Luật so sánh – Wikipedia tiếng Việt

Luật so sánh hay Luật học so sánh là một môn khoa học, một phương pháp tiếp cận nghiên cứu so sánh các hệ thống pháp luật khác nhau nhằm tìm ra sự tương đồng và khác biệt, giải thích nguồn gốc, đánh giá cách giải quyết trong các hệ thống pháp luật. Luật học so sánh còn là lý luận, hay là môn khoa học trong các ngành khoa học pháp lý nhằm nghiên cứu và so sánh các văn bản pháp luật và hệ thống pháp luật khác nhau với nhau và với các quy phạm của luật quốc tế để làm sáng rõ sự giống nhau và khác nhau, xác định khuynh hướng phát triển chung của pháp luật.

Cho tới nay nhiều học giả đã nỗ lực đi tìm một cách định nghĩa chung về luật so sánh, nhưng chưa trọn vẹn toàn vẹn vì đối tượng người dùng của nó còn bị ý niệm khác nhau .Konrad Zweigert và Hein Koetz cho rằng, luật so sánh là sự so sánh những mạng lưới hệ thống pháp lý khác nhau trên quốc tế. Qua đó cho thấy đặc thù nổi trội của luật so sánh là việc sử dụng chiêu thức so sánh, và đối tượng người dùng của nó là pháp lý và bản thân chiêu thức so sánh .

Theo Michael Bogdan thì Luật so sánh bao gồm:

• So sánh các hệ thống pháp luật khác nhau nhằm tìm ra sự tương đồng và khác biệt;
• Sử dụng những sự tương đồng và khác biệt đã tìm ra nhằm giải thích nguồn gốc, đánh giá cách giải quyết trong các hệ thống pháp luật, phân nhóm các hệ thống pháp luật hoặc tìm ra những vấn đề cốt lõi, cơ bản của các hệ thống pháp luật
• Xử lý những vấn đề mang tính chất phương pháp nảy sinh trong quá trình so sánh luật, bao gồm cả những vấn đề khi nghiên cứu luật nước ngoài

Theo Michael Bogdan thì bộ môn luật so sánh chỉ điều tra và nghiên cứu những yếu tố chung có ảnh hưởng tác động tới toàn thể hoặc gần như toàn thể mạng lưới hệ thống pháp lý giống như lịch sử vẻ vang pháp lý, xã hội học pháp lý ; và thuật ngữ luật so sánh hoàn toàn có thể gây ra sự hiểu nhầm về một ngành luật mới, nhưng thuật ngữ ” luật so sánh ” đã được hình thành từ lâu .

Mục đích, tính năng[sửa|sửa mã nguồn]

Việc điều tra và nghiên cứu luật so sánh không chỉ nhằm mục đích xác lập khuynh hướng tăng trưởng chung của pháp lý .Chức năng tiên phong của luật so sánh là tương hỗ cho những cơ quan lập pháp thiết kế xây dựng pháp lý. Luật so sánh tìm ra những yếu tố đơn cử nào cần thống nhất, những đặc thù chung, sự giống nhau và sự khác nhau của những mạng lưới hệ thống pháp lý của những nước, căn nguyên của sự độc lạ giữa những mạng lưới hệ thống pháp lý, và phải kiến thiết xây dựng những giải pháp cho tiến trình nhất thể hoá và hội nhập pháp lý .Luật so sánh có công dụng trong việc kiến thiết xây dựng nhiều điều ước quốc tế thống nhất một số ít nghành pháp lý từ trước đến nay .Luật so sánh còn góp thêm phần quan trọng vào việc cải cách pháp lý vương quốc. Nó cung ứng cho những nhà làm luật, những nhà lý luận, những thẩm phán và những người hoạt động giải trí thực tiễn pháp lý khác những giải pháp để xử lý những yếu tố xã hội. Các giải pháp này nhiều lúc có ích hơn những tư tưởng đang bị vây hãm chặt bởi hệthống pháp lý vương quốc đang cần cải cách .

Luật so sánh còn giúp cho những người tham gia các giao dịch quốc tế tránh khỏi những sai lầm và biết được thực chất các công việc của mình.

Các nhà luật học so sánh thường dựa vào những tiêu chuẩn khác nhau để phân loại những họ pháp lý trên quốc tế và từ đó điều tra và nghiên cứu chúng hay trình diễn chúng theo những tiêu chuẩn đó. Do vậy trước khi đi vào phần trình diễn những họ ( truyền thống lịch sử ) pháp lý lớn trên quốc tế, họ thường nghiên cứu và phân tích những tiêu chuẩn của mình .

Quan điểm xã hội chủ nghĩa[sửa|sửa mã nguồn]

Các luật gia xã hội chủ nghĩa thường căn cứ vào chế độ chính trị, phân loại các hệ thống pháp luật thành Hệ thống Pháp luật xã hội chủ nghĩa và một hệ thống đối lập với nó là Hệ thống Pháp luật Tư sản. Trong lĩnh vực luật so sánh, Eoersi dựa vào học thuyết Marx về quan hệ sản xuất và sở hữu tư liệu sản xuất, cũng như việc sắp xếp quyền lực trong xã hội, phân loại các hệ thống pháp luật thành:

• Kiểu pháp luật xã hội chủ nghĩa (Hệ thống pháp luật xã hội chủ nghĩa)
• Kiểu pháp luật tư bản chủ nghĩa. (Hệ thống pháp luật tư sản)

Trong đó ông phân kiểu pháp lý tư bản chủ nghĩa thành 04 tiểu nhóm gồm :

Quan điểm của Lévy-Ullmann[sửa|sửa mã nguồn]

Căn cứ vào vai trò của những nguồn của pháp lý, xem xét đến sự khác nhau về nguồn của pháp lý, Lévy và Ullmann phân biệt ba họ pháp lý khác nhau :

Quan điểm của David René[sửa|sửa mã nguồn]

Theo quan điểm của René David và John E.C. Brierley căn cứ vào tiêu chí kỹ thuật (như thuật ngữ, nguồn và phương pháp của pháp luật) và tiêu chí chính trị, xã hội (bổ sung cho tiêu chí thứ nhất, là điều kiện đủ với sự xem xét tới các nguyên tắc triết học, chính trị, kinh tế và mục tiêu xây dựng kiểu loại xã hội), sắp xếp các hệ thống pháp luật trên thế giới thành các truyền thống pháp luật/hệ thống pháp luật/họ luật như sau:

Konrad Zweigert và Hein Koetz[sửa|sửa mã nguồn]

Theo quan điểm của Konrad Zweigert và Hein Koetz cho rằng phải dựa vào phong thái pháp lý để phân loại những mạng lưới hệ thống pháp lý trên quốc tế, ông đã phân loại những mạng lưới hệ thống pháp lý trên quốc tế thành những họ như :

• Họ Pháp luật La Mã,
• Họ Pháp luật Đức
• Họ Pháp luật Anh–Mỹ
• Họ Pháp luật Bắc Âu
• Họ Pháp luật xã hội chủ nghĩa
• Họ Pháp luật Viễn Đông
• Họ Pháp luật Đạo Hồi
• Họ Pháp luật Hindu

Quan điểm khác[sửa|sửa mã nguồn]

Một số quan điểm khác dựa vào những yếu tố cơ bản tác động ảnh hưởng tới pháp lý như : tôn giáo, luân lý và công lý, có ý niệm phân loại những mạng lưới hệ thống pháp lý trên quốc tế thành ba loại :

• Hệ thống Pháp luật Hồi giáo và Ấn Độ (bị ảnh hưởng của tôn giáo)
• Hệ thống Pháp luật Trung Hoa (bị ảnh hưởng của luân lý)
• và Hệ thống Pháp luật Pháp-La tinh, Hệ thống Pháp luật Anh–Mỹ, cũng như Hệ thống Pháp luật Xã hội Chủ nghĩa (bị ảnh hưởng của công lý).

• Hein Koetz, Comparative Law in Germany Today – Rerue Internationale de Droit Comparé – No0 4- 1999.
• Konrad Zweigert & Hein Koetz, An Introduction to Comparative Law Clarendon, Press- Oxford, 1992.
• Michael Bogdan, Luật so sánh, Kluwer Law and Taxation, PGS.TS.Lê Hồng Hạnh và Th.S. Dương Thị Hiền (dịch) dưói sự tài trợ của SIDA.
• Peter Mair, Comparative Politics: An Overview- A New Handbook of Political Science – Edited by Robert E. Goodin and Hans – Dieter Klingemann-Oxford University Press, 2000.
• Võ Khánh Vinh, Giáo trình luật học so sánh, Đại học Huế, Nhà xuất bản Công an Nhân dân, Hà Nội, 2002.
• René David & John E.C. Brierley, Major Legal System in the World Today (Một số hệ thống pháp luật chính trong thế giới ngày nay), Second Edition, Free Press, 1978.
• Robert A. Carp & Ronald Stidham, Judicial Process in America, CQ Press, 1983.

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Hỏi Đáp