Hướng dẫn Soạn bài Bố cục trong văn bản sgk Ngữ văn 7 tập 1
Nội Dung Chính
I – Bố cục và những yêu cầu về bố cục trong văn bản
– Bố cục là sự bố trí, sắp xếp các phần, các đoạn theo một trình tự, 1 hệ thống rành mạch và hợp lý.
– Vai trò của bố cục trong văn bản : Góp phần tạo nên sức thuyết phục của văn bản .
– Yêu cầu về bố cục trong văn bản :
+ Nội dung những phần, những đoạn trong văn bản phải thống nhất ngặt nghèo với nhau, đồng thời giữa chúng phải có sự phân biệt rạch ròi .
+ Trình tự xếp đặt những phần, những đoạn phải giúp người viết thuận tiện đạt được mục tiêu tiếp xúc đã đặt ra .
– Các phần của bố cục : Một văn bản rõ ràng, mạch lạc thường gồm 3 phần. Mỗi phần có trách nhiệm rõ ràng .
+ Mở bài : Giới thiệu nội dung sẽ tiến hành, dẫn dắt người đọc tham gia
+ Thân bài : Triển khai nội dung đã ra mắt ở mở bài, xử lý trách nhiệm đã đặt ra
+ Kết bài : Khẳng định và nâng cao yếu tố đã trình diễn ở phần nội dung
Văn bản sẽ rành mạch, phải chăng nếu mỗi phần có sự rành mạch, hợp lý và đều hướng đến một ý chung của toàn văn bản .
Bố cục của 2 loại văn bản thường gặp :
– Văn bản tự sự
+ Mở bài : Giới thiệu chung về nhân vật và vấn đề
+ Thân bài : Diễn biến và tăng trưởng của vấn đề, câu truyện
+ Kết bài : Kết thúc câu truyện
– Văn bản miêu tả :
+ Mở bài : Tả khái quát+ Thân bài : Tả cụ thể
+ Kết bài : Tóm tắt về đối tượng người tiêu dùng miêu tả và phát biểu cảm nghĩ .
1. Trả lời câu hỏi 1 trang 28 sgk Ngữ văn 7 tập 1
Bố cục của văn bản
a ) Em muốn viết một lá đơn xin gia nhập Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh. Hãy cho biết những nội dung trong đơn ấy có cần sắp xếp theo trật tự không ? Có thể tùy thích ghi nội dung nào trước cũng được hay không ? ( Ví dụ, có nên viết lí do khiến em muốn xin vào Đội trước, rồi mới khai rõ họ tên em là gì, sống và học ở đâu không ? Hoặc có nên đưa ra lời hứa sẽ liên tục phấn đấu sau khi được kết nạp vào Đội trước, rồi mới nêu lí do xin vào Đội hay không ? Vì sao ? )
b ) Sự sắp xếp nội dung những phần trong văn bản theo một trình tự phải chăng được gọi là bố cục. Em hãy cho biết Vì sao khi kiến thiết xây dựng văn bản, cần phải chăm sóc tới bố cục .
Trả lời:
a) Trong đơn xin gia nhập đội Thiếu niên Tiền phong, các mục cần phải được trình bày theo đúng trật tự để văn bản được mạch lạc, lôgic. Những nội dung ấy cần được sắp xếp theo một trật tự trước sau rành mạch và hợp lí, không thể tự tiện muốn ghi nội dung nào trước cũng được.
Nội dung trong đơn cần phải viết theo một trật tự nhất định .
– Quốc hiệu
– Tên đơn
– Phần kính gửi
– Họ và tên
– Ngày, tháng, năm sinh
– Học ở lớp nào, trường nào, địa chỉ
– Lí do xin gia nhập Đội
– Lời hứa khi trở thành đội viên
– Lời cảm ơn
– Nơi, ngày, tháng năm viết đơn .
b) Sự sắp đặt nội dung các phần trong vàn bản theo một trình tự hợp lí được gọi là bố cục. Khi xây dựng văn bản, cần phải quan tâm đến bố cục, vì nó giúp các ý được trình bày thành các phần mục rõ ràng giúp người đọc dễ tiếp nhận văn bản.
2. Trả lời câu hỏi 2 trang 29 sgk Ngữ văn 7 tập 1
Những yêu cầu về bố cục trong văn bản
Đọc hai câu truyện sau và vấn đáp thắc mắc :
( 1 ) Có một con ếch quen thói coi trời bằng vung, nên cứ nghênh ngang đi lại khắp nơi, nhâng nháo nhìn trời và kêu ồm ộp. Trước kia, ếch sống ở trong giếng. Tại vì năm ấy trời mưa, nước trong giếng dâng lên tràn bờ, đưa ếch ta ra ngoài .
Trước đó, ếch ta đã từ đáy giếng nhìn lên và nó thấy trời bé tị chỉ bằng cái vung thôi. Còn nó thì lại oai ghê lắm, Vì nó mà đã cất tiếng kêu thì tổng thể bọn cua, ốc, nhái ở giếng đều phải hoảng sợ. Cuối cùng, nó bị một con trâu giẫm bẹp. Từ đấy, trâu trở thành bạn của nhà nông .
( 2 ) Ngày xưa, có một anh tính rất hay khoe. Một hôm, anh ta may được cái áo mới, liền đem ra mặc, rồi đứng hóng ở cửa, đợi có ai qua người ta khen. Đứng mãi từ sáng đến chiều chả thấy ai hỏi cả, anh ta tức lắm .
Nhưng rồi anh ta cũng khoe được áo với một người rằng : “ Từ lúc tôi mặc chiếc áo mới này, tôi chả thấy con lợn nào chạy qua cả Đấy là cho người kia tính cũng hay khoe, bỗng không biết từ đâu tất tưởi chạy đến hỏi anh ta : “ Bác có thấy con lợn cưới của tôi chạy qua đây không ? ”
Câu hỏi:
a ) Hai câu truyện trên đã rõ bố cục chưa ?
b ) Cách kể chuyện trên phi lí ở chỗ nào ?
c ) Theo em, nên sắp xếp bố cục hai câu truyện trên thế nào ?
Trả lời:
a) Hai câu chuyện trên chưa có bố cục. Các ý sắp xếp lộn xộn làm người đọc khó hình dung và theo dõi.
b) Cách kể chuyện trên bất hợp lí:
– Truyện ( 1 ) : đang nói về tính cách, thói quen của ếch lại chuyển sang kể chuyện trước kia con ếch thế nào rồi sau đó lại nói về sự ra oai của nó …
– Truyện ( 2 ) : Trả lời trước là không thấy con lợn cưới rồi, thế mà đằng sau mới đưa ra câu hỏi : “ Bác có thấy con lợn cưới của tôi chạy qua đây không ? ” .
c) Theo em, nên sắp xếp bố cục truyện như sau:
– Truyện (1):
+ Con ếch sống trong một cái giếng
+ Thấy khung trời chỉ bé bằng cái vung
+ Nghĩ mình là chúa tể
+ Khi ếch ra khỏi giếng thì đi lại huênh hoang, hiên ngang, kêu ồm ộp .
+ Bị con trâu giẫm bẹp .
– Truyện ( 2 ) :
+ Nói về tính hay khoe của hai anh
+ Một anh mặc áo mới đứng từ sáng không có người hỏi
+ Có một anh đi qua : “ Anh có thấy con lợn cưới của tôi chạy qua đây không ? ”
+ Anh kia mới khoe áo và vấn đáp là : “ Từ lúc tôi mặc chiếc áo mới này, tôi chả thấy con lợn nào chạy qua cả ” .
3. Trả lời câu hỏi 3 trang 29 sgk Ngữ văn 7 tập 1
Các phần của bố cục
a ) Hãy nêu trách nhiệm của ba phần, Mở bài, Thân bài, Kết bài trong văn bản tự sự và miêu tả .
b ) Có cần phân biệt rõ ràng trách nhiệm từng phần không ? Vì sao ?
c ) Có bạn nói rằng phẩn Mở bài chỉ là sự tóm tắt, rút gọn của phần Thân bài, còn phần Kết bài chẳng qua chỉ là sự lặp lại một lần nữa của Mở bài. Nói như vậy có đúng không ? Vì sao ?
d ) Một bạn khác lại cho rằng nội dung chính của vấn đề miêu tả, tự sự ( của đơn từ nữa ) được dồn cả vào phần Thân bài nên Mở bài và Kết bài là những phần không thiết yếu lắm. Em có chấp thuận đồng ý với quan điểm đó không ?
Trả lời:
a) Nhiệm vụ của các phần trong văn bản tự sự và miêu tả:
| Các phần | Nhiệm vụ trong văn bản tự sự | Nhiệm vụ trong văn bản miêu tả |
| Mở bài | Giới thiệu chung về nhân vật, sự việc. | Giới thiệu đối tượng, ttả khái quát |
| Thân bài | Diễn biến và phát triển của sự việc, câu chuyện. | Miêu tả đối tượng, tả chi tiết |
| Kết bài | Cảm nghĩ về sự việc | Cảm nghĩ về đối tượng |
b) Nhiệm vụ của từng phần cần được phân biệt rõ ràng. Vì mỗi phần có một nội dung riêng biệt.
c) Nói như vậy là không đúng vì mở bài chỉ giới thiệu đối tượng, còn kết bài là cảm nghĩ về đối tượng
d) Em không đồng ý bởi phần mở bài và kết bài là những phần hết sức quan trọng để người đọc, người nhận có thể nắm rõ được sơ qua vấn đề của người viết.
II – Luyện tập
1. Trả lời câu hỏi 1 trang 30 sgk Ngữ văn 7 tập 1
Tìm những ví dụ thực tiễn để chứng tỏ rằng : Nếu tất cả chúng ta biết quan tâm đến việc sắp xếp những ý cho rành mạch thì bài viết ( lời nói ) của tất cả chúng ta sẽ có hiệu suất cao thuyết phục cao. Ngược lại, nếu không biết sắp xếp những ý cho hợp lý thì bài viết ( lời nói ) của tất cả chúng ta sẽ không hiểu được, không đảm nhiệm được .
Trả lời:
Ví dụ thực tiễn : Cuộc thi hùng biện, những cuộc tranh luận trên lớp, một bài diễn thuyết trước trường …
Ví dụ chứng tỏ về sự thiết yếu của việc sắp xếp ý tứ rành mạch. Hai cách kể về chuyện Hai con dê ( Tập đọc 1 ) sau :
a ) Con nào cũng muốn tranh sang trước, không con nào chịu nhường con nào. Chúng húc nhau, cả hai đều rơi tõm xuống suối. Dê đen và dê trắng cùng qua một chiếc cầu hẹp. Dê đen đi đàng này lại. Dê trắng đi đàng kia sang .
b ) Dê đen và dê trắng cùng qua một chiếc cầu hẹp. Dê đen đi đàng này lại. Dê trắng đi đàng kia sang. Con nào cũng muốn tranh sang trước, không con nào chịu nhường con nào. Chúng húc nhau, cả hai đều rơi tõm xuống suối .
Trong hai cách kể trên :
+ Cách a ) hiệu quả vấn đề trước nguyên do vấn đề, làm cho người đọc khó hiểu và không có hứng thú .
+ Cách b ) Nguyên nhân sự việc trước tác dụng vấn đề, dễ hiểu vì câu truyện có đầu có đuôi, làm người đọc tò mò theo dõi câu truyện .
2. Trả lời câu hỏi 2 trang 30 sgk Ngữ văn 7 tập 1
Hãy ghi lại bố cục của truyện Cuộc chia tay của những con búp bê. Bố cục ấy, theo em, đã rành mạch và hợp lý chưa ? Có thể kể lại câu truyện ấy theo một bố cục khác được không ?
Trả lời:
Bố cục của câu truyện Cuộc chia tay của những con búp bê hoàn toàn có thể gồm những phần nội dung sau :
– Mẹ bắt hai bạn bè Thành và Thủy phải chia đồ chơi .
– Hai bạn bè Thành, Thủy rất thương nhau .
– Chuyện về hai con búp bê .
– Thành đưa em đến lớp chào cô giáo và những bạn .
– Hai đồng đội phải chia tay .
– Thủy để lại cả hai con búp bê lại cho Thành .
Các phần của truyện được xếp đặt theo thứ tự thời hạn và được phân biệt rạch ròi, do đó bố cục đó là rành mạch và hợp lý. Tuy nhiên, câu truyện ấy vẫn hoàn toàn có thể dược kể theo một bố cục khác cũng được, miễn là vẫn bảo vệ nhu yếu rành mạch, phải chăng .
3. Trả lời câu hỏi 3 trang 30 sgk Ngữ văn 7 tập 1
Có một bạn được phân công báo cáo giải trình kinh nghiệm tay nghề học tập tại Hội nghị học tốt của trường. Bạn ấy dự tính viết bản báo cáo giải trình theo một bố cục ba phần như sau :
( I ) Mở bài : Chào mừng những đại biểu, những thầy cô và những bạn tham đi Hội nghị .
( II ) Thân bài :
( 1 ) Nêu rõ bản thân đã học thế nào trên lớp .
( 2 ) Nêu rõ bản thân đã học thế nào ở nhà .
( 3 ) Nêu rõ bản thân đã học thế nào trong cuộc sông .
( 4 ) Nêu thành tích trong hoạt động giải trí Đội và thành tích văn nghệ của bản thân .
( III ) Kết bài : Chúc Hội nghị thành công xuất sắc .
Bố cục trên đó đã rành mạch và hợp lý chưa ? Vì sao ? Theo em có thế bổ trợ thêm điều gì ?
Trả lời:
– Bố cục bài báo cáo giải trình của bạn học viên đó chưa thật rành mạch và hợp lý. Vì những phần ( 1 ), ( 2 ), ( 3 ) ở thân bài chỉ mới kể lại việc học tốt chưa nói kinh nghiệm tay nghề tốt .
– Có thể bổ trợ thay thế sửa chữa như sau :
+ Sau mục 1, 2, 3 cần nói tới mục về kinh nghiệm tay nghề tốt
+ Mục 4 nên thay bằng nói về thành tích của kinh nghiệm tay nghề tốt
Bài trước:
Bài tiếp theo:
Xem thêm: Thủ tục sang tên xe máy mới nhất 2022
Xem thêm :
Trên đây là bài Hướng dẫn Soạn bài Bố cục trong văn bản sgk Ngữ văn 7 tập 1 vừa đủ và ngắn gọn nhất. Chúc những bạn làm bài Ngữ văn tốt !
“ Bài tập nào khó đã có giaibaisgk.com “
Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Thủ Tục
