ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP KINH TẾ VI MÔ – Trường Đại học Kinh tế TP HCM Trang 1 ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP KINH TẾ VI MÔ – StuDocu

Trường Đại học Kinh tế TP TP HCMTrang 1

ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP KINH TẾ VI MÔ

CHƯƠNG I: MƯỜI NGUYÊN LÝ CỦA KINH TẾ HỌC

I. Khái niệm kinh tế học:

II. 10 nguyên lý của kinh tế học

1. Con người ra quyết định như thế nào?

a ) Nguyên lý 1 : Con người đương đầu với sự đánh đổi

  • Các quyết định luôn có sự đánh đổi.
  • Việc nhận thức được những sự đánh đổi trong cuộc sống có ý nghĩa quan trọng ,
    bởi vì con người có thể ra quyết định tốt khi họ hiểu rõ những phương án lựa chọn
    mà họ đang có.
  • Xã hội đối mặt với sự đánh đổi quan trọng: hiệu quả và bình đẳng.
     Hiệu quả ( efficiency ) : xã hội nhận được nhiều nhất từ nguồn lực khan hiếm
     Bình đẳng ( equity ): phân phối sự thịnh vượng kinh tế một cách đồng đều

     giữa các thành viên của xã hội

    b) Nguyên lý 2: Chi phí của một thứ là cái mà bạn từ bỏ để có được nó.

  • Vì con người đối mặt với sự đánh đổi, nên việc ra quyết định đòi hỏi phải so sánh
    chi phí và lợi ích của các phương án hành động khác nhau.
  • Chi phí cơ hội ( opportunity cost ) của một thứ là cái mà bạn từ bỏ để có được nó.
    c) Nguyên lý 3: Con người duy lý suy nghĩ tại điểm cận biên.
  • Con người duy lý ( rational people ) nếu họ hành động tốt nhất, một cách có hệ
    thống và mục đích để đạt mục tiêu.
  • Thay đổi cận biên ( marginal change ): sự điều chỉnh nhỏ đối với kế hoạch hành
    động
  • Người duy lí ra quyết định bằng cách đánh giá những chi phí và lợi ích của thay
    đổi cận biên.
    d) Nguyên lý 4: Con người phản ứng với các động cơ khuyến khích
  • Động cơ khuyến khích ( incentive ): 1 yếu tố thôi thúc con người hành động, nghĩa
    là khả năng được khen thưởng hay trách phạt.

YoRE – Clb Nghiên cứu Kinh tế Trẻ

  • Con người duy lý ra quyết định dựa trên so sánh chi phí và lợi ích, nên họ rất nhạy
    đối với các động cơ khuyến khích.

2) Con người tương tác với nhau như thế nào?

  • Một “ nền kinh tế ” chỉ là một nhóm người tương tác với nhau .
  • Ba nguyên tắc tiếp theo tương quan đến phương pháp mà con người tương tác với nhau

a ) Nguyên lý 5 : Thương mại hoàn toàn có thể làm cho mọi người đều được lợi

  • Thương mại được cho phép mọi người chuyên môn hoá vào nghành mà họ làm tốt nhất và tận hưởng nhiều hang hoá và dịch vụ đa dạng và phong phú hơn .
  • Thay vì tự cung tự túc tự cấp, người ta hoàn toàn có thể chuyên môn hoá sản xuất hàng hoá – dịch vụ và sau đó đem đi trao đổi .
  • Quốc gia hoàn toàn có thể được lợi khi chuyên môn hoá và trao đổi :

 Bán mức giá tốt hơn khi bán hàng ra quốc tế  Mua hàng hoá rẻ hơn từ quốc tế so với hàng sản xuất trong nướcb ) Nguyên lý 6 : thị trường thường là một phương pháp tốt để tổ chức triển khai hoạt động giải trí kinhtế .

  • Thị Trường ( market ) : là một nhóm người mua và người bán ( họ không cần ở cùng 1 vị trí )
  • Nền kinh tế thị trường ( market economy ) : nền kinh tế phân chia những nguồn lực trải qua những quyết định hành động phi tập trung chuyên sâu của doanh nghiệp và hộ mái ấm gia đình trong quy trình tương

tác trên những thị trường hàng hoá và dịch vụ .

  • Trong nền kinh tế thị trường, quyết định hành động là hiệu quả của sự tương tác giữa hộ mái ấm gia đình và doanh nghiệp .
  • Cái nhìn nổi tiếng của Adam Smith trong Nguồn lực của vương quốc ( 1776 ) :

Mỗi hộ mái ấm gia đình và doanh nghiệp hành vi như “ được dẫn dắt bởi bàn tay vôhình ” để thôi thúc tổng thể và toàn diện nền kinh tế tốt hơn

  • Tổ chức hoạt động kinh tế ( organize economic activity ) có nghĩa là quyết định:

 Sản xuất cái gì ? ( what good to produce ? )  Sản xuất như thế nào ? ( how to produce them ? )YoRE – Clb Nghiên cứu Kinh tế Trẻ

  • Hầu hết sự độc lạ về mức sống có nguyên do ở sự khác nhau về hiệu suất lao động của những vương quốc .
  • Năng suất nhờ vào vào thiết bị, kiến thức và kỹ năng và công nghệ tiên tiến sẵn có cho người lao động .
  • Các yếu tố khác ( như liên đoàn lao đọng, cạnh tranh đối đầu từ ngườc ngoài ) ít có tác động ảnh hưởng

đến chất lượng đời sống .b ) Nguyên lý 9 : Giá cả tăng khi chính phủ nước nhà in quá nhiều tiền .

  • Lạm phát ( inflation ) : sự ngày càng tăng của mức giá chung trong nền kinh tế .
  • Trong dài hạn, lạm phát kinh tế thường thì là do sự ngày càng tăng quá mức số lượng tiền, làm cho giá trị tiền tệ giảm xuống .
  • nhà nước tạo ( in ) tiền càng nhanh, tỉ lệ lạm phát kinh tế càng cao .

c ) Nguyên lý 10 : Xã hội đương đầu với sự đánh đổi thời gian ngắn giữa lạm phát kinh tế và thất nghiệp .

  • Chu kỳ kinh tế ( business cycle ) : sự dịch chuyển của hoạt động giải trí kinh tế, ví dụ điển hình như việc làm và sản xuất .
  • Trong thời gian ngắn ( 1-2 năm ), những chủ trương kinh tế đẩy lạm phát kinh tế và thất nghiệp theo

hướng ngược chiều nhau .

  • Các yếu tố khác có thể làm cho sự đánh đổi này ít hay nhiều thuận lợi, nhưng sự đánh
    đổi luôn xảy ra.

KẾT LUẬN

 Kinh tế học cung ứng những hiểu biết về hành vi của con người, thị trường và nền kinh tế Nó dựa vào một vài ý tưởng sáng tạo hoàn toàn có thể vận dụng cho nhiều trường hợp khác nhau .

Chương III : SỰ PHỤ THUỘC LẪN NHAU VÀ LỢI ÍCH TỪ THƯƠNG MẠI

I. Lợi thế so sánh: động lực của chuyên môn hóa
1) Lợi thế tuyệt đối
– Khả năng sản xuất một hàng hóa bằng cách sử dụng nhập lượng ít hơn so với các
nhà sản xuất khác.
– Các nhà kinh tế sử dụng thuật ngữ lợi thế tuyệt đối khi so sánh năng suất của một
người, công ty, hoặc quốc gia với năng suất của người, công ty, quốc gia khác.

Trường Đại học Kinh tế TP TP HCMTrang 5Nhà sản xuất cần ít nhập lượng hơn để sản xuất một sản phẩm & hàng hóa được cho là có lợi thế tuyệt đối trong sản xuất sản phẩm & hàng hóa đó. 2 ) Chi tiêu thời cơ và lợi thế so sánh

  • Chi phí cơ hội: bất cứ thứ gì phải mất đi để nhận được thêm một cái gì đó.
  • Chi phí cơ hội của một hàng hóa là nghịch đảo chi phí cơ hội của hàng hóa khác.
  • Lợi thế so sánh: khả năng sản xuất hàng hóa với chi phí cơ hội thấp hốn với những
    nhà sản xuất khác.
  • Các nhà kinh tế sử dụng thuật ngữ lợi thế so sánh khi mô tả chi phí cơ hội của 2
    nhà sản xuất. một nhà sản xuất từ bỏ ít hàng hóa khác hơn để sản xuất hàng hóa X
    sẽ có chi phí cơ hội nhỏ hơn trong sản xuất hàng hóa X và được cho là có lợi thế
    so sánh trong việc sản xuất ra hàng hóa này.
    3) Lợi thế so sánh và thương mại
  • Lợi ích của chuyên môn hóa và thương mại không phải dựa vào lợi thế tuyệt đối
    mà dựa vào lợi thế so sánh.
  • Khi mỗi người chuyên môn hóa và việc sản xuất hàng hóa mà họ có lợi thế so
    sánh, tổng sản lượng trong nền kinh tế tăng lên.
  • Thương mại có thể mang lại lợi ích cho tất cả mọi người trong xã hội bởi vì nó cho
    phép mọi người chuyên môn hóa vào những hoạt động mà họ có lợi thế so sánh.
    4) Giá cả thương mại
  • Giá cả thương mại: để được lợi ích từ trao đổi đối với cả hai bên, giá mà họ trao đổi
    phải nằm giữa hai mức chi phí cơ hội.

CHƯƠNG IV: CÁC LỰC LƯỢNG CUNG VÀ CẦU TRÊN THỊ TRƯỜNG

1ị trường là gì?

  • Là một nhóm người mua và người bán một sản phẩm & hàng hóa hay dịch vụ đơn cử
  • Người mua quyết định hành động cầu .
  • Người bán quyết định hành động cung loại sản phẩm .

2ị trường cạnh tranh là gì?

Là thị trường trong đó có rất nhiều người mua và bán.

  • Không một ai hoàn toàn có thể ảnh hưởng tác động đến giá .
  • Giá và sản lượng được quyết định hành động bởi toàn bộ người mua và bán trên thị trường .

3. Cầu là gì? Các yếu tố ảnh hưởng?

Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chí MinhTrang 7

  • Quy luật cung:

Trong điều kiện kèm theo những yếu tố khác không đổi, khi giá của một mẫu sản phẩm tăng lên thì lượng cung về mẫu sản phẩm đó sẽ tăng lên .

6. Điểm cân bằng thị trường

  • Giao điểm của đường cung và đường cầu quyết định hành động điểm cân đối thị trường. Tại mức giá cân đối, lượng cầu bằng lượng cung .
  • Hành vi của người mua và người bán hướng thị trường tới trạng thái cân bang một cách tự nhiên. KHi giá thị trường cao hơn mức giá cân đối sẽ có sự dư thừa sản phẩm & hàng hóa khiến cho giá giảm. Khi giá thị trường thấp hơn mức giá cân đối sẽ có sự thiếu vắng sản phẩm & hàng hóa

khiến giá thị trường tăng lên .

7. Cách phân tích sự kiện ảnh hưởng đến thị trường.

Để nghiên cứu và phân tích những sự kiện ảnh hưởng tác động đến thị trường, tất cả chúng ta bắt buộc phải sử dụng đồ thị cung và cầu để xem sự kiện đó tác động ảnh hưởng đến giá và sản lượng cân đối như thế nào .Thực hiện điều đó theo 3 bước .B1 : Xem sự kiện này ảnh hưởng tác động đến đường cung, cầu hay cả hai .B2 : Xác định xem những đường này di dời như thế nào ( Cung tăng sang trái, cầu tăng sang phải và ngược lại )B3 : So sánh trạng thái cân đối mới và cũ từ đó đưa ra nhận xét .

CHƯƠNG V: ĐỘ CO GIÃN VÀ ỨNG DỤNG

 Độ co và giãn của cầu theo giá giám sát lượng cầu biến hóa bao nhiêu trước những biến hóa của Chi tiêu. Cầu có khuynh hướng co và giãn hơn nếu nó có những sản phẩm & hàng hóa thay thế sửa chữa thân thiện, nếu nó là mẫu sản phẩm xa xỉ thay vì loại sản phẩm thiết yếu, nếu thị trường được định nghĩa hẹp, hoặc nếu người mua có thời hạn đáng kể để phản ứng với sự biến hóa giá.  Độ co và giãn của cầu theo giá được tính bằng Xác Suất đổi khác của lượng cầu chia cho Phần Trăm đổi khác của giá thành. Nếu lượng cầu đổi khác với tỷ suất thấp hơn giá, độ co và giãn nhỏ hơn 1, và cầu được cho là không co và giãn. Nếu lượng cầu biến hóa vởi tỷ suất lớn hơn Ngân sách chi tiêu, độ co và giãn lớn hơn 1, và cầu được cho là co và giãn.  Tổng doanh thu, hay tổng số tiền trả cho việc mua một sản phẩm & hàng hóa, bằng giá nhân với lượng bán ra. Đối với đường cầu không co và giãn, tổng doanh thu đồng biến với Chi tiêu. Đối với đường cầu co và giãn, tổng doanh thu nghịch biến với Chi tiêu .YoRE – Clb Nghiên cứu Kinh tế Trẻ Độ co và giãn của cầu theo thu nhập thống kê giám sát phản ứng của lượng cầu trước sự đổi khác thu nhập của người tiêu dùng.  Độ co và giãn của cầu theo giá chéo giám sát lượng cầu của một loại sản phẩm & hàng hóa biến hóa bao nhiêu phần trước những đổi khác giá của một loại sản phẩm & hàng hóa khác.  Độ co và giãn của cung theo giá đo lường và thống kê lượng cung biến hóa bao nhiêu trước những biến hóa của Chi tiêu. Độ co và giãn này thường phụ thuộc vào vào độ dài thời hạn được xem xét. Trong hầu hết những thi trường, cung co và giãn hơn trong dài hạn so với trong thời gian ngắn.  Độ co và giãn của cung theo giá được tính bằng Tỷ Lệ đổi khác của lượng cung chia cho Xác Suất đổi khác của Chi tiêu. Nếu lượng cung đổi khác với tỷ suất nhỏ hơn giá, độ co và giãn nhỏ hơn 1, và cung được cho là không co và giãn. Nếu lượng cung đổi khác vởi tỷ suất cao hơn giá, độ co và giãn lớn hơn 1, và cung được cho là co và giãn.  Các công cụ của cung và cầu hoàn toàn có thể được vận dụng trong nhiều thị trường khác nhau. Chương này sử dụng chúng để nghiên cứu và phân tích thị trường lúa mì, thị trường dầu mỏ và thị trường những loại ma túy phạm pháp .

CHƯƠNG VI: CUNG, CẦU VÀ CHÍNH SÁCH CỦA CHÍNH PHỦ

KIỂM SOÁT GIÁ

  • Gía trần: Mức giá tối đa được phép bán ra theo luật định của một hàng hóa.

  • Gía sàn : Mức giá tối thiểu được phép bán ra theo luật định của một hàng hóa.

  • Sự tác động của giá trần đến thị trường : Khi các chính phủ áp đặt một mức giá trần

có hiệu lực hiện hành trên thị trường cạnh tranh đối đầu, một sự thiếu vắng sản phẩm & hàng hóa phát sinh, và người báncần phân phối sản phẩm & hàng hóa khan hiếm cho số lượng lớn người mua tiềm năng .

  • Nếu giá cân bằng giữa cung và cầu dưới mức giá trần, giá trần không có hiệu lực. Mức

giá cân đối trên mức giá trần, giá trần có một ràng buộc hiệu lực hiện hành so với thị trường .

  • Các lực cung và cầu có xu hướng làm dịch chuyển giá đến điểm cân bằng, nhưng khi

giá thị trường chạm giá trần, theo luật, sẽ không hề tăng thêm, vậy giá thị trường cầnbằng với giá trần .

VÍ DỤ : Trước khi tăng giá dầu thô, giá cân bằng của xăng, P1 thấp hơn giá trần. Vì vậy

lao lý Chi tiêu không có ảnh hưởng tác động gì cả. Tuy nhiên khi giá dầu thô tăng, tình hình đã thay

đổi. Tăng giá dầu thô làm tăng chi phí sản xuất xăng =>> giảm cung xăng =>> đường

cung di dời sang trái => > làm tăng giá cân đối của xăng từ P1 lên P2 vào đógiá trần ngăn cản giá xăng lên đến mức cân đối .

KIỂM SOÁT VIỆC THUÊ NHÀ TRONG DÀI HẠN VÀ NGẮN HẠN

YoRE – Clb Nghiên cứu Kinh tế Trẻ+ Thuế hạn chế hoạt động giải trí thị trường. Khi một sản phẩm & hàng hóa bị đánh thuế lượng sản phẩm & hàng hóa bánra là nhỏ hơn ở trạng thái cân đối mới .+ Người mua và người bán cùng san sẻ gánh nặng thuế. Tại trạng thái cân đối mới ,người mua phải trả thêm tiền cho sản phẩm & hàng hóa, và người bán nhận được ít hơn .

Cách thức đánh thuế vào người mua tác động đến kết quả thị trường

– Thuế đánh vào người bán và đánh vào người mua là tương tự nhau. Thuế tạo rachênh lệch mức giá mà người mua phải trả và mức giá người bán phải nhận được. Sựchênh lệc giá người mua và giá người bán lè như nhau, bất kể thuế đánh vào người muahay người bán .- Sự độc lạ duy nhất giữa thuế đánh vào người mua và thuế đánh vào người bán làngườ i đi nộp tiền thuế cho cơ quan chính phủ .- Một thị trường đạt đến trạng thái cân đối mới người mua và người bán san sẻ gánhnặng bất kể thuế được đánh như thuế nào .- Tiền lương tạo ra sự chênh lệch giữa mức giá mà người lao động nhận được và mứclương mà doanh nghiệp trả. So sánh mức lương khi có và không có thuế, thấy rằng ngườilao động và doanh nghiệp cùng san sẻ mức thuế. Phân bố gánh nặng thuế giữa người laođộng và doanh nghiệp không nhờ vào vào việc cách chính phủ nước nhà đánh thuế này vào ngườilao động hay đnahs thuế này vào doanh nghiệp, hay phân loại thuế bằng nhau giữa hainhóm .

Độ co giãn và phạm vi ảnh hưởng của thuế

– Thuế trong một thị trường với cung rất co và giãn và cầu không co và giãn một cách tươngđối. Người bán có những phản ứng rất nhạy với những biến hóa với giá của sản phẩm & hàng hóa (đường cung tương đối phẳng ), người mua có phản ứng không nhạy ( đường cung tươngđối dốc )

  • Ngược lại mức giá người mua phải trả tăng đáng kể, người mua phải gánh chịu phần lớn

gánh nặng thuế .- Cung lao động ít co và giãn hơn cầu, nên người lao động chịu hầu hết gánh nặng tiềnlương. Gánh nặng thuế rơi vào bên tham gia thị trường ít co và giãn, vì bên tham gia thịtrường đó không thuận tiện phản ứng với thuế bằng cách biến hóa lượng mua hoặc bán .Trường Đại học Kinh tế TP TP HCMTrang 11- Nền kinh tế bị chi phối ởi hai loại lực : luật cung và cầu và luật được phát hành bởi chínhphủ- Khi chính phủ nước nhà đánh thuế vào một sản phẩm & hàng hóa, sản lượng cân đối giảm, tức thuế làm giảmquy mô thị trường .

CHƯƠNG VII: NGƯỜI TIÊU DÙNG, NHÀ SẢN XUẤT VÀ HIỆU QUẢ CỦA THỊ

TRƯỜNG

Trên thị trường kinh tế, người mua luôn muốn mua rẻ và người bán luôn muốn được trả giá cao vậy nên tổng thặng dư sản xuất và tiêu dùng sẽ giúp cho nhà hoạch định kinh tếchọn được “ mức giá đúng ” cho món sản phẩm & hàng hóa đó .Tối đa hóa được tổng thặng dư sản xuất và tiêu dùng sẽ dẫn đến hiệu suất cao của thị trường nhờ vào sự phân chia nguồn lực hiệu suất cao mà chính bàn tay vô hình dung của thị trường sẽ dẫn dắt người mua và người bán đạt đến .Tổng thặng dư là tổng của thặng dư tiêu dùng và thặng dư sản xuấtThặng dư tiêu dùng là mức sẵn lòng trả của người mua trừ đi khoản tiền họ thực sự phải trả và đại lượng này đo lường và thống kê quyền lợi mà người mua nhận được khi tham gia thị trường .Thặng dư sản xuất bằng khoản tiền người bán nhận được từ sản phẩm & hàng hóa của mình trừ đi phần ngân sách họ phải chịu để sản xuất sản phẩm & hàng hóa đó .Để Tóm lại rằng thị trường hiệu suất cao, tất cả chúng ta cần phải thỏa mãn nhu cầu 2 giả định :

  • Giả định thị trường là cạnh tranh đối đầu tuyệt vời và hoàn hảo nhất
  • Kết quả của một thị trường chỉ ảnh hưởng tác động đến người mua và người bán trên thị trường

thị trường không phân chia nguồn lực hiệu suất cao khi có sự sống sót của những thất bại thị trường, ví dụ điển hình như quyền lực tối cao thị trường hay ngoại tác .

Chương VIII : ỨNG DỤNG: CHI PHÍ CỦA THUẾ

Thuế là nguồn gốc của những tranh luận chính trị kinh khủng. Thuế làm tăng mức giá người mua phải trả và làm giảm mức giá mà người bán nhận đượcTrường Đại học Kinh tế TP TP HCMTrang 13

Chương IX : ỨNG DỤNG: THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ

I. Các yếu tố ảnh hưởng thương mại

1 ) Giá quốc tế và lợi thế so sánh

  • Giá thế giới: mức giá phổ biến của một hàng hóa trên thị trường thế giới
  • Thương mại giữa các nước cuối cùng cũng dựa trên lợi thế so sánh. Điều này có
    nghĩa là thương mại mang lại lợi ích vì nó cho phép các quốc gia chuyên môn hóa
    vào việc sản xuất những gì mình có lợi thế nhất.

II. Những người hưởng lợi và những người bị tổn thất từ thương mại
2) Lợi ích và tổn thất của một nước xuất khẩu

  • Khi một quốc gia cho phép giao thương và trở thành một nước xuất khẩu hàng
    hóa, nhà sản xuất trong nước đối với hàng hóa đó sẽ có lợi và người tiêu dùng
    trong nước đối với hàng hóa đó sẽ bất lợi.
  • Thương mại làm tăng phúc lợi kinh tế của một quốc gia theo nghĩa là lợi ích của
    ngườ i hưởng lợi sẽ lớn hơn tổn thất của người bị thiệt hại.
    3) Lợi ích và tổn thất của nước nhập khẩu
  • Khi một quốc gia cho phép giao thương và trở thành một nước nhập khẩu hàng
    hóa, người tiêu dùng trong nước đối với hàng hóa đó sẽ có lợi và nhà sản xuất
    trong nước đối với hàng hóa đó sẽ bị bất lợi.
  • Thương mại gia tăng phúc lợi kinh tế của một quốc gia theo nghĩa là lợi ích của
    ngườ i hưởng lợi sẽ lớn hơn tổn thất của người bị thiệt.
    4) Tác động của thuế quan
  • Thuế quan: loại thuế đánh lên hàng hóa được sản xuất ở nước ngoài và tiêu thụ
    trong nước.
  • Thuế quan làm giảm lượng hàng nhập khẩu và làm thị trường trong nước dịch
    chuyển gần về mức cân bằng lúc chưa có thương mại.
  • Thuế quan gây ra phần tổn thất vô ích vì thuế quan cũng là một loại thuế.

III. Những lập luận ủng hộ hạn chế thương mại
– Có nhiều lập luận ủng hộ việc bảo hộ thương mại: duy trì việc làm, bảo vệ an ninh
quốc gia, hỗ trợ các ngành công nghiệp non trẻ, chống lại sự cạnh tranh không
công bằng và phản ứng với các rào cản thương mại từ nước ngoài. Mặc dù, một số
lập luận này là xác đáng nhưng trong hầu hết các trương hợp, các nhà kinh tế học
tin rằng thương mại tự do thương là chính sách tốt hơn.

YoRE – Clb Nghiên cứu Kinh tế Trẻ

PHẦN V:

CHƯƠNG XIII: CHI PHÍ SẢN XUẤT

I. Một số khái niệm về chi phí
1. Tổng lợi nhuận = Tổng doanh thu – Tổng chi phí ( TR – TC)
2. Chi phí tính bằng chi phí cơ hội

  • Chi phí sổ sách: Những chi phí cho yếu tố đàu vào đòi hỏi doanh nghiệp bỏ tiền ra
    chi trả
  • Chi phí ẩn: Những chi phí đầu vào không đòi hỏi doanh nghiệp phải chi tiền ra để
    trả. Vd: Bạn A tự vốn kinh doanh, tự mình quản lí thì chi phí ẩn là: Tiền lương
    đáng ra Bạn A nhận được
  1. Chi phí sử dụng vốn được xem như là 1 loại chi phí cơ hội
  2. Lợi nhuận kinh tế và lợi nhuận kế toán
     Đối với nhà kinh tế: Doanh thu = lợi nhuận kinh tế + Chi phí ẩn + Chi phí
    sổ sách
     Đối với kế toán: Doanh thu = Lợi nhuận kế toán + Chi phí sổ sách

II. Sản xuất và chi phí

  • Sản lượng biên giảm dần: Thể hiện mức sản lượng biên giảm khi số luộng đầu ào
    tăng
  • Chi phí biên tăng dần theo sản lượng đầu ra phản ánh tính chất của quy luật sản
    lượng biên giảm dần.
  • Những đường chi phí có 3 đặc điểm chung:
     Sớm muộn gì chi phí biên cũng sẽ tăng khi sản lượng đầu ra tăng
     Đường tổ chi phí bình quân có dạng chữ U
     Đường MC cắt đường tổng chi phí bình quân tại điểm thấp nhất của đường
    tổng chi phí bình quân

III. Chi phí trong ngắn hạn, dài hạn :
– Chi phí biên là phần tăng trong tổng chi phí khi sản xuất thêm 1 đơn vị sản phẩm.
– Trên đồ thị MC là độ dốc của đường tổng chi phí.
– Chi phí biên có thể tính tương đương bằng cách lấy đạo hàm bậc nhất của hàm
tống chi phí hay hàm tổng chi phí biến đổi.
1. Trong ngắn hạn:
– TC = FC +VC Trong đó : TC là tổng chi phí thấp nhất bằng tiền sản xuất mỗi 1
mức sản lượng

FC là ngân sách cố định và thắt chặt ( không đổi khác theo SL )VC là ngân sách biến hóa ( biến hóa theo sản lượng )YoRE – Clb Nghiên cứu Kinh tế Trẻ Nếu MR > MC  Tăng Q  Nếu MC > MR  Giảm Q  Tại mức sản lượng mà doanh thu đạt được tối đa lệch giá biên và ngân sách biên bằng nhau .

  • Doanh nghiệp tối đa hóa lợi nhuận bằng cách: Sản xuất tại mức sản lượng mà
    MR=MC
  • IV. Quyết định đóng cửa của doanh nghiệp trong ngắn hạn*

Phân biệt giữa trường hợp đóng cửa trong thời điểm tạm thời và trường hợp rời bỏ vĩnh viễn :

  • Đóng cửa liên quan đến quyết định trong ngắn hạn, không sản xuất gì cả trong một
    khoảng thời gian cụ thể ,tạm thời đóng cửa vẫn phải trả chi phí cố định.
  • Rời bỏ liên quan đến quyết định trong dài hạn về việc rời khỏi thị trường, doanh
    nghiệp rời khỏi thị trường rồi không phải trả 1 khoản chi phí nào cả bao gồm cả
    chi phí cố định và chi phí biến đổi.

Doanh nghiệp sẽ đóng cửa: TR < VC hay P < AVC

Với TR là tổng doanh thu, VC là ngân sách đổi khác, P. là giá, AVC là ngân sách biến hóa trung bình .

V. Quyết định rời khỏi hay gia nhập thị trường dài hạn

Doanh nghiệp rời khỏi thị trường: TR < TC hay P < ATC

Với TC là tổng ngân sách, ATC là ngân sách trung bình

Tương tự một doanh nghiệp mới sẽ tham gia thị trường nếu hoạt động mang lại lợi
nhuận: P < ATC

VI. Đường cung trên thị trường cạnh tranh
 Trong ngắn hạn: Đường cung thị trường khi số lượng doanh nghiệp không đổi.
Đường cung ngắn hạn của doanh nghiệp chính là đường SMC phần phía trên
điểm cực tiểu của AVC
 Trong dài hạn: Đường cung thị trường khi có sự gia nhập hay rời khỏi thị trường.
Đường cung dài hạn của doanh nghiệp chính là đường MC phần phía trên điểm
cực tiểu của ATC

VII. Đường cung trong dài hạn dốc lên vì :
 Do 1 vài nguồn lực được sử dụng trong quá trình sản xuất chỉ có số lượng giới hạn
nhất định.

Trường Đại học Kinh tế TP TP HCMTrang 17

 Doanh nghiệp có sự khác nhau về chi phí.
 Giá cao là điều kiện cần thiết để thúc đẩy lượng cung nhiều hơn mà cụ thể là trong thị
trường cạnh tranh dài hạn sẽ dốc lên thay vì nằm ngang.
VIII. Phía sau đường cung
 Chương này áp dụng nguyên lí Những người duy lí sẽ suy nghĩ ở mức cận biên.
 Khi mua hàng hóa từ một doanh nghiệp trên thị trường cạnh tranh, bạn có thể được
đảm bảo rằng giá mà bạn phải trả rất sát với chi phí sản xuất hàng hóa đó.

CHƯƠNG XV : DOANH NGHIỆP ĐỘC QUYỀN

I) Nguyên nhân độc quyền
 Doanh nghiệp độc quyền là người quyết định giá.(không kiếm soát hoàn toàn giá
cả).
 Nguyên nhân độc quyền là do các rào cản gia nhập ngành :
Độc quyền về nguồn lực :nguồn lực dùng cho quá trình sản xuất thuộc quyền
sở hữu doanh nghiệp .Dẫn đến doanh nghiệp sản xuất chi phí thấp nhưng bán
giá cao.
Độc quyền do chính phủ :chính phủ cho phép cá nhân hay doanh nghiệp độc
quyền bán một số loại háng hóa hay dịch vụ (bằng sáng chế, luật bản quyền).
Độc quyền tự nhiên:Một doanh nghiệp có khả năng cung cấp một loại hàng hóa
hay dịch vụ cho toàn bộ thị trường chi phí sản xuất thấp hơn doanh nghiệp khác.
II) Doanh nghiệp độc quyền quyến định về sản xuất và giá cả như thế nào:
-Quyết định giá bán bằng cách thay đổi sản lượng.
– Đường cầu dốc xuống từ trái sang phải.
-Doanh thu biên nhỏ hơn giá bán (MRHiệu ứng sản lượng

:sản lượng bán ra tăng, doanh thu cò xu hướng tăng.
Hiệu ứng giá :sản lượng bán ra tăng nhưng giá giảm dẫn đến TR có xu hướng
giảm.
MR<0 khi Hiệu ứng giá > Hiệu ứng lượng
Tối đa hóa lợi nhuận:
MR>MC:Gia tăng sản xuất.
MRLợi nhuận tối đa :ấn định sản lượng MR=MC. (P>MR=MC).
III) Tổn thất phúc lợi do độc quyền gây ra :

-Mức sản lượng tại MC=MR nhỏ hơn mức sản lượng hiệu quả xã hộiẫn đến
P>MC.(phần diện tích tam giác giữa đường cầu và MC là phần tổn thất vô ích).
– Vì tổng thặng dư không thay đổi nên lợi nhuận độc quyền không phải chi phí
xã hội.Trường Đại học Kinh tế TP TP HCMTrang 19

  • Đặ c điểm thị trường cạnh tranh độc quyền:
    • Nhiều người bán
    • Sản phẩm khác biệt: Mỗi doanh nghiệp sản xuất 1 sản phẩm ít nhất cũng
      có đôi chút khác nhau
    • Tự do gia nhập và rời bỏ

II. Cạnh tranh bằng các sản phẩm khác biệt
1. Cạnh tranh độc quyền trong ngắn hạn

  • Nguyên tắc tối đa hóa lợi nhuận: Sản xuất ở mức sản lượng: MR = MC < P
  • Sản lượng tối đa hóa lợi nhuận được tìm thấy tại điểm giao nhau giữa
    đường MC và đường MR
  1. Cân bằng trong dài hạn
  • Nếu doanh nghiệp có lợi nhuận trong ngắn hạn thì các doanh nghiệp mới
    gia nhập
  • Đường cầu dịch chuyển sang trái
  1. Cạnh tranh độc quyền và cạnh tranh hoàn hảo: có 2 điểm khác biệt
  • Dư thừa năng lực trong sản xuất
  • Định giá cao hơn chi phí biên
  1. Cạnh tranh độc quyền và phúc lợi xã hội
     Thị trường đọc quyền cũng gây ra tổn thất vô ích cho việc định giá dộc quyền
     Khi 1 doanh nghiệp mới xem xét việc gia nhập vào thị trường, họ chỉ quan tâm lợi
    nhuận đạ t được. Tuy nhiên, sự gia nhập có 2 hiệu ứng ngoại tác:
  • Ngoại tác do sự đa dạng của sản phẩm
  • Ngoại tác do đánh cắp thị phần
     Cả 2 loại ngoại tác này đều không tồn tại trong Cạnh tranh hoàn hảo
  • III. Quảng cáo*

CHƯƠNG XVII : ĐỘC QUYỀN NHÓM

I. Thị trường chỉ có vài người bán
– Thị trường độc quyền nhóm là thị trường chỉ có một ít người bán, bán các
sản phẩm tương tự hoặc gần tương tự nhau
– Đặc điểm chính của thị trường độc quyền nhóm là sự đối nghịch giữa việc
hợp tác và lợi ích cá nhân.
– Sản xuất ở mức sản lượng nhỏ và bán ở mức giá cao hơn chi phí biên
 Thị trường độc quyền nhóm chỉ có 2 thành viên, được gọi là thị trường nhị quyền.
Giá được quyết định trên thị trường bởi nhu cầu thị trường.
II. Cạnh tranh, độc quyền và Cartel
– Cartel là một nhóm các doanh nghiệp hoạt động vì mục tiêu chung. Một
cartel không chỉ phải thỏa thuận về tổng sản lượng sản xuất mà còn mức
sản lượng của mỗi thành viên.

YoRE – Clb Nghiên cứu Kinh tế Trẻ

III. Trạng thái cân bằng của thị trường độc quyền nhóm
– Cân bằng Nash: Một tình huống mà ở đó các tác nhân kinh tế khi tương tác
với những tác nhân khác, mỗi bên sẽ lựa chọn chiến lược tốt nhất sau khi
biết đối phương đã chọn những chiến lược của họ.
Q (Độc quyền hoàn toàn < Q ( độc quyền nhóm) < Q (Cạnh tranh hoàn
toàn)
P (Cạnh tranh hoàn toàn)

như thế nào?
– Trường hợp cartel có nhiều doanh nghiệp
+ Tối đa hóa lợi nhuận bằng cách: Sản xuất ở mức Q độc quyền, bán ở
mức P độc quyền
– Khi số lượng người bán trên thị trường độc quyền nhóm càng nhiều:
+ thị trường này sẽ càng giống một thị trường cạnh tranh.
+ Gía sẽ tiến đến chi phí biên
+ sản lượng sẽ tiến đến mức sản lượng đạt hiệu quả xã hội
– Hiệu ứng lượng > Hiệu ứng giá tăng Q
– Hiệu ứng giá = Hiệu ứng lượng  Dừng lại
V. Kinh tế học về sự hợp tác
1. Tình huống tiến thoái lưỡng nan của người tù
– Doanh nghiệp đọc quyền nhóm là 1 dạnh tình huống tiến thoái lưỡng nan
của người tù
– Tình huống tiến thoái lưỡng nan của người tù chỉ ra lợi ích cá nhân có thể
ngăn cản mọi người duy trì sự hợp tác ngay cả hợp tác này mang lợi lợi ích
2. Các ví dụ tình huống tiến thoái lưỡng nan của người tù
– Chạy đua vũ trang
– Các nguồn tài nguyên chung
3. Những điểm gây tranh cãi của chính sách chống độc quyền
– Cố định giá bán lẻ
– Bán phá giá
– Bán kèm sản phẩm