LÊ MINH KHUÊ TÂM SỰ VỀ “NHỮNG NGÔI SAO XA XÔI” – Trường THCS Đào Duy Từ Hà Nội
“ Tôi đã tận mắt chứng kiến đời sống của những cô gái người trẻ tuổi xung phong trong thời chống Mỹ – nhà văn Lê Minh Khuê tâm sự về truyện ngắn “ Những ngôi sao xa xôi ” của mình .
Những ngày ấy tôi thấy nhớ TP.HN vô cùng và toàn bộ đã được gửi gắm vào trong tác phẩm .
* Viết bằng kỷ niệm, kí ức và tình yêu TP.HN …
Đây là một truyện ngắn rất khó hoàn toàn có thể tóm tắt. Ba nữ TNXP làm thành một tổ trinh thám mặt đường tại một trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn. Nhiệm vụ của họ là quan sát địch ném bom, đo khối lượng đất đá phải san lấp, ghi lại những trái bom cho nổ …
Công việc của họ rất là nguy hại. Họ phải đương đầu với thần chết trong khi phá bom … Nhưng đời sống của họ vẫn có những niềm vui hồn nhiên của tuổi trẻ, những khoảng thời gian ngắn thanh thản, mơ mộng …
“ Những ngôi sao xa xôi ” là một trong những tác phẩm tiên phong trong sự nghiệp cầm bút của nhà văn Lê Minh Khuê. Bà kể lại : “ Ngày đó tôi là phóng viên báo chí báo Tiền Phong, đã từng đi đến rất nhiều những mặt trận để viết báo. Năm 1971 tôi cùng một binh chủng làm đường đến đèo Côlanhip và đã ở lại một đêm trong một hang đá cùng một tiểu đội công binh .
Họ cũng là những người trẻ, hầu hết là học viên trung học, những sinh viên … đi tham gia kháng chiến. Sống cùng nhau, cùng tuổi, cùng lý tưởng như nhau trong một thực trạng vô cùng ác liệt nên thuận tiện hiểu và san sẻ cho nhau. Trong tâm hồn những cô gái người trẻ tuổi xung phong, quê nhà khi nào cũng hiện lên kỳ diệu. Và bởi vẻ đẹp kỳ diệu đó mà họ sẵn sàng chuẩn bị quyết tử. Đó cũng chính là sáng tạo độc đáo lớn nhất mà tôi muốn gửi gắm qua truyện ngắn này ” .
Tôi không sinh ra và lớn lên ở TP.HN nhưng thời còn nhỏ, hè nào tôi cũng ra Thành Phố Hà Nội vì họ hàng ở ngoài này nhiều. Khi lớn lên tôi thao tác tại TP.HN. Vào những ngày cuối tuần tôi thường cùng bè bạn cùng lứa trong đó có cả Lưu Quang Vũ đạp xe đi dọc những con đường, những phố phường Thành Phố Hà Nội … Rồi đến khi vào mặt trận, dù trong thực trạng ác liệt nhưng những cảnh núi rừng Trường Sơn tuyệt đẹp cũng không khỏi khiến người ta xao xuyến. Những cây cổ thụ cao nghều dễ làm người ta liên tưởng đến những rừng bạch dương trong nhạc Nga, rồi những ngày mưa mù mịt khiến những người sống bên nhau như xích lại gần nhau hơn … để từ đó trong tôi phát sinh những cảm hứng mãnh liệt để đến khi trở về Thành Phố Hà Nội tôi đã chắp bút viết rất nhanh bằng kỷ niệm, bằng kí ức và một tình yêu tha thiết với Thành Phố Hà Nội .
Mọi người hỏi tôi: “Tại sao chứng kiến cuộc sống của những cô gái thanh niên xung phong mà nhà văn lại cảm thấy nhớ Hà Nội?”. Tôi trả lời rằng: “Tôi cũng giống như bao nhiêu cô gái khác đã trở thành một thanh niên xung phong để góp một phần sức lực nhỏ bé của mình vào cuộc chiến tranh giữ nước thần kỳ của dân tộc.
Xem thêm: Chuyên mục Tâm sự – Thanh Hóa Express
Cuộc cuộc chiến tranh ấy để bảo vệ vẻ đẹp, vẻ thanh thản cho những làng quê Việt mà trong đó, TP.HN là trái tim, là hình tượng cao nhất của đất Mẹ Nước Ta. Bằng truyện ngắn này tôi muốn nghiên cứu và phân tích đời sống, tình cảm của những cô gái người trẻ tuổi xung phong qua cái nỗi nhớ ‘ tượng trưng ” đó. Tất cả họ đều không ngại nguy hại để giữ cho quốc gia được yên bình. Những hình ảnh thành phố trong nỗi nhớ không trái chiều với đời sống khó khăn của những cô gái người trẻ tuổi xung phong mà đó là cái đích tượng trưng mà mỗi ngưòi trong số họ đều chuẩn bị sẵn sàng huy sinh ” .
* “ Tôi niềm hạnh phúc vì được sống trong thời đại ấy ”
Trong tác phẩm, cảm hứng về cuộc chiến tranh và Thành Phố Hà Nội đều rất thật dù câu truyện không trọn vẹn là thực sự. Tên tác phẩm là một câu nói của một nhân vật và cũng là một cái gì đó xa xôi hư ảo …
Thời của chúng tôi, mọi thứ cứ mông lung nhưng trong sáng. Có lẽ trong thời đại giờ đây khó có được những điều đó. Dường như mọi thứ giờ đây rõ ràng quá làm cho con người mất đi sự huyền bí về nhau. Trong cái thời đại mà chúng tôi ra đi không hẹn ngày về, gặp nhau nơi mặt trận lửa đạn, gặp đấy, quen đấy, có khi thân ngay đấy nhưng chẳng khi nào dám nghĩ đến ngày gặp lại. Nhiều khi những con người ấy lướt qua mình như cổ tích như lịch sử một thời tạo ra sự sự huyền bí về nhau của những con người .
Mấy chục năm đã trôi qua, tôi đã không còn gặp lại những người lính năm xưa, mà có gặp có lẽ rằng giờ đây cũng khác. Cái thời của chúng tôi đã không còn nữa. Dù giờ đây quốc gia đã tự do và cũng chẳng ai mong quốc gia gặp cuộc chiến tranh nhưng với tôi, tôi thực sự niềm hạnh phúc vì đã được sống một thời tuổi trẻ với những người lính, với những điều mông lung và đầy huyền bí …
Có một điều khá lạ lùng mà chính tôi đã cảm nhận trong thời hạn tôi ở mặt trận. Đó là giữa bom đạn như vậy, giữa rừng núi bạt ngàn như vậy, con người lại cảm thấy rất được tự do. Sau này khi đi thực tiễn, gặp gỡ những cô gái người trẻ tuổi xung phong tôi mới hiểu ra rằng khi con người được lao động, được sống và được huy sinh cho cái lý tưởng lớn lao trong tâm hồn mình thì con người đó sẽ cảm thấy rất tự do, vui tươi .
Nhân vật trong câu truyện quả thật rất thảnh thơi và vô tư lự nữa. Họ có lý tưởng bảo vệ đời sống bình yên của quốc gia và đang hàng ngày hàng giờ triển khai lý tưởng đó. Thế do đó trong những tích tắc nghỉ ngơi, họ sống trọn vẹn thoả mái. Bom đạn không hề làm nguôi đi niềm vui sống trong tâm hồn họ ” .
Tác phẩm này được in lần đầu tiên trong tạp chí “Tác phẩm mới” và cả trong tuyển tập “The art of the short story”(Nghệ thuật truyện ngắn thế giới). Sau này, tôi rất vui khi biết tác phẩm này được đưa vào giảng dạy trong SGK lớp 9.
Tôi cũng mong những thế hệ trẻ giờ đây sẽ hiểu được phần nào đời sống của một thế hệ trẻ trong cuộc chiến tranh. Cho dù những bạn không phải trải qua những tháng ngày như vậy, thậm chí còn cả những thầy cô giáo giảng dạy về những tác phẩm cuộc chiến tranh cũng không có đời sống thưởng thức .
Những quả thực, điều đó là rất khó. Bởi lẽ có sống mới thực hiểu được toàn bộ những gì mà những người lính, những cô gái người trẻ tuổi xung phong đã trải qua. Cũng chỉ có thế mới hiểu hết được giá trị thực sự của cuốc sống này. Và như đã nói bắt đầu, tôi niềm hạnh phúc vì được sống trong thời đại ấy … ”
Sưu tầm
Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Tâm Sự
