Văn hóa ẩm thực của người Nhật – SAWASDEE – Ẩm Thực Thái Lan
Nội Dung Chính
I. Yếu Tố ảnh hưởng Trong Văn Hóa Ẩm Thực Nhật Bản
1. Vị tri dịa lí và khí hậu :
Là đảo quốc do bốn quần đảo độc lập hợp thành, nên xung quanh Nhật Bản toàn là biển. Với lợi thế địa lí này, Nhật Bản được vạn vật thiên nhiên ưu tiên cho một nguồn tài nguyên biển nhiều mẫu mã nên từ rất lâu rồi việc nấu nướng đã tôn vinh vai trò của món ăn hải sản .
Bốn bề là biển, sự giao thương trên biển làm cho nước Nhật du nhập được những tinh hoa ẩm thực từ phương Đông lẫn phương Tây.
Nằm gần Trung Quốc và Triều Tiên, ẩm thực Nhật có sự giao thoa với nền ẩm thực truyền kiếp của Nước Trung Hoa. Một số loại rau củ được gia nhập vào Nhật, đặc biệt quan trọng món đậu hũ nổi tiếng cũng có nguồn gốc từ Trung Quốc, cách làm mì cũng được học hỏi từ Nước Trung Hoa, nhưng món ăn khi sang Nhật đã được chắt lọc và chế biến theo cách riêng của họ .
Quần đảo Nhật Bản trải dài từ bắc xuống nam, nằm trong khu vực khí hậu ôn đới và cận nhiệt đới nên thời tiết biến hóa khác nhau theo từng vùng. Các món ăn theo mùa từ điều kiện kèm theo thời tiêt khắc nghiệt ở Hokkaido đến vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa Okinawa ở phương Nam đã đem lại cho Nhật nhiều món ăn đa dạng và phong phú .
Nếu như Hokkaido là vùng đất to lớn và lạnh lẽo khó hoàn toàn có thể trồng được lúa mì thì người dân nơi này đã quen với mùi vị của khoai tây, cải bắp cá hồi, thịt nướng … Món ăn đặc biệt quan trọng của vùng này là món mì Nước Trung Hoa dùng với bơ. Lẩu món ăn hải sản với tôm, cá hồi, mực cũng đặc trưng cho món ăn của vùng .
Đến vùng Kanto ( Tokyo, Yokohama, Chiba ), Kansai ( Osaka, Kyoto, Nara ) sẽ thấy sự độc lạ rõ ràng trong ẩm thực Nhật. Nếu như nước canh trong chén súp miso ở vùng Kansai gần như có màu trắng thì màu canh súp miso ở Kanto lại có màu đậm và hơi đỏ. Món ăn ở phía Đông và Tây còn khác nhau ở mùi vị món sushi, bánh kaoj và những loại đồ chua. Món ăn vùng Kyoto với mùi vị thanh thoát nhẹ nhàng của món ăn cung đình, trong khi món ăn vùng Tokyo được chế biến đậm đà hơn với dầu đậu nành .
Kyushu nổi tiếng với trà và trái cây và những loại món ăn hải sản. nơi đây còn đậm nét ảnh hưởng từ Trung Quốc và Phương Tây vì Nagasaki từng đóng vai trò kinh doanh giữa Nhật với quốc tế bên ngoài. Khách đến thăm thành phố này chắc không hề bỏ lỡ món bánh Kasutera hay Castella – bánh bông lan mật ong Nhật Bản .
Tại hòn hòn đảo cực Nam Okinawa, những món ăn truyền thống lịch sử, độc lạ có được nhờ tiếp xúc với Trung Quốc và Khu vực Đông Nam Á vào thời vương quốc Ryukyu lê dài hơn 400 năm. Món ăn truyền thống lịch sử ở đây là Goya Chanpuru ( món xào hỗn hợp gồm khổ qua, thịt lợn và giá ) .
Không chỉ đổi khác theo vùng mà ngay trong mỗi vùng tùy điều kiện kèm theo khí hậu khác nhau mà người Nhật cũng thưởng những món ăn khác nhau. Dân tộc Nhật đặc biệt quan trọng nhạy cảm với sự biến hóa của cảnh sắc vạn vật thiên nhiên và thời tiết, vẻ đẹp của bốn mùa biểu lộ rõ nét trong ẩm thực Nhật. Điều này không riêng gì phản ánh trong ẩm thực Nhật, nó gắn liền với yếu tố vạn vật thiên nhiên mà còn nói lên con người Nhật biết tận dụng để chiêm ngưỡng và thưởng thức những gì “ tươi nhất, ngon nhất ” tùy theo sự biến hóa của khí hậu .
Trong mùa hè nực nội người Nhật thường ăn món lươn nướng vì cho rằng món này sẽ phân phối nguồn năng lượng thiết yếu để chống chọi với khí hậu nóng. Mùa hè cũng là mùa để ăn những món mực rau, hoa quả tươi. Đặc biệt trong mùa hè họ thường nhấm nháp li bia bên đĩa edamame – đậu nành luộc .
Mùa thu đến là người Nhật chuyển sang ăn món mì soba, những loại nấm đặc biệt quan trọng là nấm matsutake. Cuối thu để dành rau quả cho mùa đông sắp tới. Nhiều đồ chua được chế biến với giấm, muối để dự trữ cho mùa đông .
Onabe – món lẩu nghi ngút khói thường được ăn vào mùa đông đẻ giảm đi cảm xúc lạnh lẽo. Vào ngày ở đầu cuối của năm người Nhật thường ăn mì toshikoshi có sợi dài với long tin rằng những sợi mì dài hoàn toàn có thể đem lại sức khỏe thể chất và sự trường thọ trong năm mới .
2. Tính độc đáo cổ truyền của dân tộc:
Người Nhật : “ Thưởng thức bằng mắt ” .
Tính đặc trưng và mê hoặc nhất của ẩm thực Nhật Bản hoàn toàn có thể được cho là sự biểu lộ một cách khá đầy đủ tính nghệ thuật và thẩm mỹ trong những món ăn qua những giác quan : thị giác, khứu giác, và vị giác. Không chỉ thoả mãn tính thẩm mỹ và nghệ thuật, ẩm thực Nhật Bản còn cung ứng được nhu yếu về sức khoẻ : ít béo, ít ngọt, và sử dụng nhiều những loại rau đậu, và do đó món ăn Nhật Bản đang ngày càng được phổ cập khắp quốc tế. Cũng hoàn toàn có thể vì đặc thù này đã giúp cho người Nhật có tuổi thọ cao. Người Nhật vốn yêu dấu sự đổi khác rõ ràng của thời tiết, sống hoà hợp với vạn vật thiên nhiên bốn mùa và luôn chiêm ngưỡng và thưởng thức những loại thức ăn mà vạn vật thiên nhiên mang lại theo từng mùa quanh năm .
Tính cách điển hình nổi bật của người Nhật là trung thành với chủ, tự giác kỉ luật cao đac biệt họ co tình cảm thẩm rất cao. Vì vậy món ăn Nhật Bản nghiêng về sự đẹp mắt tinh xảo, đó là sự hòa trộn khôn khéo và tinh xảo của sắc tố, mùi vị cũng như tôn giáo truyền thống cuội nguồn. Những món ăn được chế biến bé nhỏ, xinh xắn, mùi vị thanh tao, nhẹ nhàng không quá nồng đậm. Người Nhật thường dùng đũa để ăn, đặc biệt quan trọng họ thích bày biện món ăn bằng những bát, đĩa nhỏ xinh .
3. Tôn giáo
Ở Nhật đạo Phật là tôn giáo đa phần nên ẩm thực Nhật co sự Open của những món chay .
Năm 1185, chính quyền sở tại dời về Kamakura, nơi được cho là tiêu biểu vượt trội cho đời sống của những võ sĩ samurai và những nhà thiền sư, và cũng là nơi sinh ra những món ăn đơn thuần hơn. Nơi đây, cũng sinh ra shojin ryori ( món ăn chay ) cũng do ảnh hưởng bởi những nhà sư Nước Trung Hoa với cách nấu của những thiền viện Nước Trung Hoa. Món ăn chay Nhật Bản chú trọng vào 5 sắc tố cơ bản : xanh, đỏ, vàng, trắng và đen tím, và 6 vị : đắng, chua, ngọt, nóng, cay và vị thơm ngon. Đây là cách nấu ăn rất quan trọng và vẫn còn ảnh hưởng cho đến ngày này từ mùi vị, khẩu vị cho đến cách nấu. Shojin ryori đã dẫn đến sự tăng trưởng của món kaiseki ( món ăn được dọn ra trước buổi trà đạo ) vào thế kỷ 16 .
4. Tuổi tác
Ngày nay do cuộc tuy nhiên quay quồng, bận rộn và ảnh hưởng của lối sống phương Tây đa số giới trẻ Nhật thích những món ăn nhanh như humberger, bánh mì, sữa, bơ … Trong khi những người cao tuổi vẫn thích những món ăn truyền thống cuội nguồn .
5. Kinh tế
Kinh tế Nhật lớn thứ hai quốc tế, tuổi thọ trung bình của người Nhật cao nhất quốc tế nên yếu tố siêu thị nhà hàng rất được coi trọng. Hàng năm người Nhật dành một phần đáng kể thu nhập của mình cho siêu thị nhà hàng. Bữa ăn của họ không chỉ phân phối đủ nhu yếu về dinh dưỡng mà còn phải cân đối về thành phần, cung ứng yếu tố thẩm mĩ …
II. Văn hóa ẩm thực Nhật Bản
1)Văn hóa ẩm thực Nhật
Văn hóa ẩm thực Nhật Được biết đến với những món ăn truyền thống, và nghệ thuật trang trí ẩm thực độc đáo. Nhật cũng giống như các nước châu Á khác, xuất phát từ nền nông nghiệp lúa, nên cơm được coi là thành phần chính trong bữa ăn của người Nhật. Ngoài ra cá và hải sản là nguồn cung cấp protein chủ yếu của họ. Người Nhật thường chú ý nhiều đến kiểu cách và rất cầu kỳ trong chế biến thực phẩm. Chính những điều này tạo nên hương vị đặc trưng của các món ăn Nhật như các món ăn sống, hấp, luộc…
“Tam ngũ” là quan niệm của người Nhật trong các món ăn, đó là “Ngũ vị, ngũ sắc, ngũ pháp”.
+ Ngũ vị gồm có : ngọt, chua, cay, đắng, mặn .
+ Ngũ sắc có : trắng, vàng, đỏ, xanh, đen .
+ Ngũ pháp có : để sống, ninh, nướng, chiên và hấp .
Mùi vị những món ăn Nhật đơn thuần hơn so với những món ăn của phương Tây. Đồ ăn Nhật chú trọng đến đặc sản nổi tiếng theo từng mùa và sự lựa chọn những bát đĩa đựng thức ăn một cách nghệ thuật và thẩm mỹ. Các món ăn của Nhật nhằm mục đích giữ lại nhiều nhất mùi vị, sắc tố của vạn vật thiên nhiên .
Nhật Bản nghiêng về sự đẹp mắt tinh xảo, đó là sự hòa trộn khôn khéo và tinh xảo của sắc tố, mùi vị cũng như tôn giáo truyền thống lịch sử. Những món ăn được chế biến nhỏ xíu, xinh xắn, mùi vị thanh tao, nhẹ nhàng không quá nồng đậm. Người Nhật thường dùng đũa để ăn, đặc biệt quan trọng họ thích bày biện món ăn bằng những bát, đĩa nhỏ xinh .
Bữa cơm người Nhật đa phần là cơm, cá, rau và có rất ít thịt trong thành phần ăn. Mỗi người khi nào cũng có một bát cơm kèm với rau bina, củ cải hoặc dưa góp, rong biển sấy được dùng để cuộn cơm hoặc ăn không. Có thể ăn mì Udon và Soba để sửa chữa thay thế cơm hay Sushi. Món khai vị là sashimi và kết thúc bữa ăn là một tách trà xanh nóng giãy .
Trước khi ăn người Nhật thường nói : “ いただきます ” – là một câu nói nhã nhặn, nghĩa là “ xin mời ” nhằm mục đích nhấn mạnh vấn đề sự cảm ơn tới người đã cất công chuẩn bị sẵn sàng bữa ăn. Khi ăn xong, họ lại cảm ơn một lần nữa “ ごちそさまでした ” ( cảm ơn vì bữa ăn ngon ” ) .
Những món ăn truyền thống của người Nhật
Ẩm thực truyền thống lịch sử của người Nhật được quốc tế biết đến với những món như : sushi, sashimi, tempura, súp miso, mì Udon, Soba … Các món này được xem như những món đem lại như mong muốn, niềm hạnh phúc cho người chiêm ngưỡng và thưởng thức .
+ Sushi là món cơm trộn với giấm, kết hợp với các loại thức ăn như cá sống, trứng cá, rau củ, và được cuốn trong lá rong biển. Có nhiều loại sushi khác nhau, mỗi loại đều đem lại hương vị và màu sắc khác nhau. Món này dùng bằng tay, chấm tương rồi cho vào miệng mà không cắn nhỏ vì sẽ làm nát miếng sushi. Sushi ăn kèm với nước tương, mù tạt và gừng ngâm chua.
>> Xem thêm:Ăn Uống Của Người Nhật
+ Nigiri-zushi là dạng cơm nắm hình thuôn dài, thường có thêm 1 ít wasabi và bọc hải sản bên ngoài và thường được buộc lại bằng rong biển (gọi là nori). Các loại hải sản được sử dụng rất đa dạng từ cá hồi, cá ngừ, bạch tuộc, mực ống, tôm, lươn .v.v.
+ Inari-zushi đơn thuần chỉ là đậu hủ nhồi cơm sumeshi, tẩm xì dầu rồi rán cho giòn. Về sau, các loại hoa quả và một số thực phẩm khác được bổ sung thêm vào.
+ Makizushi là dạng Sushi cuộn như các món cuộn của Việt Nam nhưng bên ngoài là lớp rong biển. Makizushi thường được làm (cuộn) bằng 1 mảnh chiếu tre nhỏ gọi là makisu và thường được cắt thành 6 đến 9 cuộn sau khi hoàn tất.
Một lọai makizushi khác được gọi là temaki. Cũng là sushi cuốn nhưng không cắt thành khoanh nhỏ hình tròn trụ mà cuốn theo hình ốc quế .
+ Oshizushi là dạng Sushi hình khối vuông được làm bằng một khuôn gỗ gọi là oshibako. Oshizushi xuất phát từ vùng Kansai và là một đặc sản của Osaka.
Dụng cụ làm Oshizushi
+ Chirashizushi thường được dùng vào lễ hội búp bê. Đây có lẽ là kiểu Sushi dễ làm nhất, bạn cho cơm sumeshi vào tô cùng với tất cả các nguyên liệu khác. Chirashizushi thường rất khác nhau và các loại nguyên liệu sử dụng là tùy theo sáng tạo của đầu bếp.
+ Narezushi là loại Sushi gần với kiểu Sushi lên men cổ truyền nhất, cá được ướp muối để bảo quản và ủ khoảng 6 tháng với cơm sumeshi. Đây là loại Sushi có thể để được rất lâu.
+ Sashimi là món ăn sống trong ẩm thực Nhật, làm từ cá và hải sản tươi sống: những lát hải sản như mực, tôm, sò, cá ngừ, cá hồi sống được xếp một cách đẹp mắt trên khay gỗ cùng với củ cải trắng bào sợi và lá tía tô. Món ăn được chấm kèm với nước tương và mù tạt (wasami). Cảm giác đầu tiên khi ăn sashimi là vị cay xộc đến mũi, đánh thức các giác quan. Sau đó là vị mặn vừa của nước tương hảo hạng và vị ngọt tươi ngon, mềm, béo ngậy của cá sống. Tất cả như tan vào trong miệng, trôi tuột xuống bao tử.
+ Tempura là món chiên trong ẩm thực Nhật, đó là các loại tôm, cá, mực và rau củ được tẩm qua bột và chiên vàng. Lớp bột mỏng, giòn nhưng không cứng, có độ mềm nhẹ. Sau khi chiên, tempura phải thật khô ráo, không gây cảm giác ngán cho người ăn. Món ăn dùng với nước tương pha loãng cùng với ít củ cải trắng và gừng băm nhỏ.
+ Mỳ Soba là món mì lạnh, được sử dụng thay cơm, làm từ sợi mì soba, trứng cút, rong biển, hành lá, gừng và wasabi. Mì sau khi luộc được ngâm qua nước đá lạnh, ăn cùng với nước sốt zaru.
+ Mì Udon là những sợi mì nhỏ, có màu trắng, được làm từ bột, muối và nước. Mì có thể ăn nóng hoặc nguội và được nấu bằng nhiều cách. Mì nóng thì được ăn với canh nóng, mì nguội dùng với nước sốt. Gia vị ăn kèm mì udon là hạt vừng, bột gừng tươi, rong biển sấy khô, lát hành xanh, wasabi…
Cách chế biến thức ăn của người Nhật
+ Rau củ: Rau củ Nhật Bản gần giống với rau củ châu Âu và châu Á. Chúng bao gồm loại lấy lá như rau chân vịt, lấy quả như cà tím, loại lấy hoa, lấy thân, lấy rễ. Có nhiều loại xa lạ với người phương Tây như fuki (khoai môn), daikon (1 loại củ cải) và thậm chí cả lá cây hoa cúc. Daikon xắt mỏng được coi là món ăn độc đáo của người Nhật, được ngâm chua hay để trang trí thức ăn.
Một loại củ chứa tinh bột khác thường và được thương mến là Konyakku. Người ta cho là nó nguồn gốc từ Indonesia và ngày này được trồng tại 1 số vùng ở Nhật Bản. Konyakku được ăn sống, luộc hay làm thành bột. Mặc dù giá khá cao nhưng nó rất được ưa thích .
Konyakku
Yam – 1 một món ăn mà người Nhật gọi là “ khoai tây núi ”. Yam rất hay Open trong những bữa ăn, chúng thường được nướng trong lò hay hấp lên .
Yam sau khi được mài xong
+ Cá: Ăn cá là niềm đam mê của người Nhật. Hầu hết người Nhật đều biết 1 thứ có thể gọi là thời gian biểu ăn cá: Khi nào thì ăn cá hồi sống, khi nào thìăn cá hồi biển, khi nào thì ăn cá ngừ đại dương. Vì thế mà họ có rất nhiều món ăn chế biến từ cá. Những con cá nướng trên khay kim loại gọi là teppan, cá luộc trong nước tương, bánh cá và cá viên. Cá khô và cá ướp bonito (katshuo-bushi) thường dùng trong món súp miso (tương đậu nành sệt) và cá lạng thành miếng mỏng dùng để tô điểm cho món ăn. Món gia vị nổi tiếng nhất là món nước chấm đậm đặc làm từ cá luộc.
Người Nhật thích món cá sống, sashimi, một món cao lương mĩ vị đắt tiền được dùng như món khai vị, dùng với wasabi, một loại mù tạt hăng xè của Nhật Bản, cộng thêm cả những lát gừng thái mỏng mảnh nữa .
Các loại hải sản khác:
Ngoài cá, người Nhật còn ăn những loại món ăn hải sản khác nữa, trong đó có rong biển. Rong biển là nguồn cung ứng chính những khoáng chất và những nguyên tố vi lượng trong thực đơn hàng ngày của họ. Lươn cũng là 1 loại thức ăn đặc biệt quan trọng. Kabayaki ( lươn nướng ) là món ăn khoái khẩu. Đầu tiên lươn được hấp chín rồi đêm nướng vàng và đặt trên mâm cơm .
Kabayaki
+ Thịt: Thịt lợn được du nhập vào Nhật Bản từ Trung Quốc qua Triều Tiên, và những món thịt lợn ngon nhất vì thế đều ở phía nam. Họ có món sườn lợn (Tonkatsu) và nhiều món khác, nhưng thường thì thịt lợn không xuất hiện trong thực đơn chính ở Nhật Bản.
Tonkatsu
Người Nhật chỉ ăn thịt bò như một món đặc biệt. Sukiyaki – すき焼き, một dạng món lẩu, gồm có thịt ( thường là các lát thịt bò mỏng) được ninh với lửa nhỏ ngay tại bàn, kèm theo là các loại rau và vài nguyên liệu khác nữa như tôm, đậu hũ..v..v.. bỏ vào chung một cái nồi đáy nông bằng sắt với hỗn hợp gồm nước tương, đường và mirin. Thông thường thì món Sukiyaki là một món ăn dành cho mùa đông và là một món ăn rất phổ biến cho Bounenkai – tiệc tất niên của Nhật Bản
Chắc các bạn đã từng một lần nghe đến thịt bò Kobe – loại thịt bò trứ danh của vùng Kobe, Nhật Bản. Những con bò được vỗ béo và xoa bóp làm cho mỡ tản đều trong bắp thịt. Khi nấu chín, những hạt mỡ vón lại nằm rải rác khắp miếng thịt. Hương thơm nhẹ, vị béo hòa quyện cùng với những thớ thịt mượt mà như tan dần trong miệng đã làm cho thịt bò Kobe trở thành loại thịt bò đắt nhất thế giới.
Thịt hươu là một trong những món khá khác thường của Nhật Bản. Người ta cho rằng loại hươu ngon nhất là ở Hokkaido, nơi hươu nai ăn những loại cỏ có tính thảo dược. Người Nhật cũng khoái khẩu món thịt ngựa. Giống như người Đức hay người Pháp, người Nhật thích hương vị và sớ thịt khác lạ của món thịt ngựa. Thỉnh thoảng họ còn ăn thịt ngựa sống như món sashimi.
Trứng: Người Nhật có cách riêng của họ trong cách chế biến trứng. Chawan-mushi 茶碗蒸し(nghĩa đen là “hấp cách thủy”) là món trứng đánh với gia vị rồi đem hấp. Trong các thành phố, các okonomiya (cửa hiệu trứng ốp-lếp) cung cấp cho khách ăn 1 thực đơn hoa cả mắt về các món ốp-lếp.
Tofu (Đậu phụ):
Khi những người theo đạo Phật hạn chế ăn thịt thì đậu nành – một loại thực phẩm có chứa nhiều đạm thực vật – trở thành 1 món ăn thông dụng. Tofu ( đậu phụ, tàu hủ ) là món ăn được thông dụng thoáng rộng khắp nước Nhật. Đậu phụ được ăn nguội hoặc ăn nóng, nó cũng hoàn toàn có thể được chế biến như món nước uống hay thức ăn, như món ăn với cơm hoặc món ăn tráng miệng. Bữa ăn của người Nhật sẽ ko thành bữa ăn nếu ko có món đậu phụ .
Làm đậu phụ đã trở thành thẩm mỹ và nghệ thuật của người Nhật. Các chùa chiền thi nhau trong việc sáng tạo ra những loại đậu phụ hạng sang, và từ đó mà sinh ra thứ “ đậu phụ mịn như lụa, tàu hủ non ” của người Nhật. Một món khác thường được Giao hàng trong những quán ăn là món “ đậu nướng ”, 1 miếng đậu nướng với nước chấm đặc và ngọt cùng một lát cá nướng đặt lên trên .
Shabu-Shabu và Tempura:
Các món hầm nói chung được những người đi ngoài trời lạnh về thích ăn. Ở Nhật Bản cũng vậy, nhiều món hàm của Nhật được chế thêm tương. Họ gọi chúng là nimono. Có hàng trăm món hầm, toàn bộ đều ngon lành như món thịt kho tàu của người Hoa hay món gà nấu rượu của người Pháp. Người Nhật có 1 kiểu “ nồi hầm ” hay cái lẩu gọi là shabu-shabu, hay là cái “ lục xục ”. Từ này ko có nghĩa gì cả, nó chỉ là tiếng nước sôi lục xục, và người ta nhúng những miếng thịt và rau sống vào trong nước đó cho chín rồi ăn .
2)Văn hóa uống của người Nhật:
+Văn Hóa Uống Rượu Của Người Nhật Bản: Ra đời cùng với nghi lễ uống trà, cắm hoa, uống rượu Sake thời Murômi Chi (1933-1573) là một trong những nét đặc trưng nhất của Nhật Bản. Ngày xưa ở Nhật Bản có ba trường phái uống Sake: Trường phái quý tộc thì xem ai sành nếm rượu, trường phái võ sĩ chú ý làm đúng nghi lễ, trường phái thương nhân nhằm bày tỏ lòng hiếu khách. Sake có độ cồn 22o vào loại cao so các loại rượu trên thế giới. Khi uống sake, mọi người luôn phải rót Sake cho người khác, không bao giờ được tự rót cho mình, nhưng nếu dốc cạn chai thì chỉ được rót vào chén riêng của mình.
Rượu Sake thường được đun nóng đựng trong vò hoặc lọ bằng gốm. Sake thường được uống trong khi vui chơi như ngắm trăng, xem tuyết, ngắm hoa Anh đào … .
Nếm Sake là một nghệ thuật và thẩm mỹ tinh xảo. Xưa kia thường có tục thi nếm Sake để biết rượu ở đâu làm … Ngày nay, những người sành rượu hoàn toàn có thể nhìn nhận được chất lượng của Sake. Họ rót rượu vào một cái chén bằng sứ trắng ở đó có vẽ hai vòng tròn xanh thẫm lồng nhau tượng trưng cho mắt rắn. Đánh giá rượu Sake theo ba bước : nhìn để nhìn nhận độ trong, sắc tố, ngửi nhìn nhận mùi vị và nếm .
Loại rượu Sake quý nhất là Ghiugiô, có mùi vị thơm thoảng như táo, chuối, dứa. Trước đây Ghiugiô sản xuất ít thường được sử dụng trong những đợt thi nếm. Ngày nay do cạnh tranh đối đầu với bia, Whisky, rượu vang, Ghiugiô được sản xuất nhiều hơn. Hương vị đặc biệt quan trọng, rượu Sakê đã trở nên nổi tiếng trên quốc tế, trong khu vực là một hình tượng của đời sống văn hóa tương đối cầu kỳ nhưng tinh xảo của người Nhật .
Một sự độc lạ giữa cách uống rượu của nguời Nhật và người việt là trong khi người Việt mình không cho đá vào rượu thì người Nhật lai thường cho đá và nước hòa rượu trước khi uống. Và người Nhật cũng ít khi uống kiểu xoay vòng 100 % như ở Nước Ta mình .
+ Văn hóa trà đạo:
>> Xem thêm:Cách Làm Sushi Cá Hồi Ngon Chuẩn Nhà Hàng NhậtTrà đạo là một trong những thẩm mỹ và nghệ thuật truyền thống lịch sử rực rỡ của Văn hóa Nhật Bản, không riêng gì vậy nó còn là một trong số ít những thẩm mỹ và nghệ thuật độc lạ nhất trên quốc tế. Khi nhắc đến Nhật, phải nhắc đến Trà đạo, hay ngược lại, nói đến Trà đạo người ta nghĩ ngay đến quốc gia mặt trời mọc. Trà đạo đó là niềm tự hào của người Nhật .
Và khi đi tìm hiểu về Trà đạo của Nhật Bản, người ta không thể không nhắc tới tên tuổi của vị thiền sư SEN NO RIKYU (1521-1591),một người đã có công vô cùng lớn lao để tạo ra sự phát triển cũng như sự độc đáo, đặc sắc trong nghệ thuật Trà đạo mà vẫn mang đậm màu sắc văn hóa của đất nước Phù Tang. Một trong những đóng góp to lớn đó chính là việc Sen no Rikyu đề ra 4 nguyên tắc trong Trà đạo: HÒA – KÍNH -THANH -TỊNH.
“HÒA” có nghĩa là sự hài hòa, hòa hợp, giao hòa. Đó là sự hòa hợp giữa trà nhân với trà thất, sự hòa hợp giữa các trà nhân với nhau, sự hòa hợp giữa các trà nhân với các dụng cụ pha trà.
“KÍNH” là sự tôn trọng, tôn kính của trà nhân với mọi sự vật và con người, là sự tri ân cuộc sống. Và lòng kính trọng được nảy sinh khi tinh thần của trà nhân vươn tới sự hài hòa hoàn toàn.
Khi lòng tôn kính với vạn vật đạt tới sự không phân biệt thì tấm lòng trở nên thanh thản, yên tĩnh đó là ý nghĩa của chữ “THANH”.
Khi lòng thanh thản,yên tĩnh hoàn toàn thì toàn bộ thế giới trở nên tĩnh lặng, dù sống giữa muôn người cũng như sống giữa nơi am thất vắng vẻ tịch liêu. Lúc đó thế giới với con người không còn là hai, mà cả hai đều vắng bặt. Đó là ý nghĩa của chữ “TỊNH”.
Bốn chữ : “ Hòa – Kính – Thanh – Tĩnh ” như một thước đo bản thân vị trà nhân đang ở vị trí nào trên con đường trà đạo .
3)Các món ăn dịp lễ tết:
Tại Nhật Bản, những ngày lễ hội và tiệc tùng diễn ra phần đông quanh năm, và sẽ có những loại món ăn thích hợp dành cho những dịp nghỉ lễ này : món bánh dày hình thoi, bánh bột gạo tẩm đường được xếp trên bàn bày toàn búp bê dành cho ngày lễ hội bé gái – Hina Matsuri vào ngày 3 tháng 3 hay bánh dango được chế từ bột gạo cho ngày hội ngắm trăng vào tháng 9 .
Bánh giòn Hina-arare
Nhật Bản ăn Tết theo dương lịch. Những ngày đầu tháng giêng là thời gian quan trọng nhất trong năm của người Nhật. Vào năm mới, người Nhật cúng Thần ngũ cốc với tâm niệm vị thần năm mới này sẽ phù hộ một mùa vụ bội thu.Trong những ngày cuối năm, họ dọn dẹp nhà cửa, trang trí kadomatsu (được làm từ một cành thông cùng tre và mai để đón Thần năm mới) trước cổng và shimekazai (có ý nghĩa đuổi quỷ trừ tà) trên cửa ra vào và bàn thờ.
Kadomatsu
Shimekazari
Bánh dày Kagami Mochi được bày trên tokonoma là góc trang trọng trong nhà, được coi là chỗ ngồi của Thần. Bánh này được làm từ loại gạo nếp mà người ta tin rằng mang hồn cây lúa.
Osechi là những đồ ăn ngon được chuẩn bị với các món nấu, món trộn dấm, món nướng làm từ hải sản, thịt và các loại rau với hương vị và màu sắc phong phú cùng thành phần dinh dưỡng hợp lý. Mỗi nguyên liệu lại mang một ý nghĩa riêng hàm chứa lời cầu chúc một năm mới nhiều may mắn: cá tráp mang ý nghĩa may mắn, rong biển với ý nghĩa vui mừng, đậu có ý nghĩa mạnh khoẻ, trứng cá trích – con cháu đông đúc, ngó sen – nhìn xa trông rộng, tôm – sự trường thọ. Osechi thường được xếp trong một hộp sơn Nhật 4 cạnh. Osechi được chế biến bằng phương pháp và nguyên liệu để lâu được nhằm giảm công việc nội trợ trong khoảng ba ngày Tết.
Thức ăn ngày Tết có thể khác nhau tuỳ mỗi vùng và mỗi nhà. Món ăn cổ truyền trong dịp Tết còn gồm các món dưới đây.
Món khai vị iwai – zakana. Món này thường được đặt trên cái đĩa hình hagoita (vợt chơi cầu lông vào dịp Tết), và gồm 3 món: tazukuri, kazunoko, kuromame.
+ Tazukuri là món cá mòi nhỏ sấy khô tẩm đường và nước tương. Ngày xưa người ta thường dùng bã cá mòi để bón phân cho ruộng lúa. Tazukuri (làm ruộng) nói lên hy vọng được mùa.
+ Kazunoko là món trứng cá trích muối. Chúng được nhúng nước rồi ướp rượu sake và nước tương. Món kazunoko (nghĩa đen là con cháu đông đúc) nói lên hy vọng sinh được con đàn cháu đống.
+ Kuromame màu đen, một loại đậu phụ, đã được luộc và tẩm đường. “Mame”vừa có nghĩa là “đậu”, vừa có nghĩa là “sức khỏe tốt”.
Ngoài ra còn có món nấu zouni gồm bánh bột nếp mochi ( dùng để cúng ), rau, thức ăn biển, và thịt gà. Món soup này có những lát củ cải trắng và cà rốt thái mỏng mảnh buộc với nhau, để có được màu đỏ và trắng là những màu liên hoan truyền thống Nhật Bản. Người ta tỉa những nguyên vật liệu theo hình cánh hoa, nhuộm màu sau đó bày biện thật đẹp để mừng năm mới .
Bánh dày của từng vùng cũng khác nhau, ví dụ như vùng Tây Nhật Bản làm bánh hình tròn trụ còn vùng Đông Nhật Bản lại làm bánh hình vuông vắn .
4) Khẩu vị ăn uống của người Nhật ngày nay
Phong cách, thói quen nhà hàng của người Nhật đã bị Âu hóa đi nhiều và trở nên khá phong phú. Thay đổi rõ nét nhất là sự Open của bánh mỳ trong những bữa ăn. Hiện nay có rất nhiều người dùng bánh mỳ, trứng, sữa, và uống cafe hay trè cho bữa sáng .
Thập kỷ trước đây, những nhân viên cấp dưới văn phòng thường mang theo hộp cơm trưa tới nơi thao tác nhưng lúc bấy giờ thì tại những quán ăn gần nơi văn phòng bạn hoàn toàn có thể tìm thấy đủ những món ăn đổi khác theo khẩu vị từ phương Tây cho tới khẩu vị truyền thống lịch sử của Nhật. Tại đa phần những trường tiểu học, trung học của Nhật đều có Giao hàng bữa trưa, được phong cách thiết kế với thành phần dinh dưỡng rất đầy đủ và cân đối và tất yếu là có cả khẩu vị của những món ăn phương Tây lẫn khẩu vị truyền thống lịch sử của Nhật. Các bữa ăn tối của người Nhật cũng biến hóa với nhiều loại món ăn gồm có cả những món ăn Nhật, những món ăn Tàu và cả những món ăn của phương Tây .
Một bữa ăn truyền thống bao gồm có cơm, một món canh, các món ăn chính bao gồm thịt, cá và rau. Nói chung thì trẻ em Nhật thích các món ăn phương Tây như là xúc xích (Hamburger) hơn là các món ăn Nhật cho nên các món ăn tối tại nhà thường có xu hướng thay đổi cho phù hợp với khẩu vị của họ.
Trên đây là văn hóa ẩm thực Nhật Bản bạn nên tìm hiểu thêm trước khi đi tour du lịch quốc tế nhé. Tuy cầu kì về cách bày trí, nấu nướng nhưng những món ăn của xứ sở hoa anh đào luôn khiến cả quốc tế phải thán phục và yêu quý .
Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Ẩm Thực