Thị trường ngoại hối là gì? – Saigon Academy

1. Sự ra đời và phát triển của thị trường ngoại hối

Sự sinh ra và tăng trưởng của thị trường ngoại hối gắn liền với nhu yếu thanh toán giao dịch và trao đổi ngoại tệ giữa những vương quốc nhằm mục đích ship hàng cho những hoạt động giải trí kinh tế tài chính và xã hội, đặc biệt quan trọng là ship hàng cho sự tăng trưởng của ngoại thương .
Khác với nội thương, những thanh toán giao dịch trong ngoại thương tương quan đến nhiều loại đồng tiền của nhiều vương quốc khác nhau. Chẳng hạn, trong quan hệ ngoại thương giữa Nước Ta và Mỹ tương quan đến tối thiểu hai đồng xu tiền là đồng dollar Mỹ ( USD ) và đồng Nước Ta ( VND ). Khi xuất khẩu hàng sang Nước Ta, tiềm năng của những công ty Mỹ là thu về USD, trong khi những công ty nhập khẩu Nước Ta có đồng ( VND ) .

Do đó, thực tiễn hoạt động xuất nhập khẩu đòi hỏi một cơ chế nào đó nhằm giúp các công ty Việt Nam đổi VND lấy USD để thanh toán cho các công ty xuất khẩu ở Mỹ. Ngược lại, khi các công ty Việt Nam xuất khẩu hàng hóa sang Mỹ hoặc bất kỳ nước nào khác thường thu về USD, nhưng công ty không thể sử dụng USD mà phải dùng VND để chi trả lương hoặc thu mua nguyên liệu chế biến hàng xuất khẩu. Khi ấy công ty cần bán USD thu được từ xuất khẩu để lấy VND.

Từ thực tiễn hoạt động giải trí kinh doanh thương mại xuất khẩu như diễn đạt trên đây yên cầu phải có một chính sách nào đó giúp cho những công ty chuyển từ đồng xu tiền mình đang có sang đồng xu tiền khác mình đang cần. Cơ chế đó chính là thị trường ngoại hối ( the foreign exchange market ) .
Theo Luật Ngân hàng Nhà nước, khái niệm ngoại hối gồm có ngoại tệ, vàng tiêu chuẩn quốc tế, những sách vở có giá và những công cụ thanh toán giao dịch bằng ngoại tệ. Tuy nhiên trong khoanh vùng phạm vi tài liệu này, ngoại hối được xem xét theo nghĩa hẹp, chỉ gồm có những loại ngoại tệ mà thôi .
Theo nghĩa hẹp, thị trường ngoại hối là thị trường triển khai những thanh toán giao dịch mua và bán, trao đổi những loại ngoại tệ và những hoạt động giải trí kinh doanh thương mại có tương quan đến ngoại tệ. Như đã trình diễn, sự sinh ra của thị trường này bắt nguồn từ sự hình thành và tăng trưởng của ngoại thương, do đó, sự tăng trưởng của nó cũng gắn liền với sự tăng trưởng của ngoại thương. Bởi vậy tất cả chúng ta thấy những TT thanh toán giao dịch ngoại hối tầm cỡ quốc tế như London, Thành Phố New York và Tokyo hoặc tầm cỡ khu vực như Frankfurt, Zurich ở châu Âu hay Hong Kong, Nước Singapore ở châu Á, hoặc giả tầm cỡ vương quốc như Sydney, Bangkok, Shanghai, Manila … đều hình thành và tăng trưởng gắn liền với sự tăng trưởng thịnh vượng của những TT thương mại sầm uất với vừa đủ những thanh toán giao dịch kinh doanh trong và ngoài nước .

2. Đặc điểm của thị trường ngoại hối

Vì là thị trường mua và bán những loại sản phẩm & hàng hóa đặc biệt quan trọng – đồng tiền của những nước – nên thị trường ngoại hối có những đặc thù riêng không liên quan gì đến nhau mà những thị trường khác không có được .
Thứ nhất, thị trường ngoại hối là thị trường thanh toán giao dịch mang đặc thù quốc tế. Phạm vi hoạt động giải trí của nó không đóng khung trong một vương quốc mà lan rộng khắp toàn thế giới, nhằm mục đích ship hàng cho những nhu yếu mua và bán, thanh toán giao dịch về ngoại tệ .
Thứ hai, thị trường ngoại hối là thị trường hoạt động giải trí liên tục 24 trên 24. Đặc điểm này trước hết xuất phát từ sự chênh lệch múi giờ giữa những khu vực địa lý khác nhau. Kế đến, những thanh toán giao dịch ngoại tệ sở dĩ hoàn toàn có thể triển khai liên tục là nhờ vào những phương tiện đi lại thông tin liên lạc văn minh như điện thoại cảm ứng, fax, telex, mạng vi tính khiến cho những thanh toán giao dịch hoàn toàn có thể thực thi tức thời và bất kỳ khi nào nhà thanh toán giao dịch cũng hoàn toàn có thể mua và bán ngoại tệ với những thị trường ngoại hối trên quốc tế. Kết quả là thị trường ngoại hối quốc tế nói chung hoàn toàn có thể thanh toán giao dịch liên tục. Ví dụ một nhà thanh toán giao dịch ở thị trường Nước Singapore buổi sáng hoàn toàn có thể thanh toán giao dịch với thị trường phía Đông như Hong Kong, Tokyo. Đến khi hai thị trường này ngừng hoạt động cũng là lúc những thị trường phía Tây như London, Frankfurt, Paris Open và, như vậy, nhà thanh toán giao dịch này hoàn toàn có thể hoạt động giải trí liên tục .

3. Các thành phần tham gia giao dịch thị trường ngoại hối

Dựa vào động lực thôi thúc sự tham gia vào thị trường hay mục tiêu tham gia mua và bán ngoại tệ, người ta hoàn toàn có thể chia những thành phần tham gia thanh toán giao dịch trên thị trường ngoại hối thành những nhóm sau :
Các nhà ở TM và góp vốn đầu tư – Nhóm này gồm có những nhà xuất khẩu, nhập khẩu và những nhà đầu tư ra quốc tế, những người có nhu yếu mua và bán, quy đổi từ ngoại tệ ra nội tệ và ngược lại .
Các ngân hàng nhà nước thương mại và ngân hàng đầu tư – Nhóm này gồm có tổng thể những ngân hàng nhà nước thương mại và ngân hàng đầu tư tham gia mua và bán ngoại tệ cho chính họ khi triển khai tiềm năng kinh doanh thương mại hay mua và bán thay cho người mua khi thực thi vai trò môi giới .
Các cá thể hay hộ mái ấm gia đình – Nhóm này gồm có những người có nhu yếu mua ngoại tệ khi đi công tác làm việc hay du lịch quốc tế ; hoặc có nhu yếu bán ngoại tệ khi nhận được những khoản ngoại tệ từ cống phẩm góp vốn đầu tư hay nhận chuyển tiền từ quốc tế .
Ngân hàng Trung ương ( Central bank ) – ở hầu hết những nước, ngân hàng nhà nước Trung ương là người đóng vai trò tổ chức triển khai và trấn áp, quản lý và điều hành và tham gia mua và bán ngoại tệ nhằm mục đích không thay đổi sự hoạt động giải trí của thị trường ngoại hối, không thay đổi giá thành và tỷ giá hối đoái .
Nếu địa thế căn cứ vào công dụng hoạt động giải trí trên thị trường, những thành phần tham gia vừa kể trên, ngoại trừ ngân hàng nhà nước Trung ương, hoàn toàn có thể phân loại thành bốn nhóm dưới đây :
Các nhà kinh doanh ( dealers ) – Là những người tham gia mua và bán liên tục trên thị trường nhằm mục đích kiếm lời từ chênh lệch giữa giá bán ra và giá mua vào ngoại tệ. Mục tiêu của nhà kinh doanh là kiếm doanh thu từ chênh lệch giữa giá cả và giá mua. Khác với nhà môi giới, nhà kinh doanh có tham gia mua và bán nên gật đầu rủi ro đáng tiếc trong trường hợp mua ngoại tệ vào nhưng sau đó ngoại tệ ấy xuống giá hoặc bán ngoại tệ ra nhưng sau đó ngoại tệ ấy lên giá .
Các nhà môi giới ( brokers ) – Là những người tham gia trên thị trường với tư cách là trung gian trong những thanh toán giao dịch mua và bán hoặc mua và bán thay cho người khác nhằm mục đích thu hoa hồng trong từng thanh toán giao dịch. Mục tiêu của nhà môi giới là hoa hồng thu được qua từng thanh toán giao dịch. Khác với nhà kinh doanh, nhà môi giới chỉ là trung gian chứ không có tham gia mua và bán nên không phải đồng ý rủi ro đáng tiếc .
Các nhà đầu tư mạnh ( speculators ) – Là những người tham gia thị trường với kỳ vọng kiếm lời nếu sự đổi khác tỷ giá theo đúng Dự kiến đồng thời chuẩn bị sẵn sàng đồng ý rủi ro đáng tiếc nếu như tỷ giá dịch chuyển trái ngược với Dự kiến của họ. Nhà đầu tư mạnh giống nhà kinh doanh ở chỗ có tham gia mua và bán ngoại tệ và kiếm doanh thu từ chênh lệch giá lúc mua so với lúc bán hoặc lúc bán so với lúc mua. Tuy nhiên, nhà đầu tư mạnh khác nhà kinh doanh ở chỗ họ rủi ro đáng tiếc hơn do thời hạn giữa lúc tán và lúc mưa trong trường hợp đầu tư mạnh thường dài hơn trong trường hợp kinh doanh thương mại. Chẳng hạn, nhà đầu tư mạnh dự báo trong tương lai USD sẽ lên giá so với VND, khi ấy họ sẽ mua USD chờ đến khi USD lên giá bán lại để kiếm lời. Hoạt động này được xem như thể đầu tư mạnh giá lên. Ngược lại, nếu nhà đầu tư mạnh dự báo tương lai đồng Euro ( EUR ) sẽ xuống giá so với USD, khi ấy họ sẽ bán EUR ngày hiện tại và chờ đến khi EUR xuống giá sẽ mua lại. Hoạt động này được xem như thể đầu tư mạnh giá xuống .
Các nhà kinh doanh chênh lệch giá ( arbitrageurs ) – Là những người tìm kiếm doanh thu từ những thời cơ kinh doanh thương mại thuận tiện với mục tiêu là mua ở nơi nào, khi nào rẻ và bán ở nơi nào, khi nào đắt nhằm mục đích kiếm doanh thu phi rủi ro đáng tiếc trong một thời hạn rất ngắn. Các nhà kinh doanh chênh lệch giá là những người chuyên khai thác sự mất cân đối tỷ giá giữa những khu vực để ra quyết định hành động mua và bán nhằm mục đích kiếm doanh thu phi rủi ro đáng tiếc. Chẳng hạn, nếu USD có giá cao ở Thành phố Hồ Chí Minh trong khi rẻ ở Sydney. Nhà kinh doanh chênh lệch giá sẽ bỏ VND ở Thành phố Hồ Chí Minh để mua dollar úc ( AUD ), sau đó sử dụng AUD để mua USD ở Sydney và bán USD lại ở Thành phố Hồ Chí Minh để thu về số VND lớn hơn so với lúc bỏ ra. Tuy nhiên, thời cơ kinh doanh thương mại chênh lệch giá thường ít khi Open, nếu có cũng chỉ sống sót trong thời hạn ngắn trước khi nhà kinh doanh khai thác. Sau khi khai thác, thị trường sẽ quay trở lại trạng thái cân đối và thời cơ kinh doanh thương mại chênh lệch giá cũng qua đi .

4. Cấu trúc thị trường thị trường ngoại hối

Về mặt cấu trúc, thị trường ngoại hối không phức tạp lắm. Nếu địa thế căn cứ vào hình thức tổ chức triển khai, hoàn toàn có thể chia thị trường thành hai loại : thị trường có tổ chức triển khai ( organized market ) và thị trường không có tổ chức triển khai ( unorganized market ). Chẳng hạn ở Nước Ta, Thị trường ngoại tệ liên ngân hàng nhà nước là loại thị trường có tổ chức triển khai trong khi thị trường chợ đen thanh toán giao dịch trên đường phố như đường Nguyễn Trung Trực hay trong cốc tiệm vàng ở Thành phố Hồ Chí Minh là loại thị trường không có tổ chức triển khai .
Nếu địa thế căn cứ vào nhiệm vụ kinh doanh thương mại, thị trường ngoại hối hoàn toàn có thể gồm có nhiều loại thị trường khác nhau như thị trường giao ngay, thị trường kỳ hạn ( forward market ), thị trường hoán đổi tiền tệ ( swaps market ), thị trường giao sau ( future market ), và thị trường quyền chọn ( options market ). Tất cả những loại thị trường này mua và bán những gì và hoạt động giải trí ra làm sao sẽ được lần lượt miêu tả cụ thể hơn trong những chương sau .

5. Vị trí và vai trò của thị trường ngoại hối

Cùng với hai bộ phận khác của thị trường kinh tế tài chính là thị trường vốn và thị trường tiền tệ, thị trường ngoại hối đóng vai trò rất quan trọng trong đời sống kinh tế tài chính – xã hội ở những nước có nền kinh tế thị trường tăng trưởng .
Trước hết, thị trường ngoại hối là chính sách hữu hiệu phân phối nhu yếu mua và bán, trao đổi ngoại tệ nhằm mục đích bôi trơn cho những hoạt động giải trí xuất nhập khẩu và những hoạt động giải trí dịch vụ có tương quan đến ngoại tệ. Thử tưởng tượng, nếu không có thị trường ngoại hối thì những nhà xuất khẩu sẽ không biết làm gì với số ngoại tệ mà họ thu nhận được từ xuất khẩu, trong khi những nhà nhập khẩu sẽ không biết làm thế nào để có ngoại tệ chi trả cho những hợp đồng nhập khẩu. Và rồi họ, nhà xuất khấu và nhà nhập khẩu, tất yếu sẽ tìm đến nhau tự nhiên như những cặp tình nhân nhưng không phải để thỏa mãn nhu cầu nhu yếu yêu đương mà để thỏa mãn nhu cầu nhu yếu mua và bán và trao đổi ngoại tệ .
Kế đến, thị trường ngoại hối là phương tiện đi lại giúp cho những nhà đầu tư quy đổi ngoại tệ ship hàng cho khát vọng kiếm tiền và làm giàu của họ trải qua những hình thức góp vốn đầu tư vào gia tài hữu hình hay gia tài kinh tế tài chính. Chẳng hạn, một nhà đầu tư Nhật Bản nhận thấy rằng lãi suất vay trên thị trường Thành Phố New York cao hơn thị trường Tokyo rất hoàn toàn có thể ông ta sẽ rút vốn từ những hoạt động giải trí góp vốn đầu tư vào gia tài kinh tế tài chính ở Nhật để chuyển sang góp vốn đầu tư ở Mỹ. Khi đó, ông ta có nhu yếu bán đồng Yên Nhật ( JPY ) và mua dollar Mỹ. Làm sao ông ta hoàn toàn có thể thỏa mãn nhu cầu nhu yếu góp vốn đầu tư và khát vọng kiếm tiền của mình được nếu thiếu thị trường ngoại hối hoạt động giải trí như một chính sách hữu hiệu được cho phép ông ta hoàn toàn có thể quy đổi JPY thành USD .
Cuối cùng, thị trường ngoại hối là công cụ để ngân hàng nhà nước Trung ương hoàn toàn có thể thực thi chủ trương tiền tệ nhằm mục đích điều tiết nền kinh tế tài chính theo tiềm năng của nhà nước. Chẳng hạn, nhà nước muốn khuyến khích xuất khẩu và hạn chế nhập khẩu nhằm mục đích giảm thiểu sự thâm hụt cán cân thương mại và cán cân giao dịch thanh toán nhà nước hoàn toàn có thể nhu yếu ngân hàng nhà nước Trung ương can thiệp trải qua thị trường ngoại hối bằng cách mua ngoại tệ vào. Ngược lại, nếu ngoại tệ lên giá quá cao so với nội tệ đến nỗi hoàn toàn có thể tạo áp lực đè nén mạnh gây ra lạm phát kinh tế, nhà nước hoàn toàn có thể nhu yếu ngân hàng nhà nước Trung ương can thiệp bằng cách bán ngoại tệ ra để nâng giá nội tệ lên. Có thể nói tỷ giá hối đoái là một công cụ để ngân hàng nhà nước Trung ương hoàn toàn có thể can thiệp nhằm mục đích triển khai chủ trương tiền tệ của mình .

6. Giới thiệu sơ lược về thị trường ngoại hối Việt Nam

Phần này sẽ điểm qua sơ lược những mốc quan trọng trong quy trình hình thành và tăng trưởng thị trường ngoại hối ở Nước Ta. Qua đó hoàn toàn có thể thấy rằng sự hình thành và tăng trưởng thị trường ngoại hối ở Nước Ta gắn liền với công cuộc thay đổi kinh tế tài chính từ cuối thập niên 80 đầu thập niên 90 .

6.1. Trung tâm giao dịch ngoại tệ năm 1991

Với Quyết định 207 / NH-QĐ ngày 16/8/1991 Ngân hàng Nhà nước Nước Ta quyết định hành động xây dựng Trung tâm thanh toán giao dịch ngoại tệ hoạt động giải trí như một thị trường ngoại hối chính thức với tiềm năng là :

• Thiết lập thị trường ngoại tệ chính thức giao dịch giữa ngân hàng và các đơn vị kinh tế.
• Đánh giá và đo lường cung cầu ngoại tệ trên thị trường.
• Quyết định tỷ giá chính thức hợp lý giữa dollar Mỹ và đồng Việt Nam.
• Chuẩn bị những điều kiện ban đầu cho việc hình thành thị trường tài chính trong tương lai.

Sau ba năm hoạt động giải trí với hai phiên thanh toán giao dịch diễn ra hàng tuần vào ngày thứ ba và thứ sáu ở hai thành phố TP.HN và TP. Hồ Chí Minh, năm 1994 Trung tâm thanh toán giao dịch ngoại tệ chấm hết hoạt động giải trí thay vào đó là thị trường ngoại tệ liên ngân hàng nhà nước .

6.2. Thị trường ngoại tệ liên ngân hàng năm 1994

Thị trường ngoại tệ liên ngân hàng nhà nước được thiết lập theo Quyết định số 203 / NH-QĐ ngày 20/9/1994 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước nhằm mục đích thiết kế xây dựng một thị trường có tổ chức triển khai cho thanh toán giao dịch ngoại tệ giữa những ngân hàng nhà nước thương mại và tạo cơ sở hình thành thị trường ngoại hối hoàn hảo trong tương lai. Ngoài ra trải qua thị trường ngoại tệ liên ngân hàng nhà nước, Ngân hàng Nhà nước hoàn toàn có thể can thiệp một cách hữu hiệu vào thị trường nhằm mục đích thực thi chủ trương tiền tệ vương quốc .
Trước năm 1998 những thanh toán giao dịch ngoại hối trên thị trường ngoại hối Nước Ta đa phần là thanh toán giao dịch giao ngay ( spot transactions ). Năm 1998 thanh toán giao dịch ngoại tệ kỳ hạn ( forward transactions ) và hoán đổi ( swap transactions ) mới chính thức được đưa vào thanh toán giao dịch .

6.3. Sự ra đời của giao dịch kỳ hạn và hoán đổi năm 1998

Giao dịch ngoại tệ kỳ hạn và hoán đổi chính thức sinh ra từ khi Ngân hàng Nhà nước phát hành Quy chế hoạt động giải trí thanh toán giao dịch hối đoái kèm theo Quyết định số 17/1998 / QĐ-NHNN7 ngày 10/01/1998 .
Theo quy định này thanh toán giao dịch hối đoái kỳ hạn là thanh toán giao dịch trong đó hai bên cam kết sẽ mua, bán với nhau một số lượng ngoại tệ theo một mức giá xác lập và việc giao dịch thanh toán sẽ được thực thi trong tương lai .
Quy chế này cũng xác lập tỷ giá kỳ hạn là tỷ giá thanh toán giao dịch do ngân hàng nhà nước thương mại, ngân hàng đầu tư tăng trưởng yết giá hoặc do hai bên tham gia thanh toán giao dịch giám sát và thỏa thuận hợp tác với nhau nhưng phải bảo vệ trong biên độ pháp luật số lượng giới hạn tỷ giá kỳ hạn hiện hành của Ngân hàng Nhà nước tại thời gian ký kết hợp đồng .
Lúc mới được cho phép thanh toán giao dịch chỉ có 28 ngân hàng nhà nước thương mại được Ngân hàng Nhà nước cấp giấy phép hoạt động giải trí ngoại hối kỳ hạn và hoán đổi, trong đó có 21 Trụ sở ngân hàng nhà nước quốc tế, 7 ngân hàng nhà nước thương mại Nước Ta ( 4 NHTM quốc doanh và 3 NHTM CP ). Trải qua quy trình tăng trưởng từ khi Open năm 1998, đến nay hầu hết những ngân hàng nhà nước thương mại lớn gồm có cả ngân hàng nhà nước thương mại Nhà nước, ngân hàng nhà nước thương mại CP, ngân hàng nhà nước thương mại liên kết kinh doanh và Trụ sở ngân hàng nhà nước thương mại quốc tế đều có kinh doanh thương mại những thanh toán giao dịch kỳ hạn và hoán đổi .

6.4. Sự ra đời của giao dịch quyền chọn (options) năm 2002

Năm 2002 được sự được cho phép của Ngân hàng Nhà nước, Ngân hàng thương mại CP xuất nhập khẩu ( Ngân Hàng Eximbank ) đã thử nghiệm đưa ra thanh toán giao dịch quyền chọn những loại ngoại tệ mạnh như EUR, AUD, dollar Nước Singapore ( SGD ) so với USD. Sau thử nghiệm thành công xuất sắc này những ngân hàng nhà nước thương mại khác như Ngân Hàng Á Châu và Techcombank cũng xin phép Ngân hàng Nhà nước được cho phép thực thi thanh toán giao dịch quyền chọn. Đến nay thanh toán giao dịch quyền chọn không riêng gì lan rộng ra ra nhiều ngân hàng nhà nước tham gia thanh toán giao dịch mà còn lan rộng ra sang thanh toán giao dịch quyền chọn dựa trên tỷ giá USD / VND và giá vàng thay vì dựa trên tỷ giá EUR / USD hay AUD / USD như lúc mới thử nghiệm .

7. Tổ chức và hoạt động của thị trường ngoại hối Việt Nam

Như vừa trình diễn, thị trường ngoại hối Nước Ta hình chính thức hình thành từ năm 1991 khi tất cả chúng ta khởi đầu chuyển sang nền kinh tế thị trường. Trải qua 16 năm, đến nay thị trường ngoại hối Nước Ta đỗ có một bước tăng trưởng đáng kể về quy mô cũng như loại nhiệm vụ thanh toán giao dịch, lôi cuốn được sự tham gia của những doanh nghiệp và ngân hàng nhà nước thương mại trong và ngoài nước, về tổ chức triển khai và hoạt động giải trí thị trường ngoại hối Nước Ta hoàn toàn có thể diễn đạt như hình vẽ 1.1 dưới đây .

Hình vẽ 1.1 cho thấy ngân hàng nhà nước thương mại đóng vai trò nòng cốt trên thị trường ngoại hối và đóng vai trò trung gian trong những thanh toán giao dịch kinh doanh thương mại ngoại tệ nhằm mục đích cung ứng nhu yếu ngoại tệ cho người mua là những doanh nghiệp, đặc biệt quan trọng là những công ty xuất nhập khẩu. Ngoài ra, những ngân hàng nhà nước thương mại còn mua và bán ngoại tệ với nhau trên thị trường ngoại tệ liên ngân hàng nhà nước và tham gia mua và bán ngoại tệ trên thị trường quốc tế nhằm mục đích tiềm năng doanh thu và bảo vệ cân đối trạng thái ngoại tệ khi cần để giảm thiểu rủi ro đáng tiếc .
Xem thêm : Khóa học xuất nhập khẩu
Xem thêm : Khóa học hành chính nhân sự
Xem thêm : Review khóa học xuất nhập khẩu

Đánh giá post

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Thị Trường