Đột quỵ và tai biến có khác nhau không?

Đột quỵ và tai biến mạch máu não là hai căn bệnh hiện nay được rất nhiều người nhắc đến. Đôi khi vẫn có nhiều thắc mắc rằng đột quỵ và tai biến có giống nhau không và đột quỵ khác gì tai biến? Và làm thế nào để phòng ngừa được hai bệnh nguy hiểm này?

1. Đột quỵ có phải là tai biến không?

Hiện nay có rất nhiều bệnh nhân nhầm lẫn giữa tai biến mạch máu nãođột quỵ não là hai bệnh khác nhau. Thực chất, chúng đều chỉ chung một căn bệnh cấp tính và gây nguy hiểm đến sức khỏe và tính mạng con người.

Tai biến mạch máu não ( Đột quỵ ) là thực trạng não bị thiếu máu nuôi bất ngờ đột ngột ở hàng loạt hay một phần. Điều này làm cho những bộ phận trên khung hình thuộc những vùng não chỉ huy sẽ có hiện tượng kỳ lạ yếu liệt hoặc thậm chí còn là hôn mê. Hậu quả nghiêm trọng hoàn toàn có thể gặp chính là tử trận .

Hai thuật ngữ đều mang ý nghĩa mô tả một hiện tượng, trong đó đột quỵ chỉ sự cấp tính của bệnh còn tai biến mạch máu não là nơi xảy ra bệnh. Theo các dữ liệu được ghi lại thì nguyên nhân gây tử vong thứ hai (20%) là do đột quỵ và chính căn bệnh này cũng có nguy cơ gây sa sút trí tuệ.

Tuy nhiên với tên gọi nào thì đây cũng là căn bệnh cấp tính nguy hại và có năng lực rình rập đe dọa đến tính mạng con người của bệnh nhân. Một người đang khỏe mạnh nhưng khi gặp đột quỵ hoàn toàn có thể đổ gục, tê liệt, hôn mê và hoàn toàn có thể mang di chứng tàn tật suốt đời .Đột quỵ hoàn toàn có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi với tỷ suất cao nằm ở tuổi 74, 25 % bệnh nhân dưới 65 tuổi và có 10 % dưới 45 tuổi. Trong những năm gần đây, thực trạng đột quỵ đang dần trẻ hóa và số lượng người trẻ mắc phải đang có khuynh hướng tăng cao .

2. Phân loại đột quỵ

Đột quỵ hay còn gọi là tai biến mạch máu não được chia ra làm hai dạng là xuất huyết não (màng não) và nhồi máu não.

2.1. Đột quỵ thể nhồi máu não

Đây là thể biến thường gặp nhất và chiếm đến 80% các trường hợp đột quỵ. Nguyên nhân gây ra là do sự hình thành huyết khối (cục máu đông) làm tắc nghẽn động mạch não. Có nhiều trường hợp hiếm gặp hơn bắt nguồn từ nguồn gốc tĩnh mạch gây ra huyết khối tĩnh mạch (chiếm 1%) và tình trạng này có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, đặc biệt có những phụ nữ trẻ tuổi và liên quan đến yếu tố nội tiết như sử dụng thuốc tránh thai, mang thai hoặc sau khi sinh nở.

Một số khác đột quỵ do tình trạng rối loạn nhịp tim như rung nhĩ (25%), các mảng xơ vữa (25%) và còn lại là do các nguyên nhân khác. Đặc biệt ở người trẻ tuổi bị đột quỵ thường do bóc tách động mạch cảnh và động mạch đốt sống.

2.2. Đột quỵ thể xuất huyết não

Đây là thể bệnh chiếm tỷ lệ ít hơn với 20% trường hợp xảy ra do các động mạch bị vỡ dẫn đến xuất huyết trong não hoặc phình mạch máu não bất thường. Các cơn đột quỵ này có thể gây ra chấn thương mạch máu não, dị dạng hoặc khối u. Một số trường hợp xuất huyết bề mặt não tự phát do bệnh mạch máu não amyloid là nguyên nhân gây ra hầu hết các trường hợp xuất huyết bề mặt tự phát.

đột quỵ và tai biến

3. Nguyên nhân dẫn đến đột quỵ hay tai biến mạch máu não

Dù cho bất kể nguyên do nào gây ra thì thì căn bệnh này cũng xảy ra một cách bất ngờ đột ngột mà không hề có tín hiệu gì báo trước và đây là một cấp cứu cần được đưa đến cơ sở y tế sớm nhất. Một số nguyên do gây ra đột quỵ như :

  • Cục máu đông hình thành dẫn đến tắc mạch máu não làm cản trở dòng máu lưu thông. Đây là nguyên nhân chủ yếu gây ra tai biến mạch máu não hay đột quỵ.
  • Huyết áp cao làm tăng áp lực mạch máu não

Một số trường hợp khác có thể do thuyên tắc mạch não, động mạch tự tắt nghẽn không rõ nguyên nhân, dị dạng mạch máu não hoặc do lạm dụng thuốc chống đông.

4. Một số dấu hiệu nhận biết bệnh nhân đột quỵ

Triệu chứng của đột quỵ rất phong phú tùy thuộc vào vùng não bị tổn thương. Điển hình nhất là những bộc lộ như liệt mặt, cánh tay hoặc chân bất thần yếu liệt và thường xảy ra một bên khung hình. Ngoài ra còn có một số ít bộc lộ như :

  • Đau đầu dữ dội kèm theo buồn nôn, nôn
  • Rối loạn khả năng hoặc mất khả năng ngôn ngữ làm khó biểu hiện suy nghĩ rõ ràng.
  • Rối loạn nhận thức
  • Rối loạn thị giác như nhìn ảnh đôi, nhìn mờ hoặc không thể nhìn được bằng một mắt hay hai mắt trong một thời gian ngắn hoặc có thể kéo dài.
  • Khó khăn trong đi lại và giữ thăng bằng
  • Choáng váng và chóng mặt
  • Người ủ rũ, mệt mỏi

Khi phát hiện người có các biểu hiện nghi ngờ bị đột quỵ, bệnh nhân hoặc người xung quanh cần nhanh chóng đưa bệnh nhân đến bệnh viện để tận dụng thời điểm vàng sơ cứu người bị đột quỵ ra khỏi cơn nguy kịch.

đột quỵ và tai biến

5. Làm thế nào để phòng ngừa đột quỵ?

Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn