Tại sao lý thuyết 3 não lại ví não người với “não bò sát”, “não thú”…

Dân trí

Lý thuyết 3 não (Triune) của Paul MacLean là một thuyết được sinh ra nhằm giải thích tại sao con người lại làm những việc họ thường làm theo những cách khác nhau.

Vừa qua, một chương trình truyền hình đã lôi cuốn nhiều sự chăm sóc của người theo dõi khi ví não người với ” não thú “, ” não bò sát ” như một trong những Lever lý giải khác nhau về hành vi .

Cách so sánh này khiến nhiều người cảm thấy khó hiểu, thậm chí gây ra tranh cãi và làn sóng phản đối dữ dội trên các mạng xã hội. 

Tuy nhiên, đây là một triết lý có thật về 3 mạng lưới hệ thống của bộ não, có tên tiếng Anh là Thuyết não ” Triune “, hay ” Three Brain theory “. Theo đó, một cấu trúc não thường thì được chia thành 3 mạng lưới hệ thống, gồm ” não bò sát “, ” não xúc cảm “, và ” não hài hòa và hợp lý ” .
Lý thuyết này lần đầu được Paul MacLean – một bác sỹ tập trung chuyên sâu vào nghành khoa học thần kinh trình làng vào năm 1990. Những điều tra và nghiên cứu của ông về triết lý về bộ não ba ngôi được mô phỏng cụ thể trong cuốn sách có tựa đề ” Bộ não Triune trong sự tiến hóa ” .

Não bò sát (Reptilian Brain)

Còn được gọi là não bản năng hoặc não cơ bản, đây là bộ não nguyên thủy nhất trong tổng thể theo kim chỉ nan của MacLean .
Theo đó, bộ não bò sát được coi là cấu trúc tổ tiên kiểm soát và điều chỉnh những công dụng quan trọng của tất cả chúng ta và những hành vi bản năng nhất tương quan đến sự sống còn của cá thể ( như ăn, uống, ngủ … ) cũng như giống loài ( như quan hệ tình dục, sống sót … ) .
Nói tóm lại, theo tâm lý học, công dụng của não bò sát là hành vi nhanh gọn và theo bản năng để bảo vệ sự sống còn của tất cả chúng ta .

Não cảm xúc (Limbic System)

Theo thuyết não Triune, khu vực não xúc cảm Open với những động vật hoang dã có vú tiên phong và tăng trưởng qua những gì tất cả chúng ta đã định nghĩa trước kia là bộ não bò sát. Vì vậy, nó còn được ví như ” não thú ” .
Đây được coi là TT của cảm hứng, khi chịu nghĩa vụ và trách nhiệm sản xuất và tạo ra những xúc cảm cơ bản như nghị lực, sinh lực, tình cảm … trong mạng lưới hệ thống thần kinh của tất cả chúng ta .

Một đặc điểm đáng chú ý ở khu vực này là có các chức năng rất thích ứng, khi thường xuyên tạo ra các phản ứng cảm xúc và học hỏi ở cấp độ kinh nghiệm. Nói cách khác, hệ thống não bộ liên quan tới bộ nhớ, động lực, phản xạ và sự chú ý của chúng ta có xu hướng hoạt động theo cách hiệu quả hơn khi chúng bị ảnh hưởng bởi cảm xúc.

Thí dụ như người ta thường nhớ đến một sự kiện tốt hơn nếu nó được gắn với một xúc cảm can đảm và mạnh mẽ ( như tới một buổi hòa nhạc yêu quý, hay một quán ăn quen thuộc “. Trái ngược với điều này, não lại thường quên đi những câu truyện, sự kiện, hay con người không tạo ra cho tất cả chúng ta phản ứng, xúc cảm mãnh liệt .

Não hợp lý (Cortex Brain)

Não hài hòa và hợp lý ( hay não cortex ) là nơi chịu nghĩa vụ và trách nhiệm giải quyết và xử lý nhận thức và đưa ra những quyết định hành động hài hòa và hợp lý, khi tập trung chuyên sâu hầu hết vào tư duy, sự tinh chỉnh và điều khiển, trấn áp và kiềm chế .
Bên trong mạng lưới hệ thống não cortex có chứa chất xám, và được hình thành bởi những cấu trúc não khác nhau gồm bán cầu não trái và bán cầu não phải của vỏ não. Về mặt giải phẫu học, những nhà khoa học tìm thấy vùng vỏ não cortex chiếm tới 90 % thể tích vỏ não và lê dài dưới dạng nếp gấp và những mạch .
Theo MacLean, con người là sinh vật duy nhất trên Trái đất đã tăng trưởng vừa đủ phần não này. Nó mang đến cho tất cả chúng ta độc quyền khác với những loài động vật hoang dã khác nhờ tri thức, logic và đưa ra quyết định hành động hài hòa và hợp lý .

Mặc dù được chia thành những mạng lưới hệ thống rõ ràng với tính năng riêng không liên quan gì đến nhau, tuy nhiên không hề phủ nhận rằng mạng lưới hệ thống thần kinh là một mạng lưới phức tạp của những tế bào thần kinh, nơi chúng hoạt động giải trí và link với nhau cực kỳ ngặt nghèo .
Giới khoa học cũng nhanh gọn lập luận rằng quy mô được MacLean thiết kế xây dựng là quá đơn thuần để lý giải cho tổng thể sự phức tạp của não bộ – nơi duy nhất vẫn còn là một huyền bí với trái đất .
Mặc dù vậy, triết lý về ” bộ ba não ” Triune cung ứng những kỹ năng và kiến thức rất quan trọng vì tương quan đến những công dụng và hành vi niềm tin đơn cử của con người. Cũng nhờ kim chỉ nan này mà thời nay tất cả chúng ta hoàn toàn có thể tăng trưởng 1 số ít ngành đặc trưng tương quan đến não như tâm lý học, thần kinh …

Minh Khôi

Theo Sainte-Anastasie, Science Direct

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Chia Sẻ Kiến Thức