lê dài thêm một tháng. Ðó là những tháng nhuận, và cách xử lý trong thực tiễn đơn thuần lúc bấy giờ là thêm nguyên một tháng vào những năm nhuận. Còn làm thế nào họ biết được năm nào nhuận là do phỏng chừng và dựa vào kinh nghiệm tay nghề riêng của những đời trước theo kiểu cha truyền con nối. Chính cách làm theo lối thuận tiện như trên, nên âm lịch thường bị thành kiến cho là thiếu đúng mực ! Có thể trong thời kỳ này, tháng nhuận chỉ được thêm vào trong tháng trước tháng có trăng tròn nhất là tết Trung thu ( ? ) Chỉ sau này khi khởi đầu ăn mừng ngày tết Nguyên đán và để không bị sai ngày quá xa, nên những nhà soạn lịch phải chia ra cho đều, thêm tháng nhuận vào những tháng khác .
Ngoài ra có vài cụ thể cần được chú ý là mạng lưới hệ thống Âm lịch dựa vào thiên can và địa chi chỉ có phân biệt tối đa là 60 năm, nên nếu muốn viết lịch sử vẻ vang, họ thường dùng năm cait rị của Vua hay triều đại làm chuẩn. Thí dụ như trong sách thường viết là năm thứ mấy đời Vua nào đó gặp thiên tai bão lụt v.v. Lâu dần trở thành thói quen dùng luôn cho đến khi bị ảnh hưởng tác động của nền văn minh Tây phương biến hóa .
Về giờ giấc, lịchs ố ở thời kỳ đầu cũng chưa chia ra 12 giờ như sau này. Ðể định giờ, họ dùng cách nói phỏng chừng theo vị trí của mặt trời, mà mãi cho đến giờ đây, nông dân ít học ở những vùng quê vẫn còn dùng, như khi nói mặt trời vừa lên quá ngọn cây ( khoảng chừng 8 đến 9 giờ sáng mùa hạ ), hay mặt trời đứng bóng giữa trưa khoảng chừng 12 giờ v.v.
Những gì vừa trình diễn hoàn toàn có thể kiểm chứng bằng bộ sách Chu dịch đã được soạn ra khoảng chừng từ thời nhà Chu ( 1150 BC ) cho đến thời Khổng tử ( 550 BC ). Cụ thể là việc lập quẻ Dịch. Trong bộ Chu Dịch chính bản chỉ ghi cách lập quẻ duy nhất là dùng cỏ Thi, còn gọi là phép bói cỏ Thi, mà không dùng đến giờ nào như Khổng Minh dùng để bấm độn sau này. Các lời bàn của 64 quẻ trong bộ Chu Dịch nguyên thuỷ trọn vẹn không có nói rõ về giờ giấc .
Giai Ðoạn II :
Từ thời Khổng tử cho tới nhà Ðường khoảng chừng 1000 năm. Thời kỳ này văn minh Trung Quốc mở màn khởi sắc đi lên. Các Ðạo sĩ hay Chiêm tinh gia thao tác có chiêu thức và khoa học hơn. Nhờ vậy, họ đã tìm ra hay tò mò được chu kỳ luân hồi luân chuyển của những hành tinh trong Thái Dương hệ, và từ đó âm lịch mới được đổi khác để thêm vào Thiên can, Ðịa chi, Lục tuần Hoa giáp ( hay chu kỳ luân hồi 60 năm ). Trước khi đi sâu vào cụ thể, và để quý đọc giả dễ theo dõi yếu tố hơn, người viết xin nhắc lại một vài dữ kiện cơ bản như sau :
Trong những đêm tốt trời không mây, nếu dùng mắt thường tất cả chúng ta hoàn toàn có thể đếm được cả vài trăm ngôis ao là chuyện thường. Tuy nhiên, toàn bộ đều thấy gần như cố định và thắt chặt không biến hóa theo năm tháng, vì không phụ thuộc vào vào một mạng lưới hệ thống vệ tinh như Thái dương hệ, hoặc giả có chu kỳ luân hồi vận động và di chuyển quá lớn đến cả ngàn vạn năm. Còn lại, trừ trường hợp đặc biệt quan trọng như sao chổi ( Comet ) và sao băng ( Asteroid ), tất cả chúng ta chỉ thấy được những hành tinh thuộc Thái dương hệ dic huyển mà thôi. Trong tám ( 8 ) hành tinh chính, trừ mặt trời và mặt trăng, mắt thường của tất cả chúng ta chỉ thấy được có năm ( 5 ) hành tinh. Ðó là Thủy tinh ( Mercury ), Kim tinh ( Venus ), Hỏa tinh ( Mars ), Mộc tinh ( Dòng Yamaha Jupiter ), và chót là Thổ tinh ( Saturn ). Ba ( 3 ) hành tinh không thấy được bằng mắt thường là Diêm vươn tinh ( Uranus ), Hải vương tinh ( Neptune ) và Thiên vương tinh ( Pluto ). Không biết cóphải là trùng hợp ngẫu nhiên của tạo hóa, hay sắp xếp khôn khéo của con người, trong 8 quái ( Bát quái hay 8 hành ? ) của Dịch lý, những “ Khoa học gia ” thời đó chỉ thấy được có 5 quái : Ðịa, Sơn, Thủy, Lôi, và Hỏa, nên phát minh ra Ngũ hành ( Người viết đã trình diễn trong bài “ Những tò mò mới về Dịch lý và Ngũ hành ” cách đây hơn hai năm. )
Ðể tìm hiểu và khám phá về 5 hành tinh thấy được hoạt động như thế nào, những Chiêm tinh gia thời đó đã dùng một giải pháp đơn thuần nhưng rất khoahọc, là ghi chép lại vị trí của những hành tinh sau một thời khoảng chừng nhất định. Thời điểm tốt nhất để xem thiên văn là mỗi tháng một lần vào cuối hay đầu tháng, lúc trăng trọn vẹn bị che mất ( đêm 29, 30 hay 1 ). Muốn định rõ vịt rí của những sao, có lẽ rằng họ cũng biết dùng theo giải pháp chấm tọa độ, nhưng kém đúng chuẩn rất nhiều. Dùng sao Bắc đẩu làm chuẩn và theo đồ hình Bát quái, họ hoàn toàn có thể định vị trí ( hay khẩu độ ) của một sao, và kế đến là cũng theo lối ước đạt độ cao của mặt trời để định khoảng cách từ đường chân trời. Thí dụ như để xác định ngôi sao 5 cánh ở 220 độ từ hướng Bắc ( theo chiều kim đồnghồ ) và 25 độ cách chân trời nằm ngang, họ hoàn toàn có thể nói là nằm ở giữa cung Khôn ( hướng Tây-Nam ) cách chân trời khoảng chừng một gang tay ví dụ điển hình. Về sau để được đúng mực hơn, hoàn toàn có thể những chiêm tinh gia đã dùng đến những tên của quẻ dịch để phân loại thành 64 cung trên vòngtròn. Ðó chính là nguyên do tại sao những nhà nghiên cứu vềs au hoàn toàn có thể hiểu nhầm vì bị nạn “ tam sao thất bổn ”, nên tưởng là môn lịch số có nguồn gốc từ Dịch lý mà ra .
Dù bằng cách nào thì cũng nhờ khái niệm tuần hoàn và chu kỳ luân hồi âm khí và dương khí của Dịch lý, chiêm tinh gia thời đó hoàn toàn có thể tin chắc là những vì sao đều hoạt động theo một chu kỳ luân hồi nhất định nào đó. Nếu không thì có lẽ rằng họ không bỏ thì giờ quá lâu cho cả một đời người để tìm ra gần đúng chu kỳ luân hồi của 5 hành tinh trong Thái dương hệ, trước Âuc hâu cả hơn ngàn năm !
Kết quả khu công trình nghiên cứu và điều tra và ghi chép vị trí sao của những Chiêm tinh gia Trung hoa nói trên chot hấy là cứ mỗi 60 năm thì cả 5 hành tinh đều quay trở về lại gần vị trí cũ ! Ðặc biệt hơn hết, là vào khoảng chừng cuối năm Quý Hợi và đầu năm Giáp Tý thì cả 5 hành tinh đều quy tụ lại, và nằm bên cạnh với nhau chung một hướng. Xin nhắc lại đây để tránh hiểu nhầm, nhờ vô tình ngẫu nhiên quan sát thấy hiện tượng kỳ lạ 5 sao tụ hội về một chỗ trước khi phân tán ra, nên hoàn toàn có thể những nhà lịch số cho rằng đó là khởi điểm tiên phong cho chu kỳ luân hồi 60 năm, và họ đặt tên cho năm có hiện tượng kỳ lạ đó là GiápTý, đứng đầu trong bảng lục tuần hoa giáp .
Sau đây là bảng tóm lược số vòng chu kỳ luân hồi quay quanh mặt trời của 5 hành tinh, dựa theo thời hạn một ( 1 ) năm của toàn cầu làm chuẩn :

Thờigian tínhtheo Tráiđất làmchuẩn Chukỳ 1 vòng

Dựa vào bảng đo lường và thống kê chu kỳ luân hồi ở trên cho thấy có mộ tvài cụ thể cần chú ý quan tâm : Sau khoảng chừng 20 năm thì những sao tụ về tại một vị trí khác, và phải sau gần 60 năm của toàn cầu, thì cả bốn ( 4 ) sao Thủ ytinh, Hỏa tinh, Mộc tinh, và Thổ tinh mới quay về gần đúng vị trí tiên phong hay xê xích một chút ít .
Khoảng cách sai số sau 60 năm là từ 10 đến 30 cung độ ( arc ), do những số lẻ thứ nhất của số chu kỳ luân hồi trong 60 năm đều nằm trong số lượng giới hạn của 0 – 0.1 hay 0.9 – 1.0 theo vòngtròn ( 360 độ ) của mặt trời. Ðối với người quan sát những hành tinh đứng từ vị trí trên toàn cầu và ở một gốc độ chéo, thì chắc sẽ nhìn thấy khoảng cách hay độ xê xích nhỏ hơn rất nhiều, hoặc hoàn toàn có thể không thấy được độ sai biệt bằng mắt thường ! Riêng trườnghợp của Kim tinh ( Venus ) tuy nằm gần như đối lập với vị trí cũ ( sốlẻ 0.54 ), nhưng chu kỳ luân hồi quay chung quanh mặt trời chỉc ó chừng hơn 7 tháng, nên chỉ cần thêm khoảng chừng 4 tháng ( cũng còn trong 1 năm của toàn cầu ) là qua yvòng trở lại để quy tụ cùng những sao .
Nh ưvậy, với một vài dẫn chứng ở trên hoàn toàn có thể tạm kế tluận rằng : Chuyện những chiêm tinh gia Trunghoa cách đây hơn 1000 năm đã tìm ra chu kỳ luân hồi gần đúng của 5 hành tinh là thực sự hiển nhiên rất dễ hiểu theo khoa học. Hình vẽ thứ hai sau đây cũng để dẫn chứng đơn cử cho thấy vị trí của 5 hành tinh vào tháng 2 năm 1984 ( dương lịch, âm lịch là 30 tháng Chạp năm Quý Hợi, gần tết Nguyên đán ) theo cách tính đúng qũy đạo đúng chuẩn của khoa học thời nay .
Tuy nhiên cũng xin quan tâm và nhấn mạnh vấn đề một lần nữa là do sự trùng hợp ngẫu nhiên đưa đến, không phải cứ 60 năm là những sao phải tụ về ở cùng một vị trí giống như vậy. Lý do là vì những sai số khoảng chừng 0.06 cho Mộc tinh và 0.037 cho Thổ tinh như đã nói, nên vị trí của những sao tụ hội lại cũng đổi khác xê xích một chút ít sau khoảng chừng 60 năm. Muốn những sao tụ hội về cùng vị trí gần giống như cũ phải mất khoảng chừng 1600 năm, hay gần 27 lần của chu kỳ luân hồi 60 năm ! Nhưng dù vậy cũng chỉ gần đúng mà thôi. Nghĩa là trong trong thực tiễn không hề có sự trùng nhập lại giống y hệt như cũ được !
Nhân đây cũng nên nhắc đến một sự kiện lịch sử vẻ vang có ảnh hưởng tác động rất nhiều đến vận mệnh của cả nước Việt nam. Do bởi những vuac húa Trung hoa thời bấy giờ vì quá tin vào lập thuyết của những chiêm tinh gia, cho rằng một khi những tinh tú đều chầu về một phương nào thì nơi đó tụ hội được nhiều linh khí, nghĩa là có “ Thánh nhân ” hay bậc đế vương sinh sinh ra ! Bởi vậy nên tính ra trong khoảng chừng 400 năm ( 400 – 800 AD ) vào thời nhà Ðường, những Sao đều chầu về phương Nam ( gần giống như hình vẽ trên ), làm cho họ phải lo âu. Từ nguyên do đó, mới có việc sai phái đạos ĩ Cao Biền làm Thái thú để tìm cách trấn yểm phương Nam. Ngoài ra sau này họ cũng thường gởi những “ Gián điệp ” giả dạng đội lốt tu sĩ hay thầy Ðịa lý và thầy thuốc bắc để dò tìm nhân tài của Việt nam. Một khi phát hiện được nơi nào có “ thần đồng ” hay thiếu niên giỏi chữ là họ tìm đến để thử tài và khám phá. Nếu đúng thì bằng nhiều cách như dụ dỗ, mua chuộc nếu cha mẹ nghèo, xin cho làm con nuôi để “ dạy dỗ và đào tạo và giảng dạy chữ nghĩa v.v. Ðó là nguyên do tại sao trong những câu truyện kể về những vị thần đồng Nho học của Việt nam thời xưa, thường nói tới việc có những người “ khách lạ ” tìm đến để ra câu đối và thử tài mưu trí !
Nếu những gì nói trên đúng theo thuyết của những chiêm tinh gia Trunghoa, thì trong số những đứa trẻ sinh năm 1984 – 85 ở Việt nam sẽ cho ra nhiều thiên tài xuấtchúng ngoại hạng trong tương lai ( ! ? ) Ðúng hay sai thì chưa biết, nhưng ứng nghiệm vào những quốc gia thuộc vùng Ðông nam A ¨ thịnh vượng giầu có hơn trong vòng 20 năm qua, và đương nhiên kết qủa là sẽ cho ra nhiều trẻ nhỏ thần đồng nhờ được nuôi dưỡng huấn luyện và đào tạo và giáo dục trong môi trường tự nhiên tốt hơn !
Nói chung với cách tính phỏng chừng và đơn thuần dựa vào ba sao là : Hỏatinh ( Mars ) có chu kỳ luân hồi gần 2 năm, Mộc tinh ( Dòng Yamaha Jupiter ) có chu kỳ luân hồi khoảng chừng 12 năm, và Thổ tinh có chu kỳ luân hồi gần 30 năm, những nhà làm Lịchsố đã tìm ra mẫu số chung gần đúng là 60 năm để cả ba sao tụ hội lại gần nhau, và có cùng chung một cung, hay cùng phươngvị theo bát quái ( mỗi cung khoảng chừng 45 °. )
Ðiều cần biết thêm ở đây chính là chu kỳ luân hồi gần 2 năm của sao Hỏa ( Mars ), nghĩa là cách khoảng chừng một năm thì những chiêm tinh gia thấy sao Hỏa nằm ở vị trí hướng đối ngược lại. Do hiện tượng kỳ lạ trên trùnghợp với triết lý về Dịch hay luật âm khí và dương khí, nên hoàn toàn có thể những nhà lịch số tin rằng thời hạn cũng giốn gnhư vậy là cứ một năm Dương một năm Âm đổi khác đều nhau !
Mộc tinh ( Đời xe Jupiter ) là sao quan trọng nhất có chu kỳ luân hồi gần đúng 12 năm. Quan trọng theo những nhà Lịch số thời bấy giờ hoàn toàn có thể từ hai nguyên do. Thứ nhất, đó là sao duy nhất để phân biệt và chuẩn định sự độc lạ của những năm .
Thổ tinh ( Saturn ) vì xa và khó thấy hơn, nhất là chu kỳ luân hồi tiên phong quá lâu và có tới gần 30 năm không đúng mực bằng Mộc tinh. Riêng Hỏa tinh thì lại càng không chínhxác vì chu kỳ luân hồi quá ngắn chỉ có khoảng chừng gần 2 năm. Thứ hai, dựa vào kinh nghiệm tay nghề tích góp từ quan sát và thực nghịêm của những chiêm tinh gia theo lối cha truyền con nối hoàn toàn có thể đã lê dài trong vài trăm năm, sau Mặt trời và Mặttrăng, Mộc tinh có tác động ảnh hưởng nhiều nhất đốiv ới con người và Trái đất ( sẽ giảithích thêm ở mục TửVi ) .
Chính vì thế, họ đã dùng chu kỳ luân hồi 12 năm của Mộc tinh để đặt tên cho 12 năm, còn gọi là Thập nhị Ðịa chi. Dám chắc mới đầu chỉ có tên bằng consố 1, 2, 3, 4, … 12. ( Nếu chú ý thì thấy những số lẻ 1, 3, 5 … thuộc số Dương, số chẳn 2, 4, 6 … là số Âm, tương thích với Dịch lý đã nói ở trên ). Còn tại sao sau này lại có tên của 12 con vật là Tý, Sửu, Dần … v.v, thì lại thuộc một vài nguyên do khác không nằm trong khoanh vùng phạm vi bài viết này, nên xin miễn bàn ở đây. Nói chung, yếu tố quan trọng là nhờ vào quan sát thực nghịêm, một chiêu thức thông dụng trong nghiên cứu và điều tra khoa học .
Sau cùng, có lẽ rằng những chiêm tinh gia cũng chỉ thấy có sao Thổ tinh là có chu kỳ luân hồi lâu nhất trong 5 hành tinh, nên theo trình độ hiểu biết thời bấy giờ, họ cho rằng đó là vị thần chính của nhà Trời tác động ảnh hưởng đến mọi sự sắp xếp và biến hóa của “ Thượngđế ”, nên gọi là ThiênCan ( ? ). Nhưng tạis ao là 10 mà không là 5, vì 5 nhân 12 mới bằng 60 ? Hỏi vậy là xem thường năng lực về Toán của chiêm tinh gia ! Nếu chỉ dùng 5 số Thiên can ghép với 12 Ðịa chi sẽ bị trở ngại ngay, nhất là không xử lý được nguyên tắc Âm Dương, một năm Dương và một năm Âm đi liền vớinhau như đã lý giải về chu kỳ luân hồi của sao Hỏa ở trên .
Ðể giải tỏa vấn nạn đó, những chiêm tinh gia buộc phải dùng gấp đôi số lượng 5 lên thành 10, tuy vẫn duy trì 5 đặctính Ngũ hành của Thiên can. Bởi vậy do đó giờ đây chúngt a mới có hai Can đi liền với nhau có cùng chung một Hành ( theo thuyết Ngũ hành ), và có một Dương và một Âm. Thí dụ như Giáp với Ất ( hành Mộc ), Bính với Ðinh ( Hỏa ), Mậu với Kỷ ( Thổ ), Canh với Tân ( Kim ) và Nhâm với Quý ( Thủy ) .
Ngoài ra, do tác động ảnh hưởng của thuyết Ngũ hành, việc đặt hay gọi tên 5 hành tinh theo Ngũ hành là hoàn tòan dựa vào sắc tố khi nhìn bằng mắt thường, và không có liên hệ gì với đặc tính vật lý. Theo triết lý của Ngũ hành về màus ắc, gọi là Mộc tinh vì có sắc xanh. Hỏa tinh vì có sắc đỏ như lửa. Thổ tinh vì có sắc vàng, Kim tinh ( Venus ) vì có sắc trắng do có độ sáng mạnh, và Thủy tinh ( Mercury ) có sắc đen vì quá gần mặt trời nên không thấy được sáng lắm !
Tóm lại hệt hống Âm lịch dựa vào những hành tinh chính sau : Mặt trời để định Giờ và Ngày, Mặt trăng dùng cho Tháng, Mộ ctinh ( Đời Yamaha Jupiter ) dùng cho Năm hay 12 Ðịa chi, và ở đầu cuối Thổ tinh ( Saturn ) và Hoả tinh ( Mars ) dùng để định Thiên can ( Âm hoặc Dương ) và Ðại Chu kỳ 60 năm hay Lục Tuần Hoa Giáp. Ghi nhận thêm ở đây là theo ăm lịch, mỗi tháng chia ra làm 3 tuần, có khoảng chừng từ 9 đến 10 ngày, gồm : Thượng, Trung, và Hạ tuần. Về sau này thì những nhà soạn lịch tính và thêm vào những ngày đặc biệt quan trọng như Ðại hàn, Tiểu hàn, Lập đông, Hạ chí v.v

Những Bí ẩn của khoa Tử vi 

Trong suốt hơn một ngàn năm, bộ môn Tử vi được coi như là khoa học huyền bí bởi tổng thể những yếu tố an sao và giải đóan đều dựa theo một vài công thức định trước, mà khôngcó sự lý giải hay chứng tỏ lýdo tại sao. Dù tin hay không tin, thực tiễn chot hấy khoa tử vi cũng đã được lưu truyền trong dân chúng khá lâu, và tối thiểu cũng đã có một số ít người gật đầu, nghĩ rằng hoàn toàn có thể dùng để đoán được phần nào vận mệnh tương lai của con người !
Ðiều đáng quá bất ngờ là nếu đúngtheo dữ kiện cho thấy, khoa Tửv i hiện tại này chỉ còn có Việt nam là đất dụng võ, dù có nguồn gốc từ Trung hoa. Ngay cả những sách viết về Tử vi ở Trung Quốc cũng có nhiều, nhưng họ không thích xài Tử vi mà lại chọn những môn khác thông dụng hơn như Tử Bình ( gọit ắt là Bát tự có 8 chữ, lấy số theo hàng Can và Chi của Năm, Tháng, Ngày và Giờ ). Một nguyên do cót hể lý giải là vì sau này họ đã mày mò và thấy được rằng, quản lý và vận hành của những sao không được đúng mực như đã tin yêu lúc khởi đầu !
Những gì được ngườiviết phát hiện và trình diễn sau đây cho thấy vài đặc tính khoa học của bộ môn Tử vi. Trần Ðoàn ( được coi như ôngTổ sáng tạo ra Tử vi ) hay những vị thầy tiền bối của ông vào khoảng chừng thời nhà Ðường, hoàn toàn có thể đã tiến xa hơn và biết khá nhiều về quản lý và vận hành của những hành tinh. Nhưng tiếc rằng vì những điều kiện kèm theo thực tiễn chủ quan về văn hóa truyền thống xã hội thời bấy giờ, nên họ đã dấu kín và giữ kín bí hiểm tối đa, nhất là không muốn lý giải hay viết sách để lại lưu truyền cho hậu thế .

Cung An mệnh. 

Theo ý niệm về triết lý nhân sinh của Khổng giáo chịu ảnh hưởng tác động không ít đạo Lão, mỗi người sinhr a đều có một số phận được an bài trước gọi là thiên mệnh. Các nhà lýs ố hay tử vi gia Trung hoa dựa vào triết lý trên nên tin rằng, khi một đứa bé vừa sinh sinh ra là chịu tác động ảnh hưởng định đoạt cho số phận bởi những tinhtú hiện hữu trên trời ngay thời gian đó. Câu văn nổi tiếng thường nghe là “ … sinh sinh ra dưới một ngôi sao 5 cánh … ” phản ánh niềmtin trên. Nói cách khác, khi một đứa trẻ sinh sinh ra tại một khu vực nào trên toàn cầu, sẽ chịu ảnh hưởng tác động của tổng thể những tinh tú chiếu vào ngay tại thời gian đó, và định đoạt số mệnh luôn cả đời cho đứa bé vừa sinh !
Không phải tự nhiên mà những Tử vi gia ( TVG ) bày đặt ra cách an mệnh trong Tửvi như sau : Khởi từ cung Dần ( hay tháng Giêng ) đếm theo chiều thuận ( kim đồng hồ đeo tay ) đến tháng sinh, rồi từ đó lại đếm ngược cho tới giờsinh để an cung mệnh. Dựa vào triết lý số phận cùng cách an cung mệnh cho thấy, những TVG thời đó đã tò mò ra được hai đặc tính quản lý và vận hành của toàn cầu và mặt trời, một đúng và một sai !
Thứ nhất, đúng là họ đã biết toàn cầu tự xoay vòng quanh lấy chính nó theo chiều ngược với kim đồng hồ đeo tay ! Trò chơi lồng đèn xoay ( còn gọi là đèn kéo quân hay đèn cù ) rất thông dụng vào thời nhà Ðường, cho thấy những TVG lúc bấy giờ hoàn toàn có thể đã có khái niệm về toàn cầu tròn và xoay. Nhưng như đã viết ở trên, họ đã giữ làm bí hiểm gia truyền, và nhất là sợ nguy hại cho chính bản thân và mái ấm gia đình do ý niệm “ Thiên cơ bất khả lậu ” hoặc vì những người cầm quyền như Vua Chúa không tin ( giống như trường hợp của Gallileo ). Một nguyên do khác là ngay chính những TVG cũng không hiểu và không lý giải được hiện tượng kỳ lạ tại sao con người không bị rơi ra ngoài nếu toàn cầu xoay tròn !
Thêm vào, những hiện tượng kỳ lạ vạn vật thiên nhiên như nhật thực hay nguyệt thực, đã tạo thời cơ để những TVG hiểu ánh sáng từ mặt trăng là do từ án hsáng mặt trời chiếu vào và đôi lúc lại bị toàn cầu che ( cho trường hợp nguyệt thực ). Cóthể với cách suy luận tầm thường và đơn thuần theo lối chứng tỏ “ phản đề ” là : Nếu Trái đất nằm yên không xoay, thì dựa ào quans át hàng ngày cho thấy mặt trời, mặt trăng, năm ( 5 ) hànhtinh và hầu hết những tinh tú thấy được, phải “ chạy ” xung quanh toàn cầu mỗi ngày một lần ! Ðiều này cho thấy hoàn tòan vô lý vì nhờ những hiện tượng kỳ lạ nhật thực và nguyệt thực. Cụ thể như nhờ có hiện tượng kỳ lạ nhật thực toàn phần giữa ban ngày, những TVG đã thấy được những ngôi sao 5 cánh và những hành tinh hiện ra, dù trong chốc lát. Nghĩa là không phải vào ban ngày, những tinh tú chạy xuống dưới đất rồi đến tối mới hiện lên !
Thứ hai, những TVG đã hiểu sai khi tò mò ra và tin rằng mặt trời quay chung uanh trá iđất mỗi năm mộ tlần theo chiều thuận kim đồnghồ ! Nhưng thật là như mong muốn cho khoa Tử vi, cái sai về triết lý lại trở thành đúng trên trong thực tiễn ! Lý do là nhờ luật tương đối về hoạt động. Nghĩa là nếu những TVG đang đứng trên toàn cầu nhìn mặt trời, trong khi toàn cầu vận động và di chuyển xung quanh mặt trời theo chiều ngược kim đồng hồ đeo tay, thì cũng giốngnhư những TVG đứng trên toàn cầu nằm yên, và nhìn mặt trời chuyển dời xung quanh toàn cầu theo chiều thuận kim đồng hồ ! .
Những vật chứng trên cho thấy khi an cung mệnh, những TVG đã theo gầ nđúng nguyên tắc quản lý và vận hành của toàn cầu và mặt trời, xác lập vịt rí tương đối lúc đứa bé sinh sinh ra trong thái dương hệ. Tuy nhiên, xin được nhấn mạnh vấn đề và lý giải rõ ở đây thêm một chút ít để tránh sự hiểu nhầm. Ðúng ra, phần nào là do ảnh hưởng tác động thể xác của người mẹ, do tính di truyền hay tương thích với môi trường tự nhiên vào thời gian đó, nên “ chuyển bụng ” mà sinh ra đứa bé, hơn là do khung hình đứa bé sinh ra chịu ảnh hưởng tác động của những hành tinh !

Vòng Tử vi và Thiên Phủ: 

Coi như quan trọng nhất cho lá số tử vi nên dựa vào tổng thể bốn yếu tố là Năm, Tháng, Ngày và Giờ sinh. Nghĩa là chịu ảnh hưởng tác động của Mặt trời, Mặt trăng và năm hành tinh. Theo nhận xét của người viết thì hoàn toàn có thể sau khi định vị trí của đứa trẻ khi mới sinh sinh ra dựa vào tháng và giờ, những TVG còn dựa vào hai yếu tố ở đầu cuối là vị trí của những hành tinh hay thiên can, và vị trí của Mặt trăng hay ngày sinh. Nhưng làm thế nào họ biết sao Tử vi phải được an ở đâu dựa vào ngày sinh ( ? ), và đây vẫn còn là một huyền bí cần được nghiên cứu và điều tra thêm. Câu vấn đáp trong thời điểm tạm thời là hoàn toàn có thể những TVG đã dựa vào quan sát thực nghiệm hình dạng và khuôn mặt của hàng trăm ( hay vài ngàn ) đứa trẻ trong một thời hạn lê dài cả mấy trăm năm. Khoa Tướng số cũng hoàn toàn có thể nhờ đó mà phát sinh ra. Nên nhớ là ngày này những nhà coi Tử vi chuyên nghiệp cũng cần phải dựa vào hình dạng hay tướng mạo để “ kiểm soát và điều chỉnh ” và kiểm chứng lại trước khi bàn tới lá số của người nào .

Vòng Thái tuế: 

Trong số những người Việt nổi tiếng mộtt hời điều tra và nghiên cứu về khoa Tử vi, hoàn toàn có thể TVG Thiên lương ( bút hiệu ) là người đã khámphá ra những yếu tố quan trọng đặc biệt quan trọng nhất về vòng an sao Thái tuế. Vòng Thái tuế theo ý niệm của nhóm điều tra và nghiên cứu TVG Thiên Lương, có ảnh hưởng tác động nhiều đến thái độ sống và cách ứng xử của con người so với xã hội. Tại sao vòng Thái tuế lại đóng một vai trò chính trong khoa Tử vi ? Câu vấn đáp là vì đã dựa vào sao Mộc tinh ( Đời xe Jupiter ). Các chiêm tinh gia từ xưa đã quan sát và biết chu kỳ luân hồi đặc biệt quan trọng duy nhất gần 12 năm của Mộc tinh trong Thái dương hệ. Nhưng yếu tố chính quan trọng ở đây là họ đã cảm nhận được ảnh hưởng tác động của Mộc tinh so với những sinh vật đang sống trên tráiđất, nhất là con người theo từng năm ( bởi vậy nên SaoThái tuế khi nào cũng an theo năm sinh, nghĩa là sinh năm nào thì an Thái tuế ở ngay cung đó ) .
Theo dữ kiện khoa học tìm thấy được, Mộc tinh ( Đời Yamaha Jupiter ) hay saoThái tuế có hai đặc tính điển hình nổi bật nhất trong Thái dương hệ. Thứ nhất là Hành tinh lớn thứ hai chỉ nhỏ hơn Mặt trời, với đường bán kính trung bình khoảng chừng 70 ngàn cây số ( km ), gấp 11.2 lần Trái đất. Do đó, lực mê hoặc ( gravity ) của Mộc tinh lên Trái đất rất là đáng kể ( chỉ sau Mặt trăng quá gần với Trái đất ). Thứ hai, và đây mới chính là điều đáng nói, tác động ảnh hưởng từ trường của Mộc tinh mạnh nhiều hơn khoảng chừng 10 lần của Trái đất. Yếu tố sóng từ trường như những phát hiện gần đây cho thấy, ảnh hưởng tác động rất nhiều trên não bộ của con người nhất là cho những trẻ nhỏ ! Thí dụ đơn cử là cách đây mấy năm, đã xảy ra hiện tượng kỳ lạ 1 số ít những trẻ nhỏ Nhật bị ói mửa và bất tỉnh nhân sự vì coi một chương trình truyền hình ! Hay giới y học ngày càng có khuyn hướng tin và công nhận những loại sóng từ trường, từ những dụng cụ điện tử hay những đường dây điện cao thế, hoàn toàn có thể gây nguy cơ tiềm ẩn cho não bộ con người nếu hấp thu quá nhiều !
Trở lại chuyện tử vi, theo lý giải của phái TVG Thiên lương nếu người nào an mệnh tại cung có sao Tuế phá, xung chiếu với cung thiên di có sao Thái tuế, thì người đó thường hay bất mãn chống đối, sinh bất phùng thời, v.v. Ðể kiểm chứng hiện tượng kỳ lạ trên, người viết chọn một lá số thí dụ để cho cung mệnh có được sao tuế phá : Người tuổi Canh-Thìn ( 1940 ), sinh tháng 9, giờ Tý, mệnh an ở cung tuất. Sau đó, dùng cách định vị trí của những hành tinh vào thời gian nóitrên, thì thấy rằng vị trí trên mặt đất vào giờ đó đối lập thẳng với sao Mộc tinh, và ở vị trí gần nhất, theo hình vẽ sau :

Dựa vào hình vẽ trên cho thấy người sinh tháng 9 giờ Tý và người sinh tháng ba giờ Ngọ đều an mệnh tại cung Thìn và có cùng sao Tuế phá tại mệnh. Khác biệt duy nhất của hai trường hợp trên là chỉ có người sinh tháng 9 mới chịu ảnh hưởng tác động trọn vẹn của Tuế phá, trong khi người sinh tháng 3 thì ngược lại không tác động ảnh hưởng tí nào vì nhờ mặt trời che hoàn tòan ! Một yếu tố hoàn toàn có thể là do ảnh hưởng tác động của sóng từt rường quá nhiều từ mộc tinh, nên não bộ của đứa bé lớn lên sẽ có khuynh hướng tăng trưởng nhiều, thuộc loại mưu trí hơn người, và thường đưa đến trường hợp chống đối những chuyện chướng tai gai mắt, nên dễ đưa đến bất mãn vì không hùa theo với người được ( trường hợp của Cao Bá Quát trong lịch sử vẻ vang ). Mặt khác hoàn toàn có thể do thiếu giáo dục và hướng dẫn, dễ kết bè đảng với kẻ xấu ( Kiếp, Không, Sát Phá Tham hãm địa ) thành tay đạo tặc gian hùng v.v. Nên nhớ là những tay đạo tặc gian hùng có tiếng tăm phần đông đều thuộc loại mưu trí hơn người rất nhiều !
Hai hànhtinh gần mặt trời nhất cũng hoàn toàn có thể làm cơ sở để an một số ít sao trong Tử vi. Kim tinh ( Venus ) có chu kỳ luân hồi 0.61 và quay trở lại vị trí cũ ( khoảng chừng 5 vòng ) cho mỗi 3 năm tròn của toàn cầu, nên có một số ít sao trong Tử vi chỉ an theo ba ( 3 ) nhóm gồm : Thìn Tuất Sửu Mùi ( Tứ mộ ), hay Dần Thân Tỵ Hợi và Tý Ngọ Mão Dậu. Ðặ cbiệt Thủytinh ( Mercury ) quay quanh mặttrời quá mau, cứ mỗi ba tháng làm 1 vòng, trong khi toàn cầu cứ ba tháng lại vận động và di chuyển một phần tư ( 1/4 ) vòng chung quanh mặt trời, nên theo vị trí tương đối của người đứng quan sát từ mặt đất sẽ thấy như Thủ ytinh chỉ chuyển dời trong 4 vị trí chia đều trên vòng tròn ( vì tầm nhìn quan sát bị gián đoạn không liên tục do vị trí của Thủy tinh quá gần mặt trời ). Phải chăng vìv ậy mà sao Thiên Mã và 1 số ít sao khác chỉ an trong 4 cung thuộc trong 3 nhóm trên ( ? )
Những gì vừa được trình diễn chot hấy mặc dầu khoa Tử vi đẩu số không được tuyệt đối và còn nhiều nghi vấn theo tiêu chuẩn khoa học tân tiến, nhưng dám chắc rằng đó chính là hình tượng cho tinh hoa của nền văn minh Ðông phương, một thời rạng rỡ đã qua trong thiên niên kỷ tiên phong của trái đất, và kỳ vọng sẽ có ngày trở lại trong vinh quang của thiên niên kỷ thứ ba này .

Nguyễn Cường

Sacto 1/ 2003
Tham Khảo:

1) Nguyễn Ðăng Thục, Lịch Sử Triết Học Ðông Phương, Xuân Thu,1990 Inlại.
2) Encarta 98 Encyclopedia, Microsoft, 1998 Edition
3) Encyclopedia of History, Global Software Publishing, N. A., Inc., 1998
4) Sào Nam Phan Bội Châu, Chu Dịch, Khai Trí, 1969.
5) Ngô Tất Tố, Kinh Dịch Toàn Bộ, Ðại Nam, 1973.
6) The World Almanac and Book of Facts, 1996.
7) Thiên Lương, Tử vi NghiệmLý ToànThư, Ðại Nam inlại, 1985

Nguồn : vny2k.com

Chia sẻ:

• Twitter
• Facebook

Thích bài này:

Thích

Đang tải …

Có liên quan

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Phát Minh