Chăn nuôi gia súc – Cơ hội thoát nghèo cho nông dân Tây Nguyên: Phát triển bền vững (Bài 3)

Nông hộ đang dần chuyển hướng chăn nuôi theo tiêu chuẩn an toàn sinh họcNông hộ đang dần chuyển hướng chăn nuôi theo tiêu chuẩn an toàn sinh học

Hướng đi mới

Dù tăng trưởng chưa nhiều, nhưng từ trong thực tiễn cho thấy, khoảng chừng hơn 2 năm nay, khi dịch tả lợn châu Phi hoành hành, gây thiệt hại, nhiều hộ chăn nuôi nhỏ lẻ ở Tây Nguyên cũng đã nhận diện được những khó khăn vất vả trong chăn nuôi, nên từng bước đổi khác phương pháp sản xuất, dữ thế chủ động thích ứng với tình hình mới, nâng cao sức cạnh tranh đối đầu, tăng thu nhập cho mái ấm gia đình. Trong đó, tiếp cận chăn nuôi theo hướng bảo đảm an toàn sinh học, tuân thủ nghiêm những pháp luật phòng dịch đang là hướng đi cho chăn nuôi nông hộ .Đơn cử như anh Nguyễn Đại Huệ, ở thị xã Quảng Phú, huyện Cư M’gar ( Đắk Lắk ). Giữa lúc dịch bệnh, nhiều nông dân không dám tái đàn, anh Huệ vẫn mạnh dạn duy trì đàn lợn 120 con, gồm lợn nái và thịt theo hướng bảo đảm an toàn sinh học .

Anh Huệ cho rằng, chỉ cần làm tốt khâu phòng dịch, tiêm vắc xin đầy đủ, vệ sinh chuồng trại sạch sẽ, thoáng mát thì sẽ hạn chế được dịch bệnh. Đồng thời, hạn chế mầm bệnh xâm nhập từ bên ngoài bằng cách không cho người lạ vào khu vực chăn nuôi, khu vực chăn nuôi được rào lưới chống côn trùng. Rải vôi bột vệ sinh chuồng trại sau khi xuất chuồng, nghỉ thời gian ngắn mới nuôi tiếp, nên dù dịch bệnh xuất hiện ở những hộ dân xung quanh, gia đình anh không bị ảnh hưởng. “Chỉ cần tuân thủ đúng quy trình nuôi an toàn sinh học, lợn không bị bệnh, giá thành bán cũng cao hơn”.

Qua khám phá, thời hạn qua, một số ít hộ chăn nuôi heo khu vực Tây Nguyên đã mạnh dạn đổi khác cách làm, chăn nuôi bảo đảm an toàn sinh học. Thực tế cho thấy, chăn nuôi bảo đảm an toàn sinh học đàn lợn không bị dịch bệnh, bán giá cao và tăng thu nhập. Tuy nhiên, khó khăn vất vả lúc bấy giờ là, trong toàn cảnh dịch bệnh, đầu ra loại sản phẩm chăn nuôi còn nhiều khó khăn vất vả, nông hộ vừa phải vay mượn góp vốn đầu tư thêm vốn để biến hóa phương pháp chăn nuôi theo hướng bảo đảm an toàn sinh học, lại vừa phải tăng trưởng theo quy mô sản phẩm & hàng hóa bằng cách tăng nhanh link để tìm đầu ra không thay đổi. Khó khăn này khiến của nhiều người chăn nuôi do dự chưa mạnh dạn biến hóa và tăng đàn .Gia đình anh Nguyễn Thành Đoan ở thôn 5 xã Nhân Cơ, huyện Đắk R’lấp ( Đắk Nông ), nuôi lợn rừng nhiều năm, với nguồn thu nhập tương đối lớn. Tuy nhiên, loại sản phẩm thịt lợn rừng của mái ấm gia đình anh, mới chỉ phân phối nhỏ lẻ tại địa phương nên dù rất muốn tăng đàn, lan rộng ra quy mô anh vẫn lo lắng đầu ra mẫu sản phẩm. Theo anh Đoan, lợn rừng có sức đề kháng tốt, ít bệnh tật, ngân sách nuôi thấp nên hiệu suất cao kinh tế tài chính cao hơn so với lợn nhà ; thịt lợn rừng cũng đang được người tiêu dùng những tỉnh ưu thích .Anh Đoan cho rằng, nhiều hộ dân cùng link với nhau để có số lượng lớn, đồng thời gắn với giết mổ, tiêu thụ theo quy mô sản phẩm & hàng hóa, thì chắc như đinh đầu ra sẽ ổn nên anh có dự tính dữ thế chủ động link 1 số ít hộ chăn nuôi cùng tăng trưởng hướng sản phẩm & hàng hóa .

Theo ông Lê Quang Dần, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Đắk Nông, để hạn chế dịch bệnh tốt nhất và đầu ra ổn định, nông hộ buộc phải thay đổi tư duy và thói quen chăn nuôi. Nông hộ cần quan tâm đến yếu tố kỹ thuật trong chăn nuôi theo quy trình. Việc kiểm soát chặt chẽ từ con giống thức ăn, chuồng trại đầu tư bài bản, vệ sinh bảo đảm sạch; tiêm vắc xin phòng bệnh sẽ bảo vệ vật nuôi tốt hơn khi dịch bệnh xảy ra. Ngành chăn nuôi tỉnh cũng đang khuyến khích nông hộ sản xuất chuyên nghiệp như vậy.

Trang trại chăn nuôi phát triển mạnh tại Tây NguyênTrang trại chăn nuôi quy mô lớn, an toàn sinh học đang có xu hướng phát triển mạnh tại Tây Nguyên

Phát triển bền vững

Một trong những giải pháp để người nông dân Tây nguyên tiếp cận, biến hóa để có thời cơ thoát nghèo từ chăn nuôi gia súc. Đó là, chăn nuôi theo quy mô trang trại quy mô lớn, đặc biệt quan trọng chăn nuôi theo tiêu chuẩn ứng dụng công nghệ cao ( CNC ). Đây được nhìn nhận là một trong những giải pháp chăn nuôi bền vững và kiên cố, nâng cao giá trị và tên thương hiệu mẫu sản phẩm chăn nuôi .Năm 2019, mái ấm gia đình anh Lê Đình Kế, thôn Tân Phú, xã Ea Nuôl, huyện Buôn Đôn ( Đắk Lắk ), được Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm sản của tỉnh tương hỗ. Anh mạnh dạn vay vốn góp vốn đầu tư thiết kế xây dựng chuồng trại, mạng lưới hệ thống máng ăn tự động hóa, kho chứa thức ăn … vận dụng theo tiêu chuẩn VietGAP trên quy mô 1.000 mét vuông. Trang trại của anh Kế tiếp tục nuôi 400 con lợn thịt và 45 lợn cái, bảo vệ đúng tiến trình khép kín từ khâu đáp ứng giống đến xuất bán .

Anh Kế cho biết: Chỉ cần tuân thủ quy trình chăm sóc, vệ sinh, phòng bệnh cho lợn theo tiêu chuẩn an toàn, không chất tăng trưởng, không kháng sinh. Đàn lợn phát triển khỏe mạnh, ít bệnh tật, thịt bảo đảm chất lượng, nên nhiều địa phương đến tận nơi thu mua. Mỗi tháng tôi xuất chuồng hơn 20 tấn lợn thịt, thu lãi 100 triệu đồng, cao hơn 20% so với khi chưa áp dụng VietGAP.

Theo báo cáo giải trình, tỉnh Đắk Lắk hiện có 3.079 trang trại chăn nuôi từ quy mô nhỏ đến lớn. Trong đó, nhiều trang trại vận dụng những tiêu chuẩn quốc tế, bảo vệ bảo đảm an toàn sinh học, cho hiệu suất cao kinh tế tài chính cao. Đặc biệt, Tổ hợp Khu chăn nuôi ứng dụng CNC DHN Đắk Lắk do Tập đoàn Hùng Nhơn và Tập đoàn DeHeus ( Hà Lan ) góp vốn đầu tư thiết kế xây dựng tại xã Ea M’Droh, huyện Cư M’Gar được nhìn nhận là văn minh nhất khu vực Tây Nguyên theo chuỗi khép kín. Hệ thống trang trại được quản lý và vận hành và giám sát cung ứng tiêu chuẩn công nghệ tiên tiến 4.0 .Tại Đắk Nông, toàn tỉnh hiện có khoảng chừng 170 trang trại. Trong Kế hoạch số 2 ngày 3/1/2019 của Ủy Ban Nhân Dân tỉnh Đắk Nông về việc triển khai Đề án tăng trưởng vùng nông nghiệp ứng dụng CNC, đến năm 2030, khuynh hướng đến 2035 đã quy hoạch 3 vùng chăn nuôi ứng dụng CNC gồm, vùng chăn nuôi bò thịt, bò sinh sản, bò sữa ứng dụng CNC tại xã Quảng Phú ( Krông Nô ) ; quy hoạch vùng chăn nuôi heo ứng dụng CNC tại những xã Quảng Khê, Đắk Ha và Đắk Som ( Đắk Glong ) ; quy hoạch vùng chăn nuôi gia cầm ứng dụng CNC tại xã Quảng Tín ( Đắk R’lấp ) .Ông Vũ Đức Côn, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Đắk Lắk nhìn nhận : những quy mô chăn nuôi bảo đảm an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP, chăn nuôi công nghệ tiên tiến đã mang lại hiệu suất cao lớn về kinh tế tài chính, xã hội và thiên nhiên và môi trường. Để tăng trưởng chăn nuôi theo hướng tân tiến, ngành chăn nuôi cần khai thác hiệu suất cao tiềm năng, trước hết phải dành quỹ đất quy hoạch vùng chăn nuôi bảo đảm an toàn dịch bệnh, bảo đảm an toàn sinh học, không gây ô nhiễm môi trường tự nhiên, đặc biệt quan trọng, người dân cần nâng cao ý thức về chăn nuôi bảo đảm an toàn. Có làm được như vậy nghành chăn nuôi mới tăng trưởng vững chắc .