3 Mô hình hành vi mua của người tiêu dùng phổ biến hiện nay

Ngày nay, với sự bùng nổ của công nghệ tiên tiến số cũng như sự tăng trưởng vượt bậc của những mô hình giao thương mua bán, con người thuận tiện đưa ra những quyết định hành động mua hàng cho bản thân hơn khi nào hết. Hiểu rõ được thực chất rằng con người sẽ không khi nào thỏa mãn nhu cầu được nhu yếu của bản thân họ, phía những đơn vị sản xuất sẽ luôn cố gắng nỗ lực tạo ra càng nhiều loại sản phẩm phong phú khác nhau để cung ứng được nhu yếu đó, đơn cử là trải qua những mô hình hành vi người tiêu dùng .
Có thể tất cả chúng ta không hề nhận ra rằng mỗi hành vi, quyết định hành động của tất cả chúng ta trong việc shopping đều phần nào đó phản ánh rõ nét trải qua hành vi tiêu dùng của tất cả chúng ta. Chính bởi sự quan trọng ấy, nghiên cứu về mô hình hành vi người tiêu dùng trở thành một trong những triết lý cấp cao ngày càng được đưa vào nghiên cứu nhiều hơn. Nghiên cứu về những hành vi ấy sẽ giúp những doanh nghiệp hiểu rõ hơn những yếu tố, đặc thù ảnh hưởng tác động trực tiếp đến hành vi shopping của người tiêu dùng để từ đó đưa ra những kế hoạch tiếp thị loại sản phẩm cho doanh nghiệp .

Hành vi người tiêu dùng là gì?

Hiểu một cách đơn thuần, nghiên cứu về hành vi người tiêu dùng là nghiên cứu và phân tích những yếu tố tâm ý, động lực, hành vi, thói quen … ảnh hưởng tác động trực tiếp đến hành vi, tần suất cũng như sự ưu tiên của người mua trong việc lựa chọn và tiêu dùng những loại sản phẩm dịch vụ. Một số đặc tính rõ nét phản ảnh qua hành vi của người tiêu dùng hoàn toàn có thể kể đến như :

  • Cách khách hàng đánh giá một nhãn hàng hoặc một sản phẩm nào đó
  • Cách khách hàng so sánh những nhãn hàng khác nhau
  • Các yếu tố khách quan ảnh hưởng đến quyết định đến hành vi người tiêu dùng
  • Cách người tiêu dùng tiếp cận đến các chiến dịch quảng cáo

Hành vi người tiêu dùng là gì

Mô hình hành vi người tiêu dùng của Philip Kotler

Để có thể đánh giá được những yếu tố ảnh hưởng đến hành vi mua của người tiêu dùng, ta phải bắt đầu bằng việc xác định được quy trình mua hàng của họ bắt đầu và kết thúc như thế nào, để từ đó tìm ra những tác nhân ảnh hưởng đến quyết định của họ để xây dựng nên mô hình hành vi người tiêu dùng. Không hề ngẫu nhiên khi một khách hàng quyết định đi tới một cửa hàng, ghé vào một quầy sản phẩm, chọn một mặt hàng trên kệ và lấy chúng với một số lượng nhất định như vậy. Tất cả những hành động và quyết định ấy đều trải qua một quy trình gồm 5 bước sau đây:

  • Bước 1: Xác định nhu cầu

Điều này Open khi người mua nhận ra sự thiếu vắng trong mong ước của họ về một điều gì đó, xuất phát từ những nhu yếu cơ bản cho tới những cấp bậc cao hơn. Ngoài ra, việc nhu yếu Open cũng hoàn toàn có thể bị tác động ảnh hưởng bởi những ảnh hưởng tác động bên ngoài .

  • Bước 2: Tìm kiếm thông tin

Sau khi đã xác lập được nhu yếu của bản thân, người mua sẽ mong ước có thêm những thông tin về thứ họ cần. Điều này họ hoàn toàn có thể tích lũy được trải qua nhiều nguồn thông tin khác nhau như TVC, truyền miệng, internet …

  • Bước 3: So sánh

Sau khi đã tìm được thông tin về những thứ mình mong ước, người mua sẽ nhìn nhận và so sánh những thông tin của những loại loại sản phẩm đó. Đây chính là bước then chốt quyết định hành động tới loại sản phẩm mà người mua lựa chọn .

  • Bước 4: Mua hàng

Tuy rằng có vẻ như đơn thuần nhưng việc một người mua đưa ra quyết định hành động có nên mua một món hàng đã được dự trù từ trước hay không cũng bị chi phối bởi rất nhiều những tác nhân khác nhau .

  • Bước 5: Đánh giá sản phẩm

Sau khi mua hàng và sử dụng, người mua sẽ nhìn nhận lại xem liệu những gì họ đạt được từ mẫu sản phẩm ấy có được như mong đợi hay không. Điều này cũng phần nào tác động ảnh hưởng tới những hành vi mua hàng về sau của họ khi nó quyết định hành động phần nào liệu người mua có liên tục trung thành với chủ với mẫu sản phẩm ấy hay không .
Mô hình hành vi người tiêu dùng tổng quan

Từ các bước trên, ta có thể tổng hợp lại quá trình thực hiện hành vi tiêu dùng thông qua mô hình hành vi người tiêu dùng được Philip Kotler biểu diễn trong tài liệu “Nguyên lý Marketing” của ông. Đây là một mô hình tổng quát và căn nguyên nhất và có thể được áp dụng cho hầu hết các doanh nghiệp khác nhau.

>> Xem thêm: Tại sao phải nghiên cứu hành vi khách hàng? Làm bằng cách nào?

Mô hình hành vi người tiêu dùng theo tháp nhu cầu Maslow

Một mô hình hành vi người tiêu dùng khác đã được kiến thiết xây dựng và vận dụng một cách phổ cập không kém đó là mô hình dựa theo tháp nhu yếu Maslow .
Mô hình hành vi người tiêu dùng theo tháp nhu cầu MaslowTháp nhu yếu của Maslow được kiến thiết xây dựng nên dựa theo những nhu yếu cơ bản nhất của con người. Trong đó, ở tầng thấp nhất là những nhu yếu sinh lý thông thường như ăn, uống, hít thở … và sẽ tăng dần lên theo từng tầng. Theo mô hình này, ta hoàn toàn có thể thuận tiện nhận ra được người tiêu dùng sẽ có thiên hướng thỏa mãn nhu cầu những nhu yếu sinh lý cơ bản của họ trước khi mong ước về những nhu yếu cấp tiến hơn .
Những Tóm lại quan trọng này sẽ góp thêm phần khuynh hướng tất cả chúng ta trong việc kiến thiết xây dựng một mô hình hành vi người tiêu dùng tương thích với từng mô hình công ty khác nhau. Đặc biệt mô hình hành vi người tiêu dùng được xây nên từ tháp nhu yếu Maslow sẽ đặc biệt quan trọng tương thích với những doanh nghiệp đa tính năng khi nó giúp link những mẫu sản phẩm thành một chuỗi, tạo điều kiện kèm theo thuận tiện trong việc kinh doanh cũng như quản trị .

Mô hình hộp đen người tiêu dùng

Mô hình hộp đen hay còn gọi là mô hình kích thích-phản hồi là mô hình phản ánh việc đưa ra quyết định hành động của một cá thể dựa theo sự tác động ảnh hưởng của tâm lý bản thân và cả những ảnh hưởng tác động từ bên ngoài .
Mô hình hộp đen người tiêu dùng

Hiểu một cách đơn giản, mô hình hành vi người tiêu dùng thể hiện cách thức mà các kích thích được chuyển hóa trong hộp đen của người tiêu dùng thông qua hai phần. Một là thể hiện những kích thích bên ngoài của doanh nghiệp sẽ tác động vào tâm trí của khách hàng ra sao và hai là họ sẽ xử lý những nguồn thông tin đó trong hộp đen của họ như thế nào trước khi đưa ra quyết định mua hàng cụ thể.

Mô hình hộp đen người tiêu dùng hoàn toàn có thể vận dụng ở nhiều phương diện khác nhau. Với sự tăng trưởng của khoa học công nghệ tiên tiến, nền tảng tài liệu lớn hay trí tuệ tự tạo, những mô hình hộp đen hoàn toàn có thể được phối hợp với những chiêu thức định lượng phức tạp để giúp nghiên cứu nhiều yếu tố có chiều sâu hơn. Nếu như trước đây, mô hình này xem như chỉ tương thích với những kênh bán hàng nhỏ lẻ thì giờ đây những quỹ góp vốn đầu tư, quỹ phòng hộ cũng đang dần vận dụng mô hình hộp đen để quản trị những kế hoạch kinh doanh thương mại của họ .

Những nhân tố ảnh hưởng đến hành vi mua của người tiêu dùng

Với mỗi loại người mua khác nhau, họ sẽ có những đặc tính cũng như nhu yếu khác nhau và từ đó dẫn đến những quyết định hành động mua hàng khác nhau. Ở phương diện một người làm marketing, để tối đa lệch giá, họ cần phải đề ra những kế hoạch cho từng loại đối tượng người dùng người mua nhất định để từ đó hoàn toàn có thể tiếp cận một cách hiệu suất cao. Có 4 yếu tố vĩ mô chính ảnh hưởng tác động đến hành vi người tiêu dùng mà trong 4 yếu tố vĩ mô ấy lại gồm có rất nhiều những yếu tố nhỏ khác :

Các yếu tố văn hóa

Các yếu tố văn hóa

  • Quốc gia, lãnh thổ: Mỗi quốc gia, khu vực sẽ có một nét bản sắc riêng và phần nào đó sẽ ảnh hưởng đến lối sống cũng như cách suy nghĩ của mỗi người.
  • Phong tục tập quán, tín ngưỡng: Những yếu tố thiên về tôn giáo, tín ngưỡng luôn là những điều có tác động sâu sắc đến cách nhìn nhận của con người về một vấn đề, hiện tượng và từ đó tác động lên hành vi người tiêu dùng theo nhiều hướng khác nhau.

Các yếu tố xã hội

  • Tầng lớp và địa vị: Những yếu tố này phần nào đó ảnh hưởng đến thu nhập của người tiêu dùng cũng như là quan niệm của về cách sử dụng đồng tiền và lựa chọn sản phẩm, từ đó quyết định đến hành vi tiêu dùng của họ.
  • Luật pháp và chính trị: Ở mỗi quốc gia khác nhau, luật pháp cũng như thể chế chính trị sẽ khác nhau và phần nào sẽ chi phối đến hành động của con người ở những nơi đó, thậm chí tác động lên cả hành vi tiêu dùng.

Các yếu tố cá nhân

  •  Đây là yếu tố dễ dàng chi phối đến hành vi tiêu dùng nhất. Khác biệt về sở thích, tính cách hay đơn giản là giới tính, tuổi tác, nghề nghiệp, lối sống… sẽ khiến cho việc đưa ra quyết định mua sắm của mỗi người khác nhau.

Các yếu tố tâm lý

  • Ước muốn và động lực: Việc người đó khao khát và quyết tâm ra sao trong việc suy nghĩ và hành động cũng làm thay đổi hành vi của họ.
  • Tri thức: Bản thân tri thức là việc chúng ta quan sát, tích lũy những kinh nghiệm. Vậy nên về lâu dài, những kinh nghiệm ấy dần hình thành trong chúng ta một lối suy nghĩ mà ảnh hưởng trực tiếp lên hành động mà chúng ta biểu hiện ra, hay thậm chí là cả hành vi tiêu dùng.
  • Thái độ: Thái độ có thể được xem là cách chúng ta phản ứng lại một sự việc hiện tượng nào đó, biểu hiện qua xu hướng hành động. Như vậy, từ thái độ đối với sản phẩm mà khách hàng sẽ có những hành vi tiêu dùng tương ứng.

Từ hành vi người tiêu dùng đi đến chiến lược kinh doanh

Nghiên cứu mô hình hành vi mua của người tiêu dùng không phải là một trách nhiệm đơn thuần, do đó doanh nghiệp cần bỏ ra rất nhiều thời hạn và sức lực lao động để duy trì nghiên cứu. Tuy nhiên, giá trị mà nó mang lại là vô cùng to lớn. Tóm lại, liệu người mua có tin yêu bạn hay không, có sử dụng mẫu sản phẩm của bạn và sẽ luôn ủng hộ bạn hay không, những điều đó phụ thuộc vào vào cách mà bạn tác động ảnh hưởng lên hành vi tiêu dùng của họ .