Khí quyển là gì? Khí quyển có vai trò gì với cuộc sống con người?

Bảo vệ sự sống, cân bằng khả năng hấp thụ nhiệt trên mọi bề mặt Trái Đất là một trong những vai trò quan trọng của các tầng khí quyển đối với con người. Vậy khí quyển là gì? Tình trạng ô nhiễm bầu khí quyển diễn ra hiện nay như thế nào? Bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ cung cấp đáp án chính xác nhất dành cho bạn!

Khí quyển là gì? Áp suất khí quyển là gì?

Khí quyển còn được gọi là bầu khí quyển hay tầng khí quyển, là lớp không khí bao quanh Trái Đất và luôn chịu những tác động của Vũ Trụ, trước hết là Mặt Trời. Tầng khí quyển là một hỗn hợp các chất khí như nitơ chiếm 78,1% về thể tích, oxi khoảng 20,9%, agon 0,9%, cacbon đioxit dao động khoảng 0,035%, hơi nước và một số khí khác. Bầu khí quyển Trái Đất có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với chúng ta. Nó bảo vệ sự sống trên Trái Đất bằng cách hấp thụ các tia bức xạ cực tím độc hại từ Mặt Trời và cân bằng sự thay đổi nhiệt độ ngày và đêm ở khắp bề mặt Trái Đất.

Áp suất khí quyển hay áp suất không khí là trọng lượng của lớp vỏ không khí bao bọc xung quanh bề mặt Trái Đất tác dụng lên vật đặt trong nó. Đơn vị đo áp suất là át-mốt-phe (atm), áp suất khí quyển Trái Đất phổ biến là 760mmHg.

Các tầng khí quyển

Các tầng khí quyển của Trái Đất đóng vai trò quan trọng với đời sống của chúng ta trong việc tạo ra bầu không khí tự nhiên để duy trì sự sống. Trong đó, khí quyển được cấu tạo thành 5 tầng gồm tầng đối lưu, tầng bình lưu, tầng trung lưu, tầng nhiệt và tầng ngoài. Mỗi tầng lại có những đặc điểm và vai trò đặc trưng khác nhau theo những biến đổi về độ cao. 

Tầng đối lưu

Đây là tầng thấp nhất của khí quyển Trái Đất, gắn liền với mọi hoạt động giải trí sống của con người và chiếm khoảng chừng 80 % tổng khối lượng hàng loạt khí quyển. Bề dày trung bình của tầng đối lưu ở vĩ độ khoảng chừng 16-18 km, vùng 2 cực giảm dần là 7-10 km. Đặc điểm của tầng này là nhiệt độ giảm dần theo độ cao, tức là càng lên cao thì nhiệt độ càng xuống thấp. Không khí trong tầng đối lưu hoạt động theo phương thẳng đứng và nằm ngang rất mạnh làm cho nước đổi khác ở cả 3 trạng thái, gây ra hàng loạt những biến hóa của quy trình vật lý. Mọi hiện tượng kỳ lạ thời tiết ảnh hưởng tác động trực tiếp tới tất cả chúng ta như gió, mưa, bão, tuyết, sương mù, … đều xảy ra trong tầng đối lưu .

Tầng bình lưu

Tầng bình lưu nằm trên tầng đối lưu, độ cao từ số lượng giới hạn trên tầng đối lưu đến 50 km. Đây là tầng chứa lớp ozon bảo vệ Trái Đất từ những bức xạ tia cực tím từ Mặt Trời. Trái ngược với tầng đối lưu do việc ozon hấp thụ những tia cực tím mà ở tầng bình lưu thì càng lên cao thì nhiệt độ càng tăng. Các loại máy bay chuyên sử dụng thường bay ở độ cao là ranh giới giữa tầng đối lưu và bình lưu để giảm thiểu những rủi ro tiềm ẩn tai nạn đáng tiếc do diễn biến không bình thường của khí quyển .

Tầng trung lưu

Từ số lượng giới hạn trên của tầng bình lưu đến độ cao 85 km sẽ là tầng trung lưu. Tầng này không chứa ozon và chịu ảnh hưởng tác động của hiệu ứng làm lạnh CO₂, nên nhiệt độ giảm dần theo độ cao và cũng là tầng lạnh nhất trong 5 tầng khí quyển của Trái Đất. Đặc biệt, tầng trung lưu còn chứa những dạng mây dạ quang và có sét dị hình Sprites tạo ra hiện tượng kỳ lạ sao băng .

Tầng nhiệt

Cách Trái Đất khoảng chừng 1000 km là tầng nhiệt. Tại đây do bức xạ môi trường tự nhiên và những phản ứng hóa học khác gây ra sự ion hóa những khí nitơ, oxy, hơi nước, … Nhiều hạt ion hóa phát xạ sóng điện từ khi hấp thụ những tia mặt trời vùng tử ngoại xa, dẫn đến hiện tượng kỳ lạ cực quang rất mạnh. Đây cũng là tầng khí quyển nóng nhất, nhiệt độ hoàn toàn có thể lên đến 2000 ⁰C hoặc hơn tùy theo độ cao .

Tầng ngoài

Đây là lớp ngoài cùng của bầu khí quyển Trái Đất. Nó nằm trong khoảng chừng từ 1000 – 10.000 km, nhiệt độ cao nhất hoàn toàn có thể lên đến 2500 ⁰C. Không khí trong tầng này rất loãng, nhiệt độ cao nên tỷ lệ những chất khí ở đây giảm dần và đều trong trạng thái ion hóa .
=> Xem thêm :

Vai trò của khí quyển là gì?

Với cấu trúc gồm có 5 tầng khí quyển, mang những đặc thù và vai trò riêng không liên quan gì đến nhau. Bầu khí quyển có vai trò quan trọng trong duy trì sự sống con người trên Trái Đất. Bạn liệu có tưởng tượng nếu một ngày nào đó Trái Đất không còn khí quyển sẽ ra sao không ? Hãy tìm hiểu và khám phá về vai trò của nó ngay dưới đây nhé !

Cung cấp oxy cần thiết cho quá trình hô hấp 

Đây là một vai trò quan trọng số 1 của khí quyển đối với sự sống của tất cả chúng ta. Như những bạn cũng đã biết, tầng khí quyển được cấu trúc từ rất nhiều loại khí và những khí này thiết yếu cho duy trì sự sống của Trái Đất. 

Việc mất đi những khí thiết yếu để người, động vật hoang dã và thực vật triển khai được quy trình hô hấp sẽ khiến cho hành tinh mất đi sự sống. Đồng nghĩa với những tầng khí quyển duy trì sự sống của loài người và những sinh vật khác sinh sống trên toàn cầu .

Đại dương sẽ biến mất do nhiệt độ tăng cao

Các tầng khí quyển như một lớp vỏ bảo vệ Trái Đất trước những ảnh hưởng tác động từ bên ngoài Vũ Trụ, đơn cử là Mặt Trời. Hai lớp khí quyển giữ vai trò quan trọng khi chịu những ảnh hưởng tác động trực tiếp đó là tầng đối lưu và tầng nhiệt. Nếu như không có lớp bảo vệ của những tầng khí quyển, Trái Đất sẽ bị tiến công bởi sức nóng của Mặt Trời hay những vật thể lạ ngoài ngoài hành tinh dẫn đến sự biến mất trọn vẹn của đại dương. Tình trạng khô hạn, thiếu nước do nhiệt độ tăng cao bất ngờ đột ngột hoặc duy trì trong một thời hạn dài tác động ảnh hưởng nghiêm trọng tới đời sống con người. Chính vì thế, sự xuất hiện của những tầng khí quyển giống như một lớp sáp bảo vệ giúp đốt cháy và ngăn cản những rủi ro tiềm ẩn hoàn toàn có thể diễn ra với đời sống tất cả chúng ta .

Tránh những tàn phá nặng nề của thiên thạch

Thiên thạch là một tác nhân mang đến sức tàn phá khủng khiếp cho toàn bộ trái đất. Hiện nay, chưa có một kết luận nghiên cứu chính thức nào về sức công phá của thiên thạch. Tuy nhiên, đã có những mô phỏng dự đoán về những va chạm giữa chúng với bề mặt trái đất gây ra sức tàn phá nặng nề tương đương với một quả bom nguyên tử của Mỹ với hai thành phố Hiroshima và Narasaki. Do đó, sự có mặt của các tầng khí quyển sẽ giúp đẩy lùi tối đa những va chạm và những thiệt hại nghiêm trọng ở phạm vi cục bộ hay tổng quát.

Duy trì nhiệt độ ban đêm cho bề mặt Trái Đất

Nếu không có khí quyển, Trái Đất sẽ chịu tác động ảnh hưởng trực tiếp của những yếu tố bên ngoài ngoài hành tinh. Dẫn đến nhiệt độ đêm hôm sẽ rất lạnh và khó hoàn toàn có thể cân đối được nhiệt độ của sự sống. Theo đó thì nhiệt độ trung bình của Trái Đất là 15 ⁰C được cân đối và cố định và thắt chặt nhờ vai trò của những tầng khí quyển. Với năng lực bảo phủ và giữ nhiệt tốt, nếu không có những lớp trong bầu khí quyển để giữ ấm thì vào đêm hôm nhiệt độ Dự kiến sẽ là khoảng chừng – 150 độ C hoặc hơn thế nữa .

Cân bằng nhiệt độ trái đất 

Cũng tương tự như với nhiệt độ giảm mạnh về đêm hôm, thì nhiệt độ Trái Đất cũng hoàn toàn có thể sẽ bất thần tăng cao gây ra hiện tượng kỳ lạ “ nóng lên toàn thế giới ”. Như tất cả chúng ta cũng đã biết, nhiệt độ Trái Đất được tạo nên bởi sự cân đối nguồn năng lượng giữa Mặt Trời và Trái Đất. Trong đó thì nguồn năng lượng Mặt Trời được hấp thụ đa phần từ những bước sóng ngắn hoàn toàn có thể thuận tiện đi qua những tầng khí quyển để xuống mặt phẳng Trái Đất. Ngược lại, khí quyển lại có bước sóng dài và nguồn năng lượng thấp, nhiều chất khí lại bị giữ lại. Do đó, nguồn năng lượng Mặt Trời sẽ ép chế trọn vẹn nguồn năng lượng của Trái Đất. Các tầng khí quyển sẽ là lớp áo bảo vệ bảo đảm an toàn và tương hỗ tuyệt đối trong việc làm giảm đi nguồn năng lượng từ những tia nắng gắt và sự khắc nghiệt của nhiệt độ .

Tạo ra tầng Ozon dồi dào, chống sự nguy hại của các tia cực tím xuống Trái Đất

Trong cấu trúc của tầng khí quyển thì tầng bình lưu là nơi chiếm hữu tầng ozon. Tầng ozon đóng vai trò quan trọng khi duy trì sự sống của Trái Đất, chúng hấp thụ những tia cực tím từ bức xạ Mặt Trời và ngăn ngừa chúng chiếu trực tiếp xuống Trái Đất. Hãy thử tưởng tượng, nếu tầng ozon bị tàn phá thì đồng nghĩa tương quan với việc Trái Đất sẽ bị tia UV chiếu trực tiếp gây ra những loại bệnh tật nguy hại cho con người. Có thể khẳng định chắc chắn, tầng ozon trong những lớp khí quyển là một tấm áo giáp bảo vệ sự bảo đảm an toàn của Trái Đất .

Mang những ảnh hưởng đến dòng hải lưu

Những nguyên do hình thành lên những dòng hải lưu là do sự tác động ảnh hưởng của khí quyển, bức xạ Mặt trời, áp suất khí quyển để tạo ra thủy triều, … Các dòng này có tính năng trong việc làm tăng sự trao đổi nước, phân bổ lại nhiệt độ, độ muối, ngày càng tăng tính như nhau về những thành phần hóa học của nước biển. Đồng thời, có ảnh hưởng tác động trực tiếp đến những vòng hoàn lưu khí quyển và khí hậu những khu vực trên Trái Đất. Bên cạnh đó là năng lực di dời mang theo điện năng về hướng cực ấm hơn .

Tăng cường quá trình quang hợp

Một vai trò điển hình của các tầng khí quyển là mang đến sức sống dồi dào cho các loài sinh vật như động vật, thực vật và của con người. Bầu khí quyển mang đến một hệ thống quang hợp, giúp tăng cường quá trình trao đổi chất của các loài thực vật. Cây cối quang hợp bằng cách hấp thụ trực tiếp khí cacbon dioxit và thải ra môi trường khí oxy, giúp con người hô hấp và duy trì sự sống.

Tình trạng ô nhiễm tầng khí quyển

Hiện nay, tầng khí quyển đang phải đương đầu với những rủi ro tiềm ẩn hủy hoại từ nhiều nguyên do, cũng như những tác nhân khác nhau. Một câu hỏi lại được đặt ra : Tại sao bầu khí quyển ấy lại bị ô nhiễm và có rủi ro tiềm ẩn hủy hoại, mặc dầu số lượng giới hạn trên của chúng lên tới 10.000 km ? Dưới đây là câu vấn đáp rõ ràng nhất được chúng tôi tổng hợp như sau :

Hiệu ứng nhà kính và nguyên nhân gây nóng toàn cầu

Bầu khí quyển của Trái Đất chứa hỗn hợp những khí, trong đó chiếm nhiều nhất là cacbon đioxit và hơi nước. Hai chất này có năng lực hấp thụ bức xạ nhiệt, làm nhiệt độ tăng cao trên mặt phẳng Trái Đất. Theo những nhà khoa học, thì nguyên do chính gây ra hiệu ứng nhà kính là khí cacbon dioxit ( CO₂ ). Bởi, hiệu ứng nhà kính xuất phát từ việc những bức xạ Mặt Trời xuyên qua những tầng khí quyển chiếu xuống Trái Đất. Sau khi hấp thụ bức xạ đó thì hàng loạt mặt đất sẽ nóng lên và CO₂ lại liên tục quy trình hấp thụ đó, khiến cho nhiệt độ không ngừng tăng lên .

Biến đổi khí hậu

Hiện nay, không riêng gì tất cả chúng ta mà cả Trái Đất cũng đang chịu những ảnh hưởng tác động nặng nề từ biến hóa khí hậu trên toàn thế giới. Những đổi khác này trực tiếp ảnh hưởng tác động đến những tầng sinh quyển và thủy quyển, dẫn đến tàn phá lớp vỏ bảo vệ Trái Đất và tầng khí quyển. Từ đó, sự sống của con người sẽ bị rình rập đe dọa và tạo ra rủi ro tiềm ẩn tuyệt chủng với những loài sinh vật .

Ô nhiễm không khí ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng tầng khí quyển

Theo các nhà nghiên cứu môi trường học, ô nhiễm không khí chủ yếu là do khói, bụi đường, các luồng khí được thải ra từ hoạt động hàng ngày của con người như sản xuất nông nghiệp, công nghiệp, giao thông vận tải, sinh hoạt hằng ngày,…Đây là nguyên nhân tác động gây ảnh hưởng trực tiếp đến bầu khí quyển, gây hại cho sức khỏe con người với các loại bệnh về hô hấp, ung thư,…Chính vì vậy, hiện nay các giải pháp đưa ra để chống ô nhiễm nguồn không khí được ban hành bằng nhiều chính sách của Đảng và Nhà nước, các Bộ ban ngành nhằm tạo ra nguồn không khí chất lượng đảm bảo sức khỏe người dân, cũng như góp phần bảo vệ tầng khí quyển trên Trái Đất.

Chất CFC làm thủng tầng ozon trong bầu khí quyển

Tầng ozon là một lớp nằm trong tầng bình lưu trong những tầng khí quyển. Với vai trò bảo vệ, chống những tia cực tím chiếu xuống Trái Đất thì đây là lớp bảo vệ không hề thiếu trong việc duy trì sự sống trên Trái Đất. Tuy nhiên, gần đây sư Open của CFC đang là một tác nhân chính gây ra thực trạng thủng tầng ozon. Các chất khí CFC đến từ việc xả thải chất khí trong những hoạt động giải trí công nghiệp, hầu hết là từ Trung Quốc. Các hoạt động giải trí sản xuất này ngoài việc thải ra môi trường tự nhiên khí CFC, còn làm giải phóng khí clo và gây tàn phá tầng ozon, cũng như gây ra hiện tượng kỳ lạ đổi khác khí hậu và làm hiệu ứng nhà kính nóng lên .

Như vậy, tầng khí quyển đóng vai trò rất quan trọng trong đời sống con người như tạo và duy trì sự sống, cân đối nhiệt độ trên toàn toàn cầu. Đồng thời, tầng khí quyển còn là lớp vỏ bảo vệ trước những tác nhân như thiên thạch, những bức xạ, … cực kỳ nguy khốn cho sự sống trên mặt phẳng Trái Đất. Hiện nay, thực trạng ô nhiễm không khí và hiện tượng kỳ lạ tầng ozon bị thủng yên cầu con người cần nâng cao ý thức và những việc làm dù nhỏ nhưng cũng góp thêm phần tuyên truyền nhận thức loài người. Sự sống thuộc về tất cả chúng ta, cách duy trì sự sống ấy nằm trong lòng bàn tay của chính tất cả chúng ta ! Hãy chung tay bảo vệ Trái Đất – vì một hành tinh xanh sạch sẽ và đẹp mắt .

Sau khi bạn đọc xong bài viết này mong rằng bạn đã hiểu khí quyển là gì? Vai trò cũng như là hậu quả khi bị ô nhiễm tầng khí quyển. Bạn hãy theo dõi thêm nhiều bài viết khác của mayhutbuidanang.net để bạn có thêm nhiều kiến thức bổ ích hơn nữa nhé!

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Đời Sống