Phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Tày, Nùng Xứ Lạng

– Người dân tộc Tày, Nùng chiếm 84% dân số tỉnh Lạng Sơn. Đồng bào của 2 dân tộc này có nhiều bản sắc văn hóa truyền thống, tạo nên sức hấp dẫn của mảnh đất Xứ Lạng. Để gìn giữ, phát huy những nét văn hóa độc đáo đó, ngành văn hóa, thể thao và du lịch (VHTTDL) tỉnh và các đơn vị liên quan đã triển khai nhiều giải pháp thiết thực để các di sản văn hóa (DSVH) thành nguồn lực góp phần phát triển kinh tế – xã hội.

   Gìn giữ nét đẹp văn hóa dân tộc

Có mặt tại Làng du lịch hội đồng Quỳnh Sơn ( xã Bắc Quỳnh, huyện Bắc Sơn ) vào đầu tháng 4/2021, chị Hoàng Thị Nga ( hành khách đến từ tỉnh Tỉnh Ninh Bình ) tỏ ra rất thú vị khi được thưởng thức làm xôi cẩm – món ăn truyền thống cuội nguồn của người dân tộc Tày. Chị Nga cho hay : Tham quan nghỉ ngơi tại đây, tôi được tự tay làm và được chiêm ngưỡng và thưởng thức món xôi cẩm của bà con dân tộc Tày Bắc Sơn nên hiểu hơn về nếp sống hoạt động và sinh hoạt của dân cư địa phương. Sau lần này, nhất định tôi sẽ đưa bè bạn đến đây để có thêm những thưởng thức với bà con .

Các thành viên CLB Yêu dân ca, xã Thuỵ Hùng, huyện Cao Lộc biểu diễn tiết mục hát SLi tại Bảo Tàng tỉnh

Ngoài món siêu thị nhà hàng đặc trưng trên, đồng bào dân tộc Tày, Nùng Xứ Lạng còn lưu giữ nhiều nét đẹp văn hóa truyền thống truyền thống lịch sử như : hát sli – lượn, hát then, tiệc tùng lồng tồng, múa sư tử mèo, nhà tại, phục trang dân tộc, những game show dân gian ( đẩy gậy, kéo co, tung còn ) … Những nét văn hóa truyền thống rực rỡ, độc lạ của người dân tộc Tày, Nùng mê hoặc hành khách, tạo nên sự lôi cuốn, riêng có của Xứ Lạng .
Đến nay, những nét văn hóa truyền thống độc lạ này vẫn được gìn giữ và bảo tồn trải qua những hoạt động giải trí như : tọa lạc tại kho lưu trữ bảo tàng tỉnh, triển lãm văn hóa truyền thống du lịch ở trong và ngoài tỉnh … Ông Nông Đức Kiên, Giám đốc Bảo tàng tỉnh cho biết : Hiện nay Bảo tàng tỉnh đã sưu tầm, dữ gìn và bảo vệ và tọa lạc hơn 100 hình ảnh, tài liệu hiện vật về phục trang, tư liệu sản xuất, quy mô nhà tại, chữ viết … của người dân tộc Tày, Nùng. Công tác sưu tầm những tư liệu hiện vật quý báu về văn hóa truyền thống truyền thống lịch sử của dân tộc Tày, Nùng sẽ được liên tục nhằm mục đích Giao hàng tốt nhu yếu thăm quan, tìm hiểu và khám phá của hành khách ở trong và ngoài tỉnh .

   Biến di sản thành tài sản

Để gìn giữ, phát huy truyền thống văn hoá dân tộc nhất là của người Tày, Nùng, biến tài nguyên di sản thành gia tài, những năm qua, Tỉnh ủy, HĐND, Ủy Ban Nhân Dân tỉnh cũng đã chỉ huy ngành VHTTDL tiến hành nhiều giải pháp tích cực như : lấy DSVH là nền tảng, động lực để tăng trưởng du lịch ; bảo tồn một số ít làng văn hóa truyền thống dân tộc, làng nghề truyền thống lịch sử của người Tày, Nùng ( làng nghề làm ngói âm khí và dương khí, đan lát, phục trang truyền thống lịch sử … ) ; tăng cường tổ chức triển khai những chương trình, sự kiện văn hóa truyền thống, thể thao, du lịch nhân ngày những ngày lễ lớn của tỉnh, quốc gia, trong đó ưu tiên phần trình diễn những tiết mục hát sli, then và múa sư tử mèo của dân tộc Tày, Nùng …

Các em học sinh tham gia các hoạt động trải nghiệm văn hoá của nguời Tày, Nùng tại Bảo tàng tỉnh

Thực hiện chỉ huy của cấp ủy, chính quyền sở tại tỉnh, từ năm năm nay đến nay, những cơ quan tương quan đã tổ chức triển khai được 15 hội thảo chiến lược, hội nghị tập huấn về công tác làm việc quản trị, bảo vệ, phát huy giá trị di sản trên địa phận tỉnh ; chỉnh sửa và biên tập, đăng tải 5.000 tin, bài, phóng sự về công tác làm việc bảo tồn và phát huy vốn DSVH của tỉnh. Qua đây, nhiều nét văn hóa truyền thống bị mai một đã được phục dựng, trở thành di sản văn hóa truyền thống phi vật thể cấp vương quốc, loại sản phẩm du lịch rực rỡ như : nghi lễ then và múa sư tử mèo của người Tày, Nùng ; hát sli của người Nùng …
Ông Nguyễn Phúc Hà, Giám đốc Sở VHTTDL cho biết : Các hoạt động giải trí trên trong bước đầu đã phân phối được nhu yếu du lịch thăm quan, tận hưởng, lôi cuốn khách du lịch ở trong và ngoài tỉnh đến Lạng Sơn. Đồng thời, đem lại nguồn thu ngân sách đáng kể và tạo sinh kế, xử lý việc làm, không thay đổi, nâng cao đời sống cho Nhân dân. Thời gian tới, ngành VHTTDL liên tục điều tra và nghiên cứu, đề xuất kiến nghị giải pháp đơn cử và thiết thực hơn nữa để bảo tồn, phát huy giá trị DSVH đặc biệt quan trọng là văn hóa truyền thống dân tộc Tày, Nùng. Đồng thời tăng cường tuyên truyền khơi dậy niềm tin bảo tồn, làm giàu và phát huy những giá trị DSVH dân tộc trong những những tầng lớp Nhân dân .
Với sự chăm sóc của tỉnh và nỗ lực của ngành công dụng, tin yêu rằng, những nét văn hoá rực rỡ của đồng bào dân tộc Tày, Nùng ở Xứ Lạng sẽ được gìn giữ, bảo tồn và phát huy giá trị, trở thành nguồn lực nội sinh quan trọng, góp thêm phần tăng trưởng kinh tế tài chính – xã hội địa phương

Gắn kết chặt chẽ giữa bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa trong sự phát triển của xã hội

– Nhận thức được tầm quan trọng của việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa (DSVH) của các dân tộc nói chung và dân tộc Tày, Nùng nói riêng, thời gian qua nhiều tổ chức, cá nhân trên địa bàn tỉnh đã đóng góp trí tuệ, công sức với các hoạt động cụ thể, thiết thực.

Ông Hoàng Văn Páo, Chủ tịch Hội Di sản Văn hóa tỉnh: “Đa dạng hóa hình thức tuyên truyền về DSVH cho Nhân dân, đặc biệt là thế hệ trẻ”.

Để công tác làm việc bảo tồn và phát huy giá trị DSVH hiệu suất cao, chúng tôi rất chú trọng tuyên truyền sâu rộng trong những những tầng lớp Nhân dân với nhiều hình thức như : tổ chức triển khai hội nghị tuyên truyền về di sản tại 11 huyện, thành phố ; kêu gọi nguồn lực xã hội hóa trong bảo tồn và phát huy giá trị DSVH ; in những cuốn sách về DSVH dân tộc Tày, Nùng như : Người Nùng Cháo ở Nà Lầu sinh kế truyền thống lịch sử và tân tiến ”, “ Di sản hát then của Nghệ nhân Nhân dân Mỗ Thị Kịt huyện Bình Gia tỉnh Lạng Sơn ” …
Đặc biệt, chúng tôi chú trọng tuyên truyền, khơi dậy tình yêu di sản trong thế hệ trẻ trải qua nhiều việc làm đơn cử như : phát động những cuộc thi tìm hiểu và khám phá về DSVH trải qua những trang mạng xã hội, thi thuyết trình, làm lịch, vẽ tranh từ di sản …

Ông Vi Hồng Nhân, Chủ tịch Hội Bảo tồn dân ca tỉnh: “Khẳng định thương hiệu dân ca Xứ Lạng qua những việc làm cụ thể”.

Hội Bảo tồn dân ca tỉnh đã có hơn 10 năm hoạt động giải trí ( 2010 – 2021 ) và từng bước kiến thiết xây dựng được “ tên thương hiệu ” của dân ca Xứ Lạng. Từ 142 thành viên bắt đầu, đến nay, hội đã tăng trưởng được trên 1.000 hội viên ở nhiều độ tuổi khác nhau tham gia hoạt động và sinh hoạt tại 50 CLB .
Để phát huy giá trị những DSVH của đồng bào những dân tộc Xứ Lạng, đặc biệt quan trọng là 2 dân tộc chiếm hầu hết là dân tộc Tày, Nùng, những năm qua, hội đã yêu cầu nhiều giải pháp và phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch bảo tồn và phát huy những vốn DSVH trong hội đồng những dân tộc Tày, Nùng. Cụ thể như : tổ chức triển khai gần 200 lớp truyền dạy hát dân ca ; tổ chức triển khai những hội hát sli sloong hàu, hát tại hội háng pỉnh 12/8 âm lịch hằng năm ; liên hoan dân ca liên hoan xuân ; liên hoan những câu lạc bộ văn nghệ quần chúng ; thử nghiệm đưa dân ca vào chợ phiên ; đưa dân ca đến những điểm du lịch, di tích lịch sử, danh thắng …

Nghệ nhân múa sư tử mèo Nông Văn Hiện, thôn Hợp Tân, xã Gia Cát, huyện Cao Lộc: “Mong muốn truyền dạy, giữ gìn nghệ thuật múa sư tử”.

Lo truyền thống văn hoá mai một nên từ năm 1986, tôi đã đứng ra xây dựng Đội múa sư tử thôn Hợp Tân. Từ đó đến nay, đội múa không ngừng vững mạnh. Từ chỗ chỉ có 18 người, nay đội múa đã tăng lên 60 người, với rất đầy đủ những lứa tuổi, trẻ nhất là 16 tuổi. Không chỉ truyền dạy ở xã, nhiều năm qua, tôi đã được cấp có thẩm quyền cấp giấy ghi nhận để mở 1 số ít lớp dạy múa sư tử tại những huyện : Lộc Bình, Bắc Sơn, Văn Quan với trên trên 150 học viên .
Chúng tôi rất mong thời hạn tới những cấpvà ngành văn hóa truyền thống có những hình thức tổ chức triển khai hoạt động giải trí, tương hỗ, mở thêm nhiều lớp múa sư tử để lôi cuốn được những người trẻ rèn luyện và gắn bó với mô hình thẩm mỹ và nghệ thuật múa sư tử đã trở thành DSVH phi vật thể vương quốc này .

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Nông Thôn