Khí H2S là gì? Cách nhận biết, ứng dụng, tác hại của khí hidro sunfua


28/06/2021

Chúng ta thường biết đến xyanua là một chất cực độc mà không biết rằng có một loại chất khí cũng nguy hiểm không kém, đó là H2S. Vậy khí H2S là gì? Nó độc như thế nào, cách điều chế và nhận biết H2S ra sao? Cùng tìm hiểu với chúng tôi nhé.

Khí H2S (hidro sunfua) là gì?

Khí H2S là công thức hóa học của hydro sunfua. Đây là một loại khí hydro chalcogenua không màu, có mùi hôi đặc trưng như trứng thối và nặng hơn không khí với d = 34/29 ≈ 1,17 .

Nó là một chất cực độc, có tính ăn mòn, dễ cháy và được phát hiện lần đầu tiên vào năm 1777 bởi nhà hóa học người Thụy Điển Carl Wihelm Scheele. Cơ thể con người cũng tạo ra một lượng nhỏ khí H2S và dùng nó như một phân tử tín hiệu.

Khí H2S là gì
Khí H2S là gì

Khí H2S sinh ra từ đâu? 

Trong tự nhiên, khí hydro sunfua được sinh ra từ quy trình phân hủy vi sinh vật hữu cơ trong điều kiện kèm theo không có oxy bởi những vi trùng khử sunfat. Nó cũng có trong 1 số ít nguồn nước suối, khí núi lửa, những hầm kín, đường ống nước thải, giếng sâu hoặc khoang chứa cá trên tàu biển. Ngoài ra, H2S cũng được khung hình con người tạo ra với một lượng nhỏ .
Khí H2S sinh ra từ đâu
Khí H2S sinh ra từ đâu

Tính chất vật lý của H2S

  • Là chất khí không màu, có mùi trứng thối, nặng hơn không khí .
  • Nhiệt độ hóa lỏng của H2S là − 60 độ C và hóa rắn là − 86 độ C.
  • Độ tan trong nước : S = 0,38 g / 100 g H2O ở 20 độ C và 1 atm .
  • Là một chất khí cực độc : Chỉ cần một lượng nhỏ trong không khí cũng hoàn toàn có thể gây ngộ độc cho người và động vật hoang dã nếu hít phải .
  • Được sử dụng để nhận ra những hợp chất có chứa lưu huỳnh như sắt sunfua, Kali sunfua, … : Cho những hợp chất có chứa lưu huỳnh tính năng với những loại axit mạnh như axit clohydric, loại sản phẩm tạo ra là khí H2S với mùi thối đặc trưng rất dễ nhận ra. Tuy nhiên, cách này không được sử dụng với đồng sunfua do nó không phản ứng với HCl .

Tính chất hóa học của H2S

  • Tính axit yếu

Khí Hydro sunfua tan trong nước tạo ra axit sunfua hydric rất yếu. Axit này yếu hơn cả H2CO3 .

  • Tác dụng với dung dịch kiềm tạo ra 2 muối là muối trung hòa và muối axit :

NaOH + H2S → NaHS + H2O
2N aOH + H2S → Na2S + 2H2 O
Tùy vào tỉ lệ phản ứng mà muối tạo thành hoàn toàn có thể khác nhau :
Gọi nOH – / nH2S = T thì :
+ T < 2 : muối HS - + T > hoặc = 2 : Tạo ra muối S2 –
+ 1 < T < 2 : Tạo ra muối HS - và S2 -

  • Tác dụng với những dung dịch muối cacbonat của sắt kẽm kim loại kiềm, tạo ra muối hydro cacbonat

H2S + Na2CO3 → NaHCO3 + NaHS

  • Tính khử mạnh

Lưu huỳnh có số oxi hóa là – 2 ; 0 ; 4 ; 6. Trong hợp chất khí H2S, lưu huỳnh ( S ) có số oxi hóa thấp nhất ( – 2 ) nên nó mang tính khử mạnh .

  • Tác dụng với oxi

2H2 S + 3O2 → 2 H2O + 2SO2
Khí hydro sunfua cháy trong không khí ở nhiêt độ cao sẽ tạo ra ngọn lửa có màu xanh .
Nếu không cung ứng đủ không khí hoặc nhiệt độ không đủ lớn, H2S sẽ bị oxi hóa S :
2H2 S + O2 → H2O + 2S

Khi có nước, Clo hoàn toàn có thể oxi hóa H2S thành H2SO4 :
H2S + 4C l2 + 4H2 O → H2SO4 + 8HC l

  • Tác dụng với sắt kẽm kim loại kiềm tạo ra muối axit .

2H2 S + 2K → 2KHS + H2

  • H2S phản ứng với những sắt kẽm kim loại khác tạo ra muối sunfua. Tuy nhiên, H2S khan không tính năng với đồng, bạc, thủy ngân nhưng khi xuất hiện hơi nước thì phản ứng lại xảy ra khá nhanh và làm cho mặt phẳng những sắt kẽm kim loại này bị xám lại .

4 Ag + 2H2 S + O2 → 2A g2S + 2H2 O

Cách điều chế khí H2S 

Khí hydro sunfua là chất khí cực độc và nó không được sản xuất công nghiệp. Nó chỉ được điều chế trong những phòng thí nghiệm bằng cách cho FeS phản ứng với axit HCl
2HC l + FeS → FeCl2 + H2S
Điều chế khí H2S
Điều chế khí H2S

Khí H2S độc như thế nào? 

H2S là khí rất độc. Nếu trong không khí có chứa một lượng, dù là rất nhỏ hydro sunfua người và động vật hoang dã cũng hoàn toàn có thể bị ngộ độc nặng, ngat thở, choáng váng và ói mửa. Tùy vào nồng độ khí hydro sunfua mà mức độ nguy hại của nó sẽ khác nhau. Trường hợp nặng hoàn toàn có thể khiến nạn nhân bị tê liệt body toàn thân, thậm chí tử vong .

  • Nồng độ khoảng chừng 100 ppm : Gây kích thích đến màng phổi của con người. Nếu hít thở lâu trong khoảng chừng 1 giờ, mắt và đường hô hấp sẽ bị ảnh hưởng tác động. Nếu liên tục trên 8 giờ, nạn nhân hoàn toàn có thể bị tử trận .
  • Nồng độ khoảng chừng 400 ppm đến 700 ppm : Chỉ trong khoảng chừng 30 phút, nạn nhân hoàn toàn có thể bị nguy khốn đến tính mạng con người .
  • Nồng độ trên 800 ppm : Nạn nhân hoàn toàn có thể gây mất ý thức, có năng lực tử trận ngay lập tức .

Bảng phân tích mức độ ảnh hưởng tới sức khỏe theo nồng độ khí H2S có trong không khí

Nồng độ (ppm) Mức độ ảnh hưởng
0.025 Với nồng độ này sẽ Open mùi thoang thoảng. Tùy vào người cảm nhận có hay không .
0.3 – 9 Nhận biết được, có mùi giống trứng thối càng lúc càng rõ ràng hơn
10 Kích thích nhầy mắt
40 Nặng mùi. Gây kích thích màng phổi
100 – 300 Hít liên tục từ 8 – 48 giờ sẽ tử vong
400 – 700 Tử vong nếu hít liên tục trong khoảng 0,5 – 1 giờ
800 – 1000 Mất ý thức và tử vong nhanh

 Xem thêm: Metan là gì? Điều chế, tính chất, ứng dụng của khí metan CH4

Cách nhận biết khí H2S là gì?

Theo Cơ quan Quản lý bảo đảm an toàn và sức khỏe thể chất nghề nghiệp Mỹ, mùi của H2S sẽ không rõ ràng nếu nồng độ khí dưới 0,025 ppm ( tùy cảm nhận của từng người là có hay không ). Với nồng độ từ 3 – 5 ppm, nó sẽ có mùi trứng thối rõ ràng hơn và nếu nồng độ khoảng chừng 100 ppm thì sẽ là mùi trứng thối nặng .
Biểu hiện khi nhiễm độc khí H2S
Biểu hiện khi nhiễm độc khí H2S

Biện pháp xử lý sự cố liên quan khí H2S

Theo thống kê ở Mỹ, trung bình 24 % tai nạn thương tâm ngộ độc khí hydro sufua xảy ra trong quy trình giải quyết và xử lý rác và 18 % xảy ra trong công nghiệp khí tự nhiên. Trong đó, 87 % những ca tử trận do ngạt khí H2S xảy ra ngay tại hiện trường, 21 % tai nạn đáng tiếc thường có tối thiểu hai người thiệt mạng và nhiều trường hợp là chính những người lao vào cứu hoặc tương hỗ nạn nhân lại là người tử trận .
Chính thế cho nên, những chuyên viên khuyến nghị rằng nếu phát hiện mùi trứng thối trong quy trình thao tác và hoạt động và sinh hoạt thì ngay lập tức phải chú ý quan tâm bảo vệ bản thân mình vì đó là mùi đặc trưng của khí hydro sunfua .
Nếu bạn cảm thấy đau đầu, choáng váng thì cần nhanh gọn vận động và di chuyển đến ngay nơi thoáng khí, nếu bị nặng hơn thì hoàn toàn có thể thở oxy .
Khi thao tác ở những nơi có lượng khí H2S cao như giếng nước, bể nước, cống, hầm thì cần trang bị đồ bảo lãnh và khi vệ sinh cần chú ý quan tâm tránh bị ngộ độc khí, hoàn toàn có thể dùng quạt hoặc phun dưỡng khí trước khi quét dọn. Trong trường hợp bắt buộc phải xuống cống, hầm hay những nơi kín gió, bạn nên buộc dây vào người và cần phải có người tương hỗ bên trên để kịp thời giải quyết và xử lý khi gặp trường hợp khẩn cấp .

Ứng dụng của khí H2S – khí Hydro sunfua

Dù là khí rất độc nhưng hydro sufua vẫn có nhiều ứng dụng quan trọng trong 1 số ít ngành công nghiệp thương mại quan trọng. Ví dụ như :

  • Dùng làm nguyên vật liệu để sản xuất axit sunfuric và nguyên tố lưu huỳnh .
  • Sản xuất những chất sulfide vô cơ trung gian dùng làm nguyên vật liệu cho những tiến trình sản xuất thuốc trừ sâu, thuốc nhuộm, da và dược phẩm .
  • Dùng để sản xuất nước nặng trong 1 số ít nhà máy sản xuất điện hạt nhân .
  • Trong nông nghiệp, khí hydro sunfua được dùng làm chất khử trùng.

  • Có mặt trong một số ít loại dầu cắt gọt sắt kẽm kim loại, là chất làm mát và chất bôi trơn, … trong quá trình gia công sắt kẽm kim loại .

Hy vọng những thông tin trên đã giúp bạn hiểu Khí H2S là gì, nó được sinh ra từ đâu, ứng dụng, những kiến thức hữu ích để các bạn bảo vệ bản thân mình tốt hơn trước loại khí cực độc này. Vietchem chuyên cung cấp các loại vật tư xử lý khói khí thải chứa NOx, SOx, dung môi, hơi thủy ngân…phát thải từ các nhà máy công nghiệp. Nếu có nhu cầu mua hàng quý khách có thể truy cập website https://laodongdongnai.vn/ hoặc liên hệ 0963 029 988 để được báo giá tốt.

 Tham khảo: