Của Cải Của Các Dân Tộc

“Của cải của các dân tộc” còn là một mẫu mực về mặt diễn đạt rõ ràng. Khi viết lời giới thiệu về vấn đề giá trị kinh tế khó hiểu trong quyển I, chương 4, Adam Smith nói: “Tôi luôn luôn muốn làm liều là tỏ ra nhạt nhẽo để biết chắc là tôi diễn đạt dễ hiểu”.ủa cải của các dân tộc” là cuốn sách kinh điển lớn đầu tiên về lý thuyết kinh tế. Có thể đi xa hơn nữa và nói rằng về mặt lịch sử, đây là tác phẩm kinh điển lớn nhất trong lĩnh vực khoa học xã hội. Tôi không muốn nói là cuốn sách này đưa ra những phát kiến cơ bản của chân lý trường cửu (mặc dù chưa phải là cuối cùng) như Những nguyên lý của Isaac Newton trong khoa học vật lý và Nguồn gốc các loài của Charles Darwin trong sinh vật học. Khoa học xã hội hình như không chấp nhận loại thành tựu đó. Nhưng “Của cải của các dân tộc” thực ra rất giống hai cuốn sách nói trên vì nó cung cấp mô hình thành công tốt nhất trong phạm vi bao quát của nó và có khả năng cổ vũ mọi thế hệ bởi tầm nhìn xa thấy rộng của nó. Adam Smith không phải là một nhà đổi mới vĩ đại trong việc nắm bắt những nét đặc trưng của hành vi kinh tế nhưng ông đã hơn hẳn tất cả các bậc tiền bối của ông ở chỗ ông nhìn nhận toàn bộ đời sống kinh tế như một hệ thống thống nhất có các phân nhánh trong các ngành khoa học xã hội nói chung, nhất là xã hội học, tâm lý học, chính thể và luật pháp.

Kinh tế học là một môn học phức tạp, và hầu hết các tác giả hiện thời viết về kim chỉ nan kinh tế tài chính đều dùng ngôn từ phức tạp. Smith đã cố sức làm cho những đoạn gay cấn trở nên dễ hiểu, và mặc dầu nhiều lúc phải động não khá nhiều, bạn đọc không nhất thiết phải nắm chắc thuật ngữ trình độ và giỏi toán học. Nhìn chung, Smith viết bằng tiếng Anh đơn thuần. Và mặc dầu ông có nói đến sự nhạt nhẽo nào đó trong cách diễn đạt, hầu hết các chương trong cuốn sách đã hấp dẫn sự quan tâm của người đọc nhờ có một cấu trúc được sắp xếp khá phức tạp, mặc dầu khi mới đọc sơ qua lần đầu, người ta hoàn toàn có thể chưa nhận thấy. Tính chất không phô trương của dàn bài cuốn sách còn bộc lộ trong việc Smith sử dụng các ngôn từ hoa mỹ. Khi ông muốn đưa ra một điểm đặc biệt quan trọng quan trọng, ông không ngần ngại trình diễn nó một cách đơn giản và giản dị hoặc đưa ra một ẩn dụ làm cho người đọc sửng sốt và nhớ mãi : “ Chính không phải do lòng tốt của người bán thịt, người sản xuất rượu bia hay người làm bánh mỳ mà tất cả chúng ta có được một bữa ăn ngon, mà do sự chăm sóc của họ tới quyền lợi riêng của họ ”. Từng cá thể chỉ nghĩ đến quyền lợi riêng của mình, nhưng một “ bàn tay vô hình dung ” lại dẫn dắt họ thôi thúc quyền lợi chung .
Smith đã biết cách truyền đạt những ý nghĩ khó hiểu bằng một ngôn từ đơn giản và giản dị và nhiều lúc còn dí dỏm nữa ngay từ khi ông còn là giáo sư giảng dạy môn khoa học xã hội tại trường Đại học Glasgow. Sinh viên tại các trường ĐH Scotland ở thế kỷ XVIII cũng chỉ bằng tuổi các học viên trung học giờ đây. Đa số các thiếu niên theo học các lớp của Smith ở vào độ tuổi 12 – 14. Giáo trình gồm có luân lý học, các nguyên tắc lao lý và chính thể, kể cả kinh tế tài chính học. Nếu muốn cho các yếu tố giảng dạy có sức hấp dẫn so với các em từ 12 đến 14 tuổi, chắc như đinh là giáo viên phải tìm mọi cách diễn đạt bằng một thứ ngôn từ dễ hiểu và bằng những thí dụ giúp chúng hoàn toàn có thể chớp lấy được. “ Của cải của các dân tộc ” thì phức tạp và phức tạp hơn nhiều so với những bài giảng mà từ đó quyển sách được hình thành, nhưng Smith nắm vững tiềm năng mà ông đang theo đuổi và có biệt tài làm cho những người không biết trình độ cũng thuận tiện hiểu được những gì ông muốn truyền đạt .

Adam Smith sinh năm 1723 (được rửa tội ngày mồng 5 tháng 6) tại Kirkcaldy ở Fife. Ông sinh ra khi cha ông đã chết từ 4 tháng trước đó. Ông là người con duy nhất của mẹ ông, mặc dù ông còn một người anh cùng cha khác mẹ, tên là Hugh. Mẹ của Hugh chết năm 1717 khi cậu bé mới lên 8. Cha ông tái giá vào cuối năm 1720 nhưng chết hơn hai năm sau đó, vào tháng 1 năm 1723 lúc người vợ kế tên là Margaret Douglas đang có mang. Cả hai đứa lúc đó không được khỏe mạnh, và người thiếu phụ góa bụa đã sống những ngày dài đầy lo âu về chúng. Hugh hình như thể lực có suy yếu hơn nên đã chết năm 1750 ở tuổi 40. Trong hoàn cảnh như vậy, mọi người dễ nhận thấy tình cảm mẹ con của Adam Smith thật là đằm thắm và hết sức trìu mến. Bà mẹ đã sống rất lâu, và chết năm 1784 ở tuổi 89. Bà chết trước Adam Smith 6 năm, và ở chung với con cho đến khi qua đời. Có lẽ vì thế mà ông đã sống độc thân mặc dù ông cũng đã yêu ít nhất một lần trong đời.

Sau khi theo học trường đại trà phổ thông ở Kirkcaldy, Adam Smith được nhận vào trường Đại học Glasgow mà ở đó ông đã dành một tình cảm kính yêu đặc biệt quan trọng so với Francis Hutchenson, một giáo sư luân lý học. Hutchenson không phải là một nhà triết học đại tài thời bấy giờ mặc dầu ông đã có một vài ý tưởng sáng tạo mới rất đáng chăm sóc, nhưng ông là một nhà giáo tài năng. Qua 1 số ít học trò của mình, ông đã gây một ảnh hưởng tác động can đảm và mạnh mẽ tới nền giáo dục địa học ở Mỹ. Luân lý học đóng một vai trò TT trong giáo trình giảng dạy của các trường ĐH Scotland ở thế kỷ 18 và nó gồm có nhiều mặt học vấn, kể cả các nguyên tắc chung về pháp luật và chính trị cũng như về lý luận đạo đức học. Giải quyết một cách duy thực quan điểm chính trị là cần phải xem xét nó trên cơ sở kinh tế tài chính học. Và các bài giảng của giáo sư Hutchenson thực sự đã chú trọng nhiều đến luật học và kinh tế tài chính học. Mặc dầu Adam Smith tăng trưởng những quan điểm riêng của mình về các yếu tố này, nhưng có lẽ rằng ông cũng đã thừa kế sự thôi thúc khởi đầu từ những lời dạy của Hutchenson .
Từ Glasgow, Adam Smith được chuyển đến Oxford với một học bổng dành riêng cho sinh viên có năng lực đặc biệt quan trọng tại trường Đại học Glasgow để liên tục học thêm ở trường Cao đẳng Balliol tại Oxford. Học bổng ấy vẫn còn và mang lại quyền lợi cho cả hai trường. Ở thế kỉ 18, tiền trợ cấp cho sinh viên không đủ như đáng lẽ ra cần phải có. Adam Smith đã bàn luận khá dài trong quyển V cuốn Của cải của các dân tộc và chỉ trích nóng bức khuyết điểm của các thầy giáo tại Oxford : “ Ở trường ĐH Oxford, phần nhiều các giáo sư trong nhiều năm này hầu hết đã từ bỏ dự tính dạy học ”. Ông có nhận xét không hay về mức ngân sách cao và hiệu năng thấp của giải pháp giảng dạy ở trường ĐH Oxford khi ông lần đầu đến đó với tư cách là một sinh viên. Trong bức thư viết cho người anh họ chịu nghĩa vụ và trách nhiệm chuyển tiền cho ông, ông viết về những khoản “ tiền học phí cao quá mức mà chủng tôi phải đóng cho nhà trường khi nhập học. Thật là một điều dại khờ do chính mình gây ra nếu người nào đó lại quá ham mê học tập đến mức làm hại sức khỏe thể chất của mình tại Oxford. Nhiệm vụ duy nhất của chúng tôi ở đây là đi cầu kinh mỗi ngày hai lần và đi nghe giảng bài mỗi tuần hai lần ”. Tất nhiên, ông đã so sánh giữa Oxford và Glasgow nới mà tiền học phí thấp và việc dạy học được ưu tiên. Ông có ý kiến đề nghị một giải pháp thay thế sửa chữa trong Của cải của các dân tộc là tiếp cận kinh tế thị trường, làm thế nào để tiền thu nhập của giáo viên ĐH gồm có một phần là tiền học phí của sinh viên, như người ta thường làm ở Scotland, như vậy một giáo sư giỏi sẽ lôi cuốn được nhiều sinh viên hơn, và do đó cũng được hưởng nhiều tiền học phí hơn, trong khi đó thầy giáo nào kém năng lượng ắt sẽ kiếm được ít tiền hơn. Adam Smith, tuy nhiên, không cam chịu sự không cẩn thận của các giáo viên trường Đại học Oxford. Ông đã ráng sức tự học bằng cách đọc rất nhiều sách cổ kim, và đã trở thành một người thông thuộc khá nhiều ngoại ngữ như tiếng Pháp, Ý, Hy Lạp, Latin .

5/5 – ( 1 bầu chọn )

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Nông Thôn