Mục tiêu giữ ổn định lạm phát sẽ không dễ dàng

( TBTCO ) – Không ít người vào cuối năm trước đã dự đoán chỉ số giá tiêu dùng (CPI) năm 2021 sẽ tăng cao, nhưng đến tháng 11, diễn biến lại không như vậy. Theo số liệu vừa được Tổng cục Thống kê công bố, CPI tháng 11 chỉ tăng 0,32%, tính chung 11 tháng năm 2021, CPI tăng 1,84% so với cùng kỳ năm trước, mức tăng thấp nhất kể từ năm 2016.

Dịch bệnh khiến người dân dè dặt chi tiêu

Nhìn vào số liệu của Tổng cục Thống kê cho thấy, trong 11 tháng, có 4 tháng CPI giảm, 7 tháng tăng, nhưng trong đó có một số tháng tăng rất thấp (tháng 1, tháng 5, tháng 6).

Sau 11 tháng ( tức tháng 11/2021 so với tháng 12/2000 ) còn cách xa so với 2 %. Còn sau 1 năm ( tức tháng 11/2021 so với tháng 11/2020 ) cũng vẫn cách xa so với mức 2 %. Bình quân 11 tháng năm nay so với cùng kỳ năm trước ở dưới mốc 2 % và còn thấp xa so với tiềm năng cả năm theo Nghị quyết của Quốc hội ( 4 % ). Như vậy, dù so sánh với những mốc thời hạn nào thì CPI 11 tháng năm 2021 vẫn thấp. Đó là tín hiệu khả quan để dự báo cả năm 2021 sẽ tăng khá thấp hoàn toàn có thể chỉ bằng 50% vận tốc tăng so với tiềm năng. Xét theo nhóm sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ, có những diễn biến đáng quan tâm. Hàng ăn và dịch vụ siêu thị nhà hàng – nhóm chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tổng giá trị sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ tiêu dùng ( 33,56 % ) – tăng rất thấp : tháng 11 giảm 0,17 %, sau 11 tháng chỉ tăng 0,33 %, sau 1 năm giảm 0,08 %, trung bình 11 tháng chỉ tăng 0,74 % – thấp rất xa so với mốc chung của cả năm ( 4 % ). Trong 10 nhóm sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ tiêu dùng còn lại, trung bình 11 tháng chỉ có 1 nhóm tăng cao là giao thông vận tải, đa phần do giá xăng dầu tăng cao vào mấy kỳ trước, gần đây đã giảm xuống. Hai nhóm còn lại bị giảm : bưu chính, viễn thông giảm 0,74 % văn hóa truyền thống, vui chơi và du lịch giảm 0,97 %. Xét theo những yếu tố ảnh hưởng tác động, thì CPI 11 tháng và dự báo cả năm 2021 cũng có những diễn biến đáng quan tâm. Xét yếu tố tổng quát nhất của lạm phát là quan hệ cung – cầu thường được gọi là “ cầu kéo ”. Tổng mức kinh doanh nhỏ sản phẩm & hàng hóa và lệch giá dịch vụ tiêu dùng ( TMBL ) nếu loại trừ yếu tố giá so với cùng kỳ của 8 tháng giảm 6,2 % ; của 9 tháng giảm 8,7 %, của 10 tháng giảm 10,3 %, của 11 tháng giảm 10,4 %. Sự sụt giảm diễn ra ở cả 4 ngành, kể cả ngành kinh doanh nhỏ sản phẩm & hàng hóa là ngành chiếm tỷ trọng lớn nhất ( 83,1 % ) và giảm sâu hơn ở những ngành còn lại : dịch vụ lưu trú, nhà hàng siêu thị, du lịch, lữ hành, dịch vụ khác.

Xét yếu tố “chi phí đẩy”, giá nhập khẩu tăng ở hầu hết các mặt hàng. Theo báo cáo của Tổng cục Thống kê, giá nhập khẩu 11 tháng năm nay so với cùng kỳ tăng cao, như: phế liệu sắt thép tăng 64,6%, quặng và khoáng sản khác tăng 58,6%, dầu thô tăng 57,3%, khí đốt hóa lỏng tăng 49,8…

Trong khi đó, yếu tố tiền tệ – yếu tố trực tiếp so với lạm phát và cũng là yếu tố để lạm phát thể hiện ra – tuy tỷ suất tổng phương tiện đi lại giao dịch thanh toán / GDP ở mức cao ( đến cuối năm trước đã là 192,4 % ), tỷ suất dư nợ tín dụng thanh toán / GDP đã là 145,1 %, nhưng sức ép so với lạm phát năm nay chưa cao. Bên cạnh những yếu tố trên còn phải kể đến yếu tố tâm ý, nổi rõ ở 3 điểm : CPI tăng thấp, giá USD giảm ( tháng 11 giảm 0,21 %, sau 11 tháng giảm 1,4 %, sau 1 năm giảm 1,63 %, trung bình 11 tháng so với cùng kỳ giảm 1 %. ) ; sự “ bào mòn ” do đại dịch đã làm Open tâm ý thận trọng với dịch bệnh ( kể cả việc giảm đi khám chữa bệnh ), dè dặt tiêu tốn ; người tiêu dùng tăng tính tự cấp, tự cung tự túc, giảm việc mua và bán trên thị trường.

Nhiều yếu tố cảnh báo cho năm 2022

Mục tiêu theo Nghị quyết của Quốc hội đề ra cho năm 2022 là CPI tăng khoảng chừng 4 %. Đây là quyết tâm cao của Quốc hội và những nhà hoạch định chủ trương kinh tế tài chính vĩ mô, nếu triển khai được, thì năm 2022 sẽ là năm thứ 9 liên tục trấn áp lạm phát theo tiềm năng ( tính từ năm trước ). Tuy nhiên, việc thực thi tiềm năng trên của năm 2022 sẽ không thuận tiện, thậm chí còn còn tăng khá cao và tăng ngay từ đầu năm. Cảnh báo này xuất phát từ 1 số ít yếu tố hầu hết sau. Trước hết là quan hệ cung – cầu. Mục tiêu tăng cung ( GDP ) yên cầu phải tăng vốn góp vốn đầu tư tăng trưởng từ những nguồn, bởi vốn góp vốn đầu tư là yếu tố trực tiếp quyết định hành động vận tốc tăng / giảm GDP ; đồng thời vốn góp vốn đầu tư tăng cũng làm tăng cầu khi tích lũy và nhu cầu mua sắm có năng lực thanh toán giao dịch tăng theo. Cả cung và cầu bị “ bào mòn ”, “ kìm nén ” trong 2 năm 2019 – 2020 sẽ cộng hưởng cùng tăng, khi đại dịch được trấn áp, hình thành trạng thái “ thông thường mới ”.

Các gói “kích thích”, “kích cầu” lớn theo đề xuất và được quyết định, cùng với phương thức “kích thích”, “kích cầu” giống như năm 2019 thì càng phải cẩn trọng, bởi quy mô lớn hơn nhiều, khi cấp bù lãi suất sẽ kéo theo một lượng tín dụng “khủng” ra thị trường, trong khi tỷ lệ này/GDP đã rất cao. Khi lạm phát cao lên, thì thường vòng quay tiền tệ sẽ tăng lên, làm cho lượng tiền tệ tăng kép. Với sự chuyển động của dòng tiền trên thị trường, sẽ có một lượng tiền lớn đang bị “chôn” vào các kênh khác sẽ chuyển sang và gây sức ép đến thị trường hàng hóa, dịch vụ tiêu dùng.

Ngoài ra, nhập khẩu lạm phát được Dự kiến sẽ tăng cao, khi những đối tác chiến lược thương mại lớn có mức lạm phát cao kỷ lục trong mấy chục năm liên tục tăng những gói kích thích lớn cùng với sự phức tạp của đại dịch, … Trong khi đó, yếu tố tâm ý – tuy không phải là yếu tố kinh tế tài chính – nhưng trong nhiều trường hợp còn tác động ảnh hưởng lớn hơn cả yếu tố kinh tế tài chính. Đồng thời, về mặt thống kê giám sát, do số gốc so sánh là giá tiêu dùng năm 2020 thấp, thì vận tốc tăng năm 2021 sẽ cao lên.

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Thị Trường