Chiêm tinh và khoa học – Wikipedia tiếng Việt
Phần lớn các chuyên gia chiêm tinh học dựa vào việc thực hiện những trắc nghiệm tính cách chiêm tinh học và đưa ra những dự đoán có liên quan đến tương lai của người xem chiêm tinh.[2]:83 Những người tiếp tục tin vào chiêm tinh học có xu hướng thực hiện theo, “mặc dù không có bất cứ cơ sở khoa học nào cho niềm tin của họ và thậm chí có những bằng chứng mạnh mẽ chứng minh điều ngược lại”.[7] Nhà vật lý thiên văn học Neil deGrasse Tyson bình luận về các niềm tin đối với chiêm tinh rằng “một phần của việc hiểu được suy nghĩ chính là hiểu được các quy luật của tự nhiên sắp xếp cuộc sống xung quanh chúng ta. Nếu không có kiến thức, không có năng lực suy nghĩ, bạn có thể dễ dàng trở thành nạn nhân của những người muốn lợi dụng bạn.”[8]
Bạn đang đọc: Chiêm tinh và khoa học – Wikipedia tiếng Việt
Tiếp tục tin vào chiêm tinh học bỏ lỡ sự thiếu an toàn và đáng tin cậy của nó bị coi là một vật chứng cho sự thiếu hiểu biết về khoa học. [ 9 ]
Nội Dung Chính
Lịch sử mối quan hệ với thiên văn học[sửa|sửa mã nguồn]
Những kim chỉ nan cấu trúc cơ sở dùng trong chiêm tinh học có nguồn gốc từ người Babylon, tuy nhiên nó chỉ được sử dụng thoáng đãng từ sự khởi đầu của thời kì văn hóa truyền thống Hy Lạp sau khi Alexander Đại đế đánh chiếm Hy Lạp. Người Babylon không biết rằng những chòm sao không cùng trên một quả cầu thiên thể mà cách rất xa nhau. Sự Open của chúng gần như chỉ là ảo tưởng. Ranh giới chính xác định nghĩa một chòm sao chính là văn hóa truyền thống và sự phong phú của những nền văn minh. [ 10 ] : 62 Những nghiên cứu của Plolemy về thiên văn học đã đạt tới mức độ mong ước, giống như tổng thể những nhà chiêm tinh học mọi thời đại, nhằm mục đích thuận tiện đo lường và thống kê sự hoạt động của những hành tinh. [ 11 ] : 40 Chiêm tinh học Phương Tây sớm hoạt động giải trí theo những khái niệm của Hy Lạp cổ đại về Thế giới vĩ mô và vi mô ; nhờ đó mà y học chiêm tinh tương quan tới những gì xảy ra với những hành tinh và thiên thể khác trên khung trời với hoạt động giải trí y tế. Điều này mang đến động lực thôi thúc những nghiên cứu sâu hơn về thiên văn học. [ 11 ] : 73 Mặc dù vẫn bảo vệ những nghiên cứu về chiêm tinh học, Ptolemy đã thừa nhận rằng sức mạng của thiên văn so với sự hoạt động của những hành tinh và những thiên thể khác được xếp trên những tiên đoán chiêm tinh học. [ 12 ] : 344Tại thời kì vàng son của Hồi giáo, chiêm tinh học được tương hỗ bởi những thông số kỹ thuật thiên văn học, ví dụ như độ nghiêng của quỹ đạo Mặt trời, điều kiện kèm theo để quy mô Ptolem hoàn toàn có thể đo lường và thống kê tới một số lượng rất đầy đủ và đúng mực. Những người có quyền lực tối cao, ví dụ như Tể tướng Fatimid năm 1120, đã hỗ trợ vốn cho việc xây những đài quan sát tiên đoán chiêm tinh học, tạo động lực giúp đưa ra những thông tin đúng mực về hành tinh. Từ khi những đài quan sát được kiến thiết xây dựng để tương hỗ những tiên đoán chiêm tinh học, chỉ 1 số ít ít hoàn toàn có thể sống sót lâu dài hơn bởi sự không cho chiêm tinh học của đạo Hồi và hầu hết chúng bị dỡ xuống ngay trong hoặc sau khi được thiết kế xây dựng [ 11 ] : 57
Chiêm tinh học bắt đầu thực sự bị phủ nhận trong các nghiên cứu thiên văn học từ năm 1679, với sự xuất bản thường niên của cuốn La Connoissance des temps (tạm dịch: Các kiến thức về thời gian).[11]:220 Không giống như phương Tây, tại Iran, sự phủ nhận thuyết Nhật tâm còn tiếp tục cho tới đầu thế kỉ 20, một phần do nỗi sợ hãi rằng nó sẽ phá hoại niềm tin phổ biến vào chiêm tinh và vũ trụ học của Hồi giáo tại Iran.[13]:10 Công trình nghiên cứu đầu tiên của Ictizad al-Saltana có tên Falak al-sa’ada, mang chủ trương xóa bỏ niềm tin vào chiêm tinh học và thiên văn học cũ tại Iran đã được xuất bản năm 1861. Với chiêm tinh, việc trích dẫn sự thiếu năng lực của những nhà chiêm tinh khác nhau để đưa ra những dự đoán giống nhau về những gì xảy ra dựa trên các mối liên hệ và mô tả đặc tính các nhà chiêm tinh học gắn cho các hành tinh là một điều phi lý.[13]:17–18
Triết học của khoa học[sửa|sửa mã nguồn]
Popper giả thuyết rằng năng lực trá hình là một ý tưởng sáng tạo để phân biệt giữa khoa học với phi khoa học, sử dụng chiêm tinh học như một ví dụ cho sáng tạo độc đáo rằng được giải quyết và xử lý giả định trong khi thử nghiệm .Chiêm tinh mang đến một ví dụ tinh xảo về giả khoa học vì nó đã được thử nghiệm nhiều lần nhưng lại thất bại trong tổng thể những thử nghiệm đó. [ 10 ] : 62
Khả năng trá hình[sửa|sửa mã nguồn]
Khoa học và phi khoa học thường được phân biệt bởi những tiêu chuẩn của giả mạo. Những tiêu chuẩn tiên phong được đặt ra bởi nhà triết học khoa học Karl Popper. Theo Popper, khoa học không dựa trên cảm ứng mà thay vào đó những thành tựu khoa học là sự cố gắng giả định ra những học thuyết vốn có qua những thí nghiệm mới lạ. Chỉ cần một thí nghiệm thất bại, thì học thuyết đó chỉ là trá hình. [ 14 ] [ 15 ] : 10Vì thế, mỗi thí nghiệm học thuyết khoa học phải phản bác lại tác dụng của học thuyết trá hình hiện tại, và mong đợi một hiệu quả khác tương thích với học thuyết. Theo như cách sử dụng những tiêu chuẩn giả tạo này, chiêm tinh học chính là giả khoa học. [ 14 ]Chiêm tinh học là ví dụ nổi bật nhất về giả khoa học của Popper. [ 16 ] : 7 Popper coi chiêm tinh học là ” giả thực nghiệm ” mà trong đó ” nó lôi kéo sự quan sát và thử nghiệm :, nhưng ” chưa khi nào đạt tới chuẩn mực khoa học “. [ 17 ] : 44Tương phản với những quy luật khoa học, chiêm tinh học không phản hồi với sự trá hình qua những thí nghiệm. Theo Giáo sư thần kinh học Terence Hines, đây là một tín hiệu của giả khoa học. [ 18 ] : 206
” Không có câu đố nào cần giải thuật “[sửa|sửa mã nguồn]
Trái ngược với Popper, nhà triết học Thomas Kuhn cho rằng chiêm tinh học phi khoa học không phải vì thiếu sự giả định, mà vốn dĩ quy trình và khái niệm của chiêm tinh học là phi thực nghiệm. [ 19 ] : 401 Theo Kuhn, mặc dầu chiêm tinh học đã từng tạo ra những tiên đoán ” trọn vẹn thất bại ” nhưng điều này không làm tự làm nó trở nên phi khoa học, kể cả cách mà những nhà chiêm tinh học cố gắng nỗ lực lý giải cho những thất bại này rằng để tạo ra một lá số tử vi là rất khó ( sau khi tổng hợp lại thực tiễn rằng những lá số tử vi bao quát lại dẫn đến một tiên đoán khác )Hơn nữa, trong mắt Kuhn, chiêm tinh học không phải là khoa học chính do nó có vẻ như luôn giống với y học trung cổ ; chúng luôn tuân theo những chuỗi quy luật và hướng chúng tới những lịch vực có vẻ như thiết yếu nhưng thiếu sót, tuy nhiên họ lại không nghiên cứu vì những nghành này không tuân theo sự nghiên cứu, [ 16 ] : 8 và vì vậy, ” không có câu đố nào cần giải thuật do đó cũng không có khoa học nào để nghiên cứu. ” [ 16 ] : 8 [ 19 ] : 401Trong khi một nhà thiên văn hoàn toàn có thể sửa chữa thay thế những thất bại thì một nhà chiêm tinh lại không hề. Một nhà chiêm tinh chỉ hoàn toàn có thể lý giải những thất bại nhưng không hề sửa lại những giả thuyết chiêm tinh một cách có ý nghĩa. Đối với Kuhn, mặc dầu những vì sao hoàn toàn có thể tác động ảnh hưởng tới cuộc sống con người thì chiêm tinh học cũng không phải khoa học. [ 16 ] : 8
Quá trình, thử nghiệm và sự đồng điệu[sửa|sửa mã nguồn]
Nhà triết học Paul Thagard tin rằng chiêm tinh học không hề được nhìn nhận bởi sự trá hình trong thực trạng này cho đến khi nó được thay thế sửa chữa bởi một người tiếp sau. Trong trường hợp tiên đoán hành vi thì tâm ý chỉ là tương đối. [ 20 ] : 228 Theo Thagard thì một tiêu chuẩn nữa trong ranh giới của khoa học và giả khoa học chính là trạng thái tiến cấp của thẩm mỹ và nghệ thuật và hội đồng những nhà nghiên cứu nên nỗ lực để so sánh những học thuyết hiện tại để thay thế sửa chữa, và không được ” tinh lọc trong việc xem xét xác nhận hoặc không xác nhận “. [ 20 ] : 227 – 228Tiến cấp ở đây được định nghĩa là lý giải những hiện tượng kỳ lạ và xử lý những yếu tố đang sống sót, việc chiêm tinh học thất bại trong việc tiến cấp chỉ có một sự biến hóa rất nhỏ cho tới gần những năm 2000. [ 20 ] : 228 [ 21 ] : 549 Theo Thagard, những nhà chiêm tinh học hành động như tham gia vào khoa học thường thì tin rằng nền móng của chiêm tinh học đã được xây dựng mặc dầu có ” rất nhiều yếu tố chưa được xử lý ” dưới một dạng học thuyết sửa chữa thay thế tốt hơn ( Tâm lý học ). Vì nguyên do này mà Thagard xem chiêm tinh học như giả khoa học [ 20 ] : 228Theo Thagard, chiêm tinh học không nên được coi là giả khoa học vì những thất bại của Gaquelin để tìm ra bất kỳ mối đối sánh tương quan nào giữa những tín hiệu chiêm tinh học phong phú và sự nghiệp của một người, những cặp song sinh không bộc lộ sự tương quan như mong đợi từ việc chiếm hữu những tín hiệu giống nhau trong nghiên cứu những cặp song sinh, sự thiếu thống nhất trong những tín hiệu của những hành tinh được tò mò ra từ thời kì Ptolem và những thảm họa quy mô lớn quét qua những những nhân với những tín hiệu rất khác nhau tại cùng một thời gian. [ 20 ] : 226 – 227 Hơn nữa, phân định ranh giới khoa học nhu yếu ba trọng tâm riêng không liên quan gì đến nhau : ” học thuyết, hội đồng [ và ] toàn cảnh lịch sử vẻ vang ” .Mặc dù xác định và giả định tập trung chuyên sâu vào những học thuyết, những nghiên cứu của Kuhn lại tập trung chuyên sâu vào toàn cảnh lịch sử vẻ vang, nhưng dù sao thì hội đồng chiêm tinh học cũng cần được xem xét. Dù sao họ cũng đã : [ 20 ] : 226 – 227
- Tập trung vào so sánh các phương pháp tiếp cận của họ tới người khác
- Có một cách tiếp cận phù hợp
- Cố gắng giả định học thuyết của họ qua các thí nghiệm
Trong cách tiếp cận này, sự giả định thực sự cần hơn là sửa đổi một học thuyết để tránh sự giả định thực sự chỉ xảy ra khi một học thuyết sửa chữa thay thế được đề ra. [ 20 ] : 228
Sự không bình thường[sửa|sửa mã nguồn]
Đối với nhà triết học Edward W. James, chiêm tinh học không bình thường không phải chính do đa phần những yếu tố với chính sách và giả định bởi những thí nghiệm mà bởi sự nghiên cứu và phân tích văn học chiêm tinh cho thấy nó được Viral với logic giả định và lý luận kém. [ 22 ] : 34Những lý luận nghèo nàn này gồm có cả sự biện luận của những nhà chiêm tinh học ví dụ như Kepler trong bất kể sự tương quan nào tới những chủ đề hay nguyên do đơn cử nào cũng như những Kết luận mơ hồ. Kết luận với vật chứng của chiêm tinh học rằng những người được sinh ra ” cùng một khu vực có đời sống rất giống nhau ” thực sự mơ hồ, đồng thời sự bỏ lỡ rằng thời hạn chính là hệ quy chiếu nhờ vào và không hề được định nghĩa là ” cùng một khu vực ” mặc dầu những hành tinh hoạt động theo hệ quy chiếu của hệ Mặt trời. Một số quan điểm khác của những nhà chiêm tinh học lại dựa trên hang loạt những lý giải sai lầm đáng tiếc nghiêm trọng về quy tắc vật lý cơ bản, ví dụ như một nhà chiêm tinh đã Tóm lại rằng hệ Mặt trời trông giống như một nguyên tử. Hơn nữa, James cũng chú ý quan tâm rằng phản biện của chiêm tinh học cũng dựa trên những logic thất bại, ví dụ như công bố sau khu nghiên cứu sự trùng hợp những cặp song sinh là do chiêm tinh học, nhưng bất kỳ sự độc lạ nào thì lại do ” di truyền và môi trường tự nhiên “, trong khi so với những nhà chiêm tinh khác, yếu tố này quá khó khăn vất vả và họ chỉ muốn xoay quanh yếu tố chiêm tinh của họ. [ 22 ] : 32 Hơn nữa, với những nhà chiêm tinh, nếu có gì đó có lợi cho họ, họ sẽ bám vào nó như một vật chứng, trong khi đó lại không cố gắng nỗ lực mày mò ý nghĩa của nó, dứt khoát chỉ tìm hiểu thêm những mục có lợi cho mình, những năng lực không tạo điều kiện kèm theo thuận tiện cho chiêm tinh học gần như đều bị bỏ lỡ. [ 22 ] : 33
Phân định của Quinean[sửa|sửa mã nguồn]
Từ mạng lưới kiến thức và kỹ năng của Quinean, có một sự phân định rõ ràng mà một người hoặc là phủ nhận hoặc đồng ý chiêm tinh học và phủ nhận tổng thể những quy luật khoa học khác không tương thích với chiêm tinh học. [ 15 ] : 24
Thí nghiệm chiêm tinh học[sửa|sửa mã nguồn]
Các nhà chiêm tinh học thường tránh đưa ra những tiên đoán hoàn toàn có thể kiểm chứng, thay vào đó lại dựa trên những tiên đoán mơ hồ để họ tránh sự giả định. [ 17 ] : 48 – 49 Trải qua hàng thế kỉ thí nghiệm, những tiên đoán của những nhà chiêm tinh học không có gì khác hơn là một thời cơ được mong đợi. [ 2 ] Một giải pháp tiếp cận được dung trong thí nghiệm chiêm tinh đa phần đều trải qua những kinh nghiệm tay nghề mù quáng. Khi những tiên đoán đơn cử của những nhà chiêm tinh học được kiểm tra bằng những thí nghiệm khắc nghiệt của Carlson, tổng thể đều trở thành giả định. [ 1 ] Tất cả những thí nghiệm được trấn áp đều thất bại vì không đưa ra được bất kể hiệu suất cao nào. [ 15 ] : 24
Thí nghiệm của Carlson[sửa|sửa mã nguồn]
Biểu đồ thích hợp các thí nghiệm hai điểm mù trong đó có 28 nhà chiêm tinh học đồng ý ghép hơn 100 bảng ngày sinh với hồ sơ tâm lý được tạo ra bởi các thí nghiệm của Kho lưu trữ tâm lý California (California Psychological Inventory – CPI) là một trong những thử nghiệm nổi tiếng nhất về chiêm tinh học[23][24] và được công bố trên một tạp chí uy tín, Nature.[10]:67 Thí nghiệm hai điểm mù giúp loại bỏ sự thiên vị từ những nghiên cứu, bao gồm thiên vị từ những người tham gia và những người thực hiện nghiên cứu.[10]:67 Phương pháp thí nghiệm được sử dụng trong nghiên cứu của Carlson đã thống nhất bởi một nhóm các nhà vật lý và các nhà chiêm tinh trước khi thí nghiệm.[1] Các nhà chiêm tinh được đề cử bởi Hội đồng Nghiên cứu Geocosmic, đóng vai trò như những cố vấn chiêm tinh học giúp chắc chắn và đồng thuận rằng thí nghiệm này là công bằng.[24]:117[25]:420 Họ cũng chọn 26 người trong 28 nhà chiêm tinh học cho thí nghiệm, hai người còn lại tình nguyện cho các thí nghiệm tiếp theo.[25]:420 Những nhà chiêm tinh đến từ châu Âu và Mỹ.[24] Các nhà chiêm tinh học giúp lập ra các vị trí trung tâm của tử vi được thí nghiệm.[25]:419 Công bố trên Nature năm 1985, nghiên cứu tìm ra rằng các tiên đoán dựa trên tử vi chỉ là những cơ hội và thử nghiệm này đã “bác bỏ hoàn toàn giả thuyết chiêm tinh.”[25]
Dean và Kelly[sửa|sửa mã nguồn]
Nhà khoa học và cựu chiêm tinh học Geoffrey Dean và nhà tâm lý học Ivan Kelly [ 26 ] thực thi một những thí nghiệm khoa học quy mô lớn, tương quan đến hơn một trăm nhận thức, hành vi, sức khỏe thể chất và những biến số, nhưng không tìm thấy sự tương hỗ nào cho chiêm tinh học. [ 27 ] Một nghiên cứu sâu hơn tham gia bởi 45 nhà chiêm tinh học tự tin, [ a ] với số năm kinh nghiệm tay nghề trung bình là 10 năm và 160 chuyên đề thí nghiệm ( vượt hơn so với quy mô 1198 chuyên đề thí nghiệm ), những người ủng hộ can đảm và mạnh mẽ cực độ những đặc thù tính cách trong Trắc nghiệm tính cách của Eysenck. [ 27 ] : 191 Các nhà chiêm tinh biểu lộ tệ hơn nhiều so với tiên đoán dựa vào tuổi cá thể một cách đơn thuần và thậm chí còn còn tồi hơn 45 chủ đề trấn áp bởi những người trọn vẹn không sử dụng bảng ngày sinh. [ b ] [ 27 ] : 191
Các thí nghiệm khác[sửa|sửa mã nguồn]
Một nghiên cứu và phân tích tổng hợp đã được triển khai từ hơn 40 nghiên cứu của 700 nhà chiêm tinh học và hơn 1000 biểu đồ sinh. 10 trong số những thí nghiệm, tham gia với tổng số 300 người, khi những nhà chiêm tinh phải lựa chọn bảng biểu đúng mực ngoài số lượng của những người khác mà không phải những biểu đồ chiêm tinh có lý giải đúng. Khi ngày tháng và những đầu mối hoàn toàn có thể nhìn thấy được gỡ bỏ, không có tín hiệu nào được tìm thấy chỉ ra rằng có một biểu đồ hài hòa và hợp lý hơn. [ 27 ] : 190Trong 10 nghiên cứu, những người tham gia lập lá số tử vi mà người đó cảm thấy miêu tả đúng mực, với một câu vấn đáp ” đúng mực “. Một lần nữa tác dụng cho thấy chiêm tinh học chỉ là một thời cơ. [ 10 ] : 66 – 67Trong một nghiên cứu năm 2011 thiết lập với những người sinh cách nhau không quá 5 phút ( ” thời hạn sinh đôi ” ) để tìm ra liệu có bất kỳ hiệu ứng nào rõ ràng không, tuy nhiên không có bất kỳ hiệu ứng nào được tìm thấy. [ 10 ] : 67Nhà định lượng xã hội học David Voas kiểm tra những tài liệu tìm hiểu dân số của hơn 20 triệu người dân Anh và xứ Wales để xem có những tín hiệu của những chòm sao trùng khớp trong dàn xếp hôn nhân gia đình hay không. Cũng không tín hiệu nào được tìm thấy. [ 10 ] : 67
Hiệu ứng Sao Hỏa[sửa|sửa mã nguồn]
Năm 1995, nhà chiêm tinh học [ 28 ] và tâm lý học Michel Gauquelin công bố rằng mặc dầu thất bại trong việc tìm những vật chứng tương hỗ cho những tín hiệu cung hoàng đạo và góc nhìn về hành tinh trong chiêm tinh học, ông ấy đã tìm ra một mối đối sánh tương quan tích cực giữa vị trí ngày của những hành tinh và sự thành công xuất sắc trong sự nghiệp ( ví dụ như bác sĩ, nhà khoa học, vận động viên, diễn viên, nhà văn, họa sỹ, v.v… ), điều mà truyền thống lịch sử chiêm tinh link với những hành tinh. [ 29 ] Phát hiện nổi tiếng nhất của Gauquelin dựa trên vị trí của sao Hỏa trong bảng tử vi của những vận động viên thành công xuất sắc và được biết đến với cái tên ” Hiệu ứng sao Hỏa “. [ 30 ] : 213 Một nghiên cứu triển khai bởi 7 nhà khoa học Pháp cố gắng nỗ lực để tái tạo hiệu quả nghiên cứu, nhưng không tìm thấy dẫn chứng thống kê. [ 30 ] : 213 – 214 Họ cho rằng hiệu ứng này chỉ là sự thiên vị của Gauquelin, cáo buộc ông cố gắng nỗ lực thuyết phục họ để thêm hoặc xóa tên từ nghiên cứu của họ. [ 31 ]
Geoffrey Dean cho rằng hiệu ứng có thể do sự khai báo ngày sinh của cha mẹ họ chứ không có bất kì vấn đề nào với nghiên cứu của Gauquelin. Giả thuyết cho rằng các cặp cha mẹ có con nhỏ có thể làm thay đổi ngày giờ sinh để có một bản tử vi tốt hơn liên quan đến nghề nghiệp. Mẫu thí nghiệm thu thập từ thời điểm mà niềm tin vào chiêm tinh còn phổ biến. Gauquelin đã thất bại khi tìm ra hiệu ứng Sao Hỏa trong dân số hiện tại, khi mà các bác sĩ và y tá ghi chép lại thông tin ngày sinh. Số lượng các ngày sinh dưới các điều kiện chiêm tinh học không mong muốn cũng dần giảm đi, càng chứng minh một cách rõ ràng rằng các phụ huynh đã chọn ngày và giờ phù hợp với tín ngưỡng của họ.[24]:116
Trở ngại trong lập luận[sửa|sửa mã nguồn]
Ngoài những thử nghiệm khoa học về chiêm tinh đã thất bại, chiêm tinh học còn phải đương đầu với những trở ngại khác do những sai sót trong kim chỉ nan chiêm tinh học [ 10 ] : 62 [ 15 ] : 24 gồm có sự thiếu đồng nhất, thiếu năng lực Dự kiến sự biến mất của những hành tinh, thiếu sự link giữa cung hoàng đạo với những chòm sao và thiếu chính sách chính thống. Các nền tảng của chiêm tinh học có vẻ như có khuynh hướng sự không tương đồng với hầu hết nguyên tắc khoa học cơ bản. [ 15 ] : 24
Thiếu tính thống nhất[sửa|sửa mã nguồn]
Thử nghiệm về tính hợp lệ của chiêm tinh học hoàn toàn có thể gặp khó khăn vất vả vì không có sự thống nhất giữa những nhà chiêm tinh trong đinh nghĩa chiêm tinh học hoặc những gì hoàn toàn có thể Dự kiến. [ 2 ] : 83 Dean và Kelly ghi chép lại 25 nghiên cứu cái mà đã cho thấy rằng mức độ đồng thuận giữa những nhà chiêm tinh học đã được thống kê giám sát là thấp hơn 0,1. [ c ] [ 10 ] : 66 Đa số những nhà chiêm tinh chuyên nghiệp được trả tiền để Dự kiến tương lai hoặc miêu tả tính cách và đời sống, tuy nhiên những lá số tử vi chỉ đưa ra những Kết luận mơ hồ hoàn toàn có thể vận dụng cho hầu hết mọi người. [ 2 ] : 83
Georges Charpak và Henri Broch xử lý các kết luận từ chiêm tinh học Phương Tây trong cuốn sách mang tên Debunked! ESP, Telekinesis, and other Pseudoscience.[32] Họ chỉ ra rằng các nhà chiêm tinh học chỉ có một lượng kiến thức nhỏ về thiên văn và họ không thường xuyên đưa các đặc trưng cơ bản như sự tiến động của các phân điểm, thường thay đổi theo vị trí của Mặt trời theo thời gian. Họ đưa ra ý kiến về thí nghiệm của Elizabeth Teissier người kết luận rằng “mặt trời dừng lại tại cùng một điểm trên bầu trời vào cùng một ngày mỗi năm” như một kết luận cơ bản rằng hai người có cùng ngày sinh nhưng khác năm sinh sẽ cùng chịu ảnh hưởng bởi các hành tinh giống nhau. Charpak và Broch lưu ý rằng “có sự khác biệt khoảng hai mươi hai nghìn dặm giữa vị trí của trái đất vào mỗi một ngày cụ thể trong 2 năm liên tiếp” và vì thế họ không thể cùng chịu ảnh hưởng giống nhau theo như chiêm tinh học. Sau định kì mỗi 40 năm sẽ sự cách biệt có thể lớn hơn 780.000 dặm.[33]:6–7
Thiếu tính vật lý cơ bản[sửa|sửa mã nguồn]
Edward W. James phản hồi rằng gắn những tín hiệu với những chòm sao trên thiên cầu khi Mặt trời lặn đã được triển khai xong như một yếu tố cơ bản của con con người, thứ mà những nhà chiêm tinh không muốn thoát ra khỏi nó, và thời gian chính những của giữa trưa là rất khó phân biệt. Hơn nữa, sự phát minh sáng tạo ra cung hoàng đạo và mất liên kết từ những chòm sao là do Mặt trời không chiếu lên những chòm sao cùng một lượng thời hạn. [ 22 ] : 25 Sự mất liên kết này của những chòm sao dẫn đến yếu tố với sự tiến động tách biệt biêu tượng của những cung hoàng đạo từ những chòm sao mà chúng từng tương quan tới. [ 22 ] : 26 Nhà khoa học vật lý Massimo Pigliucci phát biểu về sự hoạt động : ” Tôi tự hỏi rằng hình tượng nào tôi nên tìm ra khi mở trang báo ngày Chủ nhật ? ” [ 10 ] : 64Cung hoàng đạo vùng nhiệt đới gió mùa không link với những ngôi sao 5 cánh và cho đến khi có Kết luận rằng bản thân những chòm sao có link với tín hiệu, những nhà chiêm tinh học tránh né định nghĩa rằng những tiến động có vẻ như vận động và di chuyển những chòm sao vì họ không tìm hiểu thêm chúng. [ 33 ] Charpak vào Broch cũng chú ý quan tâm rằng chiêm tinh học dựa trên những cung hoàng đạo nhiệt đới gió mùa giống như là ” một chiếc hộp rỗng không tương quan và không có bất kể sự đồng điệu hay tương ứng nào với những ngôi sao 5 cánh “. [ 33 ] Chỉ có duy nhất cách sử dụng của cung hoàng đạo nhiệt đới gió mùa là không thông nhất với những tìm hiểu thêm đã được tạo ra bởi những nhà thiên văn học theo thời hạn của cung Bảo Bình, cách tính dựa trên thời gian mà mùa Xuân mở màn đi vào chòm sao Bảo Bình. [ 1 ]
Thiếu sức mạnh tiên đoán[sửa|sửa mã nguồn]
Một số nhà chiêm tinh học cho rằng vị trí của tất những hành tinh cần được xác lập, nhưng họ đã không có năng lực tiên đoán được sự sống sót của Hải Vương Tinh bởi sự sai lầm đáng tiếc của tử vi. Thay vào đó, Hải Vương Tinh đã được Dự kiến bằng việc sử dụng định luật vạn vật mê hoặc của Newton. [ 2 ] Liên kết giữa Thiên Vương tinh, Hải vương tinh và Diêm vương tinh đã được chiêm tinh học thực thi lý giải trên cơ sở đặc biệt quan trọng. [ 1 ]Về việc giáng chức Diêm Vương Tinh trở thành một Hành tinh lùn, Philip Zarka của Đài quan sát Paris tại Meudon nước Pháp hoài nghi về cách mà những nhà chiêm tinh học sẽ phản ứng .
Liệu những nhà chiêm tinh học có nên loại nó ra khỏi list những thiên thể phát sáng [ Mặt trời, Mặt Trăng và 8 hành tinh khác ngoài Trái Đất ] và thừa nhận rằng nó không thực sự mang đến bất kể tiến triển nào. Nếu họ giữ nó lại, còn list những phát hiện về những thiên thể tựa như vẫn đang liên tục tăng trưởng ( Sedna, Quaoar, v.v. ), thậm chí còn một số ít chúng còn có những vệ tinh ( Xena, 2003EL61 ) sẽ thế nào ?
Thiếu chính sách hoạt động giải trí[sửa|sửa mã nguồn]
Chiêm tinh học bị phê phán vì thất bại trong việc đưa ra các cơ chế vật lý liên kết giữa các chuyển động của các thiên thể với các tác động có mục đích của chúng trên hành vi con người. Trong một bài diễn thuyết năm 2001, Stephan Hawking tuyên bố “Lý do mà đa số các nhà khoa học không tin vào chiêm tinh là vì nó không nhất quán với học thuyết đã được thử nghiệm nhiều lần của chúng tôi”.[34] Vào năm 1975, trong bối cảnh sự quan tâm tới chiêm tinh học ngày càng tăng mức độ phổ biến, tạp chí The Humanist trình bày một phản bác chiêm tinh học trong tuyên bố chung bởi Bart J. Bok, Lawrence E. Jerome và Paul Kurtz.[7] Tuyên bố được mang tên “Phản đối chiêm tinh học” đã được ký bởi 186 nhà thiên văn học, vật lý học và các nhà khoa học hàng đầu của thời đại. Họ nói rằng không có bất kì nền tảng mang tính khoa học nào cho các giáo lý chiêm tinh học và cảnh báo công chúng không được nhận lời khuyên của các chiêm tinh học một cách vô điều kiện. Những phê phán của họ tập trung vào thực tế là không có cơ chế nào để chiêm tinh học có thể xảy ra:
Chúng ta hoàn toàn có thể thấy sức mê hoặc của những vật thể siêu nhỏ và những hiệu ứng khác được tạo ra bởi khoảng cách những hành tinh và xa hơn là khoảng cách những vì sao. Nó đơn thuần là một tưởng tượng sai lầm đáng tiếc khi cho rằng những lực ảnh hưởng tác động bởi những ngôi sao 5 cánh và hành tinh tại thời gian tất cả chúng ta sinh ra bằng cách nào đó định hình được tương lai của tất cả chúng ta. [ 7 ]
Nhà thiên văn học Carl Sagan từ chối ký vào tuyên bố. Sagan nói rằng ông ấy đứng trên lập trường này không phải vì chiêm tinh học có giá trị mà bởi ông ấy nghĩ luận điệu trong tuyên bố này là độc tài và từ chối chiêm tinh học bởi vì không có cơ chế hoạt động (trong khi “chắc chắn có điểm liên quan”) không phải là lý lẽ thuyết phục. Trong một bức thư được công bố trong số tiếp theo của tạp chí The Humanist, Sagan khẳng định rằng ký vào bản tuyên ngôn mà trong đó miêu tả và bác bỏ những nguyên lý cơ bản của niềm tin chiêm tinh. Theo ông, điều này thuyết phục hơn và ít gây tranh cãi hơn.[7]
Việc dùng những hình ảnh thơ mộng để định nghĩa quốc tế Vĩ mô và Vi mô, ví dụ như mẫu câu ” trên sao, dưới vậy ” được định nghĩa bởi Edward W. James rằng ” Ở trên sao Hỏa màu đỏ, thì dưới Sao Hỏa cũng là máu và cuộc chiến tranh ” chính là một nguyên do gây ra sai lầm đáng tiếc. [ 22 ] : 26Nhiều nhà chiêm tinh cho rằng chiêm tinh học chính là khoa học. [ 35 ] Nếu có ai đó nỗ lực thử lý giải nó một cách khoa học, thì chỉ có bốn yêu tố cơ bản ( một cách thường thì ), hạn chế sự lựa chọn của chính sách năng lực tự nhiên. [ 10 ] : 65 Nhiều nhà chiêm tinh học đề cập đến những tác nhân thường thì như điện từ hay trọng tải. [ 35 ] [ 36 ] Sức mạnh của những lực này sẽ giảm dần theo khoảng cách. [ 10 ] : 65 Các nhà khoa học bác bỏ những chính sách yêu cầu này vì tính không bình thường của nó, [ 35 ] ví dụ như từ trường, khi được đo từ Trái đất thì từ trường của Sao Mộc — do khoảng cách quá lớn — còn xa và nhỏ hơn từ trường tạo ra từ những thiết bị gia dụng. [ 36 ] Nhà thiên văn học Phil Plait quan tâm về cường độ từ trường, Mặt trời là vật thể duy nhất với một trường điện từ đáng kể, nhưng chiêm tinh lại không chỉ dựa vào Mặt trời. [ 10 ] : 65 [ 37 ] Trong khi đó những nhà chiêm tinh thử gợi ý một yếu tố thứ năm, điều này không như nhau với xu thế của vật lý trong sự thống nhất của điện từ và lực yếu vào lực điện. Nếu những nhà chiêm tinh học khăng khăng sự không tương đồng với những yếu tố cơ bản đã được hiểu và chứng tỏ thì nó hoàn toàn có thể là một chứng minh và khẳng định đặc biệt quan trọng. [ 10 ] : 65 Nó cũng sự không tương đồng với những lực cũng giảm dần theo khoảng cách khác. [ 10 ] : 65 Nếu khoảng cách là không bình thường, thì toàn bộ những vật thể trong thiên hà đều cần phải xem xét. [ 10 ] : 66Carl Jung luôn săn tìm sự đồng điệu, công bố rằng hai sự kiện có một loại link nhân quả nào đó, để lý giải cho sự thiếu thông số kỹ thuật hiệu quả thống kê đáng kể về chiêm tinh học từ một nghiên cứu ông đã triển khai. Tuy nhiên, tính đồng điệu không được coi là hoàn toàn có thể thử nghiệm cũng như giả định. [ 38 ] Nghiên cứu sau đó bị chỉ trích nặng nề vì những vật mẫu không ngẫu nhiên của nó và cách sử dụng những thông số kỹ thuật cũng như sự thiếu đồng nhất với chiêm tinh học. [ d ] [ 39 ]
Tâm lý học[sửa|sửa mã nguồn]
Nhận định thiên vị được khẳng định chắc chắn là hiện tượng kỳ lạ tâm ý góp thêm phần tạo ra sự niềm tin vào chiêm tinh. [ 9 ] : 344 [ 40 ] : 180 – 181 [ 41 ] : 42 – 48 Nhận định thiên vị là một dạng sai lầm đáng tiếc về nhận thức. [ 42 ] : 553Theo những tài liệu, những người tin vào chiêm tinh học thường có khuynh hướng ghi nhớ một cách có tinh lọc những Dự kiến trở thành sự thực và quên đi những Dự kiến sai. Ngoài ra, một dạng của đánh giá và nhận định thiên vị chính là đóng vai, khi mà những người mê tín dị đoan thường thất bại trong việc phân biệt những thông điệp để chứng tỏ những năng lực đặc biệt quan trọng và những thông điệp không chứng tỏ năng lực đó. [ 40 ] : 180 – 181Vì thế sống sót hai dạng của nhận định và đánh giá thiên vị được nghiên cứu tương quan đến niềm tin vào chiêm tinh. [ 40 ] : 180 – 181Hiệu ứng Barnum là khuynh hướng mà mỗi cá thể đưa ra một nhìn nhận có độ đúng mực cao để miêu tả tính cách của cá thể mà họ cho là đặc biệt quan trọng tương thích với mình, nhưng thực sự lại mơ hồ và chung chung hoàn toàn có thể vận dụng cho nhiều người. Nếu nhu yếu nhiều thông tin hơn cho một Dự kiến, thì có càng nhiều người tin vào hiệu quả. [ 9 ] : 344Năm 1949, Bertram Forer thực thi một thí nghiệm tính cách cá thể với những sinh viên trong lớp của ông. [ 9 ] : 344 Mỗi sinh viên nhận một nhìn nhận cá thể được cho là khách quan, nhưng thực ra tổng thể đều nhận được cùng một nhận xét. Miêu tả tính cách cá thể được lấy từ một cuốn sách chiêm tinh học. Khi những sinh viên được nhu yếu phản hồi về độ đúng mực của bài kiểm tra, hơn 40 % cho điểm tối đa 5 trên 5 và tỉ lệ trung bình là 4,2. [ 43 ] : 134, 135 Kết quả của nghiên cứu này nhân rộng ra những sinh viên khác. [ 44 ] : 382Nghiên cứu về hiệu ứng Barnum / Forer tập trung chuyên sâu đa phần vào mức độ đồng ý so với cung hoàng đạo giả và từ vi chiêm tinh học giả. [ 44 ] : 382 Những người được nhận những nhìn nhận tính cách cá thể không hề phân biệt miêu tả tính cách thường thì và không bình thường. [ 44 ] : 383 Trong nghiên cứu của Paul Rogers và Janice Soule ( 2009 ), với sự đồng điệu cùng những nghiên cứu trước đó về yếu tố này, đã chỉ ra rằng những người tin vào chiêm tinh học thường dễ đặt lòng tin tới hồ sơ Barnum hơn là những người thiếu tín nhiệm nó. [ 44 ] : 393Bằng một quy trình gọi là tự thuật, nó được bộc lộ trong nhiều nghiên cứu rằng những cá thể với những kiến thức và kỹ năng về chiêm tinh học có xu thế miêu tả tính cách cá thể tương ứng với những tín hiệu chiêm tinh học. Hiệu quả tăng lên khi những cá thể nhận thức rằng sự miêu tả tính cách được dùng để tranh luận về chiêm tinh học. Các cá thể, những người không quen thuộc với chiêm tinh lại không có xu thế như vậy. [ 45 ]
Xã hội học[sửa|sửa mã nguồn]
Năm 1953, nhà xã hội học Theodor W. Adorno triển khai một nghiên cứu về mục chiêm tinh trên một tờ báo Los Angeles như thể một phần của dự án Bất Động Sản nghiên cứu văn hóa truyền thống đại chúng trong xã hội tư bản chủ nghĩa. [ 46 ] : 326 Adorno tin rằng chiêm tinh phổ cập như một công cụ luôn dẫn dắt tới những công bố tương thích đáng được khuyến khích — và những nhà chiêm tinh học, những người đi ngược lại với công bố không khuyến khích bộc lộ trong việc làm v.v — gặp rủi ro tiềm ẩn bị mất việc. [ 46 ] : 327 Adorno Tóm lại chiêm tinh học là một biểu lộ quy mô lớn của mạng lưới hệ thống phi lý hóa, mà nó nhìn chung lại tâng bốc và làm cho cá thể mơ hồ, khiến họ tin rằng tác giả đang hướng dẫn họ một cách trực tiếp. [ 47 ] Adorno đưa ra sự so sánh với thành ngữ ” opium of the people “, viết bởi Karl Marx bằng một phản hồi ” thuyết huyền bí chính là siêu hình của rượu. ” [ 46 ] : 329
Cân bằng sai lầm là nơi mà một điểm nhìn sai lệch, không được chấp nhận hoặc bị giả mạo đi cùng với các điểm nhìn hợp lý trong các báo cáo truyền thông và TV và kết quả cân bằng sai lầm chỉ ra rằng “có hai vế cân bằng của một câu chuyện khi mà không có sự rõ ràng”.[48] Trong một chương trình của đài BBC, Wonders of the Solar System, nhà vật lý Brian Cox đã nói “mặc dù sự thật chiêm tinh học là một mớ rác rưởi, thì Sao Mộc vẫn, trong thực tế, tác động lên hành tinh của chúng ta. Và thông qua một lực… chính là Trọng lực”. Điều này làm phiền lòng những người tin tưởng vào chiêm tinh học và họ phàn nàn rằng chẳng có nhà chiêm tinh học nào cung cấp những điểm nhìn tương đối cả. Sau những phàn nàn của những người tin tưởng vào chiêm tinh học, Cox đưa ra tuyên bố trên kênh BBC: “Tôi xin lỗi cộng đồng chiêm tinh học vì đã không làm rõ ý của mình. Tôi đáng lẽ phải nói rằng trong thời đại mới này những chuyện vô vị mới là thức phá hoại cấu trúc của nền văn minh chúng ta”.[48] Trong chương trình Stargazing Live, Cox bình luận sâu hơn khi nói rằng: “Nếu bạn quan tâm tới sự cân bằng trên BBC, thì vâng, chiêm tinh học là vô nghĩa”.[49] Trên một phiên bản của tạp chí y tế BMJ, biên tập viên Trevor Jackson trích dẫn sự việc này là nơi biểu hiện của cân bằng sai lầm.[48]
Các nghiên cứu và thăm dò cho thấy rằng niềm tin vào chiêm tinh học ở những nước phương Tây cao hơn so với dự kiến. [ 9 ] Năm 2012, trong một cuộc thăm dò có 42 % người Mỹ nói rằng họ nghĩ rằng chiêm tinh tối thiểu có phần nào đó là khoa học. [ 50 ] : 7/25 Niềm tin này giảm dần theo tri thức và tri thức tương quan ngặt nghèo với mức độ kiến thức và kỹ năng khoa học. [ 9 ] : 345Một số báo cáo giải trình về mức độ niềm tin là do sự nhầm lẫn giữa chiêm tinh học và thiên văn học ( một nghiên cứu khoa học về những thiên thể ). Sự giống nhau của hai từ này phụ thuộc vào vào ngôn từ. [ 9 ] : 344, 346 Một miêu tả đơn thuần về chiêm tinh học trong một thăm dò năm 1992 như ” ảnh hưởng tác động huyền bí của những ngôi sao 5 cánh, những hành tinh, vân vân lên con người ” không cho thấy nhận xét chung của công chúng về việc chiêm tinh học có phải là khoa học hay không. Điều này một phần là do sự ngầm hiểu của hầu hết công chúng cho rằng bất kể từ nào kết thúc với đuôi ” ology ” đều là một nghành nghề dịch vụ kỹ năng và kiến thức chính thống. [ 9 ] : 346 Trong Eurobarometers 224 và 225 thực thi năm 2004, một cuộc tìm hiểu riêng không liên quan gì đến nhau được diễn ra về sự nhầm lẫn ngôn từ. Trong cuộc thăm dò, từ ” astrology ” ( chiêm tinh học ) đã được sử dụng, mặt khác từ ” horoscope ” ( tử vi ) cũng Open. [ 9 ] : 349 Niềm tin rằng chiêm tinh học có tối thiểu một phần là khoa học lên tới 76 %, nhưng niềm tin rằng tử vi có tối thiểu một phần là khoa học chỉ đạt 43 %. Đặc biệt, niềm tin chiêm tinh học rất khoa học là 26 % trong khi đó chỉ số này với tử vi là 7 %. [ 9 ] : 352 Điều này chỉ ra rằng mức độ ủng hộ cho chiêm tinh học tại EU thực sự do sự nhầm lẫn về thuật ngữ. [ 9 ] : 362
- ^ Mức độ tự tin do những nhà chiêm học tự nhìn nhận .
- ^ Martens, Ronny; Trachet, Tim (1998). Making sense of astrology. Amherst, N.Y.: Prometheus Books. ISBN 1-57392-218-8.Cùng được đề cập đến trong
- ^ [10]:66
Giới xã hội học thường xem 0,8 là mức không đáng tin cậy
Xem thêm: Nghiên cứu – Wikipedia tiếng Việt
- ^ [38]Jung chứng minh và khẳng định điều này, dù biết hiệu quả không có ý nghĩa thống kê .
Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]
Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Nghiên Cứu
