Sức ép lạm phát trong năm 2022

Năm 2022, Quốc hội đặt chỉ tiêu tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân 4%. CPI bình quân năm 2021 của Việt Nam chỉ tăng 1,84% so với năm trước, thấp nhất trong 6 năm qua, đạt mục tiêu Quốc hội đề ra, tiếp tục là năm kiểm soát lạm phát thành công. Tuy nhiên, áp lực lạm phát trong năm 2022 là hiện hữu do nguy cơ “nhập khẩu lạm phát”.

Áp lực hiện hữu

Theo Tổng cục Thống kê, bước sang năm 2022, nếu dịch Covid-19 được trấn áp, nhu yếu sản xuất và tiêu dùng tăng lên, lạm phát sẽ chịu tác động ảnh hưởng của yếu tố tăng giá nguyên, nhiên, vật tư trên quốc tế như xăng dầu, than và giá cước luân chuyển. Việc nhập khẩu nguyên vật liệu với mức giá cao sẽ ảnh hưởng tác động đến chi phí sản xuất, giá tiền loại sản phẩm, từ đó đẩy giá sản phẩm & hàng hóa tiêu dùng trong nước lên cao, tạo áp lực đè nén cho lạm phát .Sức ép lạm phát trong năm 2022 - Ảnh 1.

Áp lực lạm phát của năm 2022 đối với kinh tế đang hiện hữu – Ảnh: Minh Phong

Bên cạnh đó, giá nhập khẩu thức ăn chăn nuôi và nguyên vật liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi tăng sẽ tác động ảnh hưởng vào giá thực phẩm. Giá vật tư bảo trì nhà ở được tính trong CPI cũng sẽ tăng theo giá nguyên vật liệu dùng trong kiến thiết xây dựng .Giá dịch vụ giáo dục tăng trở lại do 1 số ít địa phương kết thúc thời hạn được miễn, giảm học phí năm học 2021 – 2022 và tác động ảnh hưởng của việc triển khai lộ trình kiểm soát và điều chỉnh giá dịch vụ giáo dục theo Nghị định 81/2021 / NĐ-CP lao lý về chính sách thu, quản trị học phí so với cơ sở giáo dục thuộc mạng lưới hệ thống giáo dục quốc dân và chủ trương miễn, giảm học phí, tương hỗ ngân sách học tập, giá dịch vụ giáo dục trong nghành giáo dục, huấn luyện và đào tạo .Ngoài ra, khi dịch Covid-19 được trấn áp, nhu yếu dịch vụ siêu thị nhà hàng ngoài mái ấm gia đình, dịch vụ du lịch, đi dạo, vui chơi tăng trở lại cũng tác động ảnh hưởng không nhỏ tới CPI chung .Cục quản trị giá ( Bộ Tài chính ) cũng nêu rõ, trong năm 2022, bên cạnh tác động ảnh hưởng từ thị trường quốc tế, áp lực đè nén tăng giá trong nước còn đến từ việc liên tục kiểm soát và điều chỉnh giá một số ít dịch vụ công theo lộ trình thị trường, 1 số ít loại sản phẩm có yếu tố ngân sách đầu vào tăng. Biến động của giá nguyên vật liệu như xăng dầu, LPG trên thị trường quốc tế ở mức cao .

Bên cạnh đó, dịch Covid-19 vẫn có những diễn biến phức tạp trên toàn cầu ảnh hưởng đến chi phí lưu thông, vận chuyển hàng hóa trên toàn cầu tác động tới giá cả hàng hóa xuất nhập khẩu…

Chia sẻ về áp lực đè nén lạm phát năm 2022, tiến sỹ Nguyễn Bích Lâm, nguyên Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê, cho rằng kinh tế tài chính nước ta nhờ vào nhiều vào nguyên vật liệu nhập khẩu, với tỉ lệ ngân sách nguyên vật liệu nhập khẩu trong tổng ngân sách nguyên vật liệu của toàn nền kinh tế tài chính là 37 %. Cùng với đó là ngân sách xăng dầu khi giá xăng dầu quốc tế đang trên đà tăng. Ngoài ra, những gói tương hỗ cũng tạo ra sức ép rất lớn lên lạm phát trong năm 2022 .

Triển khai nhiều giải pháp

Để giúp kiềm chế lạm phát tăng cao trong năm 2022, Tổng cục Thống kê cho rằng, nhà nước, những bộ, ngành và địa phương theo dõi ngặt nghèo diễn biến giá thành, lạm phát trên quốc tế, kịp thời cảnh báo nhắc nhở những rủi ro tiềm ẩn ảnh hưởng tác động đến Chi tiêu, lạm phát của Nước Ta. Đặc biệt, cần nhìn nhận, nhận định và đánh giá những mẫu sản phẩm, nguyên vật liệu nào có năng lực thiếu vắng trong thời điểm tạm thời hay trong dài hạn để từ đó đưa ra được chủ trương tương thích .

Bên cạnh đó, theo dõi sát diễn biến giá của các mặt hàng thiết yếu như lương thực, thực phẩm, xăng dầu, gas… có giải pháp điều hành phù hợp và chủ động chuẩn bị các nguồn hàng vào các dịp lễ, Tết để hạn chế tăng giá.

Theo Tổng cục Thống kê, so với mẫu sản phẩm xăng dầu, Bộ Công Thương và Bộ Tài chính theo dõi sát diễn biến giá xăng dầu quốc tế, đồng thời tích hợp Quỹ bình ổn xăng dầu để hạn chế mức tăng giá của mẫu sản phẩm này so với CPI chung. Bộ Công Thương cần dữ thế chủ động sẵn sàng chuẩn bị sẵn sàng chuẩn bị những điều kiện kèm theo thôi thúc sản xuất kinh doanh thương mại, bảo vệ nguồn cung và lưu thông sản phẩm & hàng hóa, giảm áp lực đè nén lạm phát .” Đặc biệt, thông tin kịp thời, đúng chuẩn và rõ ràng những chủ trương, giải pháp chỉ huy, điều hành quản lý của nhà nước nhằm mục đích vô hiệu thông tin xô lệch về Ngân sách chi tiêu thị trường, không để xảy ra hiện tượng kỳ lạ lạm phát do tâm ý ” – đại diện thay mặt Tổng cục Thống kê nhấn mạnh vấn đề .Sức ép lạm phát trong năm 2022 - Ảnh 2.Bộ Công Thương và Bộ Tài chính cần theo dõi sát diễn biến giá xăng dầu quốc tế – Ảnh : NLĐOCác chuyên viên kinh tế tài chính cho rằng dự báo lạm phát năm 2022 vẫn trong tầm trấn áp theo tiềm năng của nhà nước, CPI sẽ ở mức từ 2-3, 7 % thấp hơn so với tiềm năng dưới 4 %. Ông Nguyễn Bá Minh, Viện trưởng Viện Kinh tế – Tài chính ( Bộ Tài chính ) cho biết qua nghiên cứu và điều tra, dự báo CPI trung bình năm 2022 sẽ tăng là từ 2 % đến 3 %, dưới chỉ tiêu Quốc hội đề ra là trọn vẹn khả thi .Về cơ sở để dự báo như trên, ông Minh cho rằng tình hình dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, đặc biệt quan trọng là biến chủng mới, cuộc chiến tranh thương mại, xung đột chính trị trên quốc tế còn nhiều không ổn định, khó lường khiến cho tăng trưởng kinh tế tài chính toàn thế giới chưa thể phục sinh vững chãi .Bên cạnh đó, trên quốc tế thời hạn qua hầu hết giá thành những loại sản phẩm & hàng hóa đều đạt đỉnh trong nhiều năm trở lại đây, tạo áp lực đè nén so với sản phẩm & hàng hóa Nước Ta, nhưng theo nhìn nhận, áp lực đè nén không quá lớn, do tại sức cầu trong nước vẫn còn yếu .Trong khi đó, PGS-TS Ngô Trí Long – Chuyên gia kinh tế tài chính – cho rằng trấn áp lạm phát năm 2022 là không thuận tiện. Theo ông Long, nền kinh tế tài chính quốc tế đã và dần phục sinh, Ngân sách chi tiêu sản phẩm & hàng hóa đang có xu thế ngày càng tăng .

“Khi kinh tế phục hồi trong năm 2022 dưới tác động của các gói hỗ trợ phục hồi và phát triển kinh tế khiến nhu cầu tiêu dùng, đầu tư gia tăng sẽ gây sức ép không nhỏ lên giá cả. Bên cạnh đó, khả năng điều chỉnh các mặt hàng do Nhà nước quản lý như giá điện, nước, y tế, giáo dục có thể xảy ra, tạo áp lực tăng lạm phát đáng kể đối với Việt Nam”- chuyên gia Ngô Trí Long nhấn mạnh và kiến nghị cần điều hành giá xăng dầu linh hoạt, bám sát diễn biến giá thành phẩm xăng dầu thế giới.

Để trấn áp lạm phát theo tiềm năng đã đề ra, Tổng cục Thống kê đề xuất kiến nghị : Đối với những loại sản phẩm do Nhà nước quản trị nên tận dụng những tháng có CPI tăng thấp để kiểm soát và điều chỉnh giá những loại sản phẩm do Nhà nước quản trị nhằm mục đích hạn chế lạm phát kỳ vọng .Việc kiểm soát và điều chỉnh giá những mẫu sản phẩm do Nhà nước quản trị không nên dồn vào những tháng cuối năm do những tháng cuối năm thường có nhu yếu tiêu dùng cao, nếu CPI liên tục tăng cao sẽ tạo ra lạm phát kỳ vọng rất lớn và số liệu CPI so cùng kỳ sẽ cao, tạo áp lực đè nén quản lý lạm phát cho năm sau .Cơ quan thống kê cũng nhấn mạnh vấn đề giá thành nguyên vật liệu trên quốc tế sẽ liên tục tăng trong tương lai. Do đó, nhà nước cần nỗ lực triển khai những giải pháp ngoại giao để bảo vệ nguồn nguyên vật liệu thô trải qua tăng cường hợp tác với nhà nước những nước giàu tài nguyên, tương hỗ những doanh nghiệp ký hợp đồng nhập khẩu nguyên vật liệu dài hạn, bảo vệ nguồn nguyên vật liệu nguồn vào, không thay đổi giá tiền sản xuất để trấn áp lạm phát .