Toàn cảnh ngành Ví điện tử (E-wallet) tại Việt Nam 2021 | Tomorrow Marketers

marketing foundationTomorrow Marketers – Ngành công nghiệp Fintech của Việt Nam đã tăng trưởng mạnh khi quốc gia kiểm soát và điều chỉnh theo trạng thái “ thông thường mới ” do đại dịch COVID – 19 gây ra. Việt Nam là một trong những vương quốc có mức tăng trưởng về giao dịch thanh toán điện tử cao nhất quốc tế với tỷ suất lên tới 30,2 % hàng năm trong quá trình 2020 – 2027 ( theo Allied Market Research ). Với một thị trường béo bở như thanh toán giao dịch điện tử, rất nhiều những startup đang gia nhập ngành và game show đốt tiền của những ông lớn như Momo, ZaloPay, Moca, … đang khiến cho ngành ví điện tử tại Việt Nam sôi động hơn khi nào hết .

1/ Tổng quan thị trường ví điện tử tại Việt Nam

Ví điện tử đang trở nên phổ biến

Theo khảo sát của Ngân hàng Thế giới, thanh toán giao dịch không tiền mặt đã trở thành phương tiện đi lại phổ cập tại nhiều vương quốc tăng trưởng trên quốc tế với giá trị tiêu tốn hàng ngày của người dân chiếm tới 90 % tổng số thanh toán giao dịch hàng ngày. Tại Việt Nam, tối thiểu 50 % số mái ấm gia đình ở thành phố sử dụng dịch vụ giao dịch thanh toán điện tử vào năm 2020 .
Năm 2021, Việt Nam cũng đang nằm trong top 3 vương quốc có tỷ suất người dùng thanh toán giao dịch qua di động ở châu Á với 29,1 %. Tính đến cuối quý I năm 2020, Việt Nam có 13 triệu thông tin tài khoản ví điện tử được kích hoạt và sử dụng, tổng số dư ví khoảng chừng 1,36 nghìn tỷ đồng, và có tới 225 triệu thanh toán giao dịch được triển khai ( Ngân hàng Nhà nước, 2020 ) .
Xếp hạng tỷ lệ người dùng thanh toán qua di động tại các quốc gia trên thế giới năm 2021Xếp hạng tỷ lệ người dùng thanh toán qua di động tại các quốc gia trên thế giới năm 2021 (nguồn: Statista, 2020)

Thị trường đặc biệt hấp dẫn với tiềm năng tăng trưởng lớn

Theo Allied Market Research, với tốc độ tăng trưởng kép lên tới 30,2% hàng năm trong giai đoạn 2020-2027, thị trường thanh toán qua di động tại Việt Nam có thể cán mốc 2.732 tỷ USD vào năm 2027.

Bên cạnh vận tốc tăng trưởng, khoảng trống thị trường tính đến thời gian hiện tại cũng là một yếu tố đầy hứa hẹn cho những doanh nghiệp gia nhập sân chơi. Mức độ gia nhập thị trường ví điện tử còn khá thấp. Thống kê của Ngân hàng Nhà nước cho thấy hiện Việt Nam có 89 triệu thông tin tài khoản thanh toán giao dịch cá thể, tương tự gần 70 % người trưởng thành có thông tin tài khoản ngân hàng nhà nước, nhưng chỉ mới có 13 triệu thông tin tài khoản ví điện tử. Thêm vào đó, tỉ lệ những người chưa biết đến ví điện tử còn khá nhiều ( 59 % ) nhưng sau khi đã sử dụng thì tỷ suất liên tục sử dụng cao – tỷ suất quy đổi 77 % ( Statista, 2020 ). Đây chính lý do nhiều công ty đang khởi đầu tham gia vào thị trường này và tổ chức triển khai những hoạt động giải trí truyền thông online tiếp cận nhóm người dùng chưa biết đến ví điện tử, tận dụng khoảng trống lớn này .
J.P.Morgan Dự kiến tỷ trọng phương pháp thanh toán giao dịch trong shopping trực tuyến sẽ có sự biến hóa : Thanh toán bằng tiền mặt giảm mạnh thay thế sửa chữa là 2 hình thức giao dịch thanh toán chính bằng ví điện tử E-wallet và chuyển khoản qua ngân hàng. Dự đoán cho thấy ví điện tử sẽ ngày càng được đồng ý và tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ tại thị trường Việt Nam .

Sự dịch chuyển sang ví điện tử này được dự đoán dựa trên các xu hướng thay đổi hành vi người tiêu dùng như:

  • Tình hình đại dịch COVID-19 khiến mọi người khó tiếp cận hàng hóa và dịch vụ theo cách cũ
  • Các trung tâm đô thị đã và đang hướng người dân đến việc mua hàng không dùng tiền mặt và mã QR giúp các doanh nghiệp chấp nhận thanh toán không dùng tiền.
  • Các ứng dụng như Gojek và Grab gia nhập thị trường Việt Nam tạo đà cho sự phổ biến của ví điện tử. Người tiêu dùng ưa thích tính liền mạch trên nhiều nền tảng trực tuyến khác nhau khi sử dụng ví điện tử.
  • Việc sử dụng ví điện tử và mua sắm trực tuyến tăng lên vì nhóm nhân khẩu học tại Việt Nam hiện phần lớn là trẻ tuổi (chiếm 60% dân số). Cơ cấu dân số trẻ của Việt Nam được tiếp xúc với công nghệ hiện đại khiến thói quen tiêu dùng thay đổi theo chiều hướng tích cực, giúp ví điện tử nhanh chóng phát triển. Sự gia tăng trong việc áp dụng các sản phẩm kỹ thuật số chắc chắn sẽ tiếp tục tăng khi Việt Nam triển khai mạng 5G và cải thiện khả năng truy cập internet ngay cả ở các vùng sâu vùng xa.
  • Ví điện tử cũng được sự trợ giúp từ các cơ quan Nhà nước để triển khai các giải pháp áp dụng công nghệ trong hoạt động thanh toán như cho phép nạp tiền mặt vào ví thông qua tài khoản ngân hàng, áp dụng tiêu chuẩn cơ sở QR code,…

Cuộc đua tranh giành ‘miếng bánh béo bở’ giữa các doanh nghiệp

Theo Techwire Asia, số lượng ví điện tử tại Việt Nam tính đến tháng 10 năm 2020 lên tới 39 hãng với dân số khoảng chừng 96 triệu người. Trong khi đó, Trung Quốc là quốc gia tỷ dân nhưng chỉ có một vài ví điện tử như Alipay và Wechat Pay sở hữu thị phần lớn .
Giữa thị trường đầy cạnh tranh đối đầu giữa gần 40 cái tên khác nhau, có 5 ví điện tử đang hoạt động giải trí điển hình nổi bật : Momo, Zalo, Viettel Pay, Shopee Pay, Moca. Số liệu thống kê bởi Asian Plus cho thấy mức độ nhận diện tiên phong TOM ( Top-of-mind ) của người dùng ví điện tử là ví Momo với 73 %, theo sau đó là 2 đối thủ cạnh tranh nặng lớn là Viettel Pay, Shopee Pay với chỉ 6 % và Zalo đứng thứ 4 với 4 % .

Momo

Viết tắt của Mobile Money, Momo ra đời vào năm 2013, đã trở thành ví điện tử lớn nhất tại Việt Nam với sự hậu thuẫn của những nhà đầu tư tên tuổi : Warburg Pincus, Standard Chartered và Goldman Sachs, …. Ví điện tử này hiện chiếm hữu hơn 25 triệu người dùng cá thể ( Nikkei Asia, 2021 ) .

Đọc thêm: Chiến lược Go to market – Đằng sau sự thành công của việc tung sản phẩm mới

Momo cho biết vào tháng 1/2021, họ đã kêu gọi được 100 triệu đô từ những nhóm nhà đầu tư gồm có Warburg Pincus, KORA, Good Water, Macquarie Bank, Tybourne Capital Management, Affirma Capital. Vì sự cạnh tranh đối đầu gắt gao, Momo không riêng gì lan rộng ra mạng lưới của mình bằng cách gọi thêm vốn mà còn chạy đua để lan rộng ra những dịch vụ, phân nhánh sang những nghành nghề dịch vụ như bảo hiểm xe máy và cho vay tiêu dùng và thậm chí còn mua lại lượng CP của công ty để tăng vận tốc tăng trưởng cho mẫu sản phẩm .
Tuy nhiên, sự nổi lên của Momo đã lôi cuốn nhiều đối thủ cạnh tranh cạnh tranh đối đầu từ quốc tế, biến Việt Nam trở thành một trong những thị trường Fintech cạnh tranh đối đầu nhất Châu Á Thái Bình Dương. Rất nhiều đối thủ cạnh tranh, gồm có cả những “ người khổng lồ ” công nghệ tiên tiến Khu vực Đông Nam Á như SEA và Grab đã tham gia vào cuộc chơi “ đốt tiền ” để có được người dùng .
Momo tin rằng cách để thắng lợi những đối thủ cạnh tranh là hợp tác với những shop tiện nghi và chuỗi cafe như CircleK, Highland Coffee … Người tiêu dùng trẻ tiếp tục thực thi hành vi tiêu dùng tại đây hơn những dịch vụ gọi xe hay shopping trực tuyến .

ZaloPay

ZaloPay chính là đối thủ cạnh tranh cạnh tranh đối đầu lớn nhất của Momo. Ví điện tử này do ZION tăng trưởng, phân phối một hệ sinh thái ví di động phong phú gồm có nhiều loại dịch vụ khác nhau. Nền tảng này được cho phép người dùng thanh toán giao dịch hóa đơn điện nước, chuyển tiền qua mã QR và được tích hợp với thông tin tài khoản ngân hàng nhà nước để rút tiền hoặc mua hàng. Lợi thế cạnh tranh đối đầu của ZaloPay nằm ở sự link với ứng dụng Zalo – nền tảng trò chuyện số 1 Việt Nam với hơn 100 triệu người dùng .
Ví ZaloPay đã hợp tác cùng 269 đối tác chiến lược mới như như Lazada, Baemin, Tiki, Sendo, Circle K, Big C, Be ở nhiều mảng khác nhau như : thương mại điện tử, shopping, sức khỏe thể chất, làm đẹp. Cùng với Momo, ZaloPay đang mạnh tay chi tiền, chịu lỗ hơn 667 tỷ đồng ( hơn 77 % so với 2019 ) để lôi cuốn người dùng .
VNG cho biết, sự “ chịu chơi ” này của ZaloPay đã giúp lượng người dùng hoạt động giải trí hàng tháng tăng lên gấp 4 lần. Số người gửi tiền ZaloPay trong Zalo chat hàng tháng tăng 10 lần trong 6 tháng cuối 2020 .

Shopee Pay

Shopee Pay, được đổi tên từ AirPay, là ví điện tử được tăng trưởng bởi SEA Group, nằm trong hệ sinh thái Shopee – Now – Shopee Pay. Việc đổi tên thành Shopee Pay giúp tăng nhận diện tên thương hiệu cho ứng dụng nhờ sự phổ cập của sàn thương mại điện tử Shopee .

Lợi thế của Shopee Pay là sự hợp tác với 18 ngân hàng cổ phần lớn: Vietcombank, Techcombank, BIDV, VietinBank, MSB,… Ngoài các tính năng thông dụng của ví điện tử, người dùng Shopee Pay còn được hưởng nhiều ưu đãi khi mua hàng tại Shopee và và đặt thức ăn trực tuyến tại Shopee Food.

Dịch Vụ Thương Mại tài chính điện tử hiện tại là mảng kinh doanh thương mại của SEA Group có vận tốc tăng trưởng lệch giá lớn nhất với mức tăng trưởng 396 % so với cùng kỳ năm ngoái. Nền tảng cho mảng dịch vụ thanh toán giao dịch của SEA chính là mảng game và thương mại điện tử. Game thủ thanh toán giao dịch cho những vật phẩm trong Garena hoặc người dùng thanh toán giao dịch cho những mẫu sản phẩm thương mại điện tử trên Shopee hình thành một nhóm người dùng tự nhiên cho Shopee Pay .
Tình hình kinh doanh mảng dịch vụ tài chính SEA Money trong 6 quý gần nhấtTình hình kinh doanh mảng dịch vụ tài chính SEA Money trong 6 quý gần nhất (Nguồn: BCTC/TechinAsia, 2020)

Moca

Moca chọn hợp tác với Grab là để kiến thiết xây dựng hệ sinh thái giao dịch thanh toán di động cho hàng loạt hệ sinh thái của “ Super App ” này .
Theo Cimigo, Momo cùng với ZaloPay được dùng nhiều nhất để nạp tiền điện thoại cảm ứng, chuyển tiền và giao dịch thanh toán hóa đơn định kỳ. Song Moca có lợi thế cho riêng mình khi tích hợp với hệ sinh thái Grab như đặt xe, giao đồ ăn, giao hàng và mới gần đây nhất là đi nhà hàng và mua hộ sản phẩm & hàng hóa .
Moca và Tiki cũng thông tin mối quan hệ hợp tác mới nhằm mục đích cung ứng nhu yếu shopping, thanh toán giao dịch điện tử ngày càng tăng trong toàn cảnh dịch Covid – 19. Qua đó, người dùng Moca trên ứng dụng Grab hoàn toàn có thể thanh toán giao dịch trực tuyến ngay trên ứng dụng Tiki một cách nhanh gọn. Đồng thời, người dùng cũng được hưởng thêm nhiều khuyễn mãi thêm với điểm thưởng Grab Rewards và Tiki xu sau mỗi thanh toán giao dịch .
Trong tương lai, Moca được Dự kiến sẽ còn tiến xa hơn nữa, khi đối tác chiến lược là Grab công bố sẽ góp vốn đầu tư 500 triệu USD vào Việt Nam trong vòng 5 năm tới nhằm mục đích lan rộng ra mạng lưới những dịch vụ liên kết chuyển dời, giao nhận thức ăn và giao dịch thanh toán điện tử, đồng thời tăng trưởng những giải pháp mới về công nghệ tiên tiến di động, công nghệ tiên tiến kinh tế tài chính và logistics .

Viettel Pay

Ra mắt vào năm 2018, bước chân tiên phong của Viettel Pay ở mảng thanh toán số. Ứng dụng này được cho phép người dùng thanh toán giao dịch hóa đơn, chuyển tiền, mua vé và nhiều dịch vụ khác như những “ Super App ” như Momo và ZaloPay .
Theo App Annie, dù không cạnh tranh đối đầu với những ứng dụng số 1 qua khuyến mại và giảm giá, Viettel Pay là ứng dụng thanh toán giao dịch nhận được lượt tải về nhiều thứ 2 tại Việt Nam, chỉ sau Momo. Với lợi thế mạng lưới link với Viettel Post, Viettel Store và shop dịch vụ Viettel có độ phủ to lớn với hơn 200.000 điểm thanh toán giao dịch trên toàn nước, nên việc nạp, rút tiền sẽ trở nên thuận tiện và thuận tiện hơn .

VNPay

Cuộc chơi đốt tiền sẽ còn trở nên quyết liệt hơn khi VNPay mới thông tin nhận được khoảng chừng đầu từ 250 triệu USD từ General Atlantic, Dragoneer Investment Group, PayPal Ventures, … ( Nikkei Asia, 2021 ). Đây sẽ không chỉ là sự cạnh tranh đối đầu giữa những ví điện tử với nhau mà còn là sự cạnh tranh đối đầu giữa ví điện tử và cách dịch vụ tương tự như từ những ngân hàng nhà nước và công ty viễn thông .

3/ Thách thức cho các doanh nghiệp trong ngành ví điện tử tại Việt Nam

Thói quen dùng tiền mặt của người Việt

IDG – Tập đoàn Dữ liệu quốc tế Việt Nam và Asean cho biết 80 % người dân vẫn sử dụng tiền mặt trong đời sống hằng ngày, 98 % sử dụng tiền mặt cho những thanh toán giao dịch dưới 100.000 đồng. Có thể thấy, tổng lượng thanh toán giao dịch không dùng tiền mặt mới chỉ là một phần nhỏ của đời sống và những doanh nghiệp gia nhập thị trường này cần bỏ rất nhiều sức lực lao động tạo nhu yếu và thói quen cho người tiêu dùng .

Đọc thêm: Thương hiệu xác định nguồn tăng trưởng và nhiệm vụ trọng tâm như thế nào?

Chi phí thu hút người dùng ở mức cao, trong khi giá trị giao dịch trung bình của người dùng rất thấp

Giá trị thanh toán giao dịch trung bình của mỗi người dùng tại Việt Nam còn thấp, dù tỷ suất thanh toán giao dịch qua di động cao. Các nước tăng trưởng như Mỹ, Anh, Na Uy, hay Ý dù có tỷ suất giao dịch thanh toán qua di động thấp hơn so với Việt Nam, nhưng số tiền trung bình những người mua tại những nước này thanh toán giao dịch cao hơn rất nhiều. Trung bình một người Mỹ chi gần 8000 USD cho việc giao dịch thanh toán qua di động, còn người Anh là hơn 7000 USD. Trong khi đó, tại Việt Nam, trung bình người tiêu dùng chỉ chi trả khoảng chừng 21 USD bằng ví điện tử ( vnexpress, 2020 ). Điều này chứng tỏ việc những thanh toán giao dịch của người Việt Nam chỉ là giao dịch thanh toán tiêu dùng thường ngày .
Giá trị giao dịch thanh toán hiện tại của mỗi người Việt thấp như vậy, nhưng mảng thanh toán giao dịch điện tử này lại “ ngốn ” số tiền góp vốn đầu tư vô cùng lớn. Từ đó dẫn tới thực trạng những ví điện tử đứng vị trí số 1 thị trường đều báo lỗ liên tục nhiều năm. Đơn cử như Momo đã cán mốc lỗ 854 tỷ vào năm 2019, gấp đôi số tiền lỗ năm 2018 của ví điện tử này ( CafeF, 2021 ). Tuy nhiên, đứng giữa cuộc đua “ đốt tiền ” chưa có tín hiệu giảm nhiệt nhằm mục đích duy trì tăng trưởng người dùng, Giao hàng cho những vòng gọi vốn tiếp theo, có vẻ như sẽ không ai sớm bỏ “ game show ” tốn kém này, và viễn cảnh chịu lỗ hoàn toàn có thể phải lê dài thêm nhiều năm cho tổng thể doanh nghiệp tham gia .

Khách hàng thiếu trung thành

ông Phạm Thanh Tùng, đại diện thay mặt Nielsen Việt Nam cho biết thêm người tiêu dùng quốc tế, đặc biệt quan trọng là tại những vương quốc Châu Á Thái Bình Dương Thái Bình Dương đang có xu thế ngày càng trở nên ít trung thành với chủ với những tên thương hiệu mình đang sử dụng. Cụ thể có đến 47 % người mua cho biết mình chuẩn bị sẵn sàng thử những tên thương hiệu mới và chỉ có 7 % người mua cho biết mình sẽ trung thành với chủ với những loại sản phẩm quen thuộc. Câu chuyện này cũng đang xảy ra với những doanh nghiệp hoạt động giải trí trong nghành thanh toán giao dịch trung gian qua ví điện tử tại Việt Nam .
Người tiêu dùng thích được khuyễn mãi thêm, đến mức “ tìm kiếm tặng thêm ” là mục tiêu shopping số 1 của 85 % người mua trên thiên nhiên và môi trường trực tuyến ( theo báo cáo giải trình của Nielsen năm 2019 ). Hiện tại, cashback ( hoàn tiền ) và những chiến dịch khuyến mại khác hoàn toàn có thể xem là phương pháp khuyến mại rất quen thuộc mà những ví điện tử sử dụng để lôi kéo người mua. Tuy nhiên liệu những người mua này có liên tục sử dụng ví nếu những chương trình khuyến mại hay hoàn tiền này kết thúc ?

Đọc thêm: Tổng quan thị trường Fintech tại Việt Nam

Tạm kết

Cuộc cạnh tranh đối đầu của những ví điện tử trong thời hạn tới sẽ rất quyết liệt. Theo dõi sự biến chuyển của ngành ví điện tử sẽ giúp những marketer học được nhiều bài học kinh nghiệm về tăng trưởng tên thương hiệu, mẫu sản phẩm và tiếp thị quảng cáo tăng trưởng .
Phương pháp học qua Case Study trong thực tiễn chính là cách để những bạn rèn luyện tư duy Marketing. Khóa học Marketing Foundation của Tomorrow Marketers là nơi bạn hoàn toàn có thể tiếp xúc trực tiếp với rất nhiều Case Study từ những ngành hàng khác nhau, và được hướng dẫn bởi giảng viên là Manager / Director tại những tập đoàn lớn đa vương quốc. Hãy ĐK ngay ngày hôm nay để khám phá thêm kỹ năng và kiến thức về ngành và rèn luyện tư duy Marketing chuyên nghiệp và bài bản nhé !
Bài viết được biên soạn bởi Tomorrow Marketers, vui mừng không copy dưới mọi hình thức .