Vì sao chốt đề xuất tăng lương tối thiểu từ 1/7?

Hội đồng tiền lương vương quốc đo lường và thống kê tăng lương từ ngày 1/7 vì thời gian này nền kinh tế tài chính, sản xuất và kinh doanh thương mại khởi đầu phục sinh .Tại phiên họp lần hai hôm 12/4, Hội đồng tiền lương vương quốc thống nhất, từ ngày 1/7, lương tối thiểu dự kiến tăng 6 %, tức thêm 180.000 – 260.000 đồng so với lúc bấy giờ. Nếu được nhà nước trải qua, lương tối thiểu vùng 1 sẽ là 4,68 triệu đồng ; vùng 2 lên 4,16 triệu ; vùng 3 đạt 3,64 triệu và vùng 4 là 3,25 triệu đồng .

Hai hôm sau, 8 hiệp hội ngành nghề có số lượng nhân công đông nhất nước cùng yêu cầu nhà nước lùi thời gian tăng lương tối thiểu vùng đến ngày 1/1/2023. Lý do những hiệp hội đưa ra, việc tăng lương vào đầu tháng 7, những doanh nghiệp khó xoay xở kịp do thời gian đã đến quá gần .Trong khi đó, vấn đáp báo chí truyền thông sau phiên họp, ông Lê Văn Thanh, Thứ trưởng Lao động, Thương binh và Xã hội, quản trị Hội đồng tiền lương vương quốc, nói kiểm soát và điều chỉnh lương tối thiểu vùng từ 1/7 và lê dài 18 tháng, dù không theo thông lệ 12 tháng như những năm trước nhưng không trái lao lý chung .Khi Covid-19 dần được trấn áp, việc vận dụng lương tối thiểu mới trong khoảng chừng thời hạn một năm rưỡi được Hội đồng tiền lương vương quốc giám sát nhằm mục đích tạo sự không thay đổi cho người lao động và kế hoạch sản xuất kinh doanh thương mại của doanh nghiệp .Căn cứ để Hội đồng tiền lương vương quốc ” chốt ” thời gian ngày 1/7 là dựa vào lao lý của Bộ luật lao động, xem xét nhiều yếu tố, đặc biệt quan trọng phải kịp thời bảo vệ mức sống tối thiểu người lao động .Cụ thể, theo thông lệ, hơn 10 năm qua, việc kiểm soát và điều chỉnh lương tối thiểu luôn thực thi vào ngày 1/1 hàng năm và chu kỳ luân hồi mỗi năm một lần. Tuy nhiên, ảnh hưởng tác động của dịch, lương tối thiểu đã hai năm tạm hoãn. Theo đánh giá và nhận định của Bộ phận kỹ thuật, mức lương tối thiểu hiện hành được vận dụng từ ngày 1/1/2020 đến nay, sau hơn 2 năm, nếu lê dài sau 1/7/2022 sẽ gây nhiều khó khăn vất vả cho người lao động .Ngoài lương tối thiểu không cung ứng được mức sống thấp nhất của lao động từ năm 2022, nguyên do khác theo Bộ phận kỹ thuật là kinh tế tài chính, đời sống, xã hội đã chuyển sang trạng thái ” thông thường mới “, sản xuất, kinh doanh thương mại, lao động, việc làm đã mở màn trong tiến trình hồi sinh .Từ những yếu tố này, Bộ phận kỹ thuật đề xuất kiến nghị ba giải pháp tăng lương tối thiểu vùng và đều lấy mốc từ 1/7 với mức tăng 3,3 – 6,08 %, kèm nhìn nhận ảnh hưởng tác động .Với giải pháp một, thời hạn kiểm soát và điều chỉnh 12 tháng, mở màn từ 1/7 đến 1/7/2023. Mức tăng 100.000 – 150.000 đồng, trung bình tăng 3,3 %. Phương án này ít ảnh hưởng tác động đến sản xuất kinh doanh thương mại của doanh nghiệp nhưng chỉ bảo vệ được mức sống tối thiểu đến hết tháng 7/2023 .

Phương án hai, thời gian điều chỉnh 18 tháng, bắt đầu từ 1/7 đến hết năm 2023. Mức tăng 160.000-240.000 đồng, bình quân tăng 5,3%, đáp ứng mức sống tối thiểu của người lao động và dự kiến chi phí sản xuất của doanh nghiệp tăng bình quân 0,4–0,5%, trong đó dệt may, da giày tăng 1–1,1%.

Phương án ba cũng có thời hạn kiểm soát và điều chỉnh từ 1/7 đến hết năm 2023. Mức tăng 190.000 – 260.000 đồng, trung bình tăng 6,08 %, bảo vệ mức sống tối thiểu đến hết năm 2023 ( tăng 5,3 % ) và cải tổ tiền lương thêm 0,78 %. Với giải pháp này, dự kiến chi phí sản xuất của doanh nghiệp tăng trung bình khoảng chừng 0,5 – 0,6 %, riêng dệt may, da giày tăng 1,1 – 1,2 % .Công nhân nhà máy Công ty 3/2 ở Bình Dương. Ảnh: Đình TrọngCông nhân nhà máy sản xuất Công ty 3/2 ở Tỉnh Bình Dương. Ảnh : Đình TrọngTrong khi đó, tại phiên họp này, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam ưng ý tăng lương trong khoảng chừng 3-5 %, tuy nhiên mong ước thời gian thực thi vào đầu năm 2023. Còn Tổng liên đoàn Lao động ý kiến đề nghị tăng từ 1/7 với mức 7-8, 16 %. Trong đó vùng 1 ( TP TP HCM, Thành Phố Hà Nội … ) tăng 330.000 đồng, mức lương tối thiểu mới đạt 4,75 triệu đồng .Sau nhiều cuộc luận bàn, Hội đồng tiền lương vương quốc đã bỏ phiếu thống nhất về mức đề xuất kiến nghị cũng như thời gian vận dụng tăng lương. Phần lớn thành viên đều chấp thuận đồng ý mức tăng 6 % so với lương tối thiểu hiện hành .Về thời gian đề xuất kiến nghị tăng, 15/17 thành viên Hội đồng tiền lương quốc gia đồng thuận tăng lương tối thiểu vùng từ 1/7, vận dụng đến hết năm 2023, 2/17 thành viên chọn giải pháp tăng lương từ 1/1/2023. Nguyên tắc quyết định hành động theo đa phần, Hội đồng tiền lương vương quốc đã thống nhất đề xuất kiến nghị thời gian tăng từ 1/7, vận dụng tới 31/12/2023 .Ông Ngọ Duy Hiểu, Phó quản trị Tổng liên đoàn lao động, Phó quản trị Hội đồng tiền lương vương quốc, nói rằng mức tăng 6 % không được như kỳ vọng nhưng công đoàn đồng thuận để san sẻ khó khăn vất vả với giới chủ. Tuy nhiên thời gian tăng buộc phải từ 1/7, ” không hề lùi được nữa ” vì đã tạm hoãn từ rất lâu .Lãnh đạo Tổng liên đoàn cho rằng phải nhìn nhận thực tiễn mức lương của người làm công ăn lương đang rất thấp. Theo công bố của Tổng cục Thống kê, thu nhập trung bình mỗi tháng năm 2020 chỉ 6,645 triệu đồng, giảm gần 100.000 đồng so với năm 2019. Năm 2021, thu nhập trung bình tháng khoảng chừng 6,6 triệu đồng / tháng, giảm 45.000 đồng so với năm 2020 .

“Nếu trì hoãn tăng lương, người lao động sẽ tiếp tục rời bỏ doanh nghiệp”, ông Hiểu nói và dẫn chứng tỷ lệ thất nghiệp của lao động năm 2021 trong độ tuổi là 3,22% tăng 0,54%, nhưng doanh nghiệp vẫn thiếu, khó tuyển lao động. Việc sớm tăng lương nhằm giữ chân lao động ở lại nhà máy.

Theo Bộ luật Lao động, Hội đồng tiền lương vương quốc được xây dựng từ năm 2013, là cơ quan tư vấn cho nhà nước về mức lương tối thiểu và chủ trương tiền lương cho người lao động. Từ đó đến nay, nhà nước đã 7 lần kiểm soát và điều chỉnh lương tối thiểu vùng dựa trên khuyến nghị của cơ quan này, trong đó gần nhất là Nghị định 90, thực thi từ ngày 1/1/2020 với mức tăng 150.000 – 240.000 đồng / tháng .

Lê Tuyết