Bạn có biết Cờ Tướng ra đời từ đâu không?

1. Cờ Tướng do cờ Lục bác phát triển mà thành. Cờ Lục bác du nhập vào Ấn độ, phát triển thành Saturanga. Saturanga sao đó lại du nhập ngược vào Trung quốc, kết hợp với cờ tướng đang có để trờ thành cớ tướng ngày nay.

2. Cờ Tướng là do cờ Saturanga, một phát minh của người Ấn độ, du nhập vào Trung quốc phát triển mà thành, không liên quan gì đến cờ Lục bác.

Giả thuyết 1 được sự ủng hộ đa phần là từ những website của Trung quốc trong đó có wikipedia ( tiếng Trung ). Theo giả thuyết này thì Cờ Tướng đã có ở Trung quốc rất lâu trước khi người Ấn có Saturanga. Trong những tác phẩm từ thời Chiến quốc như “ Thuyết Uyển ” và “ Chiêu hồn-Sở từ ” đã có nhắc đến cờ tướng ( mà người Trung quốc vẫn gọi là Tượng kỳ ). Giả thuyết 2 được những học giả phương Tây và cả trang wikipedia ( tiếng Việt ) ủng hộ .
Tuy nhiên cả 2 lí thuyết đều đồng thuận rằng Cờ Tướng sinh ra từ thế kỉ thứ VII, có nguồn gốc tương quan đến cờ Saturanga của Ấn Độ, một loại cờ cổ được phát minh ở Ấn Độ từ thế kỷ V đến thế kỷ VI ( có trước cờ tướng khoảng chừng 200 năm ). Cờ Saturanga sau đó đi về Phương Tây để tăng trưởng thành cờ vua, và đi về phía Đông tăng trưởng thành cờ tướng .
Người Trung Quốc đã thực thi nâng cấp cải tiến bàn cờ Saturanga như sau :

1. Cải tiến đầu tiên và quan trọng nhất là cách đặt bàn cờ

Họ triển khai đặt những quân cờ ở giao điểm của những ô chứ không phải trên ô. Với động tác này bàn cờ tăng số điểm đi quân từ 64 lên 81, số quân ở hàng cuối từ 8 lên 9. Vua giờ đây ở chính giữa trục bàn cờ, quân được thêm vào bên cạnh vua là 1 quân sĩ, bảo vệ tính cân đối của bàn cờ .

2. Bổ sung Cửu cung

Đã là quốc gia thì phải có cung cấm, Vua và quân sĩ không thể đi khắp bàn cờ như trong Saturanga. Vì vậy chữ X trước mặt vua được thêm vào tạo thành Cửu cung. Điều này thể hiện rất rõ ràng về tư duy phương Đông.

3. Thay đổi hình dáng quân cờ

Bàn cờ Saturanga có hình dáng quân cờ là những hình khối, nhưng cờ Tướng thì những quân trông đều giống nhau, chỉ có mỗi tên là khác nhau, lại được viết bằng chữ Hán. Hình dạng dẹt và phẳng như ngày này của cờ tướng này khởi đầu từ thời Tống ( 960 – 1279 ) .
Việc đổi khác này thường được lí giải là do điều kiện kèm theo kinh tế tài chính bấy giờ chưa sản xuất được bộ cờ có hình khối phức tạp như cờ vua. Gần đây ngày càng có nhiều quan điểm đề xuất cải cách hình dáng những quân cờ tướng và trên thực tiễn người ta đã đưa những phác thảo của những bộ quân mới bằng hình tượng thay cho chữ viết, nhất là khi cờ tướng được chơi ở những nước không sử dụng tiếng Trung .

4. Ra đời quân Pháo và “ Hà” – Sông

Quân Pháo được bổ trợ được bổ trợ từ cuối thời nhà Đường ( 618 – 907 ), là quân cờ sinh ra muộn nhất trong bàn cờ tướng. Nhiều người cho rằng quân Pháo Open muộn là do rất lâu rồi không có pháo binh. Sự thật trọn vẹn không phải vậy vì pháo binh Open rất sớm trong cuộc chiến tranh thời xưa. Vấn đề là muốn đưa Pháo vào bàn cờ thì bàn cờ đó phải đủ rộng. Bàn cờ 64 ô nếu muốn thêm quân Pháo thì cũng không biết phải đặt ở đâu khi quân 2 bên đông nghẹt như lô cốt thời nay ! Bàn cờ tướng có chỗ đặt quân Pháo là nhờ số điểm đặt quân nhiều hơn ( 81 so 64 ). Xin nói thêm là bàn cờ Saturanga khi gia nhập vào Vương Quốc của nụ cười đã tăng trưởng thành makruk, sang Nhật tăng trưởng thành shogi. Hai loại cờ này đều không có quân Pháo chỉ vì đặt quân trên ô. Chỉ có bàn cờ janggi của Hàn quốc là có quân Pháo vì loại cờ này xuất thân từ cờ tướng sau khi nâng cấp cải tiến của Trung quốc, cũng đặt quân trên đường .

Người Trung quốc khi ấy phải mất nhiều thời gian loay hoay tìm vị trí cho quân Pháo này và cuối cùng cũng tìm được vị trí lý tưởng cho quân Pháo như chúng ta thấy trên bàn cờ ngày nay. Tuy nhiên, để có vị trí này thì hàng chốt phải đẩy rất xa lên phía trước. Kết quả là không đấu thủ nào dám tấn chốt vì chỉ cần tiến lên 1 bước thì sẽ bị chốt đối phương ăn mất ! Thế là “Sở hà Hán giới “- Sông ngăn cách giữa bàn cờ  ra đời, tạo thêm không gian ngăn cách 2 bên.  9 điểm đặt quân nữa được tăng thêm. Như vậy, bàn cờ tướng bây giờ đã có 90 điểm so với 64, đó là một sự mở rộng đáng kể. Diện tích chung của bàn cờ hầu như không tăng mấy (chỉ tăng thêm 8 ô) nhưng số điểm tăng thêm được 1 phần 3.

Xem thêm : Nguồn gốc sinh ra của Cờ Vua .

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Phát Minh