Đói nghèo là gì? Định nghĩa, khái niệm

Đói nghèo là gì?

Tương tự: Nghèo khổ
Tương tự : Nghèo khổ

Định nghĩa chung về nghèo đói: “Đói nghèo là tình trạng một bộ phận dân cư không có những điều kiện về cuộc sống như ăn, mặc, ở, vệ sinh, y tế, giáo dục, đi lại, quyền được tham gia vào các quyết định của cộng đồng”

Những khái niệm về đói nghèo

Trước đây người ta thường đánh đồng nghèo đói với mức thu nhập thấp. Coi thu nhập là tiêu chí chủ yếu để đánh giá sự nghèo đói của con người. Quan niệm này có ưu điểm là thuận lợi trong việc xác định số người nghèo dựa theo chuẩn nghèo, ngưỡng nghèo.

Nhưng thực tế đã chứng minh việc xác định đói nghèo theo thu nhập chỉ đo được một phần của cuộc sống. Thu nhập thấp không phản ánh hết được các khía cạnh của đói nghèo, nó không cho chúng ta biết được mức khốn khổ và cơ cực của những người nghèo. Do đó, quan niệm này còn rất nhiều hạn chế.

Hiện nay do sự phát triển của nền kinh tế thế giới, quan điểm đói nghèo đã được hiểu rộng hơn, sâu hơn và cũng có thể được hiểu theo các cách tiếp cận khác nhau:

Hội nghị bàn về giảm nghèo nàn ở khu vực châu á Thái Bình Dương do ESCAP tổ chức triển khai tháng 9 năm 1993 tại Băng Cốc – Thailand đã đưa ra khái niệm về định nghĩa đói nghèo : Nghèo đói gồm có nghèo tuyệt đối và nghèo tương đối .

  • Nghèo tuyệt đối: là tình trạng một bộ phận dân cư không được hưởng và thoả mãn những nhu cầu cơ bản của con người mà những nhu cầu này đã được xã hội thừa nhận tuỳ theo trình độ phát triển kinh tế và phong tục tập quán của địa phương.
  • Nghèo tương đối: là tình trạng một bộ phận dân cư sống dưới mức trung bình của cộng đồng.
  • Theo khía cạnh kinh tế: Nghèo là do sự thiếu lựa chọn dẫn đến cùng cực và thiếu năng lực tham gia vào đời sống kinh tế xã hội của quốc gia, chủ yếu là trong lĩnh vực kinh tế.
  • Theo khía cạnh khác: Nghèo là sự phản ánh trình độ phát triển kinh tế xã hội trong từng giai đoạn lịch sử, trong phạm vi một quốc gia, một khu vực, một vùng.

Năm 1998 UNĐP công bố một bản báo cáo giải trình nhan đề “ khắc phục sự bần hàn của con người ” đã đưa ra những định nghĩa về nghèo .

  • Sự nghèo khổ của con người: thiếu những quyền cơ bản của con người như biết đọc, biết viết, được tham gia vào các quyết định cộng dồng và được nuôi dưỡng tạm đủ.
  • Sự nghèo khổ tiền tệ: thiếu thu nhập tối thiểu thích đáng và khả năng chi tiêu tối thiểu.
  • Sự nghèo khổ cực độ: nghèo khổ, khốn cùng tức là không có khả năng thoả mãn những nhu cầu tối thiểu.
  • Sự nghèo khổ chung: mức độ nghèo kém nghiêm trọng hơn được xác định như sự không có khả năng thoả mãn những nhu cầu lương thực và phí lương thực chủ yếu, những nhu cầu này đôi khi được xác định khác nhau ở nước này hoặc nước khác.

Quan niệm đói nghèo ở Việt Nam

Hiện nay ở Việt Nam có nhiều ý kiến khác nhau xung quanh khái niệm nghèo đói, song ý kiến chung nhất cho rằng, ở Việt Nam thì tách riêng đói và nghèo thành 2 khái niệm riêng biệt.

– Nghèo : là thực trạng một bộ phận dân cư chỉ có điều kiện kèm theo thoả mãn một phần những nhu yếu tối thiểu cơ bản của đời sống và có mức sống thấp hơn mức sống trung bình của hội đồng xét trên mọi phương diện .

– Đói: là tình trạng một bộ phận dân cư nghèo có mức sống dưới mức tối thiểu và thu nhập không đủ đảm bảo nhu cầu và vật chất để duy trì cuộc sống. Đó là các hộ dân cư hàng năm thiếu ăn, đứt bữa từ 1 đến 3 tháng, thường vay mượn cộng đồng và thiếu khả năng chi trả. Giá trị đồ dùng trong nhà không đáng kể, nhà ở dốt nát, con thất học, bình quân thu nhập dưới 13kg gạo/người/tháng (tương đương 45.000VND).

Nguyên nhân dẫn đến đói nghèo

Những nguyên do chính dẫn đến nghèo được liệt kê ra là cuộc chiến tranh, cơ cấu tổ chức chính trị ( thí dụ như chế độ độc tài, những pháp luật thương mại quốc tế không công minh ), cơ cấu tổ chức kinh tế tài chính ( phân bổ thu nhập không cân đối, tham nhũng, nợ công quá nhiều, nền kinh tế tài chính không có hiệu suất cao, thiếu những nguồn lực hoàn toàn có thể trả tiền được ), thất bại vương quốc, tụt hậu về công nghệ tiên tiến dẫn đến khó tăng trưởng kinh tế tài chính, tụt hậu về giáo dục, thiên tai, dịch bệnh, dân số tăng trưởng quá nhanh không hề trấn áp được và không có bình đẳng nam nữ .
Yếu tố nguy hại chính cho sự nghèo tương đối là thất nghiệp và thiếu việc làm. Ngoài ra những yếu tố nguy hại khác là phân bổ thu nhập quá mất cân đối, thiếu giáo dục và bệnh tật mãn tính .
Cho đến thế kỷ 19 sự nghèo khó hầu hết không được xem như thể có nguyên do từ xã hội mà là do lỗi lầm cá thể hay ” trời muốn “. Cùng với công nghiệp hóa và những tranh cãi chung quanh ” câu hỏi xã hội ” tại châu Âu, quan điểm cho rằng hiện tượng kỳ lạ bần hàn phổ cập là hiệu quả của sự thất bại của thị trường và hoàn toàn có thể được làm giảm thiểu bằng những giải pháp vương quốc .
Người đăng: trang

Time: 2020-08-01 01:05:37