Soạn bài So sánh – Ngữ văn 6 tập 2

I. So sánh là gì?

Câu 1. Tìm tập hợp từ chứa hình ảnh so sánh trong câu:

a. Các tập hợp từ : búp trên cành .

b. hai dãy trường thành vô tận.

Câu 2. Các sự vật, sự việc được so sánh với nhau:

Trẻ em so sánh với búp trên cành
Rừng đước dựng lên cao ngất so sánh với hai dãy trường thành vô tận .
* Có thể so sánh như vậy là vì : chúng có nét tương đương ( giống nhau về hình thức, đặc thù, vị trí, công dụng .. ) giữa sự vật, vấn đề này với sự vật, vấn đề khác .
* Mục đích so sánh là để :
– Tạo ra hình ảnh mới mẻ và lạ mắt cho sự vật, vấn đề quen thuộc .
– Gợi cảm giác đơn cử, thú vị, mê hoặc khi nghe, nói, đọc, viết .
– Khả năng diễn đạt phong phú và đa dạng, sinh động của tiếng Việt .

Câu 3. Sự so sánh trong những câu trên khác với sự so sánh trong câu sau ở chỗ:

So sánh này chỉ ra sự tương phản giữa hình thức và đặc thù của con mèo .
– Hình thức : cả mèo và hổ đều có lông vằn .
– Tính chất : mèo hiền, hổ dữ .

II. Cấu tạo của phép so sánh:

Câu 1. Điền những tập hợp từ chứa hình ảnh ở phần I:

Vế A
( Sự vật được so sánh )
Phương diện so sánh Từ so sánh Vế B
( Sự vật dùng để so sánh )
Trẻ em như búp bê trên cành
Rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận .

Câu 2. Nêu thêm các từ so sánh: là, như là, tựa như, chẳng bằng…

Câu 3. Cấu tạo của phép so sánh trong những câu dưới đây có đặc biệt là:

* Vế B được hòn đảo lên trước vế A :
– Chí lớn ông cha như Trường Sơn
– Lòng mẹ bát ngát sóng trào như Cửu Long .

– Con người không chịu khuất như tre mọc thẳng.

* Thay từ so sánh bằng dấu “ : ” và dấu phẩy để nhấn mạnh vấn đề vế B .

III. LUYỆN TẬP:

Câu 1. Tìm thêm ví dụ:

a. So sánh đồng loại:

– So sánh người với người :
Người là Cha, là Bác, là Anh ,
Quả tim lớn lọc trăm dòng máu nhỏ .
– So sánh vật với vật :
Tiếng suối trong như tiếng hát xa

b. So sánh khác loại:

– So sánh vật với người :
Thân em như ớt trên cây
Càng tươi ngoài vỏ, càng cay trong lòng .
– So sánh cá đơn cử với cái trừu tượng :
Chí ta như núi Thiên Thai ấy
Đỏ rực chiều hôm, dậy cánh đồng
Lòng ta như nước Hương Giang ấy
Xanh biếc lòng sông, những bóng thông .

Câu 2. Tạo thành phép so sánh:

– khỏe như voi
– đen như cột nhà cháy
– trắng như tuyết
– cao như cái sào .

Câu 3. Tìm thêm những câu văn có sử dụng phép so sánh trong các bài “Bài học đường đời đầu tiên” và “Sông nước Cà Mau”.

* Bài học đường đời tiên phong :
– Hai cái răng đen nhánh khi nào cũng nhai ngoàm ngoạp như hai lưỡi liềm máy thao tác .
– Cái chàng Dế Choắt, người gầy gò và dài lêu nghêu như một gã nghiện thuốc phiện .
– Chị mới tròn mắt, giương cánh lên như sắp đánh nhau .
– Mỏ Cốc như cái dùi chọc xuyên cả đất .

* Sông nước Cà Mau :
– Sông ngòi, kênh rạch càng bủa giăng chi chít như mạng nhện rác rưởi .
– Dòng sông Năm Căn bát ngát, nước ầm ầm đổ ra biển ngày đêm như thác .

– Cá nước bơi hàng đàn đen trũi nhô lên hụp xuống như người bơi ếch giữa những đầu sóng trắng.

– Rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận .

Câu 4. Chính tả: Sông nước Cà Mau.

Giaibaitap.me