Nghèo vẫn phải mổ dịch vụ

Với bệnh nhân có điều kiện kinh tế, việc bỏ thêm ít tiền để mổ hay khám dịch vụ nhanh hơn không phải là vấn đề lớn. Nhưng với bệnh nhân nghèo thì đây là chuyện không hề nhỏ, họ phải “cắn răng” để ký cam kết mổ dịch vụ.

Hơn 20 năm trước, ngành y tế TP. Hồ Chí Minh khuyến khích những bệnh viện ( BV ) làm giường dịch vụ không quá 30 %, còn mổ dịch vụ thì cho đến giờ đây chẳng có một lao lý nào nên những BV muốn mổ bao nhiêu thì mổ .

Vay “nóng” đóng lãi 30%/tháng để mổ dịch vụ

3 giờ chiều 25.7, bệnh nhân Đ.H.Tr (27 tuổi, ngụ Bạc Liêu) được đưa vào Khoa Gây mê hồi sức BV Chấn thương chỉnh hình (TP.HCM) nằm chờ chuẩn bị mổ dịch vụ.

Người nhà bệnh nhân Tr. kể, cách đây 2 tháng anh bị ngã xe máy trên cầu treo, chân phải đập vào cây sắt làm mẻ xương đầu gối, được đưa vào BV Bạc Liêu bó bột. Xuất viện về nhà được một tháng, vẫn còn đau nên anh trở lại BV và được chuyển lên BV Chấn thương chỉnh hình với chẩn đoán gãy hai mâm chày chân phải .
Anh Tr. vào BV Chấn thương chỉnh hình ngày 21.7, được cho làm những xét nghiệm và điều trị. Theo người nhà, BV cho anh Tr. ra một cơ sở bên ngoài chụp MRI hết 1,3 triệu đồng. Ngày 24.7 anh Tr. quay lại BV Chấn thương chỉnh hình thì được bác sĩ tư vấn mổ dịch vụ và mổ chương trình ; mổ chương trình thì phải chờ. Do vậy người nhà chọn mổ dịch vụ và anh Tr. được mổ ngay ngày hôm sau .
“ Bác sĩ nói đóng 6,6 triệu đồng tiền mổ, tiền này sẽ không trả lại và ứng thêm 8 triệu đồng, số này sau khi tính viện phí nếu dư sẽ trả lại ”, bà Nh., mẹ của anh Tr. nói và cho biết thêm : “ Gia đình thuộc diện hộ nghèo nên được nhà nước cấp thẻ bảo hiểm y tế ( BHYT ) diện hưởng 100 % ngân sách khám chữa bệnh. Nhà không có cục đất chọi chim, quanh năm làm thuê, làm mướn. Tiền chạy chữa cho con cũng mượn bà con mỗi người một chút ít, không đủ còn phải vay “ nóng ” thêm 10 triệu đồng và đóng lãi đến 30 % / tháng ” .
Nghèo vẫn phải mổ dịch vụ - ảnh 2

tin liên quan

Giám đốc bệnh viện lên tiếng việc từ chối mổ cho người viết báo
( TNO ) Trước thông tin một bệnh nhân ở thành phố Hà Tĩnh bị Giám đốc Bệnh viện phụ sản T.Ư phủ nhận mổ cấp cứu vì làm báo, trao đổi với báo giới chiều nay 24.3, bác sĩ Vũ Bá Quyết, Giám đốc Bệnh viện phụ sản T.Ư khẳng định chắc chắn ông đã làm đúng luật khám chữa bệnh .

Mổ bảo hiểm y tế thì… chờ

Cuối tháng 7, tại BV Ung bướu, bà H. ( 69 tuổi, quê Tiền Giang ) nằm chờ ở phòng tiền phẫu nữ khoa ngoại 3. Con gái bà ngồi trước cửa phòng chờ than phiền mẹ bị bướu cổ hơn tháng nay, đi lên đi xuống, qua cả BV khác làm xét nghiệm nhiều lần. Lần này bà nhập viện nhưng chờ bao lâu nữa mổ thì không biết ! Chúng tôi hỏi sao không mổ dịch vụ cho nhanh ? Người con gái nói “ mái ấm gia đình khó khăn vất vả nên phải chịu thôi ! ” .
Còn bệnh nhân M., từ Tây Ninh đến, bị u buồng trứng, đã mổ được một tuần trước đang nằm ở khoa ngoại 1. Trước đó bà M. đã được chuyển qua khoa vệ tinh của BV Ung bướu đặt tại BV Q. 2 chờ hết 2 tuần. Nhân viên y tế tư vấn cho mái ấm gia đình chọn mổ dịch vụ hoặc mổ theo BHYT. Nhưng chờ đón cộng với đi lại stress, nếu mổ BHYT không biết phải chờ đến khi nào nên mái ấm gia đình bà M. chọn mổ dịch vụ .
\ n

Tại BV Nhân dân Gia định, mới đây bệnh nhân P. (Q.Bình Thạnh) đến khám vì đau bụng. Sau khi khám bà được chỉ định nhập viện để mổ sỏi túi mật. Theo lời bà P., tại đây gia đình có hỏi bác sĩ mổ dịch vụ và BHYT cái nào nhanh hơn. Bác sĩ bảo mổ dịch vụ nhanh hơn nên gia đình đồng ý mổ dịch vụ cho xong. Chiều cùng ngày sau khi nhập viện, bà P. được đưa vào phòng mổ.

Nói về chuyện vì sao mổ thông thường phải lại chờ đón, bác sĩ Diệp Bảo Tuấn, Phó giám đốc BV Ung bướu lý giải : “ Hiện, số chờ phẫu thuật là 1.400 bệnh nhân, với thời hạn chờ mổ trung bình là 2 tuần đến 1 tháng so với ung thư và 1 – 3 tháng so với bướu lành. Việc chờ đón lâu để được khám và điều trị sẽ gây tác động ảnh hưởng về tâm ý, trình độ, nhất là với những bướu ác tính. BV đã rất nỗ lực xử lý sớm những trường hợp phẫu thuật, tuy nhiên 1 số ít trường hợp do bệnh lý phức tạp yên cầu nhiều thời hạn nhìn nhận, chẩn đoán. Bên cạnh đó, do phải ưu tiên xử lý những trường hợp bệnh nặng và bệnh ác tính nên những bệnh nhân có bướu lành phải chờ lâu hơn ” .
Nhưng có bác sĩ gợi ý bệnh nhân mổ dịch vụ cho nhanh ? “ Trong quy trình thăm khám bệnh, những bác sĩ có trách nhiệm tư vấn cho bệnh nhân về những chiêu thức điều trị, về những lựa chọn điều trị. Bệnh nhân có quyền chọn được phẫu thuật chương trình hoặc phẫu thuật ngoài giờ. Khi bệnh nhân đồng ý chấp thuận tham gia mổ ngoài giờ, bệnh nhân sẽ được tư vấn, ký giấy đồng ý chấp thuận tham gia … Có lẽ do bác sĩ không lý giải rõ nên bệnh nhân hiểu nhầm là bác sĩ gợi ý … ”, bác sĩ Tuấn nói .

Mổ dịch vụ đến… 70%

Hồi giữa tháng 7.2016, Bộ Y tế phát hành dự thảo Thông tư lao lý về tổ chức triển khai hoạt động giải trí dịch vụ khám, chữa bệnh theo nhu yếu để lấy quan điểm và dự kiến ký phát hành vào ngày 1.10 tới đây. Tuy nhiên, khoanh vùng phạm vi kiểm soát và điều chỉnh của thông tư này chỉ lao lý vận dụng với khám theo nhu yếu, phòng ốc và những dịch vụ, kỹ thuật y tế chất lượng cao. Thông tư không có chữ nào đề cập đến việc mổ dịch vụ ở những BV, tỷ suất được cho phép là bao nhiêu Phần Trăm, tổ chức triển khai thế nào … Như vậy, yếu tố mổ dịch vụ vẫn đang nằm ngoài luật và những BV muốn làm bao nhiêu thì làm, sẽ còn người bệnh nghèo phải vay mượn tiền để đóng cho dịch vụ ở BV công .
Năm 2013, năm ngoái, Sở Y tế TP Hồ Chí Minh có hai công văn liên tục về kiểm soát và chấn chỉnh làm dịch vụ trong BV công, trong đó có mổ dịch vụ, nhiều BV mổ luôn trong giờ hành chính. Nhưng Sở cũng chỉ “ nhắc nhở ” là hạn chế mổ dịch vụ trong giờ hành chính và công khai minh bạch minh bạch, còn BV có mổ nhiều hay ít thì chỉ có … trời mới biết được .
Theo thống kê, 5 tháng đầu năm năm nay cho thấy những BV chuyên khoa tại TP. Hồ Chí Minh, mổ dịch vụ ( tính luôn ngoài giờ hành chính của những ngày thường và thứ bảy, chủ nhật ) thì tỷ suất mổ dịch vụ lên đến … 70 %. Điều đó cho thấy những BV tăng cường mổ ngoài giờ hết hiệu suất !

Nên tách bạch công, tư rõ ràng

Theo PGS-TS Nguyễn Hoài Nam ( giảng viên Trường ĐH Y Dược Thành Phố Hồ Chí Minh ), việc một số ít BV công cho rằng mổ dịch vụ để giảm quá tải là ngụy biện, mà phải nói mổ dịch vụ, làm dịch vụ để nâng cao đời sống cho y bác sĩ thì đúng hơn. “ Có BV mổ dịch vụ lên đến mấy chục Xác Suất, theo tôi là không được. Nếu có chăng mổ dịch vụ trong BV công chỉ nên dừng ở mức 20 %. Còn với mọi trường hợp cấp cứu không được tận dụng “ hướng ” người bệnh sang mổ dịch vụ mà phải mổ theo chương trình nhà nước, BHYT ”, PGS-TS Nguyễn Hoài Nam nói .

“Theo tôi nên tách bạch BV công, tư rõ ràng. Làm gì thì làm, y tế công cũng phải nghĩ tới số đông người nghèo, nếu không mất hết ý nghĩa trong việc chăm sóc sức khỏe cho nhân dân”, PGS-TS Nam nói.

Bác sĩ Nguyễn Hữu Tùng, Phó quản trị thường trực Hội Hành nghề y tư nhân Thành Phố Hồ Chí Minh cũng cho rằng nên tách bạch BV công ra công, tư ra tư. Bởi vì, BV công ( được nhà nước góp vốn đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị từ tiền thuế của dân ) lại đem khai thác làm dịch vụ ( từ phẫu thuật đến khám chữa bệnh ) lấy thêm tiền của dân một lần nữa, việc này nhập nhèm tư trong công. Làm dịch vụ là một dạng kinh doanh thương mại, khi đó người ta sẽ có những chiêu thức để tăng trưởng kinh doanh thương mại. “ Có những BV công làm xã hội hóa, góp vốn đầu tư thêm máy móc cho khâu dịch vụ. Để mau tịch thu vốn, để tăng lệch giá thì cán bộ y tế, bác sĩ ở đó sẽ “ mời chào ”, “ tiếp thị ” thậm chí còn “ ép ” người bệnh bước qua khu dịch vụ – một kiểu cạnh tranh đối đầu giữa dịch vụ và BHYT ngay trong một BV công, sự cạnh tranh đối đầu này không lành mạnh, người chịu thiệt là bệnh nhân. Chính thế cho nên, nhiều bác sĩ ra trường muốn làm trong BV công để làm dịch vụ dễ kiếm tiền hơn. Do vậy, lúc bấy giờ, nhiều BV công muốn được quá tải, khi đó, họ sẽ hướng bệnh nhân bước qua làm dịch vụ để tăng lệch giá ”, bác sĩ Tùng nói .

Thanh Tùng

Nghèo vẫn phải mổ dịch vụ - ảnh 4