Kiến Thức Cho Người lao Động Việt Nam > Đời Sống > Vai trò của ngôn ngữ trong cuộc sống

Vai trò của ngôn ngữ trong cuộc sống

Nội dung chính

  • Mục lục
  • Từ nguyênSửa đổi
  • Định nghĩaSửa đổi
  • Trí tuệ hay bản năngSửa đổi
  • Hệ thống biểu tượng hình thứcSửa đổi
  • Chức năngSửa đổi
  • Phân bốSửa đổi
  • Xem thêmSửa đổi
  • Chú thíchSửa đổi
  • Liên kết ngoàiSửa đổi
  • Video liên quan

Ngôn ngữ là một hệ thống phức tạp, được con người hay động vật sử dụng để liên lạc hay giao tiếp với nhau, cũng như chỉ chính năng lực của con người có khả năng sử dụng một hệ thống như vậy. Là hệ thống thông tin liên lạc được sử dụng bởi một cộng đồng hoặc quốc gia cụ thể, cách thức hoặc phong cách của một đoạn văn bản hoặc lời nói. Ngành khoa học nghiên cứu về ngôn ngữ được gọi là ngôn ngữ học.

Một bức tranh tường trong Teotihuacan, Mexico miêu tả mô phỏng ngôn ngữ: một người kéo ra một cuộn giấy từ miệng của mình.

Chữ hình nêm là hình thức được biết đến tiên phong của ngôn ngữ viết, nhưng ngôn ngữ nói có trước ngôn ngữ viết tối thiểu hàng chục ngàn năm .Hai bé gái học ngôn ngữ bằng tayChữ nổi Braille bộc lộ ngôn ngữ theo cách hoàn toàn có thể sờ thấy được .

Ước tính số lượng ngôn ngữ trên thế giới dao động khoảng từ 6000 đến 7000 loại khác nhau. Tuy nhiên, bất cứ ước lượng chính xác nào cũng đều phụ thuộc vào sự phân biệt khá tùy ý giữa các ngôn ngữ chính và ngôn ngữ địa phương. Ngôn ngữ tự nhiên được nói hoặc ghi lại, nhưng bất kỳ ngôn ngữ nào cũng có thể được mã hóa thành phương tiện truyền thông sử dụng các giác quan thính giác, thị giác, xúc giác hoặc kích thích (ví dụ: văn bản, đồ họa, chữ nổi hoặc huýt sáo). Điều này là do ngôn ngữ của con người độc lập với phương thức biểu đạt. Khi được sử dụng như là 1 khái niệm chung, ngôn ngữ có thể nói đến các khả năng nhận thức để học hỏi và sử dụng hệ thống thông tin liên lạc phức tạp hoặc để mô tả các bộ quy tắc tạo nên các hệ thống này hay tập hợp các lời phát biểu có thể được tạo thành từ ​​những quy tắc.

Tất cả ngôn ngữ dựa vào quy trình link tín hiệu với những ý nghĩa đơn cử. Ngôn ngữ truyền miệng và ngôn ngữ dùng tín hiệu gồm có một mạng lưới hệ thống âm vị học, mạng lưới hệ thống này kiểm soát và điều chỉnh những hình tượng được sử dụng để tạo ra những trình tự được gọi là từ hoặc hình vị và một mạng lưới hệ thống ngữ pháp kiểm soát và điều chỉnh phương pháp lời nói và hình vị được phối hợp để tạo thành cụm từ và câu nói hoàn hảo .

Ngôn ngữ của con người có các tính tự tạo, tính đệ quy, tính di chuyển, chúng phụ thuộc hoàn toàn vào các nhu cầu khác nhau của xã hội và học tập. Cấu trúc phức tạp của nó cho phép thể hiện cảm xúc rộng rãi hơn so với bất kỳ hệ thống thông tin liên lạc nào đã được biết đến của các loài động vật khác. Ngôn ngữ được cho là có nguồn gốc khi loài người thượng cổ (homo sapiens) dần dần thay đổi hệ thống thông tin liên lạc sơ khai của họ, bắt đầu có được khả năng hình thành một lý thuyết về tâm trí của những người xung quanh và một chủ ý muốn chia sẻ thông tin.[1][2] Sự phát triển này đôi khi được cho là đã trùng hợp với sự gia tăng khối lượng của não, và nhiều nhà ngôn ngữ học coi các cấu trúc của ngôn ngữ đã phát triển để phục vụ các chức năng giao tiếp và xã hội cụ thể. Ngôn ngữ được xử lý ở nhiều vị trí khác nhau trong não người, nhưng đặc biệt là trong khu vực của Broca và Wernicke. Con người có được ngôn ngữ thông qua giao tiếp xã hội trong thời thơ ấu, điển hình là đa số trẻ em thường nói lưu loát khi lên ba tuổi. Việc sử dụng ngôn ngữ đã định hình sâu sắc trong nền văn hóa của con người, vì vậy, ngoài việc sử dụng cho mục đích giao tiếp, ngôn ngữ cũng có nhiều công dụng trong xã hội và văn hóa. Chẳng hạn như tạo ra bản sắc nhóm, phân tầng xã hội, cũng như việc làm đẹp xã hội và giải trí.

Ngôn ngữ tăng trưởng và đa dạng hóa theo thời hạn và lịch sử dân tộc tiến hóa của loài người. Chúng ta hoàn toàn có thể so sánh những ngôn ngữ hiện đại để xác lập những tính trạng ngôn ngữ của tổ tiên, từ đó tìm ra được nguyên do và những quá trình tiền đề để hình thành và tăng trưởng thành ngôn ngữ văn minh ngày này. Một nhóm những ngôn ngữ có chung một tổ tiên được gọi là một ngữ hệ. Ngữ hệ Ấn-Âu được sử dụng thoáng đãng nhất, gồm có cả tiếng Anh, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Bồ Đào Nha, tiếng Nga và tiếng Hindi ; ngữ hệ Hán-Tạng gồm có tiếng Quan Thoại, tiếng Quảng Đông, tiếng Tạng và nhiều ngôn ngữ khác ở Đông Á ; ngữ hệ Phi-Á, trong đó gồm có tiếng Ả Rập, tiếng Amhara, tiếng Somali, và tiếng Hebrew ; nhóm ngôn ngữ Bantu của ngữ hệ Niger-Congo gồm có tiếng Swahili, tiếng Zulu, tiếng Shona, và hàng trăm ngôn ngữ khác trên khắp châu Phi ; và nhóm ngôn ngữ Malayo-Polynesia, gồm có tiếng Indonesia, tiếng Malaysia, tiếng Tagalog, tiếng Malagasy, và hàng trăm ngôn ngữ khác trên khắp Thái Bình Dương. Các nhà khoa học đều đồng thuận cho rằng sẽ có khoảng chừng từ 50 % [ 3 ] đến 90 % ngôn ngữ được sử dụng vào đầu thế kỷ XXI hoàn toàn có thể sẽ tuyệt chủng vào năm 2100 .

Mục lục

  • 1 Từ nguyên
  • 2 Định nghĩa
    • 2.1 Trí tuệ hay bản năng
    • 2.2 Hệ thống hình tượng hình thức
  • 3 Chức năng
  • 4 Phân bố
  • 5 Xem thêm
  • 6 Chú thích
  • 7 Liên kết ngoài

Từ nguyênSửa đổi

Trong tiếng Anh từ “ngôn ngữ” – language bắt nguồn từ language tiếng Pháp cổ, từ lingua tiếng Latin (“lưỡi”), và cuối cùng là bắt nguồn từ dn̥ǵʰwéhs lưỡi, lời nói” trong ngôn ngữ Ấn-Âu nguyên thủy,[4] Từ này đôi khi được sử dụng để nói đến mật mã và các loại khác của hệ thống thông tin liên lạc được xây dựng nhân tạo như các ngôn ngữ máy tính được sử dụng để lập trình. Không giống như ngôn ngữ của con người thông thường, một ngôn ngữ trong hàm nghĩa này là một hệ thống các dấu hiệu để mã hóa và giải mã thông tin. Bài viết này chỉ tập trung vào các tính chất của ngôn ngữ loài người tự nhiên, được nghiên cứu trong ngành ngôn ngữ học.

Trong tiếng Việt “ngôn ngữ” là từ có nguồn gốc Hán, Hán tự viết là 言語, ngôn là lời nói và ngữ– cách diễn đạt, tổng hợp chung là cách diễn đạt lời nói.

Định nghĩaSửa đổi

Là một đối tượng nghiên cứu của ngôn ngữ học, “ngôn ngữ” có hai nghĩa chính: một khái niệm trừu tượng và một hệ thống ngôn ngữ cụ thể, ví dụ: “tiếng Việt”. Nhà ngôn ngữ học Thụy Sĩ Ferdinand de Saussure, người định nghĩa phương pháp nghiên cứu hiện đại của ngôn ngữ học, trước tiên khẳng định một cách rõ ràng sự khác biệt bằng cách sử dụng langage (từ tiếng Pháp) cho ngôn ngữ khi là một khái niệm; langue như là một ví dụ cụ thể của một hệ thống ngôn ngữ, và parole cho việc sử dụng cụ thể của lời nói trong một ngôn ngữ cụ thể.[5]

Khi nói về ngôn ngữ như thể một khái niệm chung, định nghĩa hoàn toàn có thể được sử dụng để nhấn mạnh vấn đề góc nhìn khác nhau của hiện tượng kỳ lạ này. [ 6 ] Những định nghĩa này cũng yên cầu cách tiếp cận khác nhau và sự hiểu biết về ngôn ngữ, và chúng trỏ đến những phe phái điều tra và nghiên cứu khác nhau và thường không thích hợp với nhau, của kim chỉ nan ngôn ngữ học. [ 7 ]

Trí tuệ hay bản năngSửa đổi

Một định nghĩa coi ngôn ngữ đa phần là năng lực trí tuệ được cho phép con người triển khai hành vi ngôn ngữ : để học ngôn ngữ, để nói và hiểu lời nói của người khác. Định nghĩa này nhấn mạnh vấn đề tính phổ quát của ngôn ngữ cho toàn bộ mọi người, và nó nhấn mạnh vấn đề đến cơ sở sinh học về năng lực con người sử dụng ngôn ngữ như thể một sự tăng trưởng độc lạ của bộ não con người. Những người ủng hộ quan điểm này cho rằng những động cơ để học ngôn ngữ là bẩm sinh ở người, lập luận rằng điều này được chứng tỏ vì thực tiễn là toàn bộ trẻ nhỏ nhận thức thông thường lớn lên trong một thiên nhiên và môi trường có tiếp xúc với ngôn ngữ đều hoàn toàn có thể học được ngôn ngữ mà không cần hướng dẫn. Ngôn ngữ thậm chí còn hoàn toàn có thể tăng trưởng một cách tự nhiên trong môi trường tự nhiên con người sống hoặc lớn lên cùng nhau mà không có một ngôn ngữ chung ; ví dụ, ngôn ngữ Creole và tăng trưởng một cách tự nhiên ngôn ngữ ký hiệu như ngôn ngữ ký hiệu Nicaragua. Quan điểm này hoàn toàn có thể được bắt nguồn từ những triết gia Kant và Descartes, coi ngôn ngữ là bẩm sinh, ví dụ, trong triết lý về ngữ pháp đại trà phổ thông của Chomsky, hoặc kim chỉ nan cực đoan innatist của nhà triết học Mỹ Jerry Fodor. Các loại định nghĩa này thường được vận dụng trong những nghiên cứu và điều tra của ngôn ngữ trong một khuôn khổ nhận thức khoa học và trong neurolinguistics. [ 8 ] [ 9 ]

Hệ thống biểu tượng hình thứcSửa đổi

Một định nghĩa khác coi ngôn ngữ là một hệ thống hình thức của các dấu hiệu được điều chỉnh bởi các quy tắc kết hợp theo ngữ pháp để truyền tải ý nghĩa. Định nghĩa này nhấn mạnh rằng ngôn ngữ con người có thể được mô tả như hệ thống kết cấu khép kín bao gồm các quy tắc ánh xạ các dấu hiệu đặc biệt tới các ý nghĩa đặc biệt.[10] Cách nhìn ngôn ngữ có cấu trúc như thế này lần đầu tiên được Ferdinand de Saussure giới thiệu,[11] và cấu trúc cơ bản của ông trở thành cấu trúc cơ bản của nhiều cách tiếp cận ngôn ngữ.[12]

Một số những người ủng hộ quan điểm của Saussure về ngôn ngữ đã ủng hộ một cách tiếp cận chính thức nhằm mục đích điều tra và nghiên cứu cấu trúc ngôn ngữ bằng cách xác lập những yếu tố cơ bản của nó và sau đó trình diễn những quy tắc để phối hợp những yếu tố nhằm mục đích hình thành những từ và câu hoàn hảo. Noam Chomsky là người ủng hộ nhiệt tình kim chỉ nan trên, và ông đã viết ra những kim chỉ nan ngữ pháp sản sinh. Chomsky đã xác lập ngôn ngữ như việc kiến thiết xây dựng những câu hoàn toàn có thể được tạo ra bằng cách sử dụng ngữ pháp mang tính quy đổi. [ 13 ] Chomsky cho rằng những lao lý này là một đặc thù bẩm sinh của tâm lý con người và tạo thành những nguyên tắc cơ bản của ngôn ngữ. [ 14 ] Trái lại, ngữ pháp quy đổi như vậy cũng thường được sử dụng để phân phối những định nghĩa chính thức của ngôn ngữ, mà thường được sử dụng trong logic hình thức, trong những kim chỉ nan chính thức về ngữ pháp, và vận dụng ngôn ngữ học máy tính. [ 15 ] [ 16 ]

Nhiều ngôn ngữ sử dụng điệu bộ, âm thanh, ký hiệu, hay chữ viết, và cố gắng truyền khái niệm, ý nghĩa, và ý nghĩ, nhưng mà nhiều khi những khía cạnh này nằm sát quá, cho nên khó phân biệt nó.
Ngôn ngữ không phải là một bộ “quy tắc và ngữ pháp”. Ngôn ngữ là công cụ người ta dùng để biểu đạt ý nghĩa và tình cảm của mình đối với người khác, qua đó để người ta hiểu nhau.

Ngôn ngữ hoàn toàn có thể cấu trúc bởi hình thức biểu ý, cũng tức là âm thanh ( lời nói ), nét mặt, hoặc là điệu bộ bằng tay, hoặc động tác đơn cử ! Nó cũng hoàn toàn có thể là thể tổng hợp của toàn bộ những cái đó. Khi ta cần nói về một sự việc gì đó, ta không những chỉ nói bằng miệng, mà còn hoàn toàn có thể làm điệu bộ, ra hiệu bằng tay hoặc bằng nét mặt .Theo đà tăng trưởng của văn minh, con người mở màn sống trong những quần thể hội đồng lớn, đời sống trở nên phức tạp hơn, tri thức nắm được cũng ngày một nhiều hơn, mà ngôn ngữ cũng trở nên phức tạp và tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ .Đến nay, tất cả chúng ta chưa thực sự hiểu được ngôn ngữ khởi đầu như thế nào. Có người cho rằng ngôn ngữ khởi đầu từ việc người ta gọi nhau một cách tự nhiên, người ta dùng nó để diễn đạt sự kinh ngạc, vui hoặc buồn của mình. Cũng có người cho rằng, ngôn ngữ mở màn từ việc người ta bắt chước những âm thanh trong vạn vật thiên nhiên. Có thể là mỗi đánh giá và nhận định kể trên đều là một phần của nguồn gốc ngôn ngữ, nhưng đánh giá và nhận định nào chiếm một tỷ suất bao nhiêu thì ta chưa biết .Chúng ta chỉ biết rằng, tổng thể mọi ngôn ngữ mà loài người trên quốc tế sử dụng đều hoàn toàn có thể truy lùng về cùng một nguồn gốc chung : Một ngôn ngữ bắt đầu, từ đó đẻ ra nhiều ngôn ngữ khác. Loại ngôn ngữ khởi đầu ấy cùng với tổng thể những ngôn ngữ tăng trưởng từ đó mà ra, gọi là ” ngữ hệ ” .

Chức năngSửa đổi

Ngôn ngữ có 3 tính năng chính : để chỉ nghĩa, để thông tin và để khái quát hóa ( có quan hệ với tư duy ). Chức năng chỉ nghĩa : để chỉ chính bản thân sự vật hiện tượng kỳ lạ, để gắn với một hình tượng nào đó của sự vật hiện tượng kỳ lạ và có công dụng làm phương tiện đi lại cho sự sống sót, truyền đạt và nắm vững những kinh nghiệm tay nghề xã hội, lịch sử vẻ vang loài người .

  • Để chỉ nghĩa
  • Chức năng thông báo: dùng để truyền đạt và tiếp nhận thông tin, để biểu cảm qua đó thúc đẩy điều chỉnh hành động con người.
  • Chức năng khái quát hóa. Ví dụ:
    • Từ: là một khái niệm chỉ chung cho nhiều sự vật hiện tượng.
    • Hoạt động trí tuệ phải dùng ngôn ngữ làm công cụ.

Phân bốSửa đổi

Các ngôn ngữ có số lượng người nói như tiếng mẹ đẻ nhiều nhất trên quốc tế :

  1. Tiếng Quan Thoại: 874 triệu
  2. Tiếng Hindi: 366 triệu
  3. Tiếng Anh: 341 triệu
  4. Tiếng Tây Ban Nha: 322-358 triệu
  5. Tiếng Bengal: 207 triệu
  6. Tiếng Bồ Đào Nha: 176 triệu
  7. Tiếng Nga: 167 triệu
  8. Tiếng Pháp: 130 triệu
  9. Tiếng Nhật: 125 triệu
  10. Tiếng Đức: 120 triệu
  11. Tiếng Việt: 110 triệu

Xem thêmSửa đổi

  • Ngôn ngữ máy tính
  • Văn hóa
  • Triết học
  • Nhân khẩu học
  • Trò lừa dối
  • Ethnologue, có danh sách tương đối đầy đủ về những ngôn ngữ, miền, dân cư và ngữ hệ
  • Từ ngữ
  • Tiếng nước ngoài
  • Ngôn ngữ hình thức
  • Phái Đại ngữ nghĩa
  • ISO 639, mã hai-ba chữ cái cho những ngôn ngữ
  • Dạy về ngôn ngữ
  • Chính sách về ngôn ngữ
  • Trường ngôn ngữ
  • Chế độ bảo vệ ngôn ngữ
  • Danh sách ngôn ngữ
  • Cách đặt tên
  • Ngôn ngữ phi giới tính
  • Ngôn ngữ chính thức
  • Chính tả
  • Ngữ văn và ngôn sử học
  • Triết ngữ học
  • Âm vị học
  • Lời nói báng bổ
  • Ngôn ngữ tâm lý học
  • Giả thuyết Sapir-Whorf
  • Ngôn ngữ thứ hai
  • Ngữ nghĩa học
  • Tiếng lóng
  • Giao thiệp tượng trưng
  • Phương pháp điều trị về tật nói (speech therapy)
  • Nhóm từ khó phát âm đúng (tongue-twister)
  • Dịch
  • Tiếng còi hiệu (whistled language)

Chú thíchSửa đổi

  1. ^

    Tomasello (1996)Lỗi harv : không có tiềm năng : CITEREFTomasello1996 ( trợ giúp )

  2. ^

    Hauser, Chomsky & Fitch (2002)Lỗi harv : không có tiềm năng : CITEREFHauserChomskyFitch2002 ( trợ giúp )

  3. ^ Google bảo vệ 3.000 ngôn ngữ có nguy cơ biến mất
  4. ^

    language. The American Heritage Dictionary of the English Language (ấn bản 3). Boston: Houghton Mifflin Company. 1992.

  5. ^

    Lyons (1981:2)Lỗi harv : không có tiềm năng : CITEREFLyons1981 ( trợ giúp )

  6. ^

    Lyons (1981:18)Lỗi harv : không có tiềm năng : CITEREFLyons1981 ( trợ giúp )

  7. ^

    Trask (2007:12931)Lỗi harv : không có tiềm năng : CITEREFTrask2007 ( trợ giúp )

  8. ^

    Hauser & Fitch (2003)Lỗi harv : không có tiềm năng : CITEREFHauserFitch2003 ( trợ giúp )

  9. ^

    Pinker (1994)Lỗi harv : không có tiềm năng : CITEREFPinker1994 ( trợ giúp )

  10. ^

    Saussure (1983)Lỗi harv : không có tiềm năng : CITEREFSaussure1983 ( trợ giúp )

  11. ^

    Campbell (2001:96)Lỗi harv : không có tiềm năng : CITEREFCampbell2001 ( trợ giúp )

  12. ^

    Chomsky (1957)Lỗi harv : không có tiềm năng : CITEREFChomsky1957 ( trợ giúp )

  13. ^

    Trask (2007:93, 130)Lỗi harv : không có tiềm năng : CITEREFTrask2007 ( trợ giúp )

  14. ^

    Newmeyer (1998:36)Lỗi harv : không có tiềm năng : CITEREFNewmeyer1998 ( trợ giúp )

Liên kết ngoàiSửa đổi

Video liên quan

Bài viết liên quan
Bài Mới Nhất