Áp dụng giấy tờ thay thế giấy chứng tử trong công chứng văn bản thừa kế

(QBĐT) – Theo quy định tại Điều 57, Luật Công chứng thì tổ chức hành nghề công chứng có trách nhiệm niêm yết việc thụ lý công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản trước khi thực hiện việc công chứng.

Việc niêm yết thụ lý công chứng văn bản thỏa thuận hợp tác phân loại di sản, văn bản khai nhận di sản phải nêu rõ họ, tên của người để lại di sản ; họ, tên của những người thỏa thuận hợp tác phân loại hoặc khai nhận di sản thừa kế ; quan hệ của những người thỏa thuận hợp tác phân loại hoặc khai nhận di sản thừa kế với người để lại di sản thừa kế ; hạng mục di sản thừa kế …

Người dân đến làm các thủ tục pháp lý tại Trung tâm Hành chính công tỉnh Quảng Bình.Người dân đến làm các thủ tục pháp lý tại Trung tâm Hành chính công tỉnh Quảng Bình.

Bản niêm yết phải ghi rõ nếu có khiếu nại, tố cáo về việc bỏ sót, giấu diếm người được hưởng di sản thừa kế; bỏ sót người thừa kế; di sản thừa kế không thuộc quyền sở hữu, quyền sử dụng của người để lại di sản thì khiếu nại, tố cáo đó được gửi cho tổ chức hành nghề công chứng đã thực hiện việc niêm yết.

Trong thành phần hồ sơ mà người nhu yếu công chứng lập văn bản thừa kế phân phối thì giấy chứng tử của người để lại di sản rất quan trọng. Bởi đây là địa thế căn cứ để xác nhận nhân thân của một cá thể có gia tài để lại sau khi chết. Giấy chứng tử là một loại giấy tờ hộ tịch của cá thể được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp cho mái ấm gia đình, người thân trong gia đình, người đại diện thay mặt hoặc cá thể, tổ chức triển khai có tương quan để xác lập một người là đã chết, trong đó xác lập những thông tin như thời hạn chết, khu vực chết và nguyên do chết … Đối với người Nước Ta thì cơ quan có thẩm quyền ĐK khai tử là Ủy Ban Nhân Dân cấp xã, so với người quốc tế hoặc công dân Nước Ta định cư ở quốc tế chết tại Nước Ta thì thẩm quyền ĐK khai tử là Ủy Ban Nhân Dân cấp huyện .

Trong hoạt động giải trí công chứng, việc sử dụng giấy chứng tử trong hồ sơ nhu yếu công chứng để chứng tỏ một người đã chết và dựa vào thông tin tương quan đến người chết để xác lập thời gian mở thừa kế, xác lập người thừa kế, thời gian chấm hết hiệu lực hiện hành của thanh toán giao dịch … Giấy chứng tử là một loại giấy tờ rất thiết yếu khi thực thi công chứng văn bản thỏa thuận hợp tác phân loại di sản hoặc khai nhận di sản thừa kế .

Trong trường hợp người để lại di sản chết, giấy chứng tử là địa thế căn cứ chứng tỏ sự kiện tử của người để lại di sản, chứng tỏ những người có quyền hưởng di sản và xác lập những di sản để lại của người chết .

Trong trường hợp người được quyền hưởng di sản chết, giấy chứng tử là địa thế căn cứ giúp những người thừa kế còn lại chứng tỏ không còn người thừa kế nào khác ( nếu người này đang không có quan hệ hôn nhân gia đình với ai và không có con ), hoặc là địa thế căn cứ để xác lập thừa kế thế vị ( nếu người này đã có con và chết trước người để lại di sản ) hay những người được hưởng thừa kế thay người này ( nếu có vợ chồng, con và chết sau người để lại di sản ) .

Hiện nay, triển khai Luật Hộ tịch, người dân và những cơ quan ĐK hộ tịch luôn chăm sóc đến việc ĐK khai tử. Luật Hộ tịch pháp luật rất đơn cử về thời hạn và nghĩa vụ và trách nhiệm ĐK khai tử .

Trong trường hợp người chết không có người thân thích thì đại diện của cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan có trách nhiệm đi khai tử. Tuy nhiên, trước đây do chưa nhận thức được tầm quan trọng của các giấy tờ hộ tịch nên việc đăng ký khai tử cho người chết còn chủ quan, thiếu tự giác, nhiều trường hợp không đăng ký khai tử hoặc đăng ký quá hạn.

Đối với những trường hợp chết đã quá lâu, chết trong thời kỳ cuộc chiến tranh, loạn lạc hoặc thiên tai, lũ lụt, hay không rõ chết nơi nào … người thân trong gia đình của người chết không triển khai ĐK khai tử cũng như không còn lưu giữ được bất kỳ giấy tờ nào để chứng tỏ sự kiện chết, khi thực thi việc công chứng văn bản thừa kế, công chứng viên phải vận dụng để đề xuất người nhu yếu công chứng hoàn toàn có thể cung ứng những giấy tờ thay thế khác để chứng tỏ sự kiện chết của người đó như lý lịch đảng viên, giấy xác nhận sự kiện hộ tịch của Ủy Ban Nhân Dân có thẩm quyền, bản khai sơ yếu lý lịch đã được xác nhận chữ ký. Tuy nhiên, việc sử dụng những giấy tờ này sẽ tiềm ẩn nhiều rủi ro đáng tiếc .

Điều 59, Luật Công chứng năm năm trước pháp luật, người thừa kế khi nhu yếu công chứng văn bản khước từ nhận di sản hoàn toàn có thể cung ứng giấy chứng tử hoặc giấy tờ khác chứng tỏ người để lại di sản đã chết .

Còn so với trường hợp công chứng văn bản thỏa thuận hợp tác phân loại di sản và khai nhận di sản thừa kế, công chứng viên cần phải xem xét thận trọng hồ sơ vì dễ xảy ra tranh chấp, dễ bỏ sót người thừa kế .

Văn bản thỏa thuận hợp tác phân loại hoặc khai nhận di sản là địa thế căn cứ để cơ quan nhà nước có thẩm quyền ĐK việc chuyển quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản cho người được hưởng di sản, do đó, để bảo vệ tính bảo đảm an toàn pháp lý của văn bản thỏa thuận hợp tác phân loại di sản thừa kế, phòng ngừa những tranh chấp phát sinh cũng như bỏ sót hàng thừa kế, so với người để lại di sản thì giấy chứng tử bắt buộc phải có trong hồ sơ nhu yếu công chứng. Vì khi công chứng viên thực thi bất kể thủ tục công chứng nào về thừa kế thì việc tiên phong công chứng viên cần xác lập là phải có sự kiện chết của người để lại di sản mà chỉ có giấy chứng tử mới xác lập đúng chuẩn nhất sự kiện tử của một người .

Tiếp đến, công chứng viên cần xác lập thời gian chết của người để lại di sản. Việc xác lập thời gian chết có ý nghĩa rất là quan trọng vì đó là mốc để xác lập những người được hưởng di sản thừa kế, có phát sinh người được hưởng di sản thừa kế thay hoặc thừa kế thế vị hay không. Ngoài ra, thời gian chết còn xác lập được di sản để lại là gia tài riêng hay phần gia tài trong gia tài chung với người khác .

 

Từ những nội dung nêu trên, đề xuất cơ quan thực thi ĐK hộ tịch cần kiểm tra, xác định ngặt nghèo, bảo vệ thông tin, xác nhận sự kiện tử là đúng thực sự để hạn chế sai sót, không tạo kẽ hở cho kẻ xấu tận dụng khi lập văn bản khai nhận di sản thừa kế .

Luật gia Trà Đình Phúc