Đẩy mạnh phát triển dịch vụ tài chính khu vực nông thôn

( thitruongtaichinhtiente.vn ) – Theo PGS.TS Nguyễn Thanh Phương, Trưởng Khoa Tài chính ( Học viện Ngân hàng ), khu vực nông thôn – khu vực đầy tiềm năng ở một quốc gia nông nghiệp như Việt Nam cho tăng trưởng dịch vụ Fintech nhưng lại đang bị bỏ ngỏ, trong khi các loại sản phẩm dịch vụ tài chính được phân phối khá phong phú ở khu vực thành thị .Ngày 10/11, Tạp chí Ngân hàng tổ chức triển khai Hội thảo vương quốc với chủ đề “ Thúc đẩy tài chính tổng lực hướng tới tăng trưởng vững chắc nông nghiệp, nông thôn ở Việt Nam ”. Tham dự và chủ trì hội thảo chiến lược có PGS.TS Nguyễn Kim Anh – Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước ( NHNN ) Việt Nam .

Ưu tiên tín dụng nông nghiệp, nông thôn

Phát biểu khai mạc, PGS.TS Nguyễn Kim Anh – Phó Thống đốc NHNN – cho biết, nông nghiệp, nông thôn luôn có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng ta, là vấn đề có tính chiến lược trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Trải qua nhiều giai đoạn, Đảng ta luôn chủ trương phát triển nông nghiệp, nông thôn và không ngừng nâng cao đời sống của người nông dân. Đối với ngành Ngân hàng, trong những năm qua, NHNN luôn xác định tín dụng nông nghiệp, nông thôn là một trong năm lĩnh vực ưu tiên. NHNN đã trình Chính phủ ban hành nhiều chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn.

Trên cơ sở đó, các tổ chức triển khai tín dụng thanh toán tập trung chuyên sâu góp vốn đầu tư vốn, tạo điều kiện kèm theo thuận tiện về thủ tục, lãi suất vay … cho các người mua thuộc khu vực nông nghiệp, nông thôn. Hệ thống ngân hàng nhà nước cũng tương hỗ đắc lực cho các doanh nghiệp nông nghiệp bằng nhiều hình thức đáp ứng các mẫu sản phẩm, dịch vụ tài chính như gói mẫu sản phẩm, dịch vụ cho thu mua chế biến xuất khẩu lương thực, gói mẫu sản phẩm dịch vụ dành cho hộ sản xuất …
Tuy nhiên, theo Phó Thống đốc Nguyễn Kim Anh, nhằm mục đích góp thêm phần thực thi những khuynh hướng lớn về tăng trưởng nông nghiệp, nông thôn như Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII đã chỉ ra, yên cầu ngành Ngân hàng cần tập trung chuyên sâu, dành nhiều nguồn lực hơn nữa .

PGS.TS Nguyễn Kim Anh – Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam phát biểu tại hội thảo chiến lược. Ảnh Minh Hoàng

Đánh giá về tình hình tiếp cận các dịch vụ tài chính ở khu vực nông thôn Việt Nam, PGS.TS Nguyễn Thanh Phương, Trưởng Khoa Tài chính ( Học viện Ngân hàng ) cho rằng dịch vụ ngân hàng nhà nước đang ngày càng tăng trưởng tại khu vực nông thôn, mạng lưới hệ thống các ngân hàng nhà nước thương mại ( NHTM ) tại Việt Nam phong phú về quy mô, đặc thù hoạt động giải trí và hình thức chiếm hữu, là lực lượng nòng cốt phân phối các dịch vụ ngân hàng nhà nước đến các chủ thể trên thị trường .
Là một chuyên viên trong nghành nông nghiệp, nông thôn, TS. Trần Công Thắng, Viện trưởng Viện Chính sách và Chiến lược tăng trưởng nông nghiệp, nông thôn ( Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ) nhìn nhận, tín dụng thanh toán so với nghành nghề dịch vụ nông nghiệp, nông thôn trong quy trình tiến độ qua có tăng trưởng khá. Đến cuối tháng 10/2020, tổng tín dụng thanh toán của khu vực này ước đạt trên 2,17 triệu tỷ đồng, tăng 6,5 % so với cuối năm 2019, chiếm gần 25 % tổng dư nợ tín dụng thanh toán nền kinh tế tài chính, trên 80 tổ chức triển khai tín dụng thanh toán và 1.181 quỹ tín dụng nhân dân tham gia cho vay nông nghiệp, nông thôn .
Theo Báo cáo thường niên của NHNN, tính đến ngày 31/12/2019, Việt Nam có 38 ngân hàng nhà nước ( gồm có NHTM Nhà nước và CP, Ngân hàng Chính sách xã hội ( NHCSXH ), Ngân hàng Phát triển, Ngân hàng Hợp tác xã ), 2 ngân hàng nhà nước liên kết kinh doanh, 49 Trụ sở ngân hàng nhà nước quốc tế, 9 ngân hàng nhà nước 100 % vốn quốc tế. Bên cạnh đó, mạng lưới hệ thống tổ chức triển khai tín dụng thanh toán ( TCTD ) Việt Nam trong tăng trưởng tài chính tổng lực phải kể đến sự góp phần không nhỏ của mạng lưới hệ thống Quỹ tín dụng nhân dân ( QTDND ) và các TCTD phi ngân hàng nhà nước. Tính đến cuối năm 2019, cả nước có 1.182 QTDND và 26 TCTD phi ngân hàng nhà nước, 4 tổ chức triển khai tài chính vi mô. So với năm năm ngoái, năm 2019, các QTDND ( phân bổ hầu hết ở khu vực nông thôn ) đã tăng qua các năm. Xét về tỷ lệ bao trùm của mạng lưới Trụ sở, phòng thanh toán giao dịch trên lực lượng dân số trong độ tuổi lao động, khu vực thành thị có mức phân chia dày hơn khu vực nông thôn .

Dịch vụ tài chính nông thôn: Thị trường tiềm năng cho Fintech

Theo PGS.TS Nguyễn Thanh Phương, nếu so với nước khác trong khu vực, mạng lưới phát triển của hệ thống các TCTD tại Việt Nam vẫn còn ở mức thấp dẫn tới hạn chế trong việc tiếp cận dịch vụ, sản phẩm tài chính của khu vực dân cư, nhất là khu vực ở nông thôn, vùng sâu, vùng xa. Khu vực nông thôn – khu vực đầy tiềm năng ở một đất nước nông nghiệp như Việt Nam cho phát triển dịch vụ Fintech nhưng lại đang bỏ ngỏ, trong khi các sản phẩm dịch vụ tài chính được cung cấp khá đa dạng ở khu vực thành thị.

Nguyên nhân được cho là các tổ chức triển khai tài chính và các tổ chức triển khai có tương quan ở từng vùng, từng địa phận chưa có hành vi đơn cử để đạt tiềm năng đó. Khuôn khổ pháp lý cho nghành nghề dịch vụ gọi vốn, cho vay, quản trị tài liệu cho hoạt động giải trí của các công ty Fintech chưa triển khai xong, ảnh hưởng tác động không nhỏ đến sự tăng trưởng và năng lượng đáp ứng dịch vụ của các công ty này. Bên cạnh đó, việc sử dụng công nghệ tiên tiến của 1 số ít người dân chưa tốt. Việc sử dụng điện thoại cảm ứng mưu trí để triển khai các dịch vụ tài chính so với nông dân, người có thu nhập thấp còn hạn chế. Điều này, làm hạn chế năng lực tiếp cận các dịch vụ tài chính cũng như đẩy ngân sách của việc tiếp cận dịch vụ lên cao .

Toàn cảnh hội thảo chiến lược. Ảnh : Minh Hoàng

Tuy nhiên theo PGS.TS Nguyễn Thanh Phương, trong khuynh hướng tăng trưởng nền kinh tế tài chính số lúc bấy giờ, các công ty Fintech đang dần nổi lên như một trong những đối tác chiến lược cung ứng dịch tài chính đầy triển vọng ở cả khu vực thành thị và nông thôn. Nhiều NHTM đã nhanh gọn bắt kịp xu thế, hợp tác với các công ty phân phối dịch vụ Fintech, cho sinh ra các loại sản phẩm Giao hàng thị trường .
PGS.TS Nguyễn Thanh Phương nhìn nhận, ngoài các mẫu sản phẩm, dịch vụ ngân hàng nhà nước truyền thống cuội nguồn, các NHTM đã thực thi liên kết trực tiếp người mua qua phương tiện đi lại viễn thông, link thu hộ thuế, thu cước điện thoại cảm ứng, điện nước … Các dịch vụ tiện ích đi kèm thẻ ngày càng được đa dạng hóa như thẻ mua xăng dầu, mua hàng trực tuyến, tiến hành ứng dụng hình thức giải ngân cho vay chương trình tín dụng thanh toán học viên, sinh viên qua thẻ ATM. .. Đây là cơ sở để tăng trưởng mạnh phương pháp thanh toán giao dịch không dùng tiền mặt ở nhiều nghành trên cả nước .
Để liên tục thôi thúc tài chính tổng lực hướng tới tăng trưởng bền vững và kiên cố nông nghiệp, nông thôn, nhiều chuyên viên cho rằng cần liên tục tiến hành các giải pháp như tăng nhanh tăng trưởng hệ thống kênh đáp ứng, các loại sản phẩm, dịch vụ mang tính đặc thủ, tương thích với nhu yếu của khu vực nông nghiệp, nông thôn .
Ngoài ra, mạng lưới hệ thống ngân hàng nhà nước cần liên tục dữ thế chủ động đưa ra các giải pháp mới nhằm mục đích góp phần thiết thực cho quy trình cơ cấu tổ chức lại khu vực nông nghiệp, nông thôn như ứng dụng công nghệ tiên tiến hiện đại để tăng cường năng lực cung ứng dịch vụ tài chính ngân hàng nhà nước cho khu vực này, gắn liền với các giải pháp về giáo dục tài chính, thiết kế xây dựng các chủ trương về bảo vệ người tiêu dùng tài chính .
TS. Nguyễn Thị Hiền, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược ngân hàng nhà nước ( NHNN ) cho rằng với vai trò là Cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo vương quốc về tài chính tổng lực, NHNN trong thời hạn qua đã phối hợp với các bộ, cơ quan ngang bộ và các địa phương trên cả nước tích cực tiến hành các trách nhiệm được giao trong Chiến lược tài chính tổng lực vương quốc. Sau hơn 1 năm thực thi, khuôn khổ pháp lý từng bước được triển khai xong và đồng điệu .

Các tổ chức cung ứng sản phẩm cũng như các kênh phân phối đã hiện diện ở hầu hết các tỉnh, thành phố trên cả nước và nỗ lực hết sức để cho ra đời các sản phẩm mang tính đặc thù, sáng tạo cho khách hàng mục tiêu. Đơn cử, các sản phẩm tại Phòng giao dịch tài chính cộng đồng vùng sâu, vùng xa của Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam (MSB), Trung tâm giao dịch 24h tại các trạm xăng của Ngân hàng Đông Á…

Dù khuôn khổ pháp lý về tài chính tổng lực liên tục được update, hoàn thành xong nhưng phải thẳng thắn nhìn nhận là chưa bắt kịp với thực tiễn, nhất là khi cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 đã cho sinh ra nhiều mẫu sản phẩm công nghệ tiên tiến mới, các công ty Fintech … ; thiếu các pháp luật về bảo vệ người tiêu dùng tài chính ; mạng lưới Trụ sở, phòng thanh toán giao dịch của các tổ chức triển khai tín dụng thanh toán vẫn đa phần ở các khu vực thành thị, còn các địa phận vùng sâu, vùng xa còn ít hoặc chưa có .
Trên cơ sở đó, để thực tốt trách nhiệm trong thời hạn tới, NHNN sẽ liên tục triển khai xong khuôn khổ pháp lý về tài chính tổng lực, nhất là việc ứng dụng các mẫu sản phẩm trên nền tảng số, kêu gọi nguồn lực xã hội tham gia vào tài chính vi mô …
Để kế hoạch này được tiến hành thành công xuất sắc, cần có sự quyết tâm rất lớn từ nhà nước và sự đồng thuận của toàn bộ các bộ, ngành để có các giải pháp mang tính lan tỏa can đảm và mạnh mẽ hơn .