Lịch sử hình thành và phát triển của máy điều hoà

Biên tập bởi Đặng Ngọc Thanh Tâm

Đăng 2 năm trước

24.515

Máy điều hoà là một thiết bị rất phổ biến và có nhu cầu sử dụng cao ở Việt Nam. Để hiểu rõ hơn về sản phẩm điện gia dụng này, bài viết sau của Điện máy XANH sẽ điểm lại lịch sử hình thành và phát triển của chiếc máy điều hoà ngày nay.

Những mô hình làm mát đầu tiên

Người Ai Cập cổ đại đã biết sản xuất ra quy mô làm mát để Giao hàng cho chính mình. Mô hình đơn thuần nhất được người Ai Cập sản xuất ra đó là treo lau sậy trên những hành lang cửa số rồi phun nước lên .
Mục đích của quy mô này là khi gió thổi vào sẽ đi qua quy mô và mang theo hơi nước vào phòng, giữ ẩm và làm mát cho không khí bên trong. Biện pháp này giúp người Ai Cập cổ giảm bớt đi cái nóng từ sa mạc nơi họ sinh sống .

Lịch sử sáng tạo và phát triển của máy điều hoà
Mô hình làm mát của người Ai Cập trên các hình vẽ trên tường

Một cách làm mát khác của người La Mã cổ đại chính là họ bao quanh tường nhà mạng lưới hệ thống ống nước, khi nước lưu thông sẽ làm mát ngôi nhà. Làm mát bằng nước cũng được người Ba Tư thời trung cổ vận dụng. Hệ thống của họ gồm có tháp gió và những bể chứa nhiều nước giúp làm mát không khí trong nhà .

Lịch sử sáng tạo và phát triển của máy điều hoà
Mô hình làm mát của người Ba Tư

Lịch sử sáng tạo và phát triển của máy điều hoà
Tháp gió làm mát biểu diễn qua sơ đồ

Những nhà khoa học là “cha đẻ” của máy điều hoà không khí

Thế kỷ 17, nhà phát minh Cornelis Drebble đã nghĩ ra cách làm mát không khí bằng cách cho thêm muối vào nước. Hệ thống “ biến mùa hè thành mùa đông ” của ông đã được trình làng cho nhà vua nước Anh lúc bấy giờ .

Lịch sử sáng tạo và phát triển của máy điều hoà
Nhà phát minh Cornelis Drebble (1572-1633)

Năm 1758, nhà phát minh John Hadley đã điều tra và nghiên cứu và phát hiện ra mối liên hệ giữa sự bay hơi của chất lỏng và quy trình làm lạnh không khí .

Lịch sử sáng tạo và phát triển của máy điều hoà
Nhà phát minh John Hadley (1731-1764)

Năm 1820, nhà hoá học người Anh Michael Faraday đã thành công xuất sắc khi cho nén và hoá lỏng khí amoniac. Ông điều tra và nghiên cứu được rằng khi bay hơi, khí amoniac có năng lực làm lạnh không khí xung quanh .
Đó là cơ sở tiên phong để năm 1842 bác sĩ người Scotland John Gorrie ( 1803 – 1855 ) tạo nên cỗ máy tạo băng làm mát cho cả một toà nhà lớn .

Lịch sử sáng tạo và phát triển của máy điều hoà
Nhà hóa học, vật lý và phát minh người Anh, Michael Faraday (1791-1867)

Lịch sử sáng tạo và phát triển của máy điều hoà
Bác sĩ người Scotland John Gorrie (1803-1855)

Lịch sử sáng tạo và phát triển của máy điều hoà
Tuy nhiên sau đó mô hình tạo băng của bác sĩ John Gorrie không được ủng hộ

Năm 1851, kỹ sư James Harrison sản xuất thành công xuất sắc cỗ máy làm nước đá tiên phong. Năm 1854, cỗ máy này chính thức được thương mại hoá. Năm 1855, ông được trao văn bằng bản quyền trí tuệ mạng lưới hệ thống tủ lạnh nén khí ete .

Lịch sử sáng tạo và phát triển của máy điều hoà
Kỹ sư James Harrison – người đầu tiên chế tạo thành công cỗ máy tạo băng

Lịch sử sáng tạo và phát triển của máy điều hoà

Cỗ máy tạo băng của Harrison

Hành trình của chiếc máy lạnh đầu tiên

Cuối thế kỷ 19, người ta sử dụng mạng lưới hệ thống làm lạnh từ những đường ống dẫn không khí ẩm đi vòng quanh một toà nhà. Hệ thống này giúp dữ gìn và bảo vệ một số ít thực phẩm, làm mát bia và một số ít thức uống .
Ngày 17 tháng 7 năm 1902, Willis Carrier phát minh sáng tạo ra chiếc máy điều hoà không khí tiên phong chạy bằng điện .

Lịch sử sáng tạo và phát triển của máy điều hoà
Nhà phát minh Willis Carrier (1875-1950)

Hệ thống điều hoà không khí của Willis Carrier được dùng trong một nhà máy in. Hệ thống này giúp kiểm soát nhiệt độ và còn giữ độ ẩm trong nhà máy. Nguyên lý giữ ẩm cho không khí của Carrier áp dụng khá đơn giản, thay vì đẩy không khí qua ống nung nóng, dòng không khí di chuyển qua ống được làm lạnh bằng amoniac hoá lỏng.

Lịch sử sáng tạo và phát triển của máy điều hoà
Hệ thống điều hoà không khí đầu tiên của Willis Carrier

Năm 1906, kỹ sư Stuart Cramer nghĩ ra sáng tạo độc đáo sản xuất thiết bị thông gió lắp vào nồi chứa nước cất của mạng lưới hệ thống dệt để tạo ra nhiệt độ. Quá trình này được đặt tên là “ điều hoà không khí ” .

Kỹ sư Carrier đứng ở hàng giữa, thứ 3 từ phải qua​

Kỹ sư Carrier đứng ở hàng giữa, thứ 3 từ phải qua ​

Máy điều hoà được phổ biến như thế nào?

Năm 1911, Carrier ra mắt “ công thức làm lạnh với tỷ suất nhiệt độ hài hòa và hợp lý ” cho hội kỹ sư cơ khí của Hoa Kỳ. Phương pháp làm lạnh này được vận dụng cho tới ngày này .
Năm 1914, hộ mái ấm gia đình tiên phong tại Minneapolis đã lắp ráp mạng lưới hệ thống điều hoà của Carrier sản xuất .

Carrier và hệ thống điều hoà trên nóc toà nhà
Carrier và hệ thống điều hoà trên nóc toà nhà

Từ năm 1917 đến năm 1930, dân cư hoàn toàn có thể tận thưởng không khí mát từ máy điều hoà ở những rạp chiếu phim. Năm 1922, Carrier sửa chữa thay thế chất sinh hàn ô nhiễm amoniac bằng một hợp chất bảo đảm an toàn hơn đó là dielene .
Các thế hệ máy điều hoà tiếp theo đã được giảm thiểu tối đa size, nhỏ gọn hơn và được lắp ráp tại nhiều nơi như shop bách hoá, những con tàu, …

Koan Maru là chiếc tàu thủy đầu tiên được trang bị hệ thống điều hòa không khí

Koan Maru là chiếc tàu thủy tiên phong được trang bị mạng lưới hệ thống điều hòa không khí

Lịch sử sáng tạo và phát triển của máy điều hoà
Cửa hàng bách hoá được trang bị máy điều hoà

Từ năm 1924 đến năm 1930, máy điều hoà được phổ cập ở nhiều cơ sở thao tác của chính phủ nước nhà Mỹ .
Năm 1928, kỹ sư người Mỹ Thomas Midgley lần tiên phong sản xuất thành công xuất sắc khí Freon làm chất sinh hàn trong công nghệ tiên tiến làm lạnh được sử dụng thoáng rộng cho những thế hệ máy lạnh đến năm 1994 .

Lịch sử sáng tạo và phát triển của máy điều hoà
Kỹ sư người Mỹ Thomas Midgley (1889-1944)

Năm 1931, Schultz và Sherman sản xuất thành công xuất sắc máy điều hoà có kích cỡ nhỏ gọn đặt trên bệ hành lang cửa số và làm mát một căn phòng .

Máy lạnh ngày nay ngày càng được cải tiến và thân thiện với môi trường

Năm 1946, 30.000 máy điều hoà gia dụng được sản xuất và cung ứng cho người dân trên khắp nước Mỹ. Năm 1953, hơn 1 triệu máy điều hoà đã được sản xuất và bán ra .

Lịch sử sáng tạo và phát triển của máy điều hoà
Máy lạnh được lắp đặt bên ngoài giảng đường Đại học California

Năm 1957, kỹ sư người Đức Heinrich Krigar sản xuất thành công xuất sắc máy nén khí ly tâm tiên phong trên quốc tế. Với kỹ thuật này, máy điều hoà được sản xuất với size nhỏ, khối lượng nhẹ, quản lý và vận hành êm và đạt hiệu suất cao hơn .
Thời gian sau này, máy điều hoà được sản xuất với nhiều công nghệ tiên tiến mới, tiêu biểu vượt trội và ngày càng thân thiện với môi trường tự nhiên .

Máy lạnh ngày nay sử dụng công nghệ Inverter tiết kiệm năng lượng

Máy lạnh ngày này sử dụng công nghệ Inverter tiết kiệm chi phí nguồn năng lượng

Hiện nay, hầu hết máy lạnh đều sử dụng công nghệ Inverter. Công nghệ này sử dụng máy nén biến tần để đạt được nhiệt độ mong muốn với tần số biên độ nhiệt tối thiểu giúp tiết kiệm năng lượng tiêu thụ. Đây là dòng máy lạnh được sử dụng rộng rãi nhất hiện nay và được dự đoán sẽ tiếp tục phát triển và phổ biến trong tương lai.

Nguồn : tinhte.vn