Sau 27 năm tham gia các doanh nghiệp quốc tế và Việt Nam thuộc nhiều lĩnh vực, Lê Trung Thành, “người làm thuê số một Việt Nam” quyết định rẽ sang lối đi mới. 

Căn phòng thao tác riêng của Cố vấn Cấp cao bộ phận Thương Mại Dịch Vụ Tư vấn Chiến lược ( Transaction Advisory Services – TAS ), Công ty Trách Nhiệm Hữu Hạn Ernst và Young Việt Nam ( EY Việt Nam ) Lê Trung Thành nằm trên lầu 28, tòa tháp Bitexco Financial Tower tại Q. 1, TP.HCM.

Đồ đạc trong phòng bày biện giản dị, nổi bật là rất nhiều cuốn sách như The Firm, Quyền lực, Khả năng cải thiện nghịch cảnh… nằm ngay ngắn trên chiếc giá bày kín sách. Trên bàn, cả hai chiếc máy tính bàn và laptop đều đang ở chế độ làm việc, màn hình ngập tràn con số.

Người đàn ông có khuôn mặt cương nghị và hai má lúm đồng xu tiền được ca tụng là ” người làm thuê số một Việt Nam ” do từng đảm nhiệm chức vụ quan trọng tại những doanh nghiệp đứng vị trí số 1 nhiều ngành như Giám đốc Marketing kiêm Phó quản trị PepsiCo Việt Nam ; CEO Nutifood ; CEO ICP ; CEO FPT Trading ; Phó tổng Giám đốc kiêm Giám đốc Điều hành mảng Đồ uống, rồi Giám đốc Thương mại Masan Consumer thuộc Tập đoàn Masan ; Trưởng bộ phận Chiến lược Kinh doanh Tập đoàn Viettel .

– Trong CV ( bản lý lịch việc làm ) của anh, tôi nhận thấy thời hạn anh thao tác tại Công ty Unilever Việt Nam là lâu nhất, gần 10 năm, khởi đầu từ những năm 1990 s. Thời đó, được một tập đoàn lớn đa vương quốc tuyển dụng là niềm tự hào lớn và cũng đồng nghĩa tương quan với mức thu nhập cao so với mặt phẳng chung. Anh có nghĩ mình như mong muốn ?- Đó là vào những năm 1993 – 1994 quốc gia mới Open. Tôi tốt nghiệp chuyên ngành Quản trị Kinh doanh, Đại học Kinh tế TP.HCM. Lúc ấy, tôi nghĩ đây vừa là thời cơ tuyệt vời để tìm kiếm việc làm, vừa là dịp may để học hỏi và mở mang kỹ năng và kiến thức tại một môi trường tự nhiên thao tác cực kỳ chuyên nghiệp. Công ty đã trang bị cho tôi rất nhiều kỹ năng và kiến thức, kỹ năng và kiến thức mới mẻ và lạ mắt ví dụ như thiết kế xây dựng tên thương hiệu ; chạy chiến dịch quảng cáo ; kiến thiết xây dựng và lan rộng ra mạng lưới hệ thống phân phối …- Tôi được nghe là lúc phỏng vấn tại Unilever Việt Nam, anh đã “ liều ” đề xuất mức lương 500 USD, trong khi mức lương tại nơi thao tác trước, một doanh nghiệp Mỹ – Công ty Caltex Việt Nam – chưa tới 200 USD. tin tức này có đúng không, nếu có thì phản ứng của nhà tuyển dụng ra làm sao ?- Thực ra, việc tôi vào làm cho Unilever Việt Nam đúng là một cơ duyên. Tôi đi phỏng vấn thay cho một người bạn thân, vì anh ấy được gọi phỏng vấn nhưng … bận việc nên có nhờ tôi đi giùm. Người trực tiếp phỏng vấn tôi là vị nữ trưởng phòng marketing người Thụy Sĩ rất giỏi. Tôi ý kiến đề nghị mức 500 USD / tháng. Bà ấy nói mức lương mà tôi đề xuất quá cao, nhất là khi tôi chưa có nhiều kinh nghiệm tay nghề trong nghành hàng tiêu dùng nhanh ( FMCG ). Thu nhập lý tưởng thời bấy giờ làm cho công ty quốc tế khoảng chừng 150 USD, lương tôi làm cho công ty của Mỹ cũng chừng đó .Tôi đã san sẻ rất thật là tôi chỉ đi phỏng vấn với tâm thế trợ giúp người bạn, do đó cũng chưa hẳn quyết tâm. Hơn nữa, trụ sở của Unilever Việt Nam đặt tại Linh Trung, Quận Thủ Đức, quá xa so với nhà nên tôi chỉ nghĩ đơn thuần là ý kiến đề nghị … đại một mức lương mà mình mong ước ( cười ) .Cuối cùng họ lại chấp thuận đồng ý với mức lương này mặc dầu vẫn giữ quan điểm là cao quá. Tôi cảm thấy biết ơn công ty này, đặc biệt quan trọng người sếp Thụy Sĩ đã tin cậy mình. Làm việc được một thời hạn, công ty cử tôi đi học MBA bên nước Australia trong một năm rưỡi, kết thúc khóa học tôi về nước liên tục thao tác ở đây trong 3-4 năm nữa rồi chuyển công tác làm việc .

– Anh rời qua làm phó tổng giám đốc marketing cho PepsiCo Việt Nam phải không ? Có người nói đây là bệ phóng giúp anh hiện thực hóa tiềm năng nghề nghiệp, và trở thành một trong những “ phù thủy marketing ” người Việt. Anh nói sao ?- Khi thao tác cho Unilever Việt Nam một thời hạn đủ lâu, tôi rút ra một điều rằng đây là thiên nhiên và môi trường việc làm rất tốt, đặc biệt quan trọng cho người trẻ muốn học hỏi, trui rèn cả về năng lượng trình độ lẫn bản lĩnh. Tuy nhiên, khách quan mà nói thì tập đoàn lớn này khá khép kín, họ chỉ tập trung chuyên sâu vào ngành FMCG trong khi tôi luôn muốn lan rộng ra tầm mắt .Năm 2004, PepsiCo Việt Nam đề xuất tôi một thời cơ việc làm tốt, đi kèm với nó là toàn quyền quyết định hành động trong nghành nghề dịch vụ marketing tôi đảm nhiệm. Tôi coi đây là sự thăng quan tiến chức của bản thân và sự ghi nhận những thành tích trong bước đầu mình đạt được .Thực chất tôi vẫn là việc chuyển từ một thiên nhiên và môi trường MNC ( tập đoàn lớn đa vương quốc ) này sang MNC khác, chỉ có điều khoanh vùng phạm vi việc làm rộng hơn, khối lượng việc làm nhiều hơn và vị trí cao hơn .Đúng là PepsiCo giúp tôi đạt được những tiềm năng lớn lao cả về trung và dài hạn mình tự đặt ra để phấn đấu .- Ở một trong những tập đoàn lớn đa vương quốc có tính địa phương cao, khi về mặt nhân sự được “ địa phương hóa ” triệt để, từ vị trí CEO cho đến giám đốc marketing đều là người Việt, quy trình tiến độ trao quyền và quản trị kế hoạch được thực thi thế nào ?- Trong 3 năm thao tác tại đây, tôi là thành viên trong ban giám đốc, phải tự đề ra kế hoạch cho nhiều dòng mẫu sản phẩm giải khát của công ty trong cuộc cạnh tranh đối đầu quyết liệt với những đối thủ cạnh tranh tại thị trường Việt Nam .Điều này rất khác so với lúc tôi còn là nhân sự quản trị cấp trung tại công ty cũ. Trước đây, tôi hầu hết thực thi quyết định hành động mà cấp trên phát hành, còn ở PepsiCo tôi phải tự quyết định hành động những yếu tố hệ trọng và chịu nghĩa vụ và trách nhiệm về tác dụng .Anh nhận định và đánh giá rất đúng chuẩn về cái gọi là tính “ địa phương hóa ” trong hoạt động giải trí của PepsiCo Việt Nam, do tại cấp cao nhất trong công ty do một người Việt là anh Phạm Phú Ngọc Trai nắm giữ. Trên cương vị CEO PepsiCo Việt Nam lúc đó, anh Trai không can thiệp nhiều vào nghành của tôi, anh quản trị toàn diện và tổng thể và chỉ chăm sóc tới hiệu quả sau cuối. Tôi là người phải chịu nghĩa vụ và trách nhiệm cao nhất cho những hoạt động giải trí marketing của công ty .Điều này mang lại cho tôi rất nhiều quyền tự do quyết định hành động trong thẩm quyền, nhưng đồng thời tôi cũng phải chịu nghĩa vụ và trách nhiệm rất lớn .- Vậy khi họ vận dụng chủ trương giao quyền thì tác dụng đạt được là gì ?- Khi đó, những loại sản phẩm mà tôi trực tiếp kiến thiết xây dựng kế hoạch Marketing như nước tăng lực Sting Dâu, nước đóng chai tinh khiết Aquafina … là những mẫu sản phẩm có góp phần rất lớn cho tổng doanh thu của PepsiCo Việt Nam. Trước năm 2005, doanh nghiệp này thua lỗ rất nhiều nhưng sau đó đến năm 2005 thì vươn lên vị trí số một tại thị trường, mở màn có lãi và hoạt động giải trí rất tốt trong những năm sau đó. Nói thì có vẻ đơn thuần nhưng trên trong thực tiễn tôi phải đồng ý nhiều rủi ro đáng tiếc .Chỉ có một con đường là phải thắng lợi. Tôi nhớ trong tâm lý mình luôn luôn hiện lên bảng nghiên cứu và phân tích ngành, hiệu quả khảo sát thị trường cùng với vô số ý tưởng sáng tạo tiếp thị và quảng cáo, kể cả lúc đi ngủ ( cười ) .Nói nôm na là khi anh được công ty giao quyền hành lớn và ngân sách ‘ khủng ’, anh gần như không có đường lùi .

– Có vẻ như anh thích gây giật mình khi chọn những nơi không ai ngờ tới để đầu quân mà Tập đoàn Viễn thông Quân đội Viettel là một ví dụ ?- ( Cười ) Câu chuyện ra TP.HN thao tác cho Viettel trong một năm trọn vẹn không phải là vì kiếm tiền hay muốn chứng tỏ gì cả, chính bới lúc nhận lời với họ năm 2017 tôi đã 46 tuổi .

Anh Nguyễn Mạnh Hùng, Chủ tịch Tập đoàn Viettel lúc đó, chỉ nói một câu nhưng hằn sâu trong ký ức tôi. Anh Hùng gọi trực tiếp cho tôi và bảo anh em nói chuyện một lát, anh đang có những luồng suy nghĩ mới để thay đổi Viettel.

Anh nói ngắn gọn : “ Em làm cho Tây, ta đủ rồi, kiếm tiền cũng đủ rồi. Thôi giờ em quay về giúp cho Viettel, giúp quốc gia đi ”. Và thế là tôi xách vali bay ra Thành Phố Hà Nội trở thành người của Viettel ( cười ) .Câu nói của anh Hùng làm tôi thật sự phải tâm lý, nó không hề mang tính lý tưởng hoá gì cả. Tôi chỉ nghĩ đơn thuần là mình sinh ra khi quốc gia còn cuộc chiến tranh, lớn lên vào thời bao cấp nhưng vẫn được ăn học không thiếu rồi có ngày ngày hôm nay cũng là nhờ quốc gia này, thế cho nên tôi còn nợ quốc gia một món nợ ân tình .

– Vỏn vẹn một năm tại Viettel, Lê Trung Thành đã “ nói theo cách ” nào ?- Ở Viettel tôi đi rất nhiều, từ Mozambique, Tanzania đến Campuchia, Myanmar … và được giao đảm nhiệm lập kế hoạch kinh doanh thương mại cho dự án Bất Động Sản góp vốn đầu tư 2 tỷ USD vào thị trường Myanmar. Một trách nhiệm khác là giúp Viettel lấy lại vị thế số một của Metfone ( công ty con của Viettel tại Campuchia ) sau khi đã thành công xuất sắc với Viettel ở trong nước với kế hoạch phủ sóng mạng 4G .Khi ra quốc tế, cầm ngân sách tiêu tốn tôi nghĩ thầm mình đang cầm đồng tiền của quốc gia, nó khiến tôi phải có nghĩa vụ và trách nhiệm mà cũng rất vinh quang ( cười ) .Tôi chia tay Viettel vì không muốn xa con gái nhỏ nữa, một năm sống xa mái ấm gia đình là đủ rồi. Hồi đầu tháng 7/2018, anh Hùng mời tôi ra dự một bữa tiệc chia tay nhỏ và anh nói đùa : “ Tên của em giờ mãi mãi nằm trong sổ của Viettel rồi. Em hoàn toàn có thể ghi trong sơ yếu lí lịch là đã góp phần một năm cho quốc gia ” .

– Chuyển sang nghành nghề dịch vụ tư vấn doanh nghiệp có phải là bước tiến được anh ấp ủ từ trước ? Mục tiêu tiếp nối của anh là gì ?- Sau một năm làm cho Viettel, tôi đã chăm sóc nhiều hơn tới chuyện góp phần cho cộng đồng bằng kinh nghiệm tay nghề của mình .Tôi có hai dự tính : một là xây dựng một start-up của mình vì đây là niềm đam mê từ nhỏ và tôi quyết định hành động lúc này sẽ góp vốn đầu tư thời hạn, công sức của con người để thực thi nó. Hai là liên tục góp phần cho hội đồng doanh nghiệp trải qua hoạt động giải trí tư vấn tại EY Việt Nam, với cái đích lớn nhất là nâng cao năng lượng cạnh tranh đối đầu cho doanh nghiệp Việt Nam .- Điều gì đã kéo anh về làm tư vấn, tương hỗ nhóm TAS của Công ty EY Việt Nam thay vì những công ty tư vấn toàn thế giới khác ?- Với những công ty tư vấn, cách làm của họ là đem trình độ quốc tế vào vận dụng tại doanh nghiệp Việt Nam. Điều này không có gì sai, nhưng những tập đoàn lớn quốc tế thường khó có điều kiện kèm theo sát cánh và giúp tạo ra giá trị mà doanh nghiệp mong ước .Lý do là họ chỉ đưa ra những gói tư vấn đơn thuần dù rất hoành tráng nhưng lại ít mang tính thực tiễn so với toàn cảnh Việt Nam. Sau khi kết thúc quy trình tiến độ tư vấn họ sẽ rời đi để doanh nghiệp tự xoay xở .- EY Việt Nam cũng là một tập đoàn lớn truy thuế kiểm toán toàn thế giới phân phối dịch vụ tư vấn giống những tập đoàn lớn tư vấn lớn khác. Vậy địa thế căn cứ nào để khẳng định chắc chắn dịch vụ của họ tốt hơn ?- Điểm độc lạ cơ bản khiến tôi gật đầu về EY Việt Nam chính là yếu tố con người và năng lực am hiểu địa phương .Đội ngũ tư vấn của EY Việt Nam có khoảng chừng 70 người, trong đó 20 người là nhóm chỉ huy nòng cốt tích hợp giữa người trẻ và người có nhiều kinh nghiệm tay nghề tại những doanh nghiệp lớn, hay từng làm chủ doanh nghiệp. Trong số này chỉ có một người quốc tế, còn người đứng đầu là người Việt Nam mới 41 tuổi, có bằng tiến sỹ kinh tế tài chính tại Mỹ và đã từng khởi nghiệp trong nghành nghề dịch vụ tư vấn .- Anh muốn nói năng lượng của người Việt không hề thua kém nhân sự quốc tế ? Anh lý giải thế nào việc tất cả chúng ta chưa có những doanh nghiệp tầm cỡ quốc tế, thậm chí còn trong một số ít ngành kinh tế tài chính tất cả chúng ta thua ngay trên sân nhà ?- Điều tôi đề cập ở trên biểu lộ kế hoạch góp vốn đầu tư nhiều hơn vào thế hệ trẻ Việt Nam mà một số ít tập đoàn lớn quốc tế đang theo đuổi. Nó làm tôi nhớ đến câu nói mà tôi tâm đắc của Jack Ma : “ Từ 50 đến 60 tuổi, hãy góp vốn đầu tư vào thế hệ trẻ, vì họ chắc như đinh làm tốt hơn tất cả chúng ta ” .Nhân sự địa phương khi nào cũng am hiểu văn hóa truyền thống doanh nghiệp địa phương thâm thúy hơn nhân sự quốc tế .Về trình độ trình độ tất cả chúng ta không thua kém quốc tế, nhưng theo tôi những bạn trẻ nên thao tác cho công ty quốc tế nhằm mục đích trau dồi nghề nghiệp, kiến thức và kỹ năng và rèn giũa năng lực chịu áp lực đè nén. Thế hệ trẻ ngày này hoàn toàn có thể tạo nên sự độc lạ lớn nếu được trao đúng thời cơ như chúng tôi thời trước .

– Khi điều hành doanh nghiệp lớn đứng sau anh là những team thực thi kế hoạch, còn với vai trò nhà tư vấn năng lực mang lại thành công xuất sắc cho doanh nghiệp nhờ vào lớn vào tư duy của người chủ và năng lượng tiến hành của nhân sự ở doanh nghiệp đó. Mà việc này lại nằm ngoài sự trấn áp của anh ?- Trước khi bắt tay vào việc tôi cũng phải thuyết phục đội ngũ chỉ huy doanh nghiệp hãy tin mình. Điều quan trọng là sự tích hợp hợp tác ăn ý với nhau, hai bên đều phải quyết tâm đạt được tiềm năng chung đề ra .Chúng tôi hoàn toàn có thể thiết kế xây dựng cỗ máy quản trị, tuyển nhân sự cấp cao cũng như theo sát họ trong quy trình thực thi kế hoạch cho tới khi có hiệu quả mong ước, miễn là họ biết lắng nghe .Chúng tôi hay nói vui nhau là hãy coi việc tư vấn kế hoạch cho doanh nghiệp giống một cuộc hôn nhân gia đình ( cười ). Cả hai phía cần khám phá nhau thật kỹ ở quy trình tiến độ “ đi lại ” và chỉ khi đã thực sự tin cậy nhau mới nên “ về chung một nhà ” .

Thời còn phụ trách lĩnh vực đồ uống tại Masan Consumer, anh Nguyễn Đăng Quang (Chủ tịch Tập đoàn Masan) và tôi luôn dành thời gian uống cà phê và trao đổi công việc định kỳ vào sáng thứ 2 hàng tuần. Chính việc làm tưởng chừng đơn giản này đã giúp tái cấu trúc thành công các công ty mà Masan mua lại (Vinacafe, nước khoáng Vĩnh Hảo), qua đó nâng thị phần cà phê hòa tan cho Vinacafe lên mức 40% trong năm 2016.

Đơn vị tư vấn và doanh nghiệp được tư vấn cần duy trì chính sách đối thoại tiếp tục, trên niềm tin bình đẳng, tôn trọng và đồng cảm lẫn nhau. Có như vậy mới nắm tay nhau cùng vượt qua con đường nhấp nhô phía trước

Ảnh: Lê Quân
Đồ hoạ: Châu Châu

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Người Dịch Vụ