Tầm quan trọng của nước sạch đối với đời sống con người

Tầm quan trọng của nước sạch đối với đời sống con người

07/09/2015

   1. Thực trạng cung cấp nước sạch sinh hoạt hiện nay

   Việt Nam hiện thuộc nhóm quốc gia “thiếu nước” do lượng nước mặt bình quân đầu người mỗi năm chỉ đạt 3.840 m3, thấp hơn chỉ tiêu 4.000 m3/người mỗi năm của Hội Tài nguyên Nước quốc tế (IWRA). Đây được xem là một nghịch lý đối với một quốc gia có mạng lưới sông ngòi dày đặc như nước ta. Theo thống kê của Viện Sức khỏe nghề nghiệp và môi trường (Bộ Y tế), Việt Nam hiện có khoảng 17,2 triệu người (tương đương 21,5% dân số) đang sử dụng nguồn nước sinh hoạt từ giếng khoan, chưa được kiểm nghiệm hay qua xử lý.

Tuy nhiên cũng cần phân biệt nguồn nước tài nguyên và nguồn nước dùng để nhà hàng, hoạt động và sinh hoạt. Nước tài nguyên là nguồn nước sông, suối, ao, hồ, nước ngầm hoặc nước mưa. Còn nước dùng để nhà hàng siêu thị, hoạt động và sinh hoạt là nước phải bảo vệ bảo đảm an toàn đối với sức khỏe thể chất của con người, tức là nước sạch. Một số nguồn nước tài nguyên, trong một số ít trường hợp, hoàn toàn có thể sử dụng trực tiếp cho hoạt động và sinh hoạt như nước ngầm sâu, nước mưa, còn lại hầu hết những nguồn nước cần phải được giải quyết và xử lý mới hoàn toàn có thể trở thành nước sạch để sử dụng. Hiện nay, tuy tài nguyên nước mặt phẳng của nước ta tương đối dồi dào, nhưng đó không phải là nước sạch để dùng cho nhà hàng, hoạt động và sinh hoạt vì nước sông, suối, ao hồ đều đang bị ô nhiễm nặng. Kể cả nước ngầm nhiều nơi lúc bấy giờ cũng đang trở nên ô nhiễm và thiếu do bị khai thác quá mức. Nước mưa cũng có rủi ro tiềm ẩn bị ô nhiễm do một số ít nguyên do như không khí ô nhiễm, việc thu hứng để lấy nước mưa không bảo vệ, ví dụ như dùng mái lợp fibroxi măng để hứng nước mưa .

Sản xuất nước sạch tại Nhà máy nước Nam Dư

Theo thống kê báo cáo giải trình hiệu quả kiểm tra chất lượng nước cấp từ những xí nghiệp sản xuất nước, trạm cấp nước tập trung chuyên sâu năm 2013, đa phần những nhà máy sản xuất nước đều có chỉ tiêu chất lượng nước đầu ra đạt tiêu chuẩn được cho phép. Tuy nhiên, 1 số ít nhà máy sản xuất nước thường gặp 1 số ít chỉ tiêu không đạt như : Nhiễm E. Coli tương quan đến vùng ngập lụt tại một số ít tỉnh vùng đồng bằng sông Cửu Long ; Hàm lượng clo dư thấp do tiến trình giải quyết và xử lý nước và mạng lưới phân phối không bảo vệ, bị rò rỉ hoặc do chưa bảo vệ hàm lượng clo dư trong mạng lưới. Hàm lượng nitrit, nitrat cao hơn tiêu chuẩn được cho phép hoàn toàn có thể do chất lượng nguồn nước khai thác bị ô nhiễm hoặc tiến trình giải quyết và xử lý nước không bảo vệ hay do mạng lưới đường ống rò rỉ. Hàm lượng permanganate cao hơn tiêu chuẩn được cho phép cho thấy nguồn nước hoàn toàn có thể nhiễm bẩn những chất hữu cơ. Ngoài ra có một số ít chỉ tiêu cao hơn tiêu chuẩn được cho phép như độ cứng, măng gan, sắt ở những mức độ không gây ảnh hưởng tác động đến sức khỏe thể chất .
Thời gian vừa mới qua, Bộ Y tế đã tăng cường kiểm tra đột xuất chất lượng nước ẩm thực ăn uống, hoạt động và sinh hoạt tại một loạt những tỉnh, thành phố lớn trong cả nước như TP.HN, TP. Hồ Chí Minh, TP. Hải Phòng, Quảng Ninh, Thừa Thiên – Huế, TP. Đà Nẵng, Thanh Hóa, Nghệ An, Lâm Đồng, Gia Lai, Bà Rịa Vũng Tàu, Cần Thơ. Trong quy trình kiểm tra, Bộ Y tế cũng đã tổ chức triển khai lấy những mẫu nước tại những xí nghiệp sản xuất nước, trạm cấp nước và những hộ mái ấm gia đình để xét nghiệm nhìn nhận chất lượng nước. Kết quả xét kiểm tra cũng phản ánh tựa như như báo cáo giải trình của những Trung tâm Y tế dự trữ tỉnh. Tại TP. Hà Nội, Bộ Y tế đã phát hiện nước tại khu đô thị Nam Đô, trạm cấp nước Mỹ Đình 2 không đạt tiêu chuẩn được cho phép và đã đề xuất Ủy Ban Nhân Dân thành phố có những giải pháp chỉ huy dừng cấp nước và khắc phục ngay những sự cố để bảo vệ phân phối nước bảo đảm an toàn, bảo vệ sức khỏe thể chất cho người dân .

   2. Vai trò quan trọng nước đối với cuộc sống con người

Nước sạch đóng vai trò rất quan trọng đối với sức khỏe thể chất và đời sống của con người. Nước sạch giúp cho con người duy trì đời sống hàng ngày bởi con người sử dụng nước sạch để phân phối cho những nhu yếu nhà hàng siêu thị, hoặc sử dụng cho những hoạt động giải trí hoạt động và sinh hoạt như tắm rửa, giặt giũ, rửa rau, vo gạo … Để thỏa mãn nhu cầu những nhu yếu vệ sinh cá thể và hoạt động và sinh hoạt, mỗi người cần tới khoảng chừng 120 lít nước / ngày. Nước sạch không chỉ là trong, không màu, không mùi, không vị mà còn phải bảo đảm an toàn đối với sức khỏe thể chất của người sử dụng. Nếu sử dụng nước không sạch thì sẽ tác động ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe thể chất, vì nước là thiên nhiên và môi trường trung gian chuyển tải những chất hóa học và những loại vi trùng, vi rút, ký sinh trùng gây bệnh mà mắt thường không nhìn thấy được .
Các hóa chất thường gặp trong nước như sắt, chì, măng gan, asen, thủy ngân, nitrit, nitrat, amoni, hóa chất bảo vệ thực vật, những loại sản phẩm dầu, mỡ và những hóa chất dùng trong công nghiệp … Nếu hàm lượng của những chất này trong nước vượt quá tiêu chuẩn được cho phép sẽ gây hại đối với sức khỏe thể chất như ngộ độc sắt kẽm kim loại nặng ( asen, thủy ngân, chì, hóa chất bảo vệ thực vật ). Nếu hàm lượng hóa chất thấp hơn, hoàn toàn có thể chưa ảnh hưởng tác động ngay đến sức khỏe thể chất, nhưng những hóa chất có năng lực tích tụ trong những mô của khung hình, về lâu bền hơn hoàn toàn có thể gây nên những bệnh nhiễm độc mãn tính hoặc ung thư .
Việc sử dụng nước bị nhiễm bẩn những yếu tố vi sinh vật cũng là nguyên do gây nên những bệnh hoặc những vụ dịch đường tiêu hóa như tiêu chảy, tả, lỵ, thương hàn. Nước cũng như thực phẩm rất dễ bị nhiễm những loại vi trùng E. Coli, Salmonella gây bệnh tiêu chảy, phẩy khuẩn tả gây bệnh tả … Nhiều người dùng chung một nguồn nước bị nhiễm vi trùng gây bệnh hoàn toàn có thể gây bùng phát những vụ dịch trong hội đồng và nếu phân hoặc chất thải của những người này không được quản trị tốt, gây ô nhiễm môi trường tự nhiên thì dịch bệnh lại càng có rủi ro tiềm ẩn lan rộng hơn .

   3. Nguyên nhân và giải pháp đảm bảo việc cung cấp nước sạch

   Hiện nay, có một số nguyên nhân gây làm ảnh hưởng đến chất lượng nước ăn uống, sinh hoạt, cụ thể như:

Tình trạng ô nhiễm nước mặt phẳng và nước ngầm ngày càng ngày càng tăng. Ô nhiễm nguồn nước do chất thải rắn và lỏng từ những hoạt động giải trí hoạt động và sinh hoạt, sản xuất công nghiệp, nông nghiệp, bệnh viện. được thải trực tiếp vào môi trường tự nhiên mà không qua bất kể một khâu giải quyết và xử lý nào. Các loại hóa chất ô nhiễm và những vi sinh vật gây bệnh sẽ xâm nhập vào những nguồn nước ngầm nông trong khi đó nước ngầm là nguồn cung ứng nguyên liệu chính cho những xí nghiệp sản xuất nước và những trạm cấp nước tập trung chuyên sâu. Bên cạnh đó, thực trạng khai thác bừa bãi nguồn nước ngầm bằng những giếng khoan tự phát của những hộ mái ấm gia đình, những cơ quan xí nghiệp sản xuất, những cơ sở sản xuất ship hàng cho mục tiêu hoạt động và sinh hoạt, kinh doanh thương mại, sản xuất đã và đang làm cho nguồn tài nguyên nước đang bị mất cân đối nghiêm trọng và tăng rủi ro tiềm ẩn ô nhiễm tầng nước ngầm trải qua những giếng khoan .
Công nghệ, năng lượng, tiến trình giải quyết và xử lý của nhiều cơ sở phân phối nước còn hạn chế. Trong khi 1 số ít xí nghiệp sản xuất nước ở những thành phố lớn được góp vốn đầu tư quá trình công nghệ tiên tiến giải quyết và xử lý văn minh hoàn toàn có thể vô hiệu được hầu hết những chất ô nhiễm trong quy trình giải quyết và xử lý, thì nhiều những xí nghiệp sản xuất nước đô thị và trạm cấp nước tập trung chuyên sâu ở nông thôn có năng lượng giải quyết và xử lý nước còn hạn chế, chưa có năng lực vô hiệu được toàn bộ những hóa chất ô nhiễm ra khỏi nước. Nhiều cơ sở cấp nước chưa tuân thủ quy trình tiến độ công nghệ tiên tiến, ví dụ chưa có giải pháp bổ trợ, duy trì hàm lượng clo dư trong hàng loạt mạng lưới hệ thống cấp nước đạt tiêu chuẩn được cho phép 0,3 – 0,5 mg / l để hoàn toàn có thể diệt khuẩn trong nước .
Hệ thống đường ống phân phối và bể chứa nước đã cũ, xuống cấp trầm trọng gây vỡ, rò rỉ đường ống làm cho những chất ô nhiễm từ bên ngoài thấm ngược vào trong đường ống gây ô nhiễm nước. Tại nhiều khu đô thị, khu căn hộ cao cấp, những mạng lưới hệ thống bể chứa đã cũ, nứt vỡ, thiếu nắp đậy, hư hỏng thì dù nước cấp có bảo vệ chất lượng cũng sẽ bị ô nhiễm nếu những bể chứa nước không được quản trị tốt .
Ý thức bảo vệ mạng lưới hệ thống đường ống cấp nước của một số ít người dân chưa cao. Nhiều nơi có hiện tượng kỳ lạ tự ý khoan đục đường ống để đấu nối trái phép gây thất thoát nước, giảm áp lực đè nén nước làm trào ngược nước bẩn và chất ô nhiễm vào trong đường ống .
Nguồn nước bị ô nhiễm tự nhiên. Bên cạnh những yếu tố ô nhiễm nguồn nước do những hoạt động giải trí của con người gây nên, nguồn nước cũng hoàn toàn có thể bị ô nhiễm tự nhiên từ những lớp trầm tích trong lòng đất hoặc những quy trình hóa học xảy ra trong tự nhiên. Ví dụ ô nhiễm asen lúc bấy giờ trong nước ngầm hầu hết là nhiễm asen tự nhiên .
Đảm bảo việc phân phối nước sạch và rất đầy đủ là một trong những điều kiện kèm theo cơ bản để bảo vệ sức khỏe thể chất con người. Để làm được điều này, những cơ quan chức năng, những đơn vị sản xuất kinh doanh thương mại nước sạch và bản thân mỗi người dân đang sử dụng nước hoạt động và sinh hoạt hãy trân trọng và bảo vệ nguồn sống của chính mình .
Các đơn vị chức năng sản xuất, cung ứng nước sạch có nghĩa vụ và trách nhiệm bảo vệ chất lượng nước sạch cung ứng cho nhân dân ; Ổn định việc phân phối nước sạch trên mạng lưới hiện có và sử dụng những nguồn lực để tăng cường chống thất thoát, thất thu ; Rà soát, phát hiện nguyên do gây ra thất thu, thất thoát nước sạch để yêu cầu những giải pháp, giải pháp khắc phục, quản trị đơn cử, tương thích .
Sở Xây dựng, Sở NN&PTNT tăng cường những giải pháp quản trị nhà nước để bảo vệ chất lượng nước cấp của những nhà máy sản xuất nước, trạm cấp nước khu vực đô thị, nông thôn. Sở Y tế tăng cường kiểm tra về chất lượng nước sạch để bảo vệ bảo đảm an toàn sức khỏe thể chất cho người sử dụng .
Đối với người dân, cần phải nâng cao ý thức hội đồng để giữ sạch nguồn nước bằng cách không vứt rác bừa bãi, không phóng uế bậy, không thải trực tiếp vào nguồn nước sạch, không dùng phân tươi làm phân bón ; sử dụng thuốc trừ sâu đúng hướng dẫn. Cần hạn chế tối đa việc sử dụng những hóa chất gây ô nhiễm thiên nhiên và môi trường, đặc biệt quan trọng là môi trường tự nhiên nước. Bên cạnh đó giảm tiêu tốn lãng phí khi sử dụng nước vào những hoạt động và sinh hoạt như nước dội vào Tolet, tắt vòi nước khi đánh răng ; kiểm tra, bảo dưỡng tái tạo lại đường ống, bể chứa nước để chống thất thoát nước ; dùng lại nguồn nước hồ bơi, nước mưa vào những việc thích hợp như cọ rửa sân, tưới cây …

Nguyễn Thị Liên Hương

Đỗ Mạnh Cường

Cục Quản lý thiên nhiên và môi trường y tế
( Nguồn : Bài đăng trên Tạp chí Môi trường số 8 – năm ngoái )